هر کارگزار باید قبل از ورود به بازار متشکل حساب ارزی و ریالی ایجاد کند. کارگزار می‌تواند حساب خود را در حین معاملات از طریق بخش کیف پول به صورت ارزی یا ریالی شارژ کند. دریافت ارز معامله شده امروز به صورت اسکناس از بانک عامل در فردای معامله امکان‌پذیر است.
بازار متشکل ارزی چیست و قرار است چه کاری انجام دهد؟
قرار است بازار متشکل ارزی در هفته جاری آغاز به کار کند و اوضاع بازار ارز را سامان ببخشد. به گفته مدیرعامل بازار متشکل ارزی هدف اصلی این بازار «کشف نرخ واقعی ارز» است.
شورای پول و اعتبار دی ماه سال ۹۷ مقررات بازار متشکل ارزی را تصویب کرد. این بازار قرار است برای سامان‌دهی و توسعه بازار شفاف، منصفانه و کارا تشکیل شود تا ارزها به طور نقد و طبق مقررات معامله شوند.
فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی از آغاز به کار فعالیت این بازار طی هفته جاری خبر داده است. به گزارش خانه ملت، به گفته او فعالیت این بازار تأثیر مثبتی در بازار ارز به زودی بر جای می‌گذارد. دژپسند، با اشاره به اطلاعیه بانک مرکزی درباره تشکیل بازار متشکل ارزی، گفت: «انشاءالله قیمت واقعی دلار نیز در این بازار کشف می‌شود.»
مدیرعامل بازار متشکل ارزی درگفت‌وگو با روزنامه ایران جزئیات مکانیزم و کارکرد این بازار را تشریح کرد. محمود شکسته‌بند با اشاره به این که ثبت این شرکت نهایی شده است، گفت: «هم‌اکنون طراحی سیستم‌های این بازار انجام شده است و طی روزهای آینده فعالیت رسمی این بازار آغاز خواهد شد.»
شکسته‌بند درباره زمان دقیق راه‌اندازی این بازار توضیح داد: «تمام همکاران این بازار متشکل ارزی چیست؟ بازار به صورت شبانه‌روزی درحال آماده کردن زیرساخت‌های مورد نیاز هستند و تمام تلاش این است که در هفته جاری راه‌اندازی صورت گیرد. با این حال پیش از راه‌اندازی رسمی این بازار باید چند روز به صورت پایلوت و آزمایشی فعالیت کند.»
مدیرعامل بازار متشکل ارزی چیست؟ بازار متشکل ارزی در پاسخ به این پرسش که هدف اصلی این بازار چیست اظهار کرد: «هدف اصلی این شرکت کشف نرخ واقعی ارز است. قیمت ارز در این بازار، براساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود؛ این بازار، امنیتی به بازیگران می‌دهد که براساس آن، وجوه بین خریدار و فروشنده به صورت ضمانت یافته ردوبدل می‌شود. صرافی‌های عمده‌فروش در بازار متشکل ارزی می‌توانند ارز خود را عرضه نمایند.»
نحوه کار بازار متشکل ارزی
این بازار، بازاری است که با اهداف از پیش تعیین شده دولت‌ها از جمله کوتاه کردن دست دلالان بازار ارز و همچنین شفافیت معاملات راه‌اندازی می‌شود. مدل کلی بازار به نحوی طراحی شده است که در فاز اول، معاملات نقدی ارز (اسکناس) راه اندازی و سایر روش‌های معاملات ارزی در مراحل بعد گسترش می‌یابد. بازار کارگزار محور بوده و عملیات مدیریت بازار توسط تشکلی خود انتظام انجام شده و بر اساس دستورالعمل‌های مصوب بانک مرکزی فعالیت خواهد کرد. ضمناً سیستم سفارشات و معاملات مبتنی بر سفارش خواهد بود.
یکی از مهم‌ترین اهداف راه اندازی بازار متشکل ارزی تبدیل شدن آن به مرجعی برای کشف نرخ و نرخ‌گذاری است به گونه‌ای که بانک مرکزی مرجع تعیین نرخ ارز در کشور شود. بدین صورت که اولین معامله‌ای که هر روز صبح در بازار متشکل ارزی انجام می‌شود، نرخ ارز را تعیین کند. به این ترتیب نرخ ارز براساس عرضه و تقاضا تعیین و امکان مداخله در نرخ‌گذاری از جانب کشورهایی نظیر امارات و عراق وجود نخواهد داشت.
