راههای تنوع بخشی سهام
درباب ضرورت تنوع بخشی به سبد تامین مالی شهرداری و جذب سرمایهگذار (داخلی و خارجی) در پروژههای شهری
قفل مالی تهران و کلید مشارکت
محمدحسین درودیان- بسیاری از کلانشهرهای جهان برای اجرای پروژه های زیرساختی خود به شیوه مشارکت عمومی-خصوصی (Public-Private Partnership)روی آورده اند تا میزان سرمایه گذاری کلان اولیه را کاهش و از بار مالی آن برای شهرداری (یا دولت محلی) بکاهند و آن را به سرمایه گذار محول نمایند. در این قراردادها شهرداری هزینه و سود سرمایه گذار را در مدت طولانی و از محل درآمدهای مربوط به پروژه میپردازد و در عین توسعه زیرساخت های شهر٬ هزینههای مالی خود را ثابت نگه می دارد.
انواع همکاری ها در چارچوب PPP
قراردادهای موسوم به PPP را میتوان برحسب نوع اجرای عملیات و نوع تامین مالی دسته بندی کرد. در زمینه اجرای عملیات٬ شریک خصوصی می تواند صاحب یک پروژه (مثال: نیروگاه تبدیل زباله به برق) شود یا صرفا پروژه را انجام و به اتمام رساند و تحویل شهرداری دهد (مثال: ساخت بزرگراه). در زمینه مالی٬ شهرداری می تواند پروژه را تحویل گرفته و درآمد شریک خصوصی را بپردازد٬ یا شریک خصوصی خود اقدام به جمع آوری درآمد و پرداخت سهم شهرداری کند. ترکیبی از این دو مدل نیز می تواند به کار رود.
الف) مشارکت در ارائه خدمات: در این روش شهرداری یکی از فعالیت های خود را برای مدت کوتاه به بخش خصوصی می سپارد و در ازای آن و بنابر فرمول توافق شده ای کارمزد میپردازد. در این مدل جذب سرمایه اتفاق نمی افتد اما بخش خصوصی عمدتا می تواند با تکنولوژی بالاتر٬ هزینه ها پایینتر و کارایی بیشتر پروژه را به انجام رساند و از هزینه های شهرداری بکاهد. برای مثال مدیریت پسماند شهری یکی از پروژه هایی است که به این شکل می تواند، اداره شود.
ب) مشارکت در مدیریت: در این روش نه تنها وظایف شهرداری به شریک خصوصی واگذار می شود بلکه بخش خصوصی موظف به ارائه هزینه های جاری انجام عملیات است. با این حال همچنان سرمایه گذاری اولیه صورت نمی گیرد و شهرداری مسئول ارائه زیرساخت مرتبط برای این خدمات است و در قبال دریافت خدمات کارمزد معینی به شریک خصوصی می پردازد. مدیریت خدمات بهداشتی- درمانی اضطراری (اورژانس) یکی از حوزه هایی است که در بسیاری از شهرهای دنیا به این شکل اداره می شود.
پ) لیزینگ: در این مدل علاوه بر مسئولیت اجرایی و مسئولیت رعایت استانداردها و کیفیت پروژه٬ ریسک سرمایه گذاری نیز به بخش خصوصی منتقل می شود و بخش عمومی مسئولیتی در قبال خسارات ندارد. با این حال همچنان سرمایه گذاری از سوی بخش خصوصی انجام نمیشود. بخش خصوصی درآمد پروژه را جمع آوری و سهمی را به شهرداری
میپردازد. این مدل قرارداد لیزینگ نام دارد چرا که دارایی سرمایه ای از طرف شهرداری تامین می شود و مسئولیت بخش خصوصی پرداخت مبلغ توافق شده است٬ فارغ از آنکه مشتریان پرداخت هایشان را انجام دهند یا نه. مدت قرارداد معمولا ۱۰ سال است.
ت) قرارداد امتیازی: در این مدل بخش خصوصی مسئول تمامی
بخشهای پروژه از سرمایه گذاری اولیه تا اجرا و نظارت و ارائه خدمات است. شهرداری مالکیت دارایی سرمایه ای ایجاد شده را تصاحب می کند و نقشش صرفا مدیریت و تنظیم قیمت و کیفیت خدمات به شهروندان است. مدت این قراردادها ۲۵-۳۰ سال است و مناسبترین روش برای توسعه زیرساختهای شهر و جذب سرمایه گذاری جدید است.
ث) قرارداد سرمایه گذاری مشترک (JoinVenture): در این مدل شهرداری و بخش خصوصی مشترکا یک شرکت عامل تاسیس می کنند و در حالی که مسئولیت اجرایی بر عهده بخش خصوصی است٬ شهرداری از طریق حضور در هیات مدیره شرکت بر روند فعالیت نظارت می کند. در این نوع قرارداد علاوه بر جذب سرمایه گذاری (داخلی و خارجی)٬ نمایندگان شهرداری با حضور در شرکت مشترک می توانند تکنولوژی٬ دانش و
تکنیکهای مدیریت را از شرکت متخصص خصوصی فرا بگیرند و به سازمان دولتی منتقل کنند.
تفاوت با سایر روش های تامین مالی:
ذکر این نکته حائز اهمیت است که در سبد پروژه های شهرداری چنین قراردادهایی تفاوت آشکار با انواع دیگر قراردادها دارند. قرارداد موسوم به PPP داری این خصوصیت است که عمده ریسکهای سرمایه گذاری و اجرا بر عهده شریک خصوصی قرار می گیرد، بنابراین تفاوت عمده با دریافت وام توسط شهرداری و افزایش تعهدات مالی شهر دارد. همچین از همین منظر چنین قراردادهایی به طور کامل از قراردادهای شهرداری با پیمان کاران متفاوت است. در عین حال این قرارداد خصوصی سازی پروژه های شهری نیز محسوب نمی شود چرا که مدت زمان برداشت شریک خصوصی محدود و مالکیت کامل بر دارایی نخواهد داشت.
مزایای مدل قراردادها برای شهرداری:
الف) سرعت بخشی به آغاز و اجرای پروژه های ضروری شهری فارغ از بودجه موجود شهرداری٬ ب) ایجاد رقابت میان مشارکت کنندگان خصوصی و حذف معضل ناکارآمدی دستگاه دولتی٬ پ) کاهش و حذف تاخیرهای غیرضروری در اجرای پروژه و حذف هزینه های مالی فراتر از طرح٬ در مقایسه با پروژه های واگذار شده به پیمانکاران٬ ت) تشویق بخش خصوصی به نوع آوری٬ بهبود کیفیت و ارتقاء خدمات جهت کسب سود بیشتر در پروژه٬ ث) فراهم سازی زمینه مناسب برای جذب سرمایه گذاران خارجی٬ ج) انتقال دانش٬ فناوری٬ تکنولوژی و تجربه مدیریت از شرکای خصوصی به بخش دولتی٬ چ) ایجاد انطباق میان طول مدت سرمایه گذاری و زمان بازگشت سرمایه در پروژه ها (جلوگیری از ورشکستگی مالی در زمان بحران)٬ ح) فراهم شدن امکان دستیابی به بازار سرمایه گذاران سازمانی
بینالمللی (مانند شرکت های بیمه و بازنشستگی – معروف به سرمایه گذاران بلند مدت).
جذابیت قرارداد برای سرمایه گذار/مشارکت کننده:
قراردادهای مشارکت عمومی-خصوصی که به صورت بلند مدت (عموما ۳۰ ساله) و با ایجاد درآمد پایدار برای سرمایه گذار همراه است٬ جذاب ترین مدل برای توسعه زیرساخت ها در جهان است. به ویژه آنکه انعقاد قرارداد با سازمانی دولتی (شهرداری) تضمین کننده شرایط قرارداد و کاهش دهنده ریسک محسوب می شود. علاوه بر این، چنین قراردادهایی امکان تراز کردن «دیرش» (Duration)درآمد پروژه با فایننس احتمالی را فراهم می آورد و به همین دلیل به عنوان مشوقی مضاعف برای سرمایه گذار محسوب می شود. (سرمایه گذار به جای تامین مالی کامل پروژه٬ بخشی از آن را از سرمایه خود و بخشی دیگر را از تامین کنندگان مالی خارجی –بانکها- تهیه می کند. در این روش سابقه قدیمی تر سرمایه گذاران خارجی در بازار بدهی جهانی نسبت به شهرداری تهران٬ فرآیند دریافت وام را تسهیل می کند و اگر تضمین شهرداری برای درآمد بلند مدت تامین شود بهترین نرخهای بدهی قابل دسترسی است).
