بازار اول فرابورس

رونق معاملات سهام در بازار دوم فرابورس ایران

در پایان معاملات هفته منتهی به 26 تیرماه 98، شاخص کل با 2832 واحد کاهش نسبت به هفته قبل، به رقم 246790 واحد رسید. شاخص کل هم وزن با 1850 واحد کاهش با 3 درصد کاهش روبرو شد و به رقم 59959 واحد رسید.شاخص بازار اول با 2658 واحد کاهش به رقم 182373 واحد بالغ گردید و شاخص بازار دوم با 31080 واحد کاهش عدد 488459 واحد را تجربه کرد و به این ترتیب شاخص بازار اول 1.4 و شاخص بازار دوم هر دو با 0.6 درصد کاهش نسبت به هفته قبل همراه شدند.در 5 روز کاری این هفته، ارزش کل معاملات اوراق بهادار به 71245 میلیارد ریال بالغ شد که نسبت به هفته قبل 9.4 درصد افزایش یافت.در ضمن تعداد 17451 میلیون انواع اوراق بهادار در بیش از 2 میلیون و 384 هزار دفعه مورد معامله قرار گرفت و به ترتیب 29 درصد کاهش و 68 درصد افزایش را نسبت به هفته گذشته تجربه کردند.

این درحالی است که تعداد 291 میلیون واحد از صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس تهران به ارزش کل بیش از 3024 میلیارد ریال مورد معامله قرار گرفت و به ترتیب با 41 درصد و 41 درصد کاهش نسبت به هفته گذشته همراه شدند.در بازار بدهی که اوراق مشارکت، گواهی سپرده و صکوک معامله می‌شود، تعداد 7 میلیون 900 هزار برگه اوراق مشارکت به ارزش کل بیش از 7882 میلیارد ریال معامله شد.فرابورس ایران معاملات هفته گذشته را با تغییر مالکیت ۸ هزار و ۳۲۹ میلیون ورقه بهادار به ارزش ۴۰ هزار و ۴۴ میلیارد ریال پشت سر گذاشت که در مقایسه با هفته پیش از آن از کاهش ۱۸ و ۱۵ درصدی حجم و ارزش معاملات حکایت داشت.به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) به نقل از مدیریت ارتباطات فرابورس ایران، شاخص کل فرابورس نیز در آخرین روز کاری هفته در نزدیکی ۳ هزار و ۲۰۷ واحد ایستاد تا آیفکس از ابتدای تیرماه رشد ۸ درصد و از آغاز سال افزایش ۴۲ درصدی را به ثبت برساند.رصد معاملات بازارهای فرابورسی در هفته‌ای که گذشت نیز نشان می‌دهد به ترتیب در بازارهای اول و دوم ۵۲۲ و ۳ هزار و ۱۳۹ میلیون سهم به ارزش ۲ هزار و ۲۸۳ و ۱۴ هزار و ۴۸۹ میلیارد ریال دست به دست شده که در بازار اول کاهش ۲۹ درصدی معاملات را نشان می‌دهد و در بازار دوم از رشد ۲۳ و ۱۶ درصدی حجم و ارزش دادوستدها حکایت می‌کند.هفته گذشته نیز بازار پایه شاهد تغییر مالکیت ۴ هزار و ۵۲۱ میلیون سهم به ارزش ۱۳ هزار و ۵۸۳ میلیارد ریال بود که بدین‌ترتیب افت ۳۰ درصدی حجم و ارزش معاملات را تجربه کرد.در بازار ابزارهای نوین مالی نیز سرمایه‌گذاران در مجموع ۱۴۶ میلیون ورقه بهادار را در اوراق تسهیلات مسکن، صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله و اوراق بدهی معامله کردند که ارزش این دادوستدها ۹ هزار و ۶۸۸ میلیارد ریال بود.

شیمیایی‌ها در کانون توجه سهامداران

نگاهی به دادوستدهای انجام‌شده در گروه‌های بورسی نیز حاکی از اقبال بیشتر سرمایه‌گذاران به معاملات سهام گروه شیمیایی‌ها دارد.

بدین‌ترتیب در هفته‌ای که سپری شد ارزش معاملات خرد بازار سهام در مجموع بازارهای اول، دوم، پایه وSME به رقم ۲۹ هزار و ۱۸ میلیارد ریال رسید که از این میزان گروه محصولات شیمیایی با معاملاتی به ارزش ۳ هزار و ۴۷۸ میلیارد ریال، توانست ۱۲ درصد از ارزش کل معاملات را به خود اختصاص دهد و در جایگاه نخست بایستد.در این هفته ارزش معاملات در دو صنعت بانک‌ها و فلزات اساسی نیز به ترتیب به رقم ۳ هزار و ۳۶۱ و ۲ هزار و ۱۶۳ میلیارد ریال رسید که این دو گروه نیز در رده‌های دوم و سوم صنایع فرابورسی با بالاترین ارزش معاملات خرد بازار سهام ایستادند.در این رده‌بندی گروه انبوه‌سازی، املاک و مستغلات و نیز دارویی‌ها با اختصاص ۷ و ۶ درصد از ارزش کل معاملات در پله چهارم و پنجم قرار گرفتند.