این بازار قرار است در گام نخست، مبادلات ارزی میان صرافی‌ها را پشتیبانی کند، به نحوی که براساس آن صرافی‌های بزرگ که عمدتاً نقش عرضه‌کننده ارز را در اختیار دارند، با اعلام قیمت‌های خود یک موقعیت خرید را در این بازار متشکل خواهند داشت و از سوی دیگر، متقاضیان که عمدتاً صرافی‌های کوچک‌تر هستند، براساس این قیمت‌ها موقعیت خرید می‌گیرند.
در این بازار صرافی‌های مجوزدار حضور دارند که باید مدارک لازم درخصوص حضور در این بازار را ارائه کنند. یکی از پیش‌نیازهای حضور در این بازار ارائه یک حساب ارزی و حساب ریالی به بانک مرکزی و اعطای مجوز برای برداشت از این حساب‌ها به منظور انجام معاملات ارزی است.
مخالفان و موافقان
نرخ‌گذاری در این بازار به این صورت انجام می‌شود که سیستم، پیشنهادهای عرضه از سوی فروشندگان را از پایین‌ترین قیمت به بالاترین و پیشنهادهای خرید را از بالاترین قیمت به پایین‌ترین می‌چیند سپس مظنه‌ها توسط سیستم به یکدیگر مرتبط و با اولین معامله، قیمت ابتدای روز کشف خواهد شد. این روند معاملاتی دقیقا مشابه سایر معاملات بورسی انجام خواهد شد.
در حال حاضر بازار ارز نامتمرکز یا غیر متشکل است. بازار متشکل ارزی متمرکز و متشکل است. نظرات و پیش‌بینی‌های کارشناسان در مورد بازار متشکل ارزی چیست؟ بازار متشکل ارزی چیست؟ این بازار متفاوت بوده و هنوز مشخص نیست که بازار متشکل ارزی در عمل چه تاثیری بر روی نرخ ارز خواهد گذاشت.
عده‌ای معتقدند که این بازار شفافیت ایجاد می‌کند و نظارت را بالا می‌برد. در مقابل عده‌ای گمان می‌کنند این بازار مداخله بانک مرکزی روی بازار ارز را افزایش می‌دهد. بعضی از کارشناسان هم باور دارند که ایجاد این بازار تأثیر خاصی روی قیمت ارز نمی‌گذارد و فقط ساعت و حجم معاملات را مشخص می‌کند.
بازار نوپای متشکل ارزی چیست و با چه مکانیزمی کار می کند؟
بازار متشکل ارزی مکانی برای عرضه و تقاضای بی‌واسطه ارز است که بر معاملات آنی و نقدی اسکناس تمرکز دارد. با ایجاد این بازار و مشخص شدن نرخ ارز در داخل کشور، عناوینی مانند دلار سلیمانیه یا دلار هرات به حاشیه می رود در نتیجه فشارهای بیرونی برای تعیین نرخ ارز به حداقل می‌رسد.
به گزارش خبر ، در تحلیل ارسالی به پایگاه خبری گزارش خبر در خصوص بازار نوپای متشکل ارزی و مکانیزم اجرایی آن آورده است ؛
بازار متشکل ارزی مکانی برای عرضه و تقاضای بی‌واسطه ارز است که بر معاملات آنی و نقدی اسکناس تمرکز دارد. با ایجاد این بازار و مشخص شدن نرخ ارز در داخل کشور، عناوینی مانند دلار سلیمانیه یا دلار هرات به حاشیه می رود در نتیجه فشارهای بیرونی برای تعیین نرخ ارز به حداقل می‌رسد. تمام افراد می‌توانند در بازار متشکل به خرید و فروش ارز بپردازند، ولی تنها معامله‌گران بزرگ بازار یعنی بانک‌ها، صرافی‌ها و بانک مرکزی در قامت بازارساز حضور هستند. در بازار متشکل تنها معاملات نقدی انجام می گیرد و در همین یک سال و دو ماهی که شروع به کار کرده بیش از 700 میلیون دلار معامله شده است، در ابتدا معاملات تا سقف 50 هزار دلار، سپس 100 هزار دلار به انجام می رسید، در حال حاضر سقف معاملات 500 هزار دلار است. بازیگران اصلی این بازار نوپا کانون صرافان، کانون بانک‌های خصوصی و شورای هماهنگی بانک‌های دولتی هستند و بانک مرکزی به عنوان بازیگردان اصلی، نرخ ارز را مدیریت می‌کند. نظارت بانک مرکزی بر این بازار به صورت سیستماتیک و غیرمستقیم است. در ابتدای سال 99 این بازار 110 عضو داشت که شامل 15 بانک، 20 صرافی بانکی و صرافی‌های غیربانکی بود. در حال حاضر حدود 350 عضو در بازار متشکل وجود دارند که بیش از نیمی از اعضا، صرافی‌ها و بانک‌ها هستند. برای درک بهتر بازار متشکل ارزی باید سامانه های نظارتی بانک مرکزی را بشناسیم:
الف: سامانه سنا (سامانه نظارت ارزی) چیست؟
درگاهی است که صرافی ها باید معاملات روزانه ارزی را در آن ثبت نمایند. این سامانه در آدرس اینترنتی https://www.cbifs.com/sana در دسترس است. مطابق قوانین بانک مرکزی جمهوری اسلامی همه صرافی‌ها ملزم به ارائه اطلاعات نرخ های خرید و فروش ارز در سامانه نظارت ارزی (سنا) هستند. این پایگاه میانگین وزنی نرخ خرید و فروش همه اسعار مورد معامله را محاسبه و نمایش می‌دهد، بنابراین از صحت بالایی برخوردار است و می‌توان جهت خرید و فروش ارز به آن استناد کرد. نرخ‌های ارز در سایت سنا روزانه بر اساس هر ساعت نمایش داده می شود. چنانچه تخلفی از صرافان در ثبت ماملاتشان سر بزند با برخورد بانک مرکزی مواجه بازار متشکل ارزی چیست؟ می‌شوند.
ب: سامانه نیما (نظام یکپارچه معاملات ارزی) چیست؟
برای اینکه خریداران و فروشندگان بتوانند به راحتی ارز را تامین نمایند، سامانه نیما توسط بانک مرکزی راه اندازی شد. خریداران و فروشندگان به وسیله این سامانه می توانند در محیط الکترونیک، فرآیندهای ارزی خود را با توجه به نیازهایشان انجام بدهند. در اولین گام صرافی ها به عنوان فروشنده ارز و از طرف دیگر وارد کنندها به عنوان متقاضی خرید ارز (برای تامین نمودن ارز کالاهای وارداتی) به شمار می روند. این سامانه برای سیاست گذاران بازار متشکل ارزی چیست؟ مدیریت بازار ارز را آسان نموده و همچنین برای متقاضیان ارز امکان فعالیت های روشن و دقیق را محیا می کند. در صورتی بازرگان ها می خواهند سفارش های غیربانکیشان را ثبت نمایند باید به سامانه جامع تجارت مراجعه نمایند. سامانه. سامانه نیما، بازار متشکل ارزی چیست؟ عملا" بازاری است که در آن نرخ ارز توسط صادرکننده و واردکننده به تعادل می‌رسد و به تدریج با نرخ بازار آزاد یکی می شود.
مکانیزم بازار متشکل ارزی
در بازار متشکل ارزی، ارزها به صورت نقد معامله می‌شوند و نرخ‌ها در این بازار بر اساس عرضه و تقاضا مشخص می شود. خریداران و فروشندگان با سازوکاری مانند بورس، پیش از آغاز معاملات، تقاضاهای خود را ثبت کرده و در نهایت بر اساس نزدیک‌ترین قیمت، معاملات انجام خواهد شد. می‌توان انتظار داشت معاملات انجام شده در بازار متشکل ارز بر همان سبک و سیاق معاملات جاری بازار باشد که بر اساس نرخ کشف شده در سنا و با اخذ کارمزد انجام می‌شود با این تفاوت که در بازار متشکل جدید، نرخ ارز نیز تحت نظارت بانک مرکزی کشف قیمت خواهد شد. امروزه نرخ بازار متشکل ارزی به یک شاخص تبدیل شده و در دید عموم قرار دارد. اساسا" بازار معاملات نقدی ارز به نوعی به قیمت ارز علامت می‌دهد. لذا می توان یکی از اهداف بازار متشکل را اثربخشی در مدیریت و افت قیمت ارز دانست. در بازار متشکل قیمت تحت مکانیزم عرضه و تقاضا شکل می‌گیرد. مانند سازمان بورس، تابلوی این بازار نیز خریداران و فروشندگان را لیست می‌کند و در سمت عرضه، صرافی‌های عرضه کننده بر اساس پایین‌ترین قیمت فروش و در سمت تقاضا، صرافان متقاضی بر اساس بالاترین قیمت پیشنهادی خرید فهرست می‌شود. برخلاف بازار موجود که حد نوسان روزانه برای قیمت وجود ندارد، در بازار متشکل به دلیل حضور پررنگ تنظیم‌گر، حد نوسان روزانه وجود دارد که اکنون 10 درصد است. البته این محدوده منعطف بازار متشکل ارزی چیست؟ است؛ به این معنی که هنگامی که شرایط از نظر اقتصادی و سیاسی خاص باشد، هیات مدیره بازار متشکل می‌تواند حد نوسان را تا سقف ۲۰ درصد ارتقا دهد . صرافی‌های عضو بازار متشکل ارزی تنها از بازار متشکل ارزی می‌توانند ارز خریداری کنند و باید ارز خریداری شده را به مردم بفروشند و سپس در سامانه سنا ثبت نمایند .بازار متشکل ذیل یک شرکتی تشکیل شده است و سهامدارانی دارد که بازیگران خود بازار هستند. بازیگر بزرگ بازار متشکل نیز بانک مرکزی است که در چارچوب اهداف سیاست‌گذاری‌اش می‌تواند در موقعیت‌های خرید و فروش شرکت کند و نرخ و ثبات بازار را به سوی اهدافش نیل کند. بانک مرکزی سقف خرید و فروش نقدی ارز در بازار متشکل ارزی را مشخص می نماید. تنها بانک عامل در بازار متشکل برای دریافت و تحویل ارز بانک ملی است که شعب منتخب آن ارز را از فروشنده دریافت می نمایند و همچنین به خریدار تحویل می دهند. در مرحله اول ارزهای قابل معامله در بازار متشکل، دلار و یورو بودند و درهم امارات در مرحله بعد به ارزهای بازار اضافه شد. به زودی ارزهای دیگر نیز به این بازار نوپا خواهند پیوست.
بازار متشکل ارزی چیست؟
اقتصاد نیوز: نرخ دلار متشکل امروز در محدوده ۲۷ هزارو ۸۰۸ تومان آغاز به کار کرد و عصر امروز به قیمت ۲۷ هزار و ۷۵۵ تومان نرخ گذاری شد.
آغاز مداخله ارزی بانک مرکزی/بازار متشکل ۱۵ خرداد باز است
قیمت سکه به کانال ۱۳ بازگشت
اقتصاد نیوز: قیمت سکه هم در ابتدای معاملات نقدی امروز از کانال ۱۴ میلیون تومان به کانال ۱۳ میلیون برگشت و با ۶۰ هزار تومان کاهش به قیمت ۱۳ مییون و ۹۴۰ هزار تومان معامله شد.
قیمت دلار بازار طلا و سکه را بهم ریخت
اقتصاد نیوز: قیمت طلا ۱۸ عیار امروز بر روی ۱ میلیون و ۳۱۳ هزار و ۶۰۰ تومان قرار گرفت. قیمت سکه هم ۹۵ هزار تومان بالا رفت و با ۱۳ میلیون و ۴۳۵ هزار تومان مبادله شد.
حباب قیمت سکه بزرگ شد
اقتصاد نیوز: بازار ارز تهران در آخرین سه‌شنبه سال ۱۴۰۰ شاهد افزایش قیمت دلار بود. دلار امروز ۱۴۰ تومان از عصر دیروز بالا تر بود و با ۲۶ هزار و ۳۸۰ تومان معامله شد.
تاثیر مذاکرات وین بر بازار دلار/ بازار سکه جان گرفت
اقتصاد نیوز: قیمت دلار در بازار ارز امروز سه شنبه ۱۲ بهمن ۱۴۰۰ مانند روز گذشته بر روی ریل کاهشی مذاکرات وین قرار حرکت کرد. این اسکناس آمریکایی امروز ۱۸۰ تومان عقب نشینی کرد و بر روی ۲۷ هزار و ۷۹۰ تومان قرار گرفت.
برجام زیر ذره بین معامله گران بازار ارز
اقتصاد نیوز: بازار ارز و طلای تهران در اولین روز این هفته شاهد عقب نشینی قیمت دلار ، قیمت سکه و قیمت طلا بود. قیمت دلار در بازار امروز شنبه ۲۵ دی ۱۴۰۰ نسبت به روز پنجشنبه گذشته ۲۱۰ تومان پایین تر بود و با ۲۷ هزار و ۷۴۰ تومان معامله شد.
سیگنال کاهش قیمت دلار برای درهم
اقتصاد نیوز: درهم امروز با سیگنال کاهشی قیمت دلار دیگر توانی برای پس گرفتن مرز یاد شده نداشت و به عقب نشینی روز گذشته ادامه داد.