نمونه های موفق:
دوبی (به عنوان یک دولت محلی) برنامه های توسعه زیرساختی گستردهای برای تبدیل و حفظ این شهر به مرکز اصلی تجارت٬ توریسم و حمل و نقل هوایی در غرب آسیا دارد. روش تامین مالی دوبی در سالهای گذشته عمدتا بر تخصیص بودجه از سوی دولت امارات و تکیه بر بازار قرضه بوده است.
پس از بحران مالی سال ۲۰۰۸ که تامین مالی از طریق بازارهای قرضه و تمدید وام ها ناممکن شد و همچنین پس از کاهش قیمت نفت در سال های بعد٬ دوبی به شیوه مشارکت عمومی-خصوصی برای تامین مالی و جذب سرمایه روی آورده است. دوبی در سال ۲۰۱۵ موفق شد به وضعیت مازاد بودجه بازگردد در حالی که همچنان ۱۳ درصد از بودجه ۴۱ میلیارد درهمی خود را صرف توسعه زیرساخت ها می کند. این درحالی است که تمامی کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس با کاهش قیمت نفت دچار کسری بودجه بوده اند. علاوه بر دوبی٬ کوبت نیز چارچوب قراردادهای مشارکت عمومی-خصوصی خود را به روز رسانی کرده است. پیش از کشورهای خاورمیانه٬ کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز برای برآورده کردن سقف کسری بودجه اعلام شده توسط اتحادیه٬ روش های قدیمی تامین مالی را ملغی و به پروژه های مشارکتی روی آورده اند.
اقدامات ضروری جهت تامین زیرساخت ها:
تبیین استراتژی کلان:
پیش از هرچیز تعیین چارچوب راهبردی کلی شهر و تعیین اولویت های جذب سرمایه گذاری باید به صورت دقیق تعیین شود. طرح جامع علاوه بر تعیین حوزه هایی که شهرداری با کمبود منابع مالی روبروست باید تعریف روشنی از نقش تهران در اقتصاد کشور و منطقه ارائه دهد. تعریف اولویت هایی مانند تبدیل تهران به مرکز مالی٬ مرکز تکنولوژی و یا مرکز تجاری در منطقه٬ تصویر روشنی از هدف های جذب سرمایه به شهرداری می دهد. برای مثال توسعه بخش فناوری و تکنولوژی از طریق فراهم آوردن زمینه رشد شرکت های دانش بنیان٬ یکی از جذاب ترین اقدامات برای جذب سرمایه گذاران خارجی به شهر است که به تنهایی سبب افزایش اعتبار تهران در بازار جهانی و مقدمه سازی برای جذب سرمایه گذار در سایر حوزه ها خواهد شد.
ملاحظات جانبی:
الف) عدم ثبات در تصمیمات و برنامه ها مهمترین حوزه نگران
سرمایهگذاران در ایران و به ویژه مشارکت در بخش عمومی است. شهرداری ضروری است ساز و کار مناسب برای ثبات توافق های انجام شده را تببین کند و در مراحل موفقی از بازاریابی اعتماد سرمایه گذاران را جلب نماید.
ب) عدم امنیت سرمایه گذاران و فساد گسترده از دیگر بازدارنده های جذب سرمایه گذار خصوصی در بخش عمومی است. شهرداری تهران باید به پشتوانه اصلی و حامی سرمایه گذاران تبدیل شود و از دست اندازی های غیر رسمی و خارج از ضوابط جلوگیری کند. تعیین ساز و کار مناسب و افزایش بیش از پیش شفافیت می تواند راهگشا باشد.
پ) در تعیین استراتژی کلان برای جذب سرمایه گذار خارجی باید مختصات کلان راههای تنوع بخشی سهام اقتصادی کشور و شهر را در نظر داشت. برای مثال اگر شهرداری بخش مسکن را کنترل نکرده و ساخت و ساز پروژه های بزرگ ساختمان دارای سود هنگفت برای سرمایه گذاران باشد٬ انتظار سرمایه گذار خارجی در سایر حوزه ها نیز افزایش می یابد. برای مثال اگر
ساخت و ساز ساختمان سود سالانه ۴۰ درصد و توسعه یک مرکز استحصال برق از زباله سود سالانه ۱۵ درصد داشته باشد٬ امکان جذب سرمایه گذار خارجی کاهش می یابد. به همین سبب هماهنگ سازی راهبردهای شهر در حوزه اقتصادی ملاحظه ای ضروری در زمینه جذب سرمایه گذار خارجی
است.
سایر اقدامات:
پس از تعیین راهبرد کلان٬ انجام مطالعات اقتصادی و مالی و تعریف زمینههای مشارکت در پروژه های زیرساختی شهری٬ تعیین چارچوب حقوقی٬ مالی و اجرایی قراردادها و راه اندازی کارزارهای بازاریابی برای دستیابی به سرمایه گذاران هدف و جذب آنها از اقدامات ضروری است که شهرداری باید انجام دهد.تهیه چارچوب حقوقی قراردادها و به ویژه سازوکارهای شفافیت و رقابت عادلانه از ضروری ترین اقداماتی است که سرمایه گذاران خارجی را جذب میکنند. مدل های موفق اروپایی برای تضمین کارآیی واحدهای ویژه مربوط به قراردادهای مشارکت عمومی-خصوصی را تاسیس کرده اند که از اختیارات کافی و برنامه روشن و مشخص برخوردار است و به عنوان شاخه ای از خزانه داری یا وزارت اقتصاد فعالیت می کند. (شهرداری تهران می تواند پیشرو چنین مدلی در ایران باشد).
تکنیک های جذب سرمایه گذار:
الف) برگزاری جلسات یک به یک با سرمایه گذاران هدف٬ ب) برگزاری همایش های معرفی فرصت های سرمایه گذاری و کارزارهای تبلیغاتی٬ پ) تعیین دفتر اطلاعات و پژوهش های به منظور به روز رسانی اطلاعات و پاسخگویی به تماس های علاقه مندان به سرمایه گذاری (برای نمونه شرکت Londo- and Partners توسط شهردار لندن و به منظور جذب سرمایه گذار خارجی تاسیس و لندن را به موفق ترین شهر جهان در جذب سرمایه گذار تبدیل کرده است)٬ ت) استخدام مشاوران مجرب برای دوره ای مشخص به منظور تهیه زیرساخت های اقتصادی٬ حسابرسی و حقوقی٬ ث) اعزام نماینده به همایش های و نشست های مرتبط با صنایع خاص٬ مرتبط با پروژه های شهرداری٬ ج) جمع آوری و به روز رسانی مداوم اطلاعات درباره شرکت های علاقه مند به سرمایه گذاری از دو منظر دسترسی به تکنولوژی و منابع مالی
مدیریت ریسک:
زمینه تحریم ها و سابقه کم سرمایه گذاری خارجی٬ ایران را به کشوری پر ریسک تبدیل کرده است. تدوین قراردادهایی که بتواند به خوبی ریسک سرمایه گذاران را مدیریت کنند از اقدامات ضروری است که بدون آن امکان جذب سرمایه وجود ندارد. شهرداری باید حوزه های تولید ریسک را به دقت تعیین و برای هر کدام راه حل دقیق ارائه دهد. به ویژه همکاری با
شرکتهای بیمه که قراردادهای مشارکتی را بتوانند پوشش دهند و برای مخاطرات حقوقی و سیاسی محصول قابل عرضه داشته باشند (Politica- Risk Insurance) ٬ می تواند قراردادها را برای طرف خارجی بسیار جذاب کند.دومین زمینه مهم ریسک پروژه ها برای سرمایه گذار خارجی٬ تفاوت در نرخ ارز است. توسعه بازارهای ارزی در ایران در سال های اخیر می تواند به کاهش این ریسک کمک کند اما برای جذاب تر شدن قرارداد٬ ملاحظه چنین ریسکی توسط شهرداری در تعیین نرخ های قرارداد ضروری است.
زمینه های سرمایه گذاری آسان:
توسعه مترو٬ توسعه حطوط اتوبوسرانی٬ پروژه های تولید برق از زباله٬ پروژه های توسعه فاضلاب و ساختمان سازی از جذاب ترین پروژه های شهری برای این مدل قراردادها است.
زمینه های سرمایه گذاری پیچیده:
علاوه بر زمینه های فوق٬ استفاده از مشارکت مردمی و سرمایه گذاری خصوصی در حوزه های کمتر آزموده شده نیز می تواند مورد توجه قرار بگیرد. علاوه بر مشارکت در پروژه های اجتماعی راههای تنوع بخشی سهام و فرهنگی٬ تجربه هایی در زمینه خدمات ایمنی و مدیریت بحران نیز در جهان در حال تجربه شدن است که به ویژه برای شهری مانند تهران با خطر پذیری بالا و کمبود شدید امکانات ایمنی می تواند راهگشا باشد.