بازار پایه فرابورس و قوانین آن چیست؟ | تفاوت بورس و فرابورس و بازار پایه

اگر تصمیم به سرمایه‌گذاری در بازار بورس دارید، باید پیش از هر چیزی با انواع بازار قابل معامله آشنا شوید. یکی از بخش‌های بازار فرابورس، بازار پایه است که سهم‌های زیادی را در خود جای داده و سرمایه‌‌گذاران بسیاری مشغول به فعالیت در این بازار هستند. البته اولین نکته‌ای که باید درباره این بازار بدانید، این است که این بازار ریسک بالایی دارد و اگر اطلاعات دقیقی از آن نداشته باشید، دچار ضرر و زیان خواهید شد. بنابراین باید در ابتدا به بخش‌های دیگر بازار مسلط شوید و سپس به انجام معامله در این بازار بپردازید.

بازار پایه چیست؟

حال با این اوصاف شاید برای شما سوال پیش آید بازار پایه فرابورس چیست و چه شرایطی دارد؟ در جواب به این سوال باید گفت بازار پایه، چهارمین بازار فرابورس است و سهم‌هایی که به هر دلیلی مشکل دارند یا خرید و فروش آن‌ها با ریسک همراه است، به این بازار منتقل می‌شوند.

این بازار بر اساس ماده ۹۹ قانون پنجم توسعه و ماده ۳۶ احکام دائمی توسعه کشوری تشکیل شده است. بر اساس این قوانین، شرکت‏‌هایی که سهامی عام هستند، باید حتما در یکی از بازارهای بورس و فرابورس معامله و پذیرش شوند. درواقع یک شرکت باید برای پیش بردن معاملات خود در یکی از بازارها پذیرش شود. البته برخی از شرکت‌ها از لحاظ قانونی قدرت پذیرش ندارند و تنها باید ثبت آن‌ها انجام شود. از همین رو می‌توان گفت اگر سهم یک شرکت در این دسته قرار گیرد، به بازار پایه انتقال پیدا خواهد کرد.

تفاوت بورس و فرابورس و بازار پایه

در رابطه با تفاوت بورس و فرابورس و بازار پایه باید گفت که در فرابورس نسبت به بازار بورس نظارت بیشتری اتفاق می‌افتد. بنابراین شرکت‌های بورسی باید گزارش‌های بیشتری را در طول یک سال مالی آماده کنند؛ همین موضوع به شفافیت بیشتر بازار بورس کمک کرده است، بنابراین ریسک سرمایه‌گذاری در این بازار نیز کمتر خواهد بود.

بازار فرابورس ایران از سال ۱۳۸۷ فعالیت خود را تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار آغاز کرد و تشکیلات قانونی آن مشابه بازار بورس است. البته شرایط خرید و فروش، پذیرش و معامله در این بازار در مقایسه با بازار بورس تفاوت دارد و به‌مراتب ساده‌تر خواهد بود. دلیل این موضوع نیز کمک به چرخیدن چرخ اقتصادی کشور است.

از جمله تفاوت‌های دیگر می‌توان به حجم‌ مبنای معاملات این سه بازار اشاره کرد. منظور از حجم ‌مبنا حداقل تعداد سهام یک شرکت است که در طول روز معامله می‌شود و این موضوع در افزایش و کاهش قیمت سهم تاثیر دارد. البته شرایط پذیرش در هر یک از بازارها نیز متفاوت است. به‌طوری که پذیرش در بورس سخت و پذیرش در فرابورس راحت خواهد بود. البته باید متذکر شد که خود بازار فرابورس نیز به بازارهای دیگر تقسیم می‌شود که بازار پایه یکی از آن‌ها است. این بازار همان‌طور که گفته شد، مختص به شرکت‌هایی است که شرایط پذیرش در بازارهای بورس و بازارهای اول و دوم فرابورس را ندارند.

مورد بعدی که باید به آن اشاره شود، این است که هر بازار تابلوهای مخصوص به خود را دارد. برای مثال بازار فرابورس دارای سه تابلو زرد، نارنجی و قرمز است و هرکدام از آن‌ها شرایط ویژه‌ای را نشان می‌دهند. برای مثال تابلو قرمز ساده‌ترین شرایط را برای پذیرش دارد.

شرکت‌های حاضر در بازار پایه فرابورس

در رابطه با شرکت‌های حاضر در بازار پایه فرابورس باید گفت که به‌طورکلی سه دسته شرکت در این بازار قابل معامله هستند که باید درباره آن‌ها اطلاعات لازم را داشته باشید.