قیمت درهم روی مرز ۸ هزار تومان!
قیمت طلا در مسیر صعود
اقتصادنیوز: رشد قیمت طلا در روزهای پنجشنبه و جمعه قابل توجه بود. قیمت طلا عصر جمعه نسبت به صبح پنجشنبه حدود ۳۰ دلار معادل حدود ۱.۷ درصد بالاتر بود.
قیمت درهم بر خلاف قیمت دلار حرکت کرد
اقتصاد نیوز: درهم در ساعات پایانی معاملات با افزودن ۵۰ تومان بر ارزش خود، ۸ هزار و ۱۵۰ تومان معامله شد.
بازار ارز به برجام خوش‌بین است
اقتصاد نیوز: بازار متشکل ارزی عصر امروز سه شنبه ۷ دی ۱۴۰۰ شاهد رشد اندک قیمت دلار بود. این اسکناس آمریکایی عصر امروز ۹ تومان نسبت به روز گذشته بالا تر بود.
قیمت سکه رشد کرد/ قیمت دلار سنا در خلاف جهت متشکل حرکت کرد
اکوایران: قیمت سکه در آخرین ساعات معاملات امروز ۴۵ هزار تومان از عصر روز گذشته بالاتر بود و ۱۳ میلیون و ۹۵ هزار تومان گزارش شد.
آخرین تحولات بازار طلا و ارز در تهران
اقتصاد نیوز: امروز قیمت دلار از مرز ۲۷ هزار و ۸۰۰ تومان عبور کرد و تحلیلگران معتقدند عبور اسکناس آمریکایی از مرز ۲۸ هزار تومانی می تواند دلار را به سوی ۲۸ هزار و ۳۰۰ تومان نیز هدایت کند.
قیمت دلار سنا وارد کانال ۲۷ هزار تومان شد
اقتصاد نیوز: قیمت دلار سنا ۳۰۰ تومان افزایش یافت، به کانال ۲۷ هزار تومان وارد شد و روی ۲۷ هزار و ۴۷ تومان قرار گرفت.
آخرین تحولات بازار طلا و ارز /حرکت خلاف جهت دلار سنا و متشکل
اقتصادنیوز: قیمت دلار سنا با رشد ۵۰ تومانی روی ۲۶ هزار و ۸۳۴ تومان قرار گرفت. قیمت دلار متشکل نیز ۲ تومان افزایش یافت و روی ۲۶ هزار و ۴۸۳ تومان ایستاد.
آخرین تحولات بازار طلا و ارز تهران/ بی تاثیری عرضه بالای یورو
آخرین تحولات بازار طلا و ارز پایتخت/ عرضه دلار افزایش یافت
آخرین تحولات بازار طلا و ارز/ قیمت سکه امامی افزایش یافت
اقتصاد نیوز: قیمت سکه در طول معاملات امروز رشد کرد و در نهایت روی ۱۱ میلیون و ۷۳۵ هزار تومان قرار گرفت.
آخرین تحولات بازار طلا و ارز/ عرضه دلار در بازار متشکل افزایش یافت
اقتصاد نیوز: عرضه دلار در بازار متشکل امروز نسبت به روز گذشته ۲۵ درصد رشد کرد و روی ۸ میلیون و ۲۸۳ هزار قرار گرفت.
آخرین تحولات بازار طلا و ارز تهران/ عرضه دلار دوبرابر شد
قیمت یورو سنا بر خلاف یورو آزاد و متشکل حرکت کرد
حرکت معکوس قیمت سکه و قیمت طلای جهانی
اقتصاد نیوز: قیمت سکه به مرز ۱۲ میلیون تومان نزدیک شد و افت قیمت آن در حالی اتفاق افتاد که عملکرد قیمت طلای جهانی در روزهای پایانی هفته گذشته مثبت بود.
قیمت یورو در سنا در قله ۶ ماهه
اقتصاد نیوز: قیمت یورو متشکل و سنا رکورد سالانه را ارتقا دادند، ورود قیمت هفتگی یورو سنا به کانال ۳۲ هزار نیز از ابتدای سال سابقه نداشت.
آخرین تحولات بازار طلا و ارز در پایتخت
آخرین تحولات بازار طلا و ارز در تهران
قیمت سکه امامی با دلار همراهی نکرد
اقتصاد نیوز: قیمت سکه امامی در روز تعطیلی بازار طلای جهانی نتوانست مرز حساس ۱۱ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان را پس بگیرد.