امشب؛ واریز 10 میلیون بحساب سهام عدالتیها ؟ | سود سهام عدالت شهریور واریز شد | نحوه دریافت وام آنلاین با ضمانت سهام عدالت
یکی از اقدامات دولت سیزدهم برای تسهیل خدمات بانکی به مردم، استفاده از سهام به عنوان وثیقه و ضمانت برای دریافت وام است که اخیراً کلید خورده و قرار است فراگیر شود.
سود سهام عدالت | سود سهام عدالت به صورت سالیانه پرداخت می شود.پس از برگزاری مجامع عمومی ۴۹ شرکت سرمایه پذیر، دریافت سود سهام عدالت از شرکتها و مشخص شدن سود سهام عدالت قابل تقسیم بین مشمولین پرداخت می گردد. آخرین اخبار سود سهام عدالت را با هم در سایت فردا می خوانیم.
پرداخت 10 میلیون تومان سهام عدالت به این دهک ها
حسین قربانزاده، در مورد آخرین وضعیت اختصاص سهام عدالت به بازماندگان دو دهک کمدرآمدی و تحت پوشش نهادهای حمایتی به کجا رسید،گفت: سهام عدالت تکمیلی برای افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی در دولت به تصویب رسید.
جاماندگان سهام عدالت ده میلیون تومان سهام عدالت دریافت می کنند. در این خبر می خوانید که صاحبان جدید سهام عدالت چگونه سهام عدالت خود را دریافت می کنند. رئیس سازمان خصوصیسازی گفت: مصوبه هیأت دولت برای اختصاص سهام عدالت به بازماندگان 2 دهک تحت پوشش نهادهای حمایتی منتظر تصویب نهایی دولت است.
به گزارش خبرگزاری برنا؛ حسین قربانزاده، در مورد آخرین وضعیت اختصاص سهام عدالت به بازماندگان دو دهک کمدرآمدی و تحت پوشش نهادهای حمایتی به کجا رسید،گفت: سهام عدالت تکمیلی برای افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی در دولت به تصویب رسید. بعد از آن یک ایراد حقوقی به آن مصوبه گرفته شد و برای رفع این ایراد به معاونت حقوقی رئیسجمهور ارجاع شد.
وی گفت: در حال حاضر این مصبه در مرحله رفع ایراد حقوقی در معاونت حقوقی ریاست جمهوری است، بعد از آن باید دوباره دولت مصوب کند و برای اجرا به سازمان خصوصیسازی ابلاغ شود.
رئیس کل سازمان خصوصیسازی با بیان اینکه سازمان خصوصیسازی آمادگی دارد و افراد مشمول به تعداد 3.5 میلیون نفر بازمانده سهام عدالت از دو دهک کمدرآمد شناسایی شده و اطلاعات آنها موجود است.
وی همچنین گفت: سهام دولت برای اختصاص به دو دهک کمدرآمد هم شناسایی شده است و فقط منتظر مصوبه اصلاحی دولت هستیم و اگر ایراد حقوقی به مصوبه رفع شود، مراحل اختصاص سهام عدالت به دو دهک کمدرآمد آغاز میشود.
نحوه دریافت وام آنلاین با ضمانت سهام عدالت
طرح توثیق سهام برای دریافت وام، از جمله طرحهایی است که در صورت گسترش به سایر بانکها، راه را برای مردم عادی جهت دریافت وام تسهیل میکند.
در گام اول طرح توثیق سهام برای دریافت وام، یکی از بانکهای قرضالحسنه کشور پیشگام شده به طوری که مردم میتوانند با وثیقه گذاشتن سهام بورسی خود در این بانک، وام قرضالحسنه دریافت کنند. وزارت اقتصاد و بانک مرکزی دولت سیزدهم برای گسترش این طرح، در حال پیگیری و اضافه کردن سایر بانکها هستند.
درهمین زمینه، عضو هیأت مدیره و معاون فناوری اطلاعات بانک قرضالحسنه مهر ایران گفت: با استفاده از سامانه ستاره و زیرساخت توثیق سهام، مشتریان بانک میتوانند از ظرفیت سهامداری خود برای دریافت وام بهره برده و از خدمات بانک قرضالحسنه مهر ایران استفاده کنند.
«حمیدرضا توسلی» اظهار داشت: با توجه به اینکه بانک قرضالحسنه مهر ایران یکی از سه بانک عامل در سامانه ستاره شرکت سپردهگذاری مرکزی است، شرایط توثیق سهام و تسهیل فرایندهای دریافت وام با استفاده از این طرح آسانتر شده و میتواند ارتباط مناسبتر سهامداران را با فضای قرضالحسنه فراهم آورد.
عضو هیأت مدیره بانک قرضالحسنه مهر ایران گفت: توثیق سهام که در قالب طرح ستاره از طریق شرکت سپردهگذاری مرکزی مطرح شده، پیشینه توثیق سهام عدالت را داشته و این پیشینه تجربیات ارزندهای را برای این اتفاق مهم رقم زده است.
وی افزود: نکته مهم در این طرح این است که در کنار طرحهای بانک، میتواند پاسخ مناسبی به انتظارات مشتریان بوده و به همراه سایر خدمات غیرحضوری مانند افتتاح حساب آنلاین، مستقل از زمان و جغرافیا خدمات بانک را دسترسپذیر کند.
توسلی اظهار داشت: برای دریافت وام با وثیقه سهام کافی است افراد با مراجعه به پیشخوان بانک به عنوان نقطه مهم ارتباط مشتری، فرایند توثیق را به صورت آنلاین انجام داده و بعد از دریافت کد مربوطه، چه از طریق شعبه و چه از طریق پیشخوان مجازی برای دریافت وام خود اقدام کنند.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه این بانک در پیشخوان مجازی در حال تنوعبخشی به خدمات خود است، امیدواریم که توثیق سهام در کنار امکاناتی همچون سفته الکترونیکی بتواند سبب تسهیل و رضایتمندی مردم در کسب خدمات از بانک قرضالحسنه مهر ایران شود.
منبع: روزنامه ایران
واریز سود 2 میلیونی به حساب سهام عدالتی ها
پیمان حدادی در نشست خبری با بیان اینکه سود سهام عدالت با عملکرد سال ۱۴۰۰ بالغ بر دو برابر میشود، افزود: بنابراین مشمولانی که سهام عدالت یک میلیون تومانی دارند امسال دو میلیون تومان و مشمولانی که سهام عدالت
۵۳۲ هزار تومانی دارند امسال حدود یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان سود دریافت میکنند.
او با اشاره به پیشنهادی مبنی بر واریز سود سهام عدالت طی دو مرحله اظهار کرد: این موضوع باید به تصویب شورای عالی بورس برسد. البته تحقق آن منوط به این است که ۳۶ شرکت سرمایهپذیر سودهای خود را به موقع پرداخت کنند. شورا از پرداخت دو مرحلهای سود در شش ماه دوم سال استقبال میکند.
پرداخت سود ۱۳ شرکت غیربورسی در پایان شهریور
مشاور رئیس سازمان بورس در امور سهام عدالت در مورد سود ۱۳ شرکت غیربورسی موجود در پرتفوی سهام عدالت نیز توضیح داد: طبق مصوبه ماه قبل شورای عالی بورس، سود این شرکتها بعد از اعمال افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده شرکتها توسط سازمان خصوصیسازی در پایان شهریورماه با همکاری شرکت سپردهگذاری پرداخت میشود. هماکنون سود در خزانه دولت قرار دارد.
تعیین تکلیف سهام عدالت متوفیان
حدادی در مورد آخرین وضعیت انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث نیز توضیح داد: از ۴۹ میلیون نفر مشمول سهام عدالت حدود سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر فوت کردهاند که در این میان برخی وارثین هم فوت شدهاند. قرار شد این فرآیند به صورت الکترونیکی و با همکاری شرکت سپردهگذاری مرکزی و قوه قضائیه تا شهریورماه انجام شود. اما به نظر میرسد قوه قضائیه در ارسال اطلاعات به سپردهگذاری کمی از برنامه عقب است.
امکان فروش سهام عدالت وجود نخواهد داشت!