1. دسته اول شرکت‌هایی هستند که نتوانسته‌اند در بازار بورس یا فرابورس پذیرش شوند و به دلیل الزام قانونی، مشغول به معامله در این بازار می‌شوند. توجه داشته باشید که این دسته از شرکت‌ها ریسک بسیار بالایی را تجربه خواهند کرد.
2. دسته دوم شرکت‌هایی هستند که یک گام جلوترند و به ثبت نهایی رسیده‌اند، البته تا گرفتن پذیرش همچنان فاصله دارند. باید متذکر شد که ریسک این شرکت‌ها در مقایسه با مورد قبلی کمتر خواهد بود.
3. دسته آخر نیز به شرکت‌هایی مربوط می‌شود که قبلا پذیرش شده‌اند، اما به دلیل آن که قوانین بازار را رعایت نکرده‌اند، لغو پذیرش شده‌اند. حال از آن‌جایی که قوانین بازار پایه نسبتا راحت است، این دست از شرکت‌ها این بازار را انتخاب می‌کنند.

قوانین جدید بازار پایه فرابورس چیست؟

در گذشته دامنه نوسان بازار پایه برابر با ده درصد در طول روز بود که این موضوع باعث می‌شد سهامداران در طی چند روز کاری دچار ضرر و زیان بسیاری شوند. همچنین موضوع دیگری که در این بازار به چشم می‌خورد، پروژه کردن سهم‌ها بود. منظور از پروژه کردن سهم‌ها، خرید گروهی توسط چند نفری است که سرمایه زیادی دارند و هر روز دست به بالا بردن سهم می‌زنند. این موضوع می‌توانست در مدت زمانی تقریبا یک‌ساله، سهام شرکت ورشکسته را به ۱۰۰۰ درصد سود برساند.

پس از گذشت مدت زمانی، سهم به‌شدت حبابی می‌شد و سهامداران کلان، سهم را در صف خرید قرار می‌دادند و به مردم می‌فروختند که این موضوع باعث ضرر و زیان بسیار سهامداران خرد می‌شد. تمام این موضوعات باعث شد که سازمان بورس قانون بازار پایه را تغییر دهد. حال شاید برای شما سوال پیش آید که قوانین جدید بازار پایه چیست؟ که در جواب باید گفت قوانین جدید به رنگی کردن بازار پایه معروف شدند و آن‌ها را می‌توان در سه دسته بازار پایه زرد، بازار پایه قرمز و پایه نارنجی تقسیم کرد.

بازار زرد و نارنجی و قرمز پایه چیست؟

همان‌طور که می‌دانید، هر سهم ویژگی و خصوصیات مخصوص به خود را دارد و بر اساس همین موضوع هر سهم به بازار مربوط به خود هدایت می‌شود. از همین رو در ادامه به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت.

سهامی که به بازار زرد پایه منتقل می‌شوند

• شرکت باید حداقل یک بار صورت مالی حسابرسی شده را ارائه داده باشد تا بتواند در تابلو زرد بازار پایه حضور پیدا کند.
• مجموع زمان تاخیری که یک شرکت در جهت ارائه اطلاعات شرکت بر اساس دستورالعمل‌های اجرایی داشته، نباید بیش‌ از دو مرتبه یک روزه باشد.
• مجموع دفعاتی که شرکت صورت‌های مالی را بر اساس دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات ارائه نمی‌دهد، نباید بیش از دو مرتبه باشد.

سهامی که به بازار نارنجی پایه منتقل می‌شوند

• اگر هیئت‌مدیره یک شرکت قوانین مربوط به تابلوی زرد بازار فرابورس را رعایت نکند، به بازار نارنجی یا قرمز انتقال پیدا می‌کند.
• اگر سازمان فرابورس پس از حسابرسی صورت‌های مالی سالانه تشخیص دهد که گزارش‌ها حسابرسی نشده‌اند یا مشکلی در اعداد و ارقام وجود دارد، سهام را به بازار نارنجی منتقل می‌کند.
• توجه داشته باشید سهمی که در این بازار قرار می‌گیرد، ریسک بیشتری نسبت به تابلو زرد دارد و دامنه نوسان آن در طول یک روز کاری بین +۲ و =۲ است.

سهامی که به بازار قرمز پایه منتقل می‌شوند

• اگر حکم ورشکستگی شرکت شما توسط مراجع قضایی امضا شود، سهام شرکت به تابلو قرمز منتقل خواهد شد.
• اگر حکم به انحلال ناشر در مجمع بورس عمومی سالیانه شرکت داده شود، سهم شرکت به پایه قرمز انتقال پیدا می‌کند.
• اگر گزارش‌ها به‌طور پیوسته در مدت ۳ سال توسط ناظر بررسی نشوند و هیچ گزارشی درباره سود و زیان شرکت نیز وجود نداشته باشد، سهم به این بازار منتقل می‌شود.