سکه مرز حساس را پس گرفت
از آخرین تحولات بازار طلا و ارز چه خبر؟
اقتصاد نیوز: امروز قیمت دلار از مرز ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومان عبور کرد و سکه نیز تحت تاثیر افزایش قیمت دلار مرز ۱۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان را لمس کرد.
قیمت یورو سنا و متشکل خلاف یورو آزاد حرکت کرد
اقتصاد نیوز:بازار متشکل ارزی چیست؟ با کاهش قیمت دلار، قیمت یورو بازار آزاد نیز افت کرد، اما قیمت یورو متشکل و سنا تغییرات مثبت را به ثبت رساند.
بازار متشکل ارزی چیست ؟
اقتصادی رکنا: بازار متشکل ارزی، بازاری است برای بازیگران بزرگ بازار ارز؛ یعنی بانک مرکزی، بانک‌ها و صرافی‌ها. برخلاف بازار موجود که تمام افراد می‌توانند در آن به خرید و فروش بپردازند، در بازار متشکل تنها معامله‌گران بزرگ یعنی بانک‌ها و صرافی‌ها و بانک مرکزی در قامت بازارساز حضور دارند.
بازار متشکل ارزی / بازارساز معتقد است که با تسهیل تعاملات ارزی کارگزاران در بازار متشکل، می‌تواند محدوده نوسانات در بازار خرد را کاهش دهد. با این حساب، بازار متشکل ارزی یکی از گام‌های نهایی پیش از اکران رسمی را برداشت.
مکانیزم بازار متشکل ارزی
بازار متشکل ارزی، بازاری است برای بازیگران بزرگ بازار ارز؛ یعنی بانک مرکزی، بانک‌ها و صرافی‌ها. برخلاف بازار موجود که تمام افراد می‌توانند در آن به خرید و فروش بپردازند، در بازار متشکل تنها معامله‌گران بزرگ یعنی بانک‌ها و صرافی‌ها و بانک مرکزی در قامت بازارساز حضور دارند.
در بازار فعلی معاملات هم به شکل نقد و هم به شکل حواله صورت می‌گیرد؛ در‌حالی‌که در بازار متشکل تنها معاملات نقدی انجام خواهد گرفت.
در بازار متشکل قیمت تحت مکانیزم عرضه و تقاضا شکل می‌گیرد. مانند بورس، تابلوی این بازار نیز خریداران و فروشندگان را لیست می‌کند و در سمت عرضه، صرافی‌های عرضه کننده بر اساس پایین‌ترین قیمت فروش و در سمت تقاضا، صرافان متقاضی بر بر اساس بالاترین قیمت پیشنهادی خرید فهرست می‌شود. برخلاف بازار موجود که حد نوسان روزانه برای قیمت وجود ندارد، در بازار متشکل به دلیل حضور پررنگ تنظیم‌گر، حد نوسان روزانه وجود دارد که اکنون ۳ درصد است.
البته این محدوده منعطف است؛ به این معنی که هنگامی که شرایط از نظر اقتصادی و سیاسی خاص باشد، هیات مدیره بازار متشکل می‌تواند حد نوسان را تا سقف ۲۰ درصد ارتقا دهد. کمااینکه برخی صرافان خبر دادند که در هفته‌های اخیر، نرخ نوسان تا محدوده ۶ درصد در برخی روزها افزایش یافته بود. بازار متشکل ذیل یک شرکتی تشکیل شده است و سهامدارانی دارد. سهامدارانی که بازیگران خود بازار هستند.
شناسنامه معامله‌گران بازار متشکل مشخص است؛ چرا که کارگزاران رسمی در آن فعالیت می‌کنند. در حالی‌که در بازار فعلی، علاوه بر بازیگران رسمی، بازیگران غیررسمی نیز حضور دارند. بازیگر بزرگ بازار متشکل نیز بانک مرکزی است که در چارچوب اهداف سیاست‌گذاری‌اش می‌تواند بازار متشکل ارزی چیست؟ در موقعیت‌های خرید و فروش شرکت کند و نرخ و ثبات بازار را به سوی اهدافش نیل کند.
اهداف بازار متشکل
بازار متشکل قرار است چه تفاوتی را رقم بزند که بازار فعلی از آن عاجز است؟ به نظر سیاست‌گذار در درجه اول هدف دارد تا مبنای تعیین نرخ ارز را از بازارهای منطقه‌ای به داخل ایران منتقل کند. اکنون در میان بازیگران ارز، عرف است که تایید اولیه نرخ به واسطه نرخ درهم صورت گیرد. سیاست‌گذار ارزی با تشکیل بازار متشکل به دنبال این است که مرجعیت تعیین نرخ به داخل کشور منتقل شود و تمام بازیگران بزرگ نیز در آن شرکت داشته باشند.