او با اشاره به امکان فروش ۶۰ درصد از سهام عدالت برای مشمولان این سهام در سال ۱۳۹۹ گفت: این موضوع یکی از دلایل ریزش بازار در آن سال بود به همین دلیل احتمالا امکان فروش ۶۰ درصدی برای هیچکدام از مشمولان وجود نداشته باشد. در آن زمان سه و نیم نفر از سهامداران روش مستقیم، سهام عدالت خود را فروختند که باعث شد ۱۴ هزار میلیارد تومان از بازار خارج شود. به همین دلیل فروش سهام عدالت باید به تدریج صورت بگیرد. البته در این راستا اقداماتی انجام شده است تا مشمولان به نگهداری سهام خود تشویق شوند که راهاندازی سامانه ستاره و امکان توثیق سهام عدالت از جمله آن است. مشاور رئیس سازمان بورس در امور سهام عدالت با بیان اینکه در ۳۱ استان، ۳۰ شرکت سرمایهگذاری استانی وجود دارد، اظهار کرد: 28 استان مدارک خود را ثبت کردهاند اما استان سمنان علیرغم پیگیریهای انجام شده، همکاریهای لازم را انجام نداده است و به نظر میرسد باید از طریق مراجع قضایی پیگیری شود. همچنین مدارک شرکتهای قزوین و چهارمحال بختیاری برای بازگشایی نماد کامل نیست. حدادی در مورد دلایل بسته شدن نمادهای شرکتهای سرمایهگذاری استانی توضیح داد: روش حسابداری شرکتهای سرمایهگذاری استانی اشتباه انجام شده بود، به همین دلیل شورای عالی بورس جدید در سال گذشته تاکید کرد که اینمورد باید براساس استانداردهای حسابداری صورت بگیرد. او در مورد زمان بازگشایی این نمادها توضیح داد: نمادها بعد از برگزاری مجامع و اصلاح آییننامه آزادسازی سهام عدالت بازگشایی میشوند. فرآیند برگزاری مجامع بین ۴۵ تا۶۰ روز زمان نیاز دارد، اظهار کرد: بنابراین نمادها حداقل تا ۶۰ روز آینده بازگشایی نخواهند شد.
سود سهام عدالت سال 1401 دو برابر سال 1400 شد
رئیس کل سازمان خصوصی سازی با بیان اینکه سود سهام عدالت امسال نسبت به ۱۳۹۹، دو برابر شده است، اعلام کرد: قانون میگوید که افراد تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی باید سهام عدالت داشته باشند، اما حدود سه و نیم میلیون نفر از آنها سهام عدالت ندارند.
«حسین قربانزاده» در برنامه «تهران ۲۰»، درباره مهمترین عملکرد این سازمان در یک سال اخیر افزود: مهمترین اتفاق رویداد بینالمللی بود که در اجلاس سران برگزار شد؛ فرصتی پیش آمد تا همه شرکتهایی که در ۲۰ سال گذشته واگذار شدهاند یکبار برای همیشه در ۹ پاویون عرضه شوند.
وی ادامه داد: جزییات چگونگی واگذاری این اطلاعات بهسختی به دست مردم میرسد، اما سامانه پاسخ افتتاح شد تا تمام اطلاعات در دسترس مردم این حوزه باشد و حدود ۹۸۰ شرکت واگذار شدهاند.
قربانزاده درباره جاماندگان سهام عدالت توضیح داد: قانون میگوید که افراد تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی باید سهام عدالت داشته باشند، اما حدود سه و نیم میلیون نفر از آنها سهام عدالت ندارند. این افراد نباید به جایی مراجعه و ریالی پرداخت کنند. آماده اختصاص سهام عدالت به این افراد هستیم که پس از ابلاغ مصوبه دولت انجام خواهد شد.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی در واکنش به اینکه حدود ۶ هزار میلیارد تومان سود منابع سهام عدالت توزیع نشده از سال ۹۸ اعلام شده است، ادامه داد: بخشی از این سود برای افراد متوفی است که باید سازمان بورس سامانهای برای آنها تعبیه کند، بخشی شبا ندارند و بخشی هم مربوط به ۱۳ شرکت غیر بورسی است.
وی افزود: در قانون بودجه امسال ۳۷۱ هزار میلیارد تومان تکلیف فروش سهام لحاظ شده است. تابلو بورس ۱۸۶ هزار میلیارد تومان است که ۹۲ هزار میلیارد سهم دولت است. دولت سهامی در بورس ندارد و در بخش غیر بورس شرکت زیانده داریم؛ دولت باید برای افزایش دارایی به این بخش فکری کند.
قربانزاده مطرح کرد: سال گذشته حدود ۲۹ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان سود، شرکتهای سهام عدالتی داشتهاند این نوید را میدهم که تاکنون با توجه به اینکه برخی شرکتها مجامع خود را برگزار نکردهاند قریب به دو برابر سود ایجاد شده و دو برابر و نیم سود نسبت به سود ۱۳۹۹ پیشبینی شده است.
رئیس کل سازمان خصوصی سازی درباره وضعیت حسابرسی استقلال و پرسپولیس گفت: باز شدن جعبه سیاه سرخابیها بعد سه دهه رخ داده است. افشای نسخه به نسخه قراردادها را به ما و فرابورس دادهاند و تطبیق صورت گرفته است. مجموع قرار داد بازیکنان ارزی و ریالی در سایت کدال افشا شده، ریسک فسخها اعلام شده یک انضباط مالی شروع شده که امکان بازگشت وجود ندارد.
وی یادآور شد: کمیته مصارف تشکیل شده تمام موارد با جزییات در نظر گرفته راههای تنوع بخشی سهام شده است. نامهای به ۷ شرکت بورسی زدهام که آنها هم رقم قرارداد خود را افشا کنند تا رقابت عادلانه شکل گیرد. حدوداً ۴ میلیارد تومان این دو باشگاه سود ماهانه دریافت میکنند./ایرنا
راهنمای شروع سرمایهگذاری برای تازهواردها
اهداف شما در زندگی هر چه باشد، برای تامین منابع مالی و تحقق این اهداف، احتمالا به مبالغی بیش از آنچه که اکنون دارید، نیازمند هستید. در بیشتر مواقع، با پسانداز نمیتوانید اهدافی چون خرید خانه، اتومبیل جدید یا رفتن به یک تعطیلات رویایی را محقق کنید؛ آن هم در شرایطی که نرخ تورم بالا و ارزش پول مدام رو به کاهش است. در همین نقطه است که سرمایهگذاری شروع میشود و افراد به فکر رشد پول خود میافتند.
در این مقاله تعریف سرمایهگذاری، انواع مختلف سرمایهگذاری و معایب و مزایای هر کدام را میتوانید مطالعه کنید. صندوقهای سرمایهگذاری و تنوعبخشی به پورتفو از دیگر مباحثی است که در این مطلب مورد بررسی قرار گرفته است.
سرمایهگذاری چیست؟
در تعریفی ساده میتوان گفت، سرمایهگذاری یعنی با پولتان یک دارایی بخرید که فکر میکنید در آینده میتوانید آن را با قیمت بالاتری بفروشید.
اما سرمایهگذاری چه چیزی نیست؟ اینکه پول خود را در یک حساب بانکی پسانداز کنید، سرمایهگذاری محسوب نمیشود. هرچند محتاط بودن و نگه داشتن جانب احتیاط و دسترسیِ آسان و سریع به حسابی که در مواقع ضروری بتوانید از آن استفاده کنید، بسیار مهم است؛ با این حال باید از این نکته آگاه باشید که در بانک هیچ فرصتی برای رشد پول شما، فراتر از نرخ سود بانکی وجود ندارد.
در سوی دیگر این طیف، باید بدانید که سرمایهگذاری قمار نیست. هرچند ممکن است سرمایهگذاران در بازار سرمایه متحمل زیان شده و بخشی از سرمایه خود را از دست بدهند، اما مانند قمار تمامی پول آنها از میان نمیرود.
چرا باید سرمایهگذاری کنید؟
به چند دلیل بسیار مهم، لازم است که خیلی زود سرمایهگذاری را شروع کنید.
اول آنکه، جمع کردن پول نقد کافی نیست. حتما با پوست و گوشت و استخوان گرانی را حس کردهاید. هر بار به سوپرمارکت میروید با قیمتهای جدید مواجه هستید. هزینههای زندگی هر روز در حال افزایش است و با حساب پساندازهای بانکی نمیتوانید به جنگ تورم بروید.
به جای سرمایهگذاری مستقیم، میتوانید از طریق خریداری صندوقهای سرمایهگذاری در بازار سرمایه فعالیت کنید.