مزایا و معایب قوانین جدید بازار پایه فرابورس

قوانین جدید بازار پایه در جهت بهبود شرایط اخذ شده‌اند، از همین رو مزایایی را به همراه دارند. اما توجه داشته باشید که در کنار این مزایا، معایبی نیز برای این قوانین در نظر گرفته شده است که در ادامه به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت.

محدود کردن فعالیت‌های سفته‌بازان، رشد تدریجی و منطقی سهام و حذف هیجانات موجود در بازار پایه از جمله مزایای این بازار هستند و از معایبی که می‌توان برای آن در نظر گرفت، باید به‌احتمال تبانی بازیگران سهام برای اعمال صف خرید یا صف فروش هر سهم اشاره کرد.

حداکثر نوسان در بازار پایه چگونه است؟

پس از اعمال تغییرات جدید در قوانین بازار پایه، دامنه نوسان‌های مربوط به هر یک از تابلوها نیز تغییر کرد که در ادامه به این تغییرات اشاره خواهیم کرد.

تغییرات نوسان در تابلو زرد : دامنه نوسان قیمت در طول هفته برابر با ۳‌% است.

تغییرات نوسان در تابلو نارنجی : دامنه نوسان قیمت در طول هفته برابر با ۲% است.

تغییرات نوسان در تابلو قرمز: دامنه نوسان قیمت در طول هفته برابر با ۱% است.

توجه داشته باشید دامنه نوسانی که ذکر شد، مربوط به روزهای معاملاتی هفته و همچنین روز دوشنبه تا قبل از ساعت ۱۲ است. دقت داشته باشید که مبنای این دامنه نوسان، قیمت پایانی روزهای دوشنبه هر هفته است. البته این نکته را نیز باید یادآور شد که نحوه معاملات در بازار پایه به این صورت است که در هر هفته و در روز دوشنبه یک حراج معاملاتی از ساعت ۱۲ تا ۱۲:۳۰ انجام می‌شود. در این روز دامنه نوسان برای تابلو زرد، نارنجی و قرمز به ترتیب برابر با ۶، ۴ و ۲ درصد خواهد بود.

ساعت کار بازار پایه فرابورس

در روزهای شنبه، یکشنبه، سه‌شنبه و چهارشنبه هر هفته، یعنی روزهای سفارش گیری بازار اول فرابورس بازار اول فرابورس بازار از ساعت ۸:۳۰ تا ۹ در مرحله پیش گشایش انجام می‌شود. راس ساعت ۹ قیمت‌ها هماهنگ می‌شوند و از ساعت ۹ تا ۱۲:۳۰ شاهد انجام معاملات به صورت حراج پیوسته خواهیم بود. باید متذکر شد که دامنه بازار پایه زرد، نارنجی و قرمز همان‌طور که گفته شد، به ترتیب ۳، ۲ و ۱ درصد است.

معامله‌گری در بازار پایه به چه شکل است؟

کلیه معاملاتی که در بازار پایه انجام می‌شوند، به دو شیوه خواهند بود. شیوه اول حراج پیوسته و شیوه دوم حراج تک قیمتی است. در شیوه اول انجام معامله، همانند بازار اول و بازار دوم فرابورس معاملات به صورت مستمر و فراگیر انجام می‌شوند. در شیوه دوم، معامله سهام در یک بازه زمانی مشخص از جلسه معاملاتی و پس از بررسی قیمت‌های وارد شده انجام خواهد شد.

یکی از نکاتی که سرمایه‌گذاران باید نسبت به آن توجه داشته باشند، ریسک بازار پایه است. همان‌طور که متوجه شده‌اید، در این بازار شرکت‌هایی مورد معامله قرار می‌گیرند که عملکرد مطلوبی نداشته‌اند و اکثرا دچار زیان شده‌اند. از همین رو معامله‌گری باید با بالاترین دقت انجام شود تا فرد دچار ضرر و زیان بیشتر نشود.

توصیه می‌شود پیش از انجام معامله در این بازار، از برخی موضوعات مانند نحوه خرید سهام بازار پایه فرابورس، بهترین سهام بازار پایه، فیلتر بازار پایه و مواردی از این دست آشنا شوید و اطلاعات لازم را به دست آورید تا بتوانید بهترین عملکرد را داشته باشید و متضرر نشوید.

افزایش سرمایه بازار پایه

افزایش سرمایه یکی از روش‌های تامین مالی است و یک شرکت و بازار برای آن که بتوانند فعالیت خود را توسعه دهند، باید نسبت به افزایش سرمایه اقدام کند. گاهی اوقات نیز افزایش سرمایه در جهت اصلاح و بهبود ساختار مالی است و باید گفت که راه و روش‌های گوناگونی نیز برای این کار وجود دارد. برای مثال یکی از راه‌های افزایش سرمایه بازار پایه، این است که بازار سهام جدیدی را منتشر کند و به سهامداران بفروشد تا به سرمایه مورد نظر برسد.