هنگامی که سیگنال اولیه بازار از داخل کشور صادر شود، آن نرخ برای بازیگران خرد در بازار فعلی نیز می‌تواند مبنا قرار گیرد. علاوه بر این، بازار متشکل ارزی چیست؟ بازارساز معتقد است که در بازار موجود، به واسطه اینکه شفافیت معاملاتی موجود نیست و همچنین مکانیزمی وجود ندارد که همه بازیگران به هم متصل باشند، در برخی زمان‌ها مانند اواخر ساعات معاملاتی روز، نوسان بالا می‌رود.
اما در بازار متشکل، چون تمام اطلاعات به صورت آنلاین رد و بدل می‌شود، هم اطلاعات متقارن‌تر است و هم با توجه به سرعت انتقال اطلاعات، در زمان مناسب می‌توانند اقدام به خرید یا فروش کنند. مهم‌تر اینکه میزان عرضه و تقاضا نیز می‌تواند شفاف و برای بازارساز روشن باشد که بازار در چه وضعیتی قرار دارد. در حالی‌که در وضعیت فعلی، برای بازارساز حجم واقعی تقاضا و عرضه چندان دقیق نیست.
البته در مورد بازار متشکل، کارشناسان برخی ملاحظات را نیز گوشزد می‌کنند. از جمله این سوال که در این بازار، بازارساز قرار است با چه مکانیزمی مداخله و بازار را به سمت اهدافش هدایت کند؟ آیا قرار است بازارساز حضور پررنگی داشته باشد یا نرخ‌ها بیشتر تحت مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین می‌شوند؟ البته شنیده‌ها حاکی از این است که نیروی قوی خارج از بازار، برای کنترل نرخ تاکنون وجود نداشته است. هر چند عیار این گزاره در زمان رونمایی رسمی بیشتر مشخص خواهد شد.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.
بازار متشکل و نظام عملکردی آن
بازار متشکل ارزی بازاری الکترونیکی، جهت عرضه و تقاضای بدون واسطه ارز است. اعضای تشکیل دهنده این بازار صرافی‌های مجاز، بانک‌ها و صرافی‌های بانکی کشور هستند که در بستر این بازار با تشکیل صف خرید با بیشترین قیمت و صف فروش با کمترین قیمت با هم معامله می‌کنند.
حضور قدرتمند تنظیم‌گر موجب شده است که این بازار ارزی کمترین نوسان را داشته باشد. با سقف معامله 50 هزار یورویی یا معادل آن در سایر ارزها که بانک مرکزی تعیین کرده است، این بازار از قدرت تعیین کننده بالایی برخوردار است.
بیشتر بخوانید:
سهامداران و بازیگران بازار متشکل
بازار متشکل ارزی، بازاری است برای بازیگران بزرگ بازار ارز؛ یعنی بانک مرکزی، بانک‌ها و صرافی‌ها. یعنی در این بازار تنها معامله‌گران بزرگ در قامت بازارسازان می‌توانند حضور داشته باشند. یکی از دلایل ثبات و نوسانات اندک این بازار همین خصوصیت بازار متشکل است. در حال حاضر حد نوسان روزانه در این بازار 3 درصد است. البته در شرایط اقتصادی و سیاسی خاص، هیأت مدیرۀ بازار می‌توانند حدنوسان را تا سقف 20 درصد نیز ارتقاء دهند.
معاملات در بازار متشکل تنها به صورت نقدی انجام می‌گیرد و قیمت‌ها در آن بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا شکل می‌گیرد. دقیقاً همانند بورس، لیست خریداران و فروشندگان در تابلوی این بازار فهرست می‌شود. در قسمت عرضه، صرافی‌های عرضه کننده بر اساس پایین‌ترین قیمت فروش و در سمت تقاضا، صرافان متقاضی بر بر اساس بالاترین قیمت پیشنهادی خرید فهرست می‌شود.
شناسۀ هر کدام از معامله‌گران مشخص است و کارگزاران رسمی تحت آن شناسه فعالیت می‌کنند. بازیگر اصلی بازار متشکل بانک مرکزی است که در چارچوب اهداف سیاست‌گذاری‌اش می‌تواند در موقعیت‌های خرید و فروش شرکت کند و نرخ و ثبات بازار را به سوی اهدافش نیل کند.