اما سرمایهگذاری میتواند در بلندمدت ارزش پول شما را حفظ کند. فرض کنید شما و همسایهتان هر دو 100 میلیون تومان پول دارید. شما این مبلغ را به مدت یک سال در یک حساب سپرده بانکی نگهداری میکنید و او این مبلغ را در بازار سهام، سرمایهگذاری میکند. نرخ سود بانکی در حال حاضر 16 درصد است و پس از یک سال 16 میلیون تومان نصیب شما میشود. بر اساس آمار منتشرشده، بازدهی بورس تهران تنها در سه ماه ابتدایی سال جاری 148 درصد و در تیرماه 50 درصد گزارش شده است. بازار پربازده یک سال و نیم اخیر را فراموش کنید و فرض را بر این بگذارید که بازدهی بورس بهطور متوسط 40 درصد در سال است. حالا خودتان محاسبه کنید؛ شما برندهاید یا همسایهتان؟
نکته مهم دیگری که لزوم سرمایهگذاری را مشخص میکند، قدرت سود مرکب است. اینیشتن زمانی گفته بود راههای تنوع بخشی سهام سود مرکب هشتمین مورد از عجایب جهان است.
در محاسبه سود ساده، فقط اصل سرمایه و سودی که به آن تعلق میگیرد، مهم است. در سود مرکب اما علاوه بر سودی که به اصل سرمایه تعلق میگیرد، سودی که به خود سودها هم تعلق میگیرد، در نظر گرفته میشود.
یک گلوله برفی را در نظر بگیرید که در مسیری در حال حرکت است. در طول مسیر با چسبیدن برفها به این گلوله، با سرعت بیشتری، بزرگ و بزرگتر میشود.
در سرمایهگذاری هم روال همین است. هرچه زودتر شروع کنید و مدت زمان بیشتری به فعالیتهای خود ادامه دهید، سود بیشتری نصیبتان میشود. مبلغ اولیه را سرمایهگذاری کردهاید اما هر سال سود حاصل از سرمایهگذاری به مبلغ اولیه اضافه میشود و سرمایه شما با سرعت بیشتری رشد میکند.
بر روی چه داراییهایی باید سرمایهگذاری کرد؟
در ادامه با برخی روشهای متفاوت سرمایهگذاری آشنا میشوید:
1- بازار سرمایه
خرید سهام یک شرکت یعنی خرید بخشی از آن شرکت. وقتی سهمی را خریداری میکنید، یعنی مالکیت بخشی از آن شرکت را در اختیار دارید. بنابراین، وقتی آن شرکت عملکرد خوبی به ثبت برساند، ارزش سهام شما هم افزایش مییابد. علاوه بر رشد ارزش سهام، تقسیم سود نقدی سهام (عایدی) فرآیندی است که سالانه انجام میشود.
اما مزایا و معایب سرمایهگذاری در بازار سرمایه چیست؟
مزایا: با سرمایهای نه چندان زیاد، میتوانید سهام هر شرکتی، کوچک یا بزرگ را که در بورس عرضه میشود، انتخاب و خریداری کنید.
معایب: شما مسئول انتخاب خود هستید. اگر بنگاه یا شرکتی را انتخاب کنید که پیشبینی شما از عملکرد آن در آینده اشتباه باشد، زیان میکنید و ممکن است بخشی از سرمایه اولیه خود را هم از دست بدهید.
2- صندوقهای سرمایهگذاری
به جای سرمایهگذاری مستقیم، میتوانید از طریق خریداری صندوقهای سرمایهگذاری در بازار سرمایه فعالیت کنید. این صندوقها از داراییهای متنوعی تشکیل میشوند و خرید آنها برای تازهواردها پیشنهاد میشود.
مزایا: افراد متخصص و با تجربه مدیریت این صندوقهای سرمایهگذاری را برعهده دارند و شما زمان و انرژی برای خرید و فروش آنها صرف نمیکنید. این صندوقها چون طیف وسیعی از داراییها را در بر میگیرند، خرید آنها در مقایسه با سرمایهگذاری مستقیم ریسک کمتری دارد.
معایب: در صندوقهای سرمایهگذاری بازدهی در مقایسه با روش مستقیم کمتر است.
بسته به میزان ریسکپذیریتان میتوانید نوع خاصی از صندوقهای سرمایهگذاری را انتخاب کنید.
3- ارز
با توجه به کاهش شدید ارزش پول ملی در برابر دلار، بسیاری ترجیح میدهند در بازار ارز، عمدتا دلار و یورو سرمایهگذاری و از کاهش شدید ارزش داراییهایشان جلوگیری کنند.
مزایا: سرمایه شما به شکل فیزیکی حفظ میشود و امکان خرید و فروش آنی، یا به عبارتی نقدشوندگی سریع وجود دارد.
معایب: قیمت دلار به اخبار سیاسی و اقتصادی به سرعت واکنش نشان میدهد؛ از این رو بازار ارز بازاری پرالتهاب و پرتنش محسوب میشود. در عین حال، احتمال سرقت دارایی یکی از بزرگترین معایب این نوع سرمایهگذاری است.
4- طلا
خرید طلا که به نوعی سرمایهگذاری سنتی محسوب میشود هم دارای مزایا و معایب خاص خودش است.
مزایا: طلا همواره سرمایهگذاری امن بوده و قابلیت نقدشوندگی آن هم مانند دلار بالاست.
معایب: قیمت طلا در ایران تحت تاثیر دو عامل، یعنی قیمت دلار داخلی و قیمت اونس جهانی مشخص میشود. بنابراین به همان دلایلی که بازار ارز پرتنش است، بازار طلا هم میتواند نوسانات زیادی را تجربه کند.
5- ملک
با توجه به رشد قابل توجه ملک، یکی دیگر از گزینههای سرمایهگذاری، خرید خانه، آپارتمان، مغازه و زمین است.
مزایا: ارزش ملک همواره افزایش مییابد، بهویژه اگر از موقعیت خوبی برخوردار باشد. درآمد منظم از اجاره ملک یکی دیگر از مزایای آن است.
معایب: سرمایهگذاری بر روی ملک هزینهبر است و زمان زیادی را باید برای آن صرف کرد. در عین حال، مدیریت مستاجر و فروش به موقع ملک از دیگر چالشهای این نوع سرمایهگذاری است.
علاوه بر موارد ذکرشده، خرید و فروش ارزهای دیجیتال از دیگر گزینههای سرمایهگذاری است که نیاز به تخصص و دانش دارد.
چطور سرمایهگذاری در بازار سهام را شروع کنید؟
درست همانطور که برای خرید لباس، طلا و سایر اقلام باید به مغازه مراجعه کنید، برای سرمایهگذاری در بورس هم باید ابتدا به یک کارگزاری مراجعه کرده و برای دریافت کد بورسی اقدام کنید. سپس با تعیین بودجه خود، با استفاده از روش مستقیم یا صندوقهای سرمایهگذاری میتوانید فعالیت خود را شروع کنید.
اما پیش از شروع مهم است در مورد انگیزه خود از سرمایهگذاری به خوبی فکر کنید. از خود بپرسید: «بهدنبال چه هستم؟»، «چقدر وقت نیاز دارم؟»، «چه میزان سرمایه میتوانم کنار بگذارم و فرض کنم که چنین پولی ندارم؟»، «تا چه زمان و به چه میزان میتوانم زیان را نادیده بگیرم؟»
واقعیت این است که سرمایهگذار شدن درست مثل شروع یک برنامه جدید ورزشی است. باید میان دو مورد تصمیمگیری کنید: آیا فقط قصد دارید کمی روی عضلاتتان کار کنید و آنها را قدرتمندتر کنید یا میخواهید با انجام تمرینهای جدید در ماراتن پیروز شوید؟
همان طور که در رژیم غذایی جدید، غذاهای ناسالم را دور میریزید، پیش از شروع سرمایهگذاری هم بهتر است ابتدا بدهیهایتان را پرداخت کنید. پس از آنکه از شر بدهیها خلاص شدید، از داشتن صندوق اضطراری که برای روز مبادا کنار گذاشتهاید، اطمینان حاصل کنید. اگر همه چیز روبهراه است، حالا میتوانید سرمایهگذاری را شروع کنید.
در بازار سرمایه بهعنوان یک تازهوارد بهتر است با مبلغی اندک شروع کنید و سهام شرکتی را بخرید که درک درستی از وضعیت آن دارید. در این مرحله از سرمایهگذاری، تنها هدف شما این است که شروع کنید. سعی کنید، در این فرآیند، درک خود را از بازار سرمایه و سرمایهگذاری افزایش دهید.
خرید سهام یک شرکت یعنی خرید بخشی از آن شرکت. وقتی سهمی را خریداری میکنید، یعنی مالکیت بخشی از آن شرکت را در اختیار دارید.
صندوقهای سرمایهگذاری یا سرمایهگذاری مستقیم
با خودتان صادق باشید. چقدر زمان، انرژی و تمرکز برای بررسی بازار سرمایه و ورود به آن دارید. آیا میتوانید زمانی را برای تجزیه و تحلیل سهمهای خریداریشده، عملکرد شرکتها و مطالعه اختصاص دهید؟ ممکن است بهدلیل هیجانی که در ابتدای کار دارید، سرمایهگذاری مستقیم را انتخاب کنید، اما پس از مدتی متوجه شوید که وقت یا تخصص لازم را در این زمینه ندارید.