جمع‌بندی

بازار پایه یکی از بازارهای فرابورس است که امروزه قوانین جدیدی برای آن وضع شده و معامله‌گران بسیاری مشغول به فعالیت در این بازار هستند. البته توجه داشته باشید که ریسک فعالیت در این بازار بسیار زیاد است و اگر دقت کافی را نداشته باشید، دچار ضرر و زیان بسیاری خواهید شد.

چوب خزر کاسپین

نماد چخزر از بازار دوم فرابورس به بازار اول فرابورس انتقال یافت.

8/30/2022 9:56:46 AM - 8/30/2022 9:56:46 AM

نماد بورسی شرکت چوب خزر کاسپین از تاریخ 1401/06/06 از بازار دوم به بازار اول فرابورس انتقال و معامله می شود.

بر اساس اطلاعیه شماره 4083/ش/01 مورخ 1401/05/31 فرابورس، در خصوص طبقه‌بندی جدید شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اول و دوم فرابورس ایران، نمادهای معاملاتی‌ (چخزر1)،‌ پس از انتقال از بازار دوم به بازار اول فرابورس ایران وفق ترتیبات مندرج در دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات اوراق بهادار در فرابورس ایران، با محدودیت دامنه نوسان قیمت از روز یکشنبه مورخ 1401/06/06، آماده انجام معامله می‌باشد.

لازم به ذکر است شرکت چوب خزر کاسپین با نماد چخزر1 از شرکت های هلدینک تاسیکو می باشد که تاکنون در بازار دوم فرابورس معامله می شد.

شرکت صنایع چوب خزر کاسپین به عنوان اولین تولید کنندهMDF در ایران با بهره گیری از جدیدترین تکنولوژی­های کشورهای مطرح در امر فرآورده­های چوبی از نیمه دوم سال 1383 به آرزوی دیرینه صنعت چوب در ایران جامه عمل پوشانده و تاکنون توانسته است با تولید و ارائه محصولاتی با کیفیت بالا و قابل رقابت با رقیب خارجی نیاز بسیاری از کارخانجات و صنایع داخلی را برطرف نماید.

راه های ارتباطی

فروش : داخلی 1133_01143132696

دفتر تهران : 02188713748

ایمیل پشتیبانی : [email protected]

کارخانه آمل : مازندران،آمل، کیلومتر 7 جاده چمستان. تلفن: 4-01143132673

کارخانه بابلسر : بابلسر، میدان امام حسین، شهرک صنعتی شورک. تلفن: 44412018_011

تفاوت و مفهوم بازار اول و دوم تابلوی اصلی و فرعی بورس با فرابورس

تفاوت و مفهوم بازار اول و دوم تابلوی اصلی و فرعی بورس با فرابورس در بازار بورس اوراق بهادار تهران مفاهیمی وجود دارد که برای سرمایه گذاری دانستن آن ها الزامی است.
از جمله تفاوت و مفهوم بازار اول و دوم تابلوی اصلی و فرعی بورس با فرابورس که در این مقاله از وبسایت بورس فایننس به آن میپردازیم.

مقدمه

بورس تهران، بازارها و تابلوهای مختلفی دارد.
بازار اول که مربوط به شرکت های بزرگ تر و دارای سهام شناور بالاتر است
و خود دارای دو تابلوی اصلی و فرعی است.
بازار دوم هم برای شرکت های کوچک تر است
که سرمایه ثبت شده آن ها کمتر از 50 میلیارد تومان است.
این سه تابلو، مربوط به معاملات سهام است،
اما بورس بازارهای دیگری هم دارد؛
بازار اوراق بدهی، بازار اوراق مشتقه، بازار صندوق های قابل معامله و….
ما فعلا به تابلوهای اوراق بدهی، مشتقه و صندوق ها کاری نداریم و بحث اصلی مربوط به سهام است.

جدول زیر، به خوبی نشان می دهد که شرکت های درج شده در تابلوهای مختلف بورس چه تفاوت هایی با هم دارند.اولا شرکت ها برای پذیرش در بورس، باید شرایط عمومی داشته باشند
وگرنه باید قید بورس را بزنند یا این که سراغ فرابورس بروند.
این شرایط عمومی که در جدول زیر هم آمده،
مربوط به وضعیت مالی و سودآور بودن شرکت و کیفیت گزارش حسابرس مستقل از وضعیت مالی شرکت است،
اما درباره معیارهای اختصاصی، مهم ترین مورد، میزان سرمایه شرکت است.
شرکت هایی با بیش از 100 میلیارد تومان سرمایه ثبت شده می توانند
برای حضور در تابلوی اصلی بازار اول بورس تهران درخواست بدهند،
اما دیگران باید سراغ تابلوی فرعی یا بازار دوم بروند