مکانیزم عملکردی بازار متشکل
در حال حاضر فعالیت بازار روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت 10 الی 15:30 و روزهای پنجشنبه تا ساعت 12:30 است. این بازار از ساعت 9 تا 10 در مرحله پیش گشایش قرار دارد و تمامی کارگزاران می‌توانند قیمتی را برای ارزها پیشنهاد دهند و بعد از گشایش رسمی در ساعت 10 قیمت هر ارز با نام اولین قیمت در صفحه بازار قابل مشاهده است.
در حال حاضر در سامانه معاملاتی بازار دو ارز دلار و یورو عرضه می‌شود و هر ارز شامل بخش‌های زیر است:
حجم مبنا: مجموع ارزهای معامله شده تمام کارگزاران در پایان یک روز.
حداقل حجم سفارش: حداقل ارز جهت خرید یا فروش است که در حال حاضر10 هزار دلار یا یورو است.
دامنه نوسان: دامنه تغییرات قیمتی برای هر ارز است که فاصله حداقل تا حداکثر قیمت مجاز در نظر گرفته می‌شود. این دامنه با 3± تا 5± درصد قیمت پایانی روز قبل محاسبه می‌شود.
قیمت پایانی: قیمت پایانی ارز در پایان هر جلسه رسمی بازار که بر اساس نرخ میانگین وزنی، حجم معاملات محاسبه می‌گردد.
قیمت آخرین معامله: آخرین معامله انجام شده در بازار در هر لحظه است.
قیمت نظری گشایش: قیمت ارز در مرحله گشایش است که با سازوکار حراج توسط سامانه تعیین می‌شود.
حجم کل معاملات خرید: حداکثر میزان خرید طی یک روز کاری است که در حال حاضر یک میلیون از هر ارز (دلار یا یورو) است.
حجم کل معاملات فروش: حجمی از ارز فروخته شده بدون محدودیت است.
کارمزد: مبلغ 0.002 ارزش هر معامله به صورت کارمزد توسط بازار متشکل دریافت می‌شود.
هر کارگزار باید قبل از ورود به بازار متشکل حساب ارزی و ریالی ایجاد کند. کارگزار می‌تواند حساب خود را در حین معاملات از طریق بخش کیف پول به صورت ارزی یا ریالی شارژ کند. دریافت ارز معامله شده امروز به صورت اسکناس از بانک عامل در فردای معامله امکان‌پذیر است.
مزیت بازار متشکل ارزی
در وهله اول هدف از تشکیل بازار متشکل ارزی قطع وابستگی تعیین نرخ ارز ایران بازار متشکل ارزی چیست؟ از بازارهای منطقه‌ای است. با پیوستن صرافی‌های کشور به بازار متشکل و ادامه روند تعیین قیمت با مکانیزم عرضه و تقاضا امید می رود که نرخ ارز در ایران بدون وابستگی به نرخ دلار هرات یا سلیمانیه و کاملاً تحت تاثیر متغیرهای داخلی مشخص شود.
هم‌اکنون در بازار آزاد روال بر این است که تأیید اولیه بر اساس نرخ درهم در بازار دبی انجام گیرد. بانک مرکزی با ایجاد بازار متشکل ارزی به دنبال این است که مرجعیت تعیین نرخ به داخل کشور منتقل شود و بازاری شکل بگیرد که تمامی بازیگران بزرگ در آن شرکت داشته باشند.
هنگامی که بازار خارج مبنا قرار بگیرد و سیگنال اولیه از آنجا به بازار آزاد منتقل شود، به واسطه عدم شفافیت و عدم ارتباط بازی‌سازان بازار نوسان ارز بالا می‌رود. رد و بدل آنلاین اطلاعات در بازار متشکل مزیت دیگری است که اطلاعات را متقارن کرده و عرضه و تقاضا در آن شفاف انجام می‌گیرد. در حالی‌که در وضعیت فعلی، برای بازارساز حجم واقعی تقاضا و عرضه چندان دقیق نیست.
البته سوال اصلی اکنون این است که سیاست‌گذاران از چه مجرایی می‌خواهند مداخله و بازار را به سمت اهدافش هدایت کنند. با وجود نیروی قوی در خارج از بازار، سیاست‌های کنترل نرخ تا کنون موفقیت‌آمیز نبوده است. هرچند عیار این گزاره در مسیر زمان بیشتر مشخص خواهد شد.
دیدگاه شما