خوشبختانه خرید صندوقهای سرمایهگذاری و استفاده از شرکتهای سبدگردانی راهحل شما است. در ادامه با هر کدام از این روشهای غیرمستقیم آشنا میشوید:
صندوقهای سرمایهگذاری
تنها زمانی که برای این کار باید صرف کنید، اقدام برای خرید صندوقهاست. پس از آن شما هیچ مسئولیتی برای خرید و فروش سهام نخواهید داشت.
بر اساس قوانین سازمان بورس، صندوقها موظف هستند گزارشهای منظمی از ریز معاملات و نحوه سرمایهگذاری خود را به صورت دورهای بر روی وبسایتهایشان منتشر کنند.
بسته به میزان ریسکپذیریتان میتوانید نوع خاصی از صندوقهای سرمایهگذاری را انتخاب کنید.
یک اصل کلی در بازار سرمایه این است: پول راکدی را که به آن احتیاج ندارید وارد بازار سرمایه کنید.
صندوقهای سرمایهگذاری به سه دسته تقسیم میشوند: صندوقها با درآمد ثابت که بخش قابل توجهی از داراییهایشان را در اوراق با درآمد ثابت سرمایهگذاری میکنند. به همین دلیل ریسک کمی متوجه صاحب صندوق است و البته بازدهی کمتری هم دارد. سود این صندوقها اغلب به شکل دورهای پرداخت میشود.
صندوقهای سهامی ریسک بالاتری دارند، چون بخش قابل توجهی از داراییهای خود را به سهام شرکتهای بورسی اختصاص میدهند. به همین دلیل بازدهی بالاتری دارند.
صندوقهای سرمایهگذاری مختلط راههای تنوع بخشی سهام نیمی از دارایی خود را به اوراق با درآمد ثابت و نیم دیگر را به خرید سهام شرکتهای بورسی اختصاص میدهند. به همین دلیل، با توجه به معیار ریسک میتوان آنها را میان دو صندوق با درآمد ثابت و سهامی در نظر گرفت.
صندوقهای قابل معامله در بورس
نوع دیگری از صندوقها، ETF یا صندوقهای قابل معامله در بورس هستند. این صندوقها هم درست مانند سهام معمولی در بورس معامله میشود. یعنی شما در هر زمان که دوست داشته باشید میتوانید یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرید یا بفروشید.
تفاوت صندوقهای سرمایهگذاری و ETFها در این است که صندوق سرمایهگذاری الزاما در بورس فعالیت نمیکند، یا اگر هم بکند، الزاما سهام آن از درگاه بورس قابل خرید و فروش نیست. اما صندوقهای قابل معامله درست مانند سهام، از درگاه بورس، خرید و فروش میشوند؛ داراییهای آنها هم ممکن است بورسی یا غیربورسی باشد.
در یک صندوق ETF ممکن است داراییهای متفاوتی بگذارند. مثلا این صندوق میتواند متشکل از چند سهام، سپرده بانکی، شمش طلا، اوراق خزانه دولتی، پول نقد، سکه، ارز یا ترکیبی از تمامی این موارد باشد. دارا یکم که احتمالا این روزها زیاد دربارهاش در اخبار میخوانید و میشنوید یکی از همین صندوقهاست.
در صندوق دارا یکم دولت سبدی از سهام خود در شرکتهای بورسی را برای عرضه به عموم مردم آزاد کرد و در زمان عرضه اعلام شد، هر واحد از این صندوق دو میلیون تومان قیمتگذاری شده است. طی ماههای گذشته و بهدنبال رشد شاخص بورس، ارزش این صندوق هم افزایش یافته است.
سبدگردانی
سبدگردانی یکی دیگر از روشهای سرمایهگذاری غیرمستقیم است. در این روش، فردی خبره در امر سرمایهگذاری، با همکاری تیمی از تحلیلگران حرفهای و متخصصان و بر اساس سطح ریسکپذیری سرمایهگذار، سبدی مناسب از داراییهای متنوع برای او تشکیل میدهند و بر آن نظارت میکنند. سبدگردان با توجه به همه عوامل مهم تاثیرگذار بر قیمت سهام، تصمیمهای لازم در جهت رسیدن به اهداف سبد و افزایش ارزش آن را میگیرد.
سالانه گزارشهایی در زمینه شرکتهای سبدگردانی که عملکرد بالایی داشتهاند، از سوی سازمان بورس منتشر میشود.
اینیشتن زمانی گفته بود، سود مرکب هشتمین مورد از عجایب جهان است.
با چه مبلغی سرمایهگذاری را شروع کنید؟
برای مبلغی که وارد بازار سرمایه میکنید باید به چند نکته توجه داشته باشید. اگر مبلغ قابل توجهی را به این بازار وارد کنید، قطعا بازدهی شما هم از نظر میزان و هم سرعت بالاتر خواهد بود. با این حال روزهای نزولی بازار را هم باید در نظر داشته باشید. پس اگر با مبلغ بالایی وارد بازار شوید، خطر زیان همواره شما را تهدید میکند.
یک راه دیگر، مشارکت به مرور زمان اما به شکل مداوم است تا از این طریق بتوانید فراز و فرودهای بازار را شناخته و راحتتر آنها را پشت سر بگذارید.
هر دو استراتژی مزایا و معایبی دارد که با توجه به میزان ریسکپذیری و سرمایه مورد نظر باید درباره آن تصمیم بگیرید.
اما یک اصل کلی در بورس این است: پول راکدی را که به آن احتیاج ندارید وارد بازار سرمایه کنید، نه پولی که ممکن است دو ماه دیگر آن را نیاز داشته باشید.
تنوعبخشی به سبد سرمایه را فراموش نکنید
تنوعبخشی به معنای داشتن طیف گستردهای از داراییهاسست که در شرایط خاصی عملکرد متفاوتی دارند. این استراتژی برای کاهش ریسک اتخاذ میشود. در چنین شرایطی مهم نیست عملکرد اقتصاد کشور به چه شکل است؛ به عنوان مثال اگر قیمت طلا کاهش یافته و بخشی از داراییهای شما طلاست، بورس در حال سوددهی است و به این ترتیب شما یا دچار زیان نمیشود یا میزان زیان قابل توجه نخواهد بود.
حتما این ضربالمثل را که «همه تخممرغهای خود را در یک سبد نگذارید»، شنیدهاید. بنابراین میتوانید بخشی از سرمایهتان را به خرید طلا، بخشی را به اوراق مشارکت، صندوقها، سبد متفاوتی از داراییها در بورس، ارز و غیره اختصاص دهید.
در عین حال، به این نکته مهم توجه داشته باشید که تنوعبخشی به سبد دارایی به معنای داشتن انواع مختلف سهام شرکتهای مختلف در صنایع مختلف نیست. پرتفوی شلوغ نیاز به نظارت، تمرکز و انرژی بیشتری دارد.
پوشش ریسک چیست؟
پوشش ریسک (Hedge)، نوعی سرمایهگذاری بهمنظور کاهش ریسک حرکات شدید قیمتی در یک دارایی میباشد. بهطور عادی، پوشش ریسک شامل ورود به موقعیتهای معاملاتی جبرانکنندهٔ یکدیگر (offsetting positions) در اوراق بهادار مرتبط میباشد.
درک مفهوم پوشش ریسک
پوشش ریسک مانند استفاده از یک سیاست بیمهای میباشد. برای مثال، اگر منزل شما در محدودهای مستعد سیل قرار داشته باشد، شما میخواهید که از دارایی خود با استفاده از بیمهٔ سیل، حفاظت کنید. در این مثال، شما نمیتوانید از سیل جلوگیری کنید، اما میتوانید کاری را زودتر انجام داده تا از زیان رخداده در هنگام سیل، بکاهید. یک رابطهٔ ذاتی بین میزان ریسک و سود در استفاده از این روش وجود دارد، در حالی که استفاده از روشهای کاهشِ ریسکِ سرمایه، ریسکِ احتمالی شما را کاهش میدهد، همچنین میتواند میزان سود احتمالیتان نیز کاهش دهد. اگر بخواهیم ساده بگوییم، پوشش ریسک، کاری رایگان نیست. همان طور که در مثال ما در مورد بیمهٔ سیل، شما باید بهصورت ماهانه پرداختیهایی را انجام دهید؛ و اگر سیل هرگز رخ ندهد، شما هیچ دریافتی نخواهید داشت. با این وجود، بسیاری از مردم ترجیح میدهند تا این ضرر محدود و قابل پیشبینی را متحمل شوند تا اینکه ناگهان تمامی داراییهای خود را از دست بدهند.