فرابورس

شرکت فرابورس ایران هم به عنوان یک شرکت واحد و مستقل، سهامش قابل خرید و فروش در بورس است.
شما می‌توانید به نماد «فرابورس» مراجعه کرده و نسبت به خرید سهام این شرکت اقدام کنید.
شرکت فرابورس ایران در بازار پایه الف فرابورس قرار دارد
و دفتر مرکزی آن در بزرگراه حقانی، نبش دیدار شمالی است

سهامداران اصلی شرکت فرابورس، موارد زیر هستند
که خود نشان دهنده اهمیت سهام این شرکت دولتی مدیریت و نظارت بر بازار فرابورس ایران است:

• ۲۰ درصد سهام متعلق به شرکت بورس اوراق بهادار تهران است
• ۵.۲ درصد سهام متعلق به شرکت گروه مالی ملت است
• ۴.۵ درصد سهام متعلق به شرکت سرمایه گذاری صبا تامین است
• ۲.۴ بازار اول فرابورس درصد سهام متعلق به شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه است
• ۲.۵ درصد سهام متعلق به شرکت مدیریت فناوری بورس تهران است
• ۲.۴ درصد سهام متعلق به شرکت گروه مالی بانک پارسیان است.
• ۱.۵ درصد سهام متعلق به شرکت کارگزاری بانک کشاورزی است.
• ۱.۴ درصد سهام متعلق به شرکت توسعه صنایع بهشهر است.
• ۱.۰۲ درصد سهام متعق به شرکت مدیریت سرمایه گذاری کوثر بهمن است.

نقد شوندگی یک سهام به چه معناست ؟

هر چه سرعت تبدیل یک سهام یا دارایی به پول نقد بیشتر باشد بازار اول فرابورس
اصطلاحاً گفته می شود از نقد شوندگی بیشتری برخوردار است.
به عبارت دیگر سهام نقد شونده، سهامی است
که بیشتر در بازار بورس خرید و فروش شده و نظر فروشندگان و خریداران بیشتری را به خود جلب نموده است
و سهم بالاتری در معاملات بورس دارد.
مفاهیم تالار اصلی بورس و تالار فرعی بورس تهران نیز بر اساس میزان نقدشوندگی سهام مختلف شکل گرفته است.

تالار اصلی بورس چیست ؟

از شهریور ماه سال 1381 بازار بورس تهران تصمیم گرفت معاملات سهام شرکت­ های نقد شونده و غیر نقد شونده را در تابلوهای مختلفی به نمایش بگذارد.
این کار به منظور تفکیک شرکت­ های نقد شونده و غیر نقد شونده، ایجاد حس رقابت بین مدیران شرکت­ ها و شفاف سازی وضعیت سهام مختلف برای خریداران و فروشندگان صورت گرفت.
بر اساس این طرح قیمت ها و معاملات بورس در سه تابلوی اول و دوم و تابلوی فرعی به نمایش گذاشته می­ شود. به مکانی که تابلوی اول و دوم در آن قرار دارند تالار اصلی بورس گفته می­ شود.
به عبارت دیگر تالار اصلی بورس مکانی است
که تابلوهای اول و دوم قیمت­ های مربوط به سهام نقد شونده در آن قرار دارد و در آنجا سهام شرکت ­های نقد شونده معامله می ­شوند.
خریداران و فروشندگانی به تالار اصلی بورس مراجعه می کنند
که قصد دارند دارایی خود را هر چه زودتر به پول نقد تبدیل کنند.

مفهوم رنگ ها در تفاوت و مفهوم بازار اول و دوم تابلوی اصلی و فرعی بورس با فرابورس :

زرد:
در هفته دو روز دامنه نوسان باز دارند و سه روز دیگر دامنه نوسان یک ریالی.

نارنجی:
یک روز در هفته دامنه نوسان باز دارند و برای بقیه روزها دامنه نوسان یک ریال است.

قرمز:
یک روز در ماه دامنه نوسان باز دارند و برای بقیه آن دامنه نوسان یک ریالی است.

سه تابلو در بورس:

بازار اول بورس تابلوی اصلی، بازار اول بورس تابلوی فرعی، بازار دوم بورس

دو تابلو در فرابورس:

بازار اول فرابورس، بازار دوم فرابورس

سه تابلوی بازار پایه:

شرکت های سهامی عامی که نزد سازمان بورس ثبت می شوند
و در تابلوی بورس و فرابورس پذیرش نمیشوند،
سهامداران آنها در بازار پایه خرید و فروش سهم های خود را انجام دهند
اما مثل بورس و فرابورس عرضه اولیه نمی شوند.
همچنین سهام هایی که در بورس و فرابورس هستند و از آنها اخراج می شوند
مثلا زیان ده شده اند یا مشمول ماده 141 شده اند هم در بازار پایه قرار می گیرند.