در دنیای سرمایهگذاری، روشهای پوشش ریسک نیز بهنحوی مشابه کار میکنند. سرمایهگذاران و مدیران مالی از روشهای پوشش ریسک بهمنظور کاهش ریسک سرمایهگذاری و کنترل آن استفاده میکنند. بهمنظور انجام صحیح و متناسب پوشش ریسک در دنیای سرمایهگذاری، معاملهگر باید از ابزارهای متعددی در یک روش استراتژیک بهمنظور پوشش ریسک حرکات شدید قیمتی در بازار استفاده کند. بهترین روش برای انجام چنین کاری نیز، انجام یک سرمایهگذاری دیگر به شیوهای هدفمند و کنترلشده میباشد. برای مثال، صدالبته، موارد موازی در مثال بیمهای ذکرشده در بالا محدود میباشند: در مورد بیمهٔ سیل، دارندهٔ این بیمه در صورت خسارت دیدن از هرگونه سیلی، شاهد جبران شدن خسارتش از سوی شرکت بیمهای خواهد بود، و احتمالاً مبلغی نیز بهعنوان مالیات کم خواهد شد. اما در محیط سرمایهگذاری، پوشش ریسک هم پیچیدهتر میباشد و هم یک علم غیرکامل محسوب میگردد.
یک پوشش ریسکٔ عالی (perfect hedge) بهنوعی از آن گفته میشود که تمامی ریسک موجود در یک موقعیت معاملاتی و یا یک سبد سهامی را از بین ببرد. به بیانی دیگر، روش پوشش ریسک انجامشده بهصورت صددرصد همگرایی عکس (inversely correlated) با دارایی آسیبپذیر دارد. این مورد ایدهآل میباشد، و شایان ذکر است که حتی این پوشش ریسک عالی نیز بدون هزینه نیست. ریسک پایه (Basis Risk) اشاره به ریسکی دارد که در طی آن، دارایی مدنظر ما و همچنین روش پوشش ریسک ما در جهتهای عکس همان طور که مورد انتظار بود حرکت نمیکند، در اینجا کلمهٔ پایه به معنی همین اختلاف بین جهت حرکت مورد انتظار و حرکت رخ داده در واقعیت میباشد.
پوشش ریسک چگونه کار میکند؟
معمولترین روش استفاده از پوشش ریسک در دنیای سرمایهگذاری، استفاده از مشتقات مالی (Derivatives) میباشد. مشتقات مالی، اوراق بهاداری هستند که با حرکت یک یا چند دارایی پایه مطابقت دارند. این مشتقات مالی شامل قراردادهای اختیار معامله (Options)، سوآپها (Swaps)، قراردادهای آتی (Future Contracts) و همچنین قراردادهای سلف (Forward Contracts) میباشند.
داراییهای پایه نیز در این حالت میتوانند شامل سهام، اوراق قرضه، کالاها، ارزها، شاخصها و یا نرخهای بهره باشند. مشتقات مالی میتوانند روش پوشش ریسک مناسبی در برابر حرکات قیمتی داراییهای پایهشان محسوب شوند، از آنجاییکه رابطهٔ بین دو یا چند تا از آنها بهصورت واضحی تعریفنشده است. این امکان وجود دارد که از این مشتقات بهمنظور پایهریزی یک استراتژی معاملاتی که در آن ضرر در یک سرمایهگذاری با استفاده از سود در مشتقات دیگر کم شده و یا جبران میشود، مورد استفاده قرار بگیرند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اوراق قرضه میتوانید از مطلب آموزشی «اوراق قرضه چیست؟» دیدن نمایید.
برای مثال، اگر مورتی 100 سهم از سهام شرکت (Stock plc – STOCK) را در قیمت 10 دلار بهازای هر سهم خریداری کند، او ممکن است از سرمایهگذاری خود با استفاده از قراردادهای اختیار معاملهٔ آمریکایی 5 دلاری باقیمت ورودی 8 دلاری که در پایان سال منقضی میگردند، استفاده کند. این قراردادهای اختیار معامله به مورتی این حق را میدهند تا بتواند 100 سهم از سهام شرکت STOCK را در سطح قیمتی 8 دلار در هر زمانی در سال آینده به فروش برساند. اگر یک سال بعد سهام شرکت STOCK در سطح قیمتی 12 دلار معامله شود، مورتی این قرارداد را اجرایی نکرده و با 5 دلار خود خارج میشود. در این حالت بعید است که او ناراحت شود، زیرا سود شناختهنشدهٔ او در این حالت برابر با 200 دلار (195 دلار بهعلاوهٔ قیمت قرارداد اختیار معاملهٔ فروش) بوده است. اگر سهام شرکت STOCK در سطح صفر دلار معامله شود، در این حالت مورتی قرارداد اختیار معاملهاش را اجرایی خواهد کرد و سهام خود را با قیمت 8 دلار به فروش خواهد رساند، تا ضرر 200 دلاری خود را (205 دلار بهعلاوهٔ هزینهٔ قرارداد اختیار معاملهٔ فروش) جبران کند. بدون استفاده از این قراردادهای اختیار معامله، او تمامی سرمایهگذاریاش را از دست میداد.
میزان اثربخشی استفاده از مشتقات بهمنظور پوشش ریسک با عبارتی به نام دلتا تعریف میشود، که گاهی اوقات به آن نرخ پوشش ریسک (Hedge Ratio) نیز گفته میشود. دلتا برابر با میزان حرکت قیمتی در مشتقات مالی بهازای یک دلار حرکت در قیمت دارایی پایه میباشد.
خوشبختانه، انواع زیادی از قراردادهای اختیار معامله بر قراردادهای آتی وجود دارند که به سرمایهگذاران این اجازه را میدهند که بسیاری از سرمایهگذاریهایشان را موردحفاظت قرار دهند، که این سرمایهگذاریها شامل سرمایهگذاری در سهام، نرخهای بهره، ارزها، کالاها، و غیره میشود.
استراتژیهای خاص پوشش ریسک، مانند قیمتگذاری بر ابزارهای پوشش ریسک، بسته به مقدار ریسک دارایی پایه دارد که سرمایهگذار میخواهد از سرمایهگذاریاش در برابر آن حفاظت کند. بهطور کلی، هرچه این ریسک بیشتر باشد، مقدار پوشش ریسک نیز افزایش مییابد. این ریسک احتمالی (Downside Risk) با بالاتر رفتن درجهٔ نوسانات در طی زمان افزایش مییابد، یک قرارداد اختیار معامله که پس از مدتزمان طولانی منقضی میشود و به یک دارایی پایه نوسانی لینک شده است، بهعنوان ابزار گرانتری بهمنظور پوشش ریسک شناخته میشود. در مثال فوق، هرچه قیمت ورودی (strike price) بالاتر باشد، قرارداد اختیار معامله نیز گرانتر خواهد بود، اما در عین حال حفاظت قیمتی بیشتری را نیز انجام خواهد داد. این متغیرها میتوانند بهصورتی تنظیم شوند که شامل قراردادهای اختیار معاملهٔ ارزانتر که حفاظت کمتری نیز پیشنهاد میکنند باشند، و یا شامل قراردادهای اختیار معاملهٔ گرانقیمتتری باشند که در عین حال حفاظت بیشتری را نیز ارائه میدهند. شایان ذکر است از نقطهای به بعد، صرف کردن هزینههایی اضافی بهمنظور حفاظت از داراییها بهصرفه نیست و باعث کاهش مقدار اثربخشی هزینه انجامشده خواهد شد.
پوشش ریسک از طریق ایجاد تنوع و گوناگونی
استفاده از مشتقات بهمنظور حفاظت از یک سرمایهگذاری امکان محاسباتی دقیق از ریسک را به شما میدهد، اما نیازمند مقداری کافی از سرمایه نیز خواهد بود. مشتقات تنها راه موجود بهمنظور پوشش ریسک نمیباشند. تنوعبخشی استراتژیک در سبد سهام بهمنظور کاهش ریسک اساسی میتواند بهعنوان یک روش پوشش ریسک در نظر گرفته شود، هر چند که این روش کمی خام میباشد. برای مثال، ریچل ممکن است در یک شرکت تولید کالاهای لوکس با افزایش مارجین سرمایهگذاری کند. او ممکن است نگران این موضوع باشد که وقوع یک کسادی در بازار به محو شدن بازار به سبب مصرف زیاد منجر شود. یک روش مقابله با این موضوع این است که او سهام تنباکو و یا خدمات رفاهی را خریداری نماید، که این سهام وقوع کسادی در بازار را تحمل میکنند و همچنین سود سهام قابلتوجهی را نیز پرداخت مینمایند.
این استراتژی دارای معایب خود نیز میباشد: اگر دستمزدها بالا باشند و همچنین شغلها در بازار زیاد باشند، این شرکت سازندهٔ کالاهای لوکس ممکن است شکوفا شود و رونق بگیرد، اما در این حالت سرمایهگذاران کمتری به سهامی با چرخهٔ عکس جذب خواهند شد، که باعث افت سرمایه و همچنین ایجاد جریانهای سرمایهای به سمت مکانهای جذابتر خواهد شد. این مورد همچنین دارای ریسکهای خود نیز میباشد: هیچ تضمینی وجود ندارد که سهام شرکت تولیدکنندهٔ کالاهای لوکس و همچنین استراتژی پوشش ریسک شما در مسیرهایی عکس یکدیگر حرکت کنند. هر دوی آنها میتوانند بهخاطر یک رویداد فاجعهآمیز سقوط کنند، همانطور که در طی دوران بحران مالی رخ داد؛ و یا به دلایلی غیرمرتبط، مانند رخ دادن سیل در چین که باعث بالا رفتن قیمت تنباکوها شده است و یا یک اعتراض در مکزیک که باعث گرانتر شدن نقره شده است، شاهد حرکتهایی برخلاف چیزی که انتظار میرفت باشیم.
پوشش ریسک با فاصلهٔ قیمتی (Spread)
در فضای شاخصها در بازار، کاهشهای متعادل قیمتی اتفاقی معمول میباشند، و البته قابل پیشبینی نمیباشند. سرمایهگذارانی که در این حوزه تمرکز میکنند باید نگرانی بیشتری نسبت به کاهشهای متعادل قیمت نسبت به کاهشهای شدید قیمتی داشته باشند. در این حالات، استفاده از اسپرد قرارداد اختیار معاملهٔ فروش نزولی (bear put spread) یک روش معمول در استراتژیهای پوشش ریسک بهشمار میرود.
در این نوع از اسپرد، سرمایهگذار شاخص یک قرارداد اختیار معاملهٔ فروش را با قیمت ورودی بالاتر خریداری مینماید. در ادامه، او این قراردادهای اختیار معاملهٔ فروش را با قیمتی پایینتر اما در تاریخ انقضای یکسان به فروش میرساند. بسته به نحوهٔ رفتار شاخص، سرمایهگذار درجهای از حفاظت قیمتی را دارد که برابر با اختلاف قیمتی موجود بین دو قیمت ورودی میباشد. در حالی که این روش مقدار حفاظتی متوسطی را به ارمغان میآورد، معمولاً بهمنظور پوشاندن کاهش قیمت مختصر در شاخص کافی میباشند.
ریسکهای پوشش ریسک
پوشش ریسک تکنیکی است که بهمنظور کاهش ریسک مورد استفاده قرار میگیرد، اما مهم است به یاد داشته باشیم که هر روش پوشش ریسک دارای ریسک احتمالی خاص خود میباشد. همان طور که پیشتر نیز گفته بودیم، پوشش ریسک روشی کامل محسوب نمیشود و هیچگونه تضمین در مورد موفقیت در آینده را به ما نمیدهد، و همچنین هیچگونه اطمینانی به ما به منظور کاهش ریسک سرمایهگذاری و همچنین کاهش میزان ضررهای انجامشده را نیز نمیدهد. بلکه، سرمایهگذار باید مزایا و معایب استفاده از روش پوشش ریسک را بهخوبی مشاهده و ارزیابی کند. اینکه آیا استفاده از یک استراتژی مشخص، قابلیت جبران هزینههای اضافهٔ انجامشدهٔ آن را دارد؟ زیرا پوشش ریسک در اکثر مواقع هیچگونه سودی را برای سرمایهگذار تولید نمیکند، مهم است این نکته را به یاد داشته باشیم که یک استراتژی پوشش ریسک موفق آن است که تنها از رخ دادن ضرر و زیان پیشگیری کند.
پوشش ریسک و سرمایهگذار روزانه
برای بیشتر سرمایهگذاران، استراتژیهای پوشش ریسک هرگز نقشی در فعالیتهای مالیشان ایفا نخواهد کرد. بسیاری از سرمایهگذاران هرگز به سمت معاملات قراردادهای مشتقات در هیچزمانی نمیروند. بخشی از آن نیز به این دلیل است که سرمایهگذارانی که استراتژی بلندمدت دارند، مانند کسانی که مبالغی را برای بازنشستگیشان سرمایهگذاری میکنند، متمایل هستند تا نوسانات روزانهٔ اوراق بهادار مشخص را نادیده بگیرند. در این موارد، نوسانات کوتاهمدت مهم محسوب نمیشوند زیرا که این سرمایهگذاری با رشد کلی بازار، رشد خواهد نمود.
برای سرمایهگذارانی که در دستهبندی سرمایهگذاران (Buy – and – hold) قرار میگیرند، نیز هیچ دلیلی برای یادگیری استراتژیهای پوشش ریسک وجود ندارد. با این وجود، از آنجایی که شرکتهای بزرگ و همچنین صندوقهای سرمایهگذاری از روشهای پوشش ریسک بهصورت منظم استفاده میکنند، و از آنجایی که ممکن است برخی از این سرمایهگذاران در آینده در یکی از این شرکتهای مالی مشغول به کار شوند، داشتن درک و فهم از آنچه استراتژیهای پوشش ریسک شامل میشوند به شما دید و درک بهتری از اعمال انجامشده توسط این بازیگران بزرگ در بازار را میدهد.
تیم تحریریه دیجی کوینر
این مقاله به کوشش هیئت تحریریه دیجی کوینر تولید شده است. تک تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در آگاه سازی فعالان حوزه رمز ارزها و بازارهای مالی داشته باشیم.
تقدیر از مدیرعامل سیمان کرمان بپاس ارزشآفرینی در تحول و توسعه کسبوکار
در اجلاسیه سراسری مدیران ارزش آفرین در تحول وتوسعه کسب وکار که با همکاری وزارت صنعت معدن و تجارت، اتاق بازرگانی ایران و سازمان فنی و حرفه ای کشور برگزار شد از مدیرعامل سیمان کرمان بپاس ارزش آفرینی در تحول وتوسعه کسب وکار تقدیر شد.
روز دوشنبه ۱۸ مرداد ماه از ساعت ۱۶ الی ۲۱ درمحل مرکز همایش های بین المللی رایزن تهران و باحضور دکتر تابش معاون وزیر صمت و مدیرعامل حمایت مصرف کنندگان و تولید کنندگان ، دکتر عمرانی معاون قضایی دادستان کشور و جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی برگزار شد از مدیران وتلاشگران عرصه کارآفرینی وتوسعه کسب وکار تجلیل بعمل آمد.
هدف از برگزاری این رویداد، اشاعه فرهنگ کارآفرینی و تولید؛ و رویکرد این همایش تجلیل از مدیران برتر واحدهای تولیدی، صنعتی و اقتصادی بوده و محورهای کارآفرینی، خلاقیت، استفاده از تکنولوژی برتر و بومی سازی، قابلیت تجاری سازی و خلق ثروت از جمله ملاکهای ارزیابی مدیران در این اجلاس بشمار رفته است.
مهندس فریدون رحمانی مدیرعامل گروه صنایع سیمان کرمان درخصوص کسب این افتخار عنوان داشت: از جمله اهداف و رویکردهای سیمان کرمان بعنوان یک بنگاه اقتصادی توانمند، اهمیت دادن به مدیریت استراتژیک در کسب کار تخصصی صنعت سیمان وبتن وتوجه به نقش مهارت، خلاقیت و نوآوری، همچنین توسعه اقدامات ابتکاری مدیران در حوزه ی تولید، تنوع بخشی به محصولات مطابق با نیاز بازار و متقاضیان ضمن ایجاد ارزش افزوده و گسترش فعالیتهای کیفیت محور است که حاصل آن منجر به تداوم نقش اثر بخش سیمان کرمان در توسعه فضای کسب وکار استان، منطقه و کشور شده است.
مدیرعامل سیمان کرمان با اشاره به پروژه ی راه اندازی مرکز تحقیقات شرکت سیمان کرمان اظهار داشت: این اقدام سبب حرکت علمی و عملی مجموعه بسوی تولید سیمان های نوین و از جمله سیمان حفاری فراساحل، سیمان و بتن سیلیکومنگنز، سیمان LC3 و نیز اقدامات زیربنایی همچون پتروگرافی بتن و …. بوده است که مصداق بارز عملیاتی شدن طرحها و برنامه ریزی های اثر بخش در ارزش آفرینی حوزه توسعه فضای کسب وکار است.
دیدگاه شما