بازار پایه الف: تابلوی تشکل های خود انتظام و نهاد های مالی که از سازمان بورس مجوز دارند
مثل سهام فرابورس یا شرکت سپرده گذاری مرکزی

بازار پایه ب: سهم هایی که هم از لحاظ افشای اطلاعات مشکل دارند
هم از لحاظ زیان دهی مشمول ماده 141 شده اند، اخراج می شوند و در این بازار معامله می شوند.
در یک سال شمسی که منتهی به دوره ای است
که هیئت پذیرش قصد دارد رسیدگی کند، باید ضریب نقد شوندگی بالای ده درصد باشد.
ضریب نقدشوندگی برابر است با تعداد روزهایی که بیشتر از یک ده هزارم کل تعداد سهام شرکت معامله می شود تقسیم بر تعداد کل روزهایی که معامله می شود
اما در بازار پایه ج این محدودیت وجود ندارد.

محدودیت دامنه نوسان

در سه تابلوی بورس و دو تابلوی فرابورس مثبت و منفی 5 است.
در بازار پایه الف هم مثبت منفی 5 درصد است. در بازار پایه ب مثبت منفی ده درصد است.
در بازار پایه ج دامنه نوسان نداریم.

بازار پایه ب از ساعت 8.30 تا 9 پیش گشایش و 9 تا 12 معاملات پیوسته.
12 تا 12.30 اردرگذاری و مچینگ و راس 12.30 قیمت گذاشته شده و معامله می شود.

بازار پایه ج، 8.30 تا 9 مچینگ، راس 9 قیمت می خورد و از 9 تا 12 فقط به همان قیمت است که معامله می شود.
از 12 تا 12.30 بدون دامنه نوسان مچینگ اتفاق می افتد
و راس 12.30 در یک قیمت خاص معامله مچ می شود.

توجه داشته باشید دادوستد سهام و حق تقدم خرید سهام در این تابلو تنها در سه روز معاملاتی هفته شامل روزهای شنبه، دوشنبه و چهارشنبه ممکن است.

بورس و فرابورس چه تفاوتی دارند؟

به طور کلی به هر بازاری که در آن دارایی (به شکل اوراق) معامله شود، بورس گفته می‌شود. اما در ایران سازمانی داریم به نام «سازمان بورس و اوراق بهادار». وقتی از «بورس» حرف می‌زنیم باید حواس‌مان باشد که از بورس به طور کلی (به مفهوم بازاری که در آن اوراق معامله می‌شود؛ مانند بورس نیویورک، بورس شانگهای، بورس ژاپن، بورس کالا و …) یا اینکه منظورمان همین «سازمان بورس و اوراق بهادار» ایران است.

سازمان بورس چیست؟

سازمان بورس و اوراق بهادار ایران موسسه‌ای غیردولتی است که در سال ۱۳۸۴ تاسیس شده است. پیش از سازمان بورس و اوراق بهادار، سازمان دیگری به نام «سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران» وظیفه ایجاد بستر برای معاملات اوراق بهادار در ایران را به عهده داشت. در سال ۱۳۸۴ مجلس شورای اسلامی قانونی با عنوان «قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران» تصویب کرد که بر مبنای آن ۴ بورس تشکیل شد که در مجموع عملیات اجرایی بورس‌ها را به عهده گرفتند. این چهار بورس از این قرارند:

1. بورس اوراق بهادار تهران
2. فرابورس ایران
3. بورس انرژی ایران

بر مبنای همین قانون، نظارت بر عملیات این بورس‌ها هم به عهده سازمان بورس و اوراق بهادار گذاشته شد.

نکته: همه این چهار شرکت سهامی عام هستند و سهام‌شان در بورس عرضه شده است. هر کسی که کد بورسی داشته باشد و در بازار بورس فعالیت کند می‌تواند اگر دوست داشته باشد بخشی از سهام این شرکت‌ها را بخرد.

فرابورس چیست؟

اکنون که با ساختار بورس‌های ایران را خلاصه‌وار مرور کردیم، بحث «فرابورس» را هم می‌توانیم بهتر درک کنیم. «فرابورس ایران» شرکت مستقلی است که زیر نظر «سازمان بورس و اوراق بهادار» فعالیت می‌کند.

اما حالا که بورس داریم، چه دلیلی دارد که فرابورس هم داشته باشیم؟ نکته اینجاست که قوانین و نحوه فعالیت سازمان بورس به نحوی است که شرکت‌های خاصی می‌توانند در آن عرضه شوند و بسیاری از شرکت‌های کوچک و متوسط که شرایط حضور در بورس را ندارند، نمی‌توانند سهام‌شان را از طریق سازمان بورس عرضه کنند و از این طریق تامین مالی داشته باشند. دلیل وجودی فرابورس این است که همین خلاء را پر کند و به آن دسته از شرکت‌هایی که امکان حضور در بورس را ندارند، این فرصت را بدهد که سهام‌شان به شکل عمومی عرضه شود و سرمایه‌گذاران و معامله‌گران بتوانند سهام این دسته از شرکت‌ها را خرید و فروش کنند.

آیا ممکن است سهام شرکتی از فرابورس به بورس منتقل شود؟

بله، این امکان وجود دارد. بعضی از شرکت‌ها که سهام‌شان در فرابورس عرضه شده است و معامله می‌شود، ممکن است به مرور زمان شرایط حضور در بورس را به دست بیاورند. سهام این شرکت‌ها پس از گذراندن مراحل قانونی از فرابورس به بورس منتقل می‌شود.

نکته: اگر سهام شرکتی از فرابورس به بورس منتقل شود، لازم نیست سهامداران آن کار خاصی انجام بدهند و آن‌ها مانند قبل سهامداران شرکت خواهند بود.

بورس بهتر است یا فرابورس؟

تا اینجا دانستیم که بازارهای مالی گوناگونی وجود دارد که می‌شود در این بازارها انواع اوراق بهادار را خرید و فروخت. همچنین گفتیم که بورس و فرابورس در واقع دو بازار مالی مستقل از یکدیگرند که شرایط پذیرش شرکت‌ها در هر کدام از این بازارها متفاوت است.

به‌طور کلی پذیرش سهام شرکت‌ها در بورس سخت‌گیرانه‌تر از بورس است. در واقع در معنای عام، در فرابورس (که می‌توان آن را به‌نوعی «خارج از بورس» هم نامید) سهام شرکت‌هایی معامله می‌شود که روند انتشار اطلاعات‌شان منظم نیست یا سودآوری پایداری ندارند (البته ممکن است این وضعیت درمورد بعضی از شرکت‌های فرابورسی تغییر کند و این شرکت‌ها مجوز حضور در بورس را به دست بیاورند).

بورس و فرابورس چه تفاوتی دارند؟

خوب است این نکته‌ها را درمورد تفاوت بورس و فرابورس گوشه ذهن‌مان داشته باشیم:

• از آنجا که شرایط پذیرش سهام شرکت‌ها در فرابورس ساده‌تر است، مدتی هم که طول می‌کشد تا سهام شرکتی در فرابورس پذیرفته شود، معمولا کوتاه‌تر از مدت لازم برای پذیرش در بورس است.
• سهام شرکت‌هایی که در بورس معامله می‌شوند، استانداردهای لازم برای حضور در بورس را دارند و در نتیجه ریسک خریدشان در مقایسه با شرکت‌های فرابورسی کمتر است.
• کارمزدی که معامله‌گران برای خرید و فروش نمادهای بورسی می‌پردازند، کمی بیشتر از کارمزد معامله در فرابورس است.
• سهام شرکت‌های حاضر در بورس به دو گروه تقسیم می‌شوند؛ بازار اول و بازار دوم. وقتی از «بازار اول بورس» یا «بازار دوم بورس» حرف می‌زنیم، در واقع منظورمان همین تقسیم‌بندی است.
• تقسیم‌بندی سهام و دیگر انواع اوراقی که در فرابورس معامله می‌شوند با تقسیم‌بندی بازارها در بورس متفاوت است. بازارهای فرابورس از این قرارند: بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار شرکت‌های کوچک و متوسط (SME)، بازار دارایی فکری، بازار ابزارهای نوین مالی، بازار پایه و بازار ابزار مشتقه.
• بورس مکانی فیزیکی (تالار بورس) دارد که معامله‌گران می‌توانند در آنجا حاضر شوند و معاملات‌شان را انجام بدهند، اما فرابورس چنین مکانی ندارد و تمام معاملاتش آنلاین انجام می‌گیرد.

نکته: وضعیت شفافیت مالی، روند انتشار اطلاعات و نظم برگزاری مجمامعِ شرکت‌های فرابورسی یکسان نیست. به‌طور کلی مالی شرکت‌های بازار اول فرابورس از نظر شفافیت مالی وضعیت نسبتا مناسب‌تری دارند، ولی مثلا شرکت‌های بازار پایه اخبار فعالیت‌های شرکت و اطلاعات مربوط به صورت‌های مالی‌شان را منظم منتشر نمی‌کنند. به همین دلیل است که می‌شود گفت خرید سهام از بازار پایه با بالاترین ریسک همراه خواهد بود.

جدول مقایسه شرایط پذیرش سهام شرکت‌ها در بورس و فرابورس

همان‌طور که دیدیم شرایط پذیرش شرکت‌ها در بازارهای مختلف بورس و فرابورس متفاوت است. برای اینکه مختصری از شرایط لازم برای حضور شرکت‌ها در بازارهای بورس و بازارهای اول و دوم فرابورس را مرور کرده باشیم، جدول زیر را ترتیب داده‌ایم: