تحریم ایران چه تاثیری بر بازار ارزهای دیجیتال می گذارد؟
ما در مقاله تحریم ایران چه تاثیری بر بازار ارز های دیجیتال می گذارد ، می خواهیم در مورد تاثیراتی که در اثر تحریم به وجود آمده توضیحاتی رو بدیم. در دنیای امروز، خرید و فروش ارز های دیجیتال به یکی از بخش های مهم در اقتصاد جهانی تبدیل شدن.
حتی با اینکه خیلی از کاربران اطلاعات تخصصی در این حوزه ندارن، ولی فراگیر شدن تاثیر رمزارزها بر تحریم ارز های دیجیتال روز به روز در حال افزایش است. امروزه در اخبار اقتصادی علاوه بر بررسی قیمت طلا و سهام شرکت های بزرگ، به قیمت بیت کوین و سایر ارز های دیجیتال هم پرداخته میشه.
خرید و فروش ارز دیجیتال در ایران از طریق صرافی های آنلاین انجام شده و تعداد صرافی های ایرانی که در این حوزه فعالیت می کنن روز به روز بیشتر میشه. کاربران میتونن با خرید و فروش ارز دیجیتال با شرط داشتن دانش و مهارت سود کنن.
برای ترید میشه از صرافی های خارجی که امکانات و ابزار های بیشتری برای کاربران دارن، استفاده کرد. اما مشکلاتی برای سر راه کاربران ایرانی هست و برخی صرافی های خوب جهانی ایران را به دلیل تحریم های بین المللی در لیست تحریم خودشون قرار دادن و از خدمات رسانی به کاربران ایرانی امتناع می کنن و حساب کاربران ایرانی را در صورت شناسایی مسدود می کنن.
تحریم ایران از سوی قدرت های بزرگ مشکلاتی را برای کاربران ایرانی به بار آورده و باعث شده کاربران ایرانی از فعالیت در برخی پلتفرم های مالی جا بمونن و نتوانن از این امکانات استفاده کنن. در حوزه ارزهای دیجیتال هم بیشتر صرافی ها به دلیل فشار کشورهایی مثل آمریکا به صرافی ها برای تحریم ایران باعث شده این صرافی ها هم ایران را تحریم کنن و اجازه فعالیت به کاربران ایرانی رو ندن. برای مطالعه بیشتر در مورد امنیت در خرید و فروش ارز های دیجیتال به سایت صرافی اینانس مراجعه کنید.
ارز دیجیتال چیست؟
ارز دیجیتال نوعی جدیدی از پول بوده و به صورت دیجیتالی و الکترونیکی هست که براساس اصول رمزنگاری تولید شده است. ارزهای دیجیتال بر پایه فناوری بلاک چین راه اندازه شدن و یک بستر جدید در انتقالات هستن. ارزهای دیجیتال شکل فیزیکی ندارن و برای دسترسی به اون ها باید از طریق کیف پول های دیجیتالی اقدام کرد.
این واحد ها غیر متمرکز بوده و تحت نظارت هیچ سازمان یا نهادی نیستن و به صورت همتا به همتا عمل میکنن. این به این صورت هست که دیگه نیازی به شخص سوم یا ثالث نیست و به صورت مستقیم به ادرس کیف پول شخص مورد نظر هر مقدار ارز دیجیتال میشه واریز کرد و قابل شناسایی هم نیست و هویت فرستنده و گیرنده مشخص نیست.
یکی از اولین ارز های دیجیتال بیت کوین هست. بیتکوین در سال 2009 توسط ساتوشی ناکاموتو پیاده سازی شده. از راه اندازی بیتکوین حدود 11 سال گذشته و هدف اصلی بیت کوین حذف واسطه ها از تراکنش های مالی است. علاوه بر بیت کوین در طی 11 سال اخیر ارزهای دیجیتال دیگری هم راه اندازی شدن. که به هر ارز دیجیتالی که بعد از بیت کوین معرفی شده باشه آلت کوین گفته میشه.
که هر کدام از این آلت کوین ها ویژگی ها و عملکرد های خاصی دارن. از ویژگی های ارز دیجیتال میشه این مورد اشاره کرد که بیتکوین و سایر الت کوین ها تحت نظارت هیچ سازمان یا نهادی کنترل نیست و به صورت کاملا غیر متمرکز اداره می شن.
تاثیر تحریم ایران بر بازار ارز دیجیتال
کشور ایران به دلیل مسائل سیاسی و داشتن منطقه جغرافیایی خوب همیشه در مقابل فشار ها و تحریم های کشور ها و قدرت های بزرگ بوده است.
بازار ارز های دیجیتال بسیار وسیع بوده و شرکت ها و کمپانی های زیادی در آن سرمایه گذاری کردن. حجم سرمایه بسیار بالایی در این بازار قرار داره. با تحریم کشور ایران تاثیر خاصی در این بازار اتفاق نخواهد افتاد.
چون در این بازار سرمایه زیادی هست و با تحریم کاربران ایرانی و خارج کردن سرمایه اتفاق خاصی نمی افته. بازار ارز دیجیتال هر روز داره رشد می کنه و به تعداد کاربران این حوزه افزوده میشه. مطمعنا یکی بهترین پلتفرم های سرمایه گذاری در آینده خواهد بود.
اثر تحریم های کشور های بزرگ بر ایران در حوزه ارز دیجیتال هم اثر گذاشته و خیلی از صرافی ها و پلتفرم های مالی به خاطر فشار هایی که به آن ها از طرف قدرت ها وارد میشه، ایران را مورد تحریم قرار دادن. و اجازه فعالیت کاربران ایرانی رو در هر کجای دنیا باشن رو نداده و در صورت شناسایی حساب هاشون را مسدود می کنن.
کاربران ایرانی برای استفاده از صرافی های بزرگ از آی پی کشور های دیگه که مورد تحریم نیستن، استفاده می کنن. از این طریق میشه تقریبا تحریم ها رو دور زد ولی ریسک بسیار بالایی داره و باید از VPN و یا VPSمطمعن استفاده کرد تا ای پی کشور ایران رو نشون نده تا مشکلی پیش نیاد. برای مطالعه بیشتر در این رابطه به مقاله استفاده از آی پی خارج از ایران مراجعه کنید.
استفاده از صرافی های ایرانی در مقابل تحریم
همانطور که اشاره کردیم تحریم کشور ایران از طرف کشور های بزرگ باعث شده صرافی های خارجی بزرگ کشور ما رو در لیست تحریم خودشون قرار بدن. کاربرانی هستن که از طریق تغییر آی پی با این صرافی ها کار می کنن و در این پلتفرم ها با امکانات زیاد معامله می کنن و ریسک مسدود شدن حساب در صورت شناسایی رو به عهده گرفتن.
کاربرانی هم هستن که اهل ریسک نبوده و از فعالیت در این صرافی ها خودداری میکنن و سرمایه خودشون رو بیشتر از استفاده امکانات دوست دارن. این افراد میتونن از صرافی های ایرانی که هر کدام یک سری ویژگی هایی دارن استفاده کنن. کاربران صرافی های ایرانی باید بعد از خرید ارز دیجیتال مورد نظر به کیف پول دیجیتالی خودشون انتقال بدن تا دارایی آن ها در امینت باشه.
اولین مورد تحریم و مسدود کردن حساب های معاملاتی کاربران ایرانی در سال 1396 به وسیله صرافی بیترکس بود. این صرافی با مسدود کردن حساب معاملاتی ارز دیجیتال، خطر را به همه کاربران ایرانی اعلام کرد. این صرافی میلیون ها دلار از سرمایه ایرانی ها رو بلوکه کرد. بعد از این صرافی، بایننس بزرگترین صرافی جهان هم به دنبال مسدود کردن حساب کاربران ایرانی هست و همین کار رو هم انجام داد و بسیاری از حساب های ایرانی ها رو مسدود کرده است.
بهترین کیف پول ها با توجه به شرایط تحریم
با توجه به اینکه ارز های دیجیتال به صورت الکترونیکی هستن باید در کیف پول های دیجیتالی نگهداری بشن. از لحاظ تحریم، کیف پول ها عملکرد بهتری نسبیت به صرافی ها داشتن و فقط چند مورد از کیف پول ها اجازه فعالیت به کاربران ایرانی رو در بسترشون نمی دن و بیشتر کیف پول ها مشکلی نداشتن تا به امروز. در ادامه به چند مورد از کیف پول هایی که به کاربران ایرانی اجازه فعالیت رو داده و میشه ازشون استفاده کنیم، اشاره می کنیم تا از این کیف پول ها برای نگهداری ارز دیجیتال خودتون استفاده کنین.
کیف پول تراست ولت(Trust Wallet)
تراست ولت یکی از محبوب ترین کیف پول های ارز دیجیتال در دنیا هست که کاربران زیادی از این کیف پول استفاده میکنن. این کیف پول برای سیستم های موبایل نسخه فعال داره و میشه برای همه سیتسم ها نصب کرد. در تراست ولت امکان ذخیره سازی بیش از هزار ارز دیجیتال هست و کاربران متونن به سادگی ارز دیجیتال خود را انتقال و یا از صرافی به تراست ولت وایز کنن.
کیف پول تراست ولت رابط کاربری آسان و ساده ای داره و تقریبا تمامی کاربران به راحتی می تونن از این کیف پول ها استفاده کنن. این کیف پول از نظر تحریم ها بهتر عمل کرده و تقریبا در تمامی کشور های جهان قابل استفاده هست. همین موضوع باعث شده این کیف پول در بین کاربران محبوب باشه.
کیف پول کوینومی(Coinomi)
کیف پول کوینومی یک کیف پول چند ارزی است. این کیف پول در سال 2014 برای استفاده کاربران معرفی شد. این کیف پول یکی از قدیمی ترین و محبوب ترین کیف پول ارز دیجیتال هست که برای تمامی سیستم ها نسخه قابل نصب داره. کیف پول کوینومی کوین های زیادی را پوشش میده و از 125 ارز بلاک چینی و بیش از 382 توکن پشتیبانی می کنه.
یکی از اصلی ترین دلایل محبوبیت کی پول کوینومی ویژگی فوق العاده حریم و خصوصی آن است. اکثر کاربران و علاقه مندان این حوزه، به دنبال حفظ حریم شخصی شان هستن. کیف پول کوینومی هیچ کدام از اطلاعات شخصی کاربران را جمع آوری و ذخیره نمی کنه و حتی برای جلوگیری از جاسوسی دیگر افراد برای پی بردن برای تراکنش ها، آی پی کاربر را از دیگران مخفی میکنه.
کیف پول اکسدوس(Exodus)
کیف پول اکسودوس یک کیف پول نسبیتا جدید است. پی ریچاردسون و دنیل کاستگنولی سازنده این کیف پول هستن که از برنامه نویسان شرکا های بزرگ اپل و بی ام دبلیو بودن. اکسدوس کیف پولی با طراحی زیبا و ساده هست که در حال حاضر از 125 ارز دیجیتال پشتیبانی می کنه. یکی از اماکانت این کیف پول این است که کاربران میتونن دارایی خود را به راحتی مدیریت کنن. یکی از قابلیت های ایین کیف پول اتصال به کیف پول سخت افزاری ترزور هست. همچینی میتونین توکن هایی که بر پایه اتریوم یا همان ERC-20 هست را ذخیره و نگهداری کنین.
جمع بندی و کلام اخر
در مقاله تحریم ایران چه تاثیری بر بازار ارز های دیجیتال می گذارد سعی کردیم در مورد این موضوع که تحریم ایران چه تاثیری بر بازار ارزهای دیجیتال می گذارد؟ صحبت کنیم. کشور های قدرتمند همیشه به خاطر منفعت و سود خودشون به کشور های دیگه فشار وارد میکنن. در حوزه ارز های دیجیتال هم این فشار ها مشخص میشه.
بهترین راهکار در این صورت استفاده از تفکر و پیدا کردن راهی برای کم کردن فشار تحریم ها هست. ارز های دیجیتال به تازگی شروع به فعالیت کردن و هنوز راه زیادی در پیش دارن. کشور ما که در تحریم برخی از صرافی ها است باید برای این موضوع فکری بیاندیشم تا تحریم ها رو دور بزنیم و بتونیم از این بازار پر سور نهایت استفاده رو ببریم.
تاثیر رمزارزها بر تحریم چگونه است؟ با رمزارز میتوان تحریم را دور زد؟
همزمان با افزایش تنشهای جهانی همچون تنشهای ایجادشده میان روسیه و اوکراین، شاهد افزایش حرف و سخنها در خصوص تاثیر رمزارزها بر تحریم هستیم. با توجه به اینکه آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی، کشور روسیه را به دلیل حمله به اوکراین مورد تحریم قرار دادهاند، به نظر میرسد که بسیاری از مردم این کشور قصد دارند از رمزارزها برای دور زدن تحریمها استفاده کنند. در حال حاضر انجام پرداخت بینالمللی با استفاده از روشهای سنتی بانکی برای دولت روسیه و شهروندان آن و دیگر موارد مشابه که درگیر شرایط جنگ هستند، امکانپذیر نیست. اما سؤالی که مطرح میشود این است که آیا دور زدن تحریم با رمزارزها هم امکانپذیر است؟
دور زدن تحریم با رمزارزها
کارشناسان مسائل سیاسی و اقتصادی، نظرات مختلفی در خصوص تاثیر رمزارزها بر تحریم دارند. برخی معتقد هستند که اگر مواردی همچون روسیه موفق به استفاده از رمزارزها برای دور زدن تحریمها شود، تلاش کشورهای اروپایی برای ضعیف کردن اقتصاد این کشور با هدف توقف جنگ، بینتیجه باقی میماند. این در حالی است که برخی دیگر معتقد هستند که دور زدن تحریم ها با رمزارزها غیرممکن است و جای نگرانی نیست.
کارشناسان معتقد هستند که بیت کوین در حال حاضر نمیتواند جایگزین ارزهای فیات مانند دلار و یورو برای انجام تجارتهای بینالمللی شود. با این حال، بسیاری از سیاستگذران آمریکایی و آلمانی، در خصوص امکان استفاده از بیت کوین و ارزهای دیجیتال به عنوان روشی جهت دور زدن تحریمها، ابراز نگرانی کردهاند. در حال حاضر بسیاری از دولتمردان معتقدند که باید از قوانین بینالمللی در حوزه مسائل مالی، جهت کنترل کاربرد رمزارزها استفاده کرد.
تاثیر رمزارزها بر تحریم
اما به نظر میرسد که هیچ قانونی نتواند بر نحوه عملکرد بیت کوین و دیگر رمزارزها تأثیر بگذارد؛ زیرا ماهیت ارزهای دیجیتال به گونهای طراحی شده است که در آن امکان کنترل و قانونگذاری به شکل روشهای سنتی، وجود ندارد. چندی پیش، کشور کانادا بیت کوین انتقالیافته به برخی از آدرسهای خاص را بلوکه کرد؛ اما این روش، راهی دائمی برای کنترل کاربرد رمزارزها نیست.
یکی از روشهای پیشنهادی برای کنترل نحوه استفاده از بیت کوین، قانونگذاری و نظارت بر عملکرد صرافیها است. با این وجود، استفاده از این روش هم چندان مثمر ثمر نخواهد بود؛ زیرا بیت کوین دارای ساختار همتا به همتا است و اجرای قوانین معمول قبلی برای صرافیهای ارز دیجیتال، چندان کاربردی نخواهد بود.
کیف پول متامسک و Infura، از جمله کیف پولهای مبتنی بر اتریوم هستند که کاربران زیادی در سراسر جهان از آنها استفاده میکنند. اما از اوایل هفته پیش، این دو شرکت تحریمهای آمریکا را برای کاربران روسی اعمال کردند؛ مسئلهای که موجب ضرر بسیاری از کاربران شد. با این حال، به نظر میرسد که از میان انواع رمزارزها، اتریوم گزینه مناسبی برای دورزدن تحریمها نباشد؛ زیرا شبکه اتریوم دارای زیرساختهایی است که به راحتی توسط مراکز قانونی قابل کنترل و ردیابی هستند.
سخن پایانی
مسئله تاثیر رمزارزها بر تحریم یکی از موضوعاتی است که بعد از شروع جنگ میان روسیه و اوکراین، نگرانی بسیاری از دولتمردان را برانگیخته است. اما به نظر میرسد که در حال حاضر رمزارزها شانس زیادی برای جایگزین شدن با ارزهای فیات را ندارند و تا رسیدن به این دوره، زمان زیادی باقی مانده است.
سرویس اقتصادی
شفافسازی و تامین مالی هزینههای شهری با فناوریهای نوین
نقش رمزارزها در مقابله با تحریم
فعالان حوزه رمزارز با تاکید بر توسعه اقتصاد کشور با بهرهگیری از فناوریهای نوین مالی، تاکید کردند که کشور در شرایط اقتصاد تحریمی قرار دارد و به همین دلیل لازم است تمامی راهکارهای ما مبتنیبر ایستادگی در مقابل تحریمها ارائه شود و بدین شکل آثار ناشی از تحریمها را خنثی کنیم.
به گزارش ایسنا، در جلسهای با حضور فعالان حوزه رمزارز، به ضرورت قانونمندسازی فعالیت این حوزه و استفاده از فناوریهای نوین مالی در حوزه مدیریت شهری پرداخته شد. علیاصغر قائمی -مدیرعامل سابق سازمان فناوری اطلاعات شهرداری تهران- در خصوص کاربردی شدن رمزدارایی در حوزه مدیریت شهری اظهار کرد: درصورت تعیین تکلیف حوزه رمزداراییها شامل انواع توکنهای داراییپایه، پول الکترونیکی و . در کشور و تبیین چارچوب قانونی آن، میتوان از رمزدارایی در جهت توکنایز کردن داراییهای شهر و برخی امور شهری بهره گرفت.
وی با بیان اینکه باید برای ارتقا و پایدارسازی درآمدهای مدیریت شهری سراغ روشهای جدید رفت اظهار کرد: در برنامهریزیهای انجام شده، سعی داریم تا درصورت انتخاب به عنوان عضو شورای اسلامی شهر تهران از فناوری DLT و توکنهای موسوم به رمزداراییها در شئون مختلف مدیریت شهری استفاده کنیم. با طراحی و اجرای یک مدل دقیق و مبتنی بر قوانین بالادستی میتوان از فناوری بلاکچین در توکنایز کردن داراییها، برخی خدمات شهری و راهبری بودجه غیرنقد شهرداری تهران استفاده کرد و ضمن ارتقا محسوس سطح شفافیت مالی و عملکردی، منابعی پایدار را در جهت منافع شهر ایجاد کرد.
ضرورت توسعه ICT در شهرها به عنوان جزء لاینفک مدیریت شهری
قائمی همچنین بر اهمیت موضوع فناوری اطلاعات و ارتباطات تاکید کرد و گفت: بلوغ فکری و شکلگیری درک و دغدغهای صحیح درخصوص موضوع و نقش ICT و فناوری اطلاعات به عنوان جزء لاینفک مدیریت شهری خود دستاورد قابل توجهی محسوب میشود و یکی از نشانههای آن همین حضور متعدد نامزدهای عضویت در شورای شهر تهران از بین فعالان و متخصصات حوزه فناوری اطلاعات در تهران است که توسعه این فناوری در بخشهای مختلف مدیریت شهری را تسهیل خواهد کرد.
مدیرعامل سابق سازمان فناوری اطلاعات شهرداری تهران خاطرنشان کرد: اشراف همه حوزهها به موضوع ICT یک ضرورت است و باید مانند سواد و یک زبان برای تعامل بر حضور و فرهنگسازی آن تاکید شود. تخصیص حداقل یک کرسی به موضوع فناوری اطلاعات و ارتباطات در شورای شهر تهران میتواند الگویی برای سایر شهرها و بهخصوص کلانشهرها شود. فضای شورای شهر هر شهری باید تخصصی شده و با استفاده از متخصصان و کارشناسان در جهت پیادهسازی مدیریت شهری تخصصی حرکت کند.
شروع به حرکت چرخدندههای قانونگذاری حوزه رمزدارایی در مجلس
همچنین مهدی منبتی -دبیر جلسات تعیین تکلیف رمزدارایی در مجلس- درخصوص برگزاری جلساتی با موضوع تعیین تکلیف حوزه رمزدارایی در کشور اظهار کرد: چرخدندههای قانونگذاری حوزه رمزدارایی از سوی مجلس به حرکت درآمده و سعی براین است تا استراتژیهای مناسب این حوزه با همافزایی و ایفای نقش تمام نهادهای مرتبط در کشور تعریف شود.
وی ادامه داد: در جلسات هماندیشی و هماهنگی حوزه رمزدارایی، نمایندههایی از صرافیهای مربوطه، پلتفرمهای تبادلی و انجمنها و صنوف رایانهای مرتبط حضور داشتند تا به موضوع ایجاد و تبیین ساختار و چارچوب مشخص حوزه رمزدارایی در کشور پرداخته شود. در این بررسیها و جلسات فنی که ادامهدار خواهد بود، قرار است مسیر منتهی به قانونمندسازی فعالیتهای زیرمجموعه فناوری دفترکل توزیعشده، بلاکچین و بروز آن در تاثیر رمزارزها بر تحریم قالب انواع توکنها و رمزداراییها در کشور مشخص شود و در این راه مجلس از کارشناسان و متخصصان این حوزه نیز بهرهمند خواهد شد.
تعیین ذینفعان حوزه رمزدارایی در مجلس
این کارشناس و فعال حوزه رمزارز بیان کرد: باید ضمن تثبیت و نیل به اتفاق نظر روی تعاریف بعضا پیچیده این حوزه، ذینفعان بازار رمزدارایی و مسوولیت هر دستگاه و نهاد مرتبط به این موضوع تعیین شود تا هر کس با توجه به شرح وظایف و مسئولیت خود عمل کند.
وی با بیان اینکه قرار نیست مجلس همه کاره حوزه رمزدارایی شود گفت: رییس مجلس شورای اسلامی درجهت تعیین تکلیف و مسکوت نماندن وضعیت حوزه رمزدارایی و پیشگیری از بحرانهای احتمالی گام برداشته و قدم های بعدی باید براساس تعیین مسوولیتها توسط دولت و نهادهای ذیربط برداشته شود. مجلس سعی دارد تا چارچوب قانونی حوزه رمزدارایی را در کشور تبیین کند تاثیر رمزارزها بر تحریم اما مسئولیت نهادهای مرتبط از جمله بانک مرکزی، وزارت اقتصاد، سازمان بورس، شورای عالی فضای مجازی و نهادهای فنی و حاکمیتی در این طرح باید مشخص شود.
وی همچنین به تدوین نقشه راه حوزه رمزدارایی از سوی مجلس اشاره کرد و گفت: با توجه به اهمیت و ابعاد متنوع موضوع نباید با سرعت دراین خصوص تصمیمگیری شود و در تدوین نقشه راه باید ذینفعان این حوزه نیز درگیر شوند. اولویت اول مجلس تدوین نقشه راه بازار رمزدارایی و فناوریهای مربوطه به عنوان بخشی از حوزه دیجیتال فاینانس است تا قطار توسعه و قانونمندسازی این حوزه حرکت خود را در مسیر درست ادامه داده و مردم با اطمینان خاطر از مزایای آن بهرهمند شوند.
فعالان حوزه رمزدارایی خواهان وجاهت قانونی فعالیت هستند
وحید والی- مدیرعامل یکی از شرکتهای فعال در حوزه رمزارز، نیز با اشاره به فعالیتهای مجلس برای اقدام درجهت تعیین تکلیف فعالان حوزه رمزدارایی اظهار کرد: بعد از ورود مجلس به حوزه رمزدارایی، مذاکره برای فعالان این حوزه تسهیل شد زیرا درحدود ده سال، تمام تلاش فعالان حوزه رمزدارایی در کشور این بوده که وجاهت قانونی این حوزه مورد توجه قرار گیرد.
وی با اشاره به این موضوع که کشور در شرایط اقتصاد تحریمی قرار دارد گفت: تمامی راهکارهای ما باید مبتنی بر ایستادگی در مقابل تحریمها ارائه شود و بدین شکل آثار ناشی از تحریمها را خنثی کنیم. تصمیمگیری درجهت قانونمندسازی نباید تنها مختص به حوزه رمزدارایی باشد بلکه باید چارچوب و ساختار فعالیت در حوزه مجموعه فناوریهای نوین مالی ایجاد شود تا بتوان درجهت توسعه اقتصاد کشور حرکت کرد.
مدیرعامل شرکت فعال در حوزه رمزدارایی ضمن تاکید بر احراز هویت صرافیها به تشکیل یک کمیته خودتنظیمگر اشاره کرد و گفت: این کمیته از نمایندههای انجمن بلاکچین، انجمن فینتک و سازمان نصر کشور تشکیل شده تا بتوانیم درجهت تعیین تکلیف وضعیت حوزه رمزدارایی و رفع مشکلات فعالان این حوزه گام برداریم.
اعلام آمادگی فعالان حوزه رمزدارایی برای هرگونه شفافسازی
والی بیان کرد: فعالان حوزه رمزدارایی به دنبال وجاهت قانونی خود هستند و آمادگی هرگونه شفافسازی در خصوص فعالیتهای خود و تراکنشهای مالی شرکتها وجود دارد. دو دغدغه از سوی مسئولان دولتی درخصوص فعالان حوزه رمزدارایی مطرح است که یکی از این مشکلات احراز هویت فعالان حوزه رمزدارایی و دغدغه بعدی دولتیها شفافیت در تراکنشهای مالی این شرکتها است.
وی تاکید کرد: فعالان حوزه رمزدارایی آمادگی کامل جهت هرگونه شفافسازی در عملکرد خود را برای ارائه به مسوولان نهادهای مرتبط دارند تا درصورت تایید سوابق، راهکارهای کارگشا درجهت توسعه اقتصاد کشور اجرایی شود. درصورت شفافسازی درخصوص فعالان حوزه رمزدارایی، دایره اعتمادی از نهادهای امنیتی و نظارتی تشکیل شده و این حوزه ریلگذاری میشود. درحال حاضر نمیتوان قانونی را برای حوزه رمزدارایی تعریف کرد زیرا تکنولوژی و فناوریها در حال رشد و بهروزرسانی هستند.
مدیرعامل شرکت فعال در حوزه رمزدارایی ادامه داد: درصورت ریلگذاری حوزه رمزدارایی در طولانی مدت و به صورت تدریجی لوکوموتیو اقتصاد کشور که درراستای منافع ملی است حرکت کرده و از دنیا عقب نمیمانیم. آسیبهای ناشی از تحریمها نیز دیگر در کشور پررنگ نبوده و کارساز نیست زیرا رمزداراییها میتوانند در دور زدن تحریمها بسیار تاثیرگذار باشند و فعالان حوزه رمزدارایی راهکارهای این دورزدنها را کاملا میشناسند.
تبعات جدی قرارگیری رمزداراییها در رده ارز در کشور
در این نشست سایر شرکتهای فعال در حوزه رمزدارایی نیز به توضیحاتی درخصوص مشکلات حوزه رمزدارایی و راهکارهای کارساز پرداختند. ضرورت اصلاح تبصره ۷ رمزداراییها، تعیین جنس رمزداراییها از نوع دارایی و ضرورت چابکی ارتباط مجلس با فعالان حوزه رمزدارایی از جمله مواردی بود که دیگر فعالان حوزه رمزدارایی به آن پرداختند.
فعالان حوزه رمزدارایی بر تبعات جدی ارز محسوب کردن رمزداراییها تاکید کردند. آنها اظهار کردند که ارز پولی است که یک دولت به آن اعتبار میدهد و در صورتی که رمزارزها، ارز محسوب شوند، بانک مرکزی موظف است مسئولیت آن را بپذیرد. این در حالی است که هیچ دولت دیگری به جز السالوادور تا به حال این مسئولیت را نپذیرفته است. آنها تاکید کردند که بازار رمزارزها تا ده سال آینده دچار این نوسانات خواهد بود و کسی قادر به جلوگیری از این نوسانات نیست و اگر دولتی پشت رمزارزها قرار بگیرد، مسئول این نوسانات خواهد بود.
همچنین فعالان این حوزه از جمله انجمن بلاکچین نسبت به اتهام خروج ارز از کشور از طریق رمزداراییها واکنش نشان داده و به این موضوع انتقاد کردند. این انجمن نسبت به خروج ارز از طریق رمزداراییها اعتراض داشته و این موضوع را تکذیب کرده است. تمامی فعالان حوزه رمزدارایی در این جلسه آمادگی خود را در جهت همراهی و همکاری با مجلس و مسوولان دولتی در راه قانونمندسازی و تعیین تکلیف حوزه رمزدارایی اعلام کردند.
رمزارزها ابزاری برای دور زدن تحریم هستند
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه ایران از دو و نیم میلیون تا هشت میلیون کاربر در حوزه رمزارز دارد، گفت: شاید نگاه مردم، حفظ یا ایجاد تبادل سبد داراییها باشد؛ اما همچنین میتوان از این ابزار برای دور زدن تحریمها استفاده کرد.
به گزارش ایسنا، نخستین اجلاس جهانی انجمنهای رمزارز دنیا و فعالان حوزه بلاکچین با عنوان «تکنوبلاک» با حضور فعالان ایرانی و نمایندگان متعددی از کشورهای روسیه و ترکیه، امروز در مرکز همایشهای بینالمللی صداوسیما برگزار شد.
رضا باقری اصل، معاون امور دولت، مجلس و استانهای وزارت ارتباطات و فناوری تاثیر رمزارزها بر تحریم اطلاعات، در کنفرانس تکنوبلاک بیان کرد: از سال ٢٠٠٨ که اولین وایتپییر سیستم یعنی بیتکوین شکل گرفت، پنج سال طول کشید تا مفهوم بلاکچین وارد سیستمهای حقوقی کشورها شود. نمود این دغدغه تا به امروز ادامه دارد. اگر کمی به عقب برگردیم، در نوامبر ٢٠٢١، شاهد اوج قیمت بیتکوین تا ۶۸ هزار دلار بودیم و در سه ماه ارزش آن نصف شد و امروز به یک سوم رسیده است. این موضوع یک دغدغه و انتظار مردم برای حفظ سرمایه را نشان میدهد. اعتمادی که مردم در آن عرصه داشتند، رشد بینظیر در آن عرصه را به دنبال داشته است.
وی با بیان اینکه ایران از دو و نیم میلیون تا هشت میلیون کاربر در حوزه رمزارز دارد، گفت: البته شاید نگاه مردم، حفظ یا ایجاد تبادل سبد داراییهای رمزارزی باشد؛ اما همچنین میتوان از این ابزار برای دور زدن تحریمها استفاده کرد، اما در کنار این مزیتها، بیمهایی نیز وجود دارد. بنابراین در کنار منافع باید نگاهی به مضرات داشت، زیرا بدون کنترل مضرات، امکان رشد، با مشکل مواجه خواهد شد.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: اما یک مساله در مورد این صنعت وجود دارد و آن مصرف انرژی است. در کشور ما ماینینگ قانونی ۲۰۰ و در حوزه غیرقانونی تا ۲۰۰۰ مگاوات هم برای صنعت استخراج، مصرف میشود و این فناوری اقبال عمومی دارد. به همین دلیل در این زمینه مقرراتی داشتیم. سال گذشته یک کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال تشکیل شد و به لطف وزیر اقتصاد و نیرو در دوره گذشته، مصوبهای به تصویب کمیسیون رسید که امیدواریم تصویب شود. البته مایننیگ جنبه کوچکی از چیزی است که از این فناوری انتظار داریم.
باقری اصل اظهار کرد: به نظر میرسد باید این موضوع را با حساسیت ویژهای دیده و در کنار آن از منفعتی که این فناوری ایجاد میکند، استفاده کنیم. این فناوری منفعت عمومی دارد و بیشتر بازیگران آن جمعیت جوان هستند. همچنین در حالی که در دنیا بین کریپتو و بازار بورس همبستگی وجود دارد، در دو سال گذشته، باتوجه به مسائل بورس در ایران، گرایش به حوزه افزایش یافت و به دلیل تغییر جهت بازار، رمزارزها در کشور نقش ویژهای داشتند.
وی با بیان اینکه همچنین کاهش ارزش داراییها در حرکت به استفاده از رمزارزها موثر است، گفت: در کشور ما بسیاری از این فناوری استفاده میکنند. از طرفی فناوری باید در خدمت مقابله با کلاهبرداریها باشد، مقرراتگذاری ما باید هم خطرات و هم منافع را پوشش دهد و بین آنها تعادلی ایجاد کند. همچنین گرایش دولت به تسهیل امور است، مشارکت خوبی در حوزه اصناف صورت گرفته است و موضوع داراییهای دیجیتال موضوع جدیدی تاثیر رمزارزها بر تحریم است که در حال پیگیری آن هستیم. این اولین بار نیست که در دنیا اعتماد به فناوری از دست رفته است و اگر ما نتوانیم دغدغههای مردمی که میخواهند به فناوری اعتماد کنند را پاسخ دهیم، فناوری ارزش خود را از دست خواهد داد.
گذار به اقتصاد دیجیتال، فرصتی پیش روی صنعت کشور
در این مراسم همچنین سیروس وطنخواه -رییس مرکز همکاریهای تحول و پیشرفت ریاست جمهوری- اظهار کرد: امروزه نوآوریهای فناورانه از جنبههای کلیدی صنایع هستند. این جنبه سبب رقابتپذیری بین جوامع شده است. نوآوریهای فناورانه نیازمند بستر لازم است، بستری که امروزه به اقتصاد دیجیتال معروف شده است. در اهمیت اقتصاد دیجیتال در کشورها آمارهای مختلفی وجود دارد و فناوریهای دیجیتال مفاهیم اولیه اقتصاد را هم متحول میکند.
وی با بیان اینکه در سال ٢٠٠٩ و وقتی نخستین بار رمزارزها وارد جهان شد، اینترنت برای نخستین بار جهت انتقال ارزش وارد کار شد، گفت: تاثیرات این فناوری و کاربرد آن بر اقتصاد کشورها قابل توجه است و حاکمیتها باید تصمیمات مهمی در این باره اتخاذ کنند. این موضوعات سبب میشود تهیه سیاستهای نقش مالی پرمخاطره باشد. به همین خاطر سیاستگذاران و ناظران جهان در تلاشند تا تعادلی بین فینتک و ابزارهای مالی ایجاد کنند.
رییس شورای سیاستگذاری همایش تکنوبلاک توضیح داد: گذار اقتصاد دیجیتال کشورها را قادر میکند صنعت را بهبود بخشند و با صرفهجویی در زمان شرایط خود راه به بهرهوری بهتری برسانند. مصرف کنندگان از طریق دسترسی به خدمات بهتر و هزینه کمتر، از شرایط بهتری بهرهمند شده و به همین دلیل اقتصاد دیجیتال امر مهمی در کشورها محسوب میشود.
وطنخواه خاطرنشان کرد: اقدامات صورتگرفتهبرای برگزاری کنفرانس امروز اقدامات گستردهای بوده است. جلسات متعددی بین نهادهای دولتی کشورهای شرکتکننده در کنفرانس شرکت گرفت. جلسات متعددی بین انجمنهای رمزارز تاثیر رمزارزها بر تحریم ایران، روسیه و ترکیه انجام شد. محورهای کاری این کنفرانس انتقال تجربه در خصوص بهرهبرداری از فرصتها و رفع چالشهای پیش روی بلاکچین است.
«رمزارزها» علیه تحریم
حرکت دولتها بهسمت ایجاد رمزارزهای اختصاصی برای کشورهایشان از دو دلیل عام و خاص ناشی میشود؛ ازلحاظ عمومی دولتها معتقدند باتوجه به محبوبیت رمزارزها و سهولت در استفاده از این نوع پول، جوامع بهسوی آن کشیده خواهند شد، از اینرو باتوجه به گرایش ناگزیر مردم به رمزارزها، دولتهای ملی باید به این سمت حرکت کنند.
فرهیختگان : نخستینبار ارزهای مجازی در سال2008 پا به عرصه وجود گذاشتند اما در سالیان اخیر صحبت از آنها افزایش یافته است. ارزش این رمزارزها تا پایان سال جاری به چندین تریلیون دلار خواهد رسید و همچنان نیز به رشد خود ادامه خواهند داد. گفته میشود امروزه تا 10هزار ارز مجازی به وجود آمدهاند که هرکدام بهدنبال افزایش کاربران خود هستند تا بتوانند از این طریق ارزش خود را افزایش داده و نام خود را بهعنوان یک ارز مطمئن تثبیت کنند.
با این حال آنچه رمزارزها را متفاوتتر از دیگر ارزها کرده ماهیت آنها است. این ارزها به شکلی موثر قابل رهگیری نیستند. بهدلیل نامتمرکزبودن ارزهای مجازی دولتهای ملی قادر به کنترل کامل آنها از طریق بانکهای مرکزی خود نیستند؛ این مساله نشان میدهد اگر دولتها اندکی تعلل کنند حاکمیت ملیشان بهشدت تضعیف خواهد شد. موضوع اما به دولتهای ملی محدود نمیشود. در جهان آمریکا با اتکا به دلار میکوشد تحریمهای خود را بهصورت فراملی به اجرا درآورد. اگر رمزارزها قادر به فرسایش حاکمیتهای ملی هستند پس در سطحی بالاتر میتوانند تحریمهای فراملی اعمالشده توسط آمریکا علیه کشورهای دیگر را نیز تضعیف کنند.
اولین معامله خرد و اولین معامله کلان بیتکوین
لازلو هانیچ در تاریخ 18 مه 2012 (۲۸ اردیبهشت ۱۳۸۹) در سایت انجمن بیتکوین درخواست کرد تا کسی در ازای دریافت 10 هزار بیتکوین برایش پیتزا سفارش دهد. 4 روز بعد فردی با نام کاربری Jercos این پیشنهاد را قبول کرد. قیمت بیتکوین در مه ۲۰۱۰ تنها به 0.004 دلار میرسید و ارزش این معادمله در آن زمان تنها 41 دلار بود. ارزش این معامله با قیمت کنونی 65 هزار دلاری بیتکوین به 650 میلیون دلار میرسد. Jercos اما در سال 2015 طی یک مصاحبه فاش کرد که مدتها پیش زمانی که بیتکوین تنها چندصد دلار قیمت داشته، 10 هزار بیتکوین خود را فروخته است. خرید پیتزا با بیتکوین نخستین معامله در این زمینه بود، اما تجارتی کلان بهحساب نمیآمد. اولین معامله تجاری با بیتکوین در سال 2013 در شرق آسیا اتفاق افتاد. در این سال بین ژاپن و سنگاپور مبادلهای برای انتقال ابریشم انجام شد که در آن بیتکوین مورد استفاده قرار گرفت. این معامله اما شکلی پنهانی و بیقاعده نداشت و سازوکارهای ضمانتی بانکی در معاملات رایج بینالمللی در آن رعایت شده بود. در این معامله بهنوعی از یک رمزارز پیشرفته بهنام smart contract بهرهگیری شده بود که یک پله از رمزارزها نیز قویتر است، زیرا میتواند برنامهنویسی شده و در پارامترهایش شروطی گذاشته شود. این نوع از مبادلات نوعی از قراردادها هستند که بین دو کامپیوتر باهوش مصنوعی صورت میگیرند. ایده استفاده از smart contract از اینرو موردتوجه قرار گرفته است که میتواند همانند «سوئیفت» عمل کند، اما مشکلات آن را ندارد و به اندازه آن دستوپاگیر نیست.
چرا دولتها بهسمت رمزارزها میروند؟
حرکت دولتها بهسمت ایجاد رمزارزهای اختصاصی برای کشورهایشان از دو دلیل عام و خاص ناشی میشود؛ ازلحاظ عمومی دولتها معتقدند باتوجه به محبوبیت رمزارزها و سهولت در استفاده از این نوع پول، جوامع بهسوی آن کشیده خواهند شد، از اینرو باتوجه به گرایش ناگزیر مردم به رمزارزها، دولتهای ملی باید به این سمت حرکت کنند. همچنین دولتها این نگرانی را دارند که درصورت عدم انتشار رمزارزهای ملی، شهروندانشان بهسمت خرید ارزهای بینالمللی حرکت کنند؛ اقدامی که تضعیف حاکمیت ملی را بهدنبال دارد.
در حوزه دلایل خاص اما هرکشور دلایلی متفاوت با دیگران برای ایجاد رمزارزها دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم. در ایجاد رمزارزهای ملی، ونزوئلا کشوری پیشرو بهحساب میآید. این کشور در سالهای اخیر کوشش زیادی در حوزه رمزارزها انجام داده است. موفقیتهای کاراکاس در این زمینه اما قاطع نبودهاند، زیرا پیشران حرکت دولت ونزوئلا بهسمت رمزارزها، گرفتاریهایی بوده که دامنگیرش شدهاند. این گرفتاریها همزمان با نقش پیشرانبودنشان، نقشی همانند یک مانع نیز بازی کردهاند تا میزان موفقیتها را محدود کنند.
ونزوئلا در سال 2014 پس از روبهرو شدن با تحریمهای آمریکا و همچنین روی کارآمدن راستگرایان در کشورهای آمریکای جنوبی شرایط سختی را سپری کرد. کاهش شدید قیمت نفت در این سالها اما شاید اثراتی بدتر از تحریمها روی این کشور گذاشت. مجموع این شرایط باعث وقوع یک بحران اقتصادی شدید در این کشور شد، بهگونهایکه در سال 2018 تعداد کسانی که پس از بحران اقتصادی از این کشور مهاجرت کردند به 4 میلیون نفر رسید. خروج این افراد بهمعنای خروج ارز نیز بود.
ونزوئلا برای جلوگیری از این مساله، ارز دیجیتالی بهنام «پترو» را ایجاد کرد؛ این ارز همانطور که از نامش برمیآید، ارتباط مستقیمی با نفت دارد. دولت این ارز را با عنوان اوراق قرضه در کشور منتشر ساخت و نفت ونزوئلا را پشتوانه آن معرفی کرد. این ارز هنگامی توسط دولت ونزوئلا انتشار یافت که دولت این کشور در آستانه ورشکستگی بود و برای تاثیر رمزارزها بر تحریم حفظ ارزش پول ملی و همچنین واردات مواد غذایی به ارز نیاز داشت. خرید پترو نیز تنها با ارزهای خارجی امکانپذیر بود نه «بولیوار» که واحد پول ملی ونزوئلا است. این اقدام باعث شد تا کاراکاس موفق شود 2 میلیارد و 700 میلیون دلار جمعآوری کند.
روسیه کشور دیگری است که قصد دارد با اهداف خاصی رمزارز ملی خود را ایجاد کند. مجلس دوما در سال 2019 لایحهای را تنظیم کرد که براساس آن روسیه باید رمزارزی را با پشتوانه نفت ایجاد میکرد. ایگور یوسفوف که در گذشته وزیر انرژی روسیه بوده، درباره این ارز معتقد است برای دور زدن تحریمهای تجاری و مالی شکل گرفته است. یوسفوف میگوید دیگر صادرکنندگان نفت نیز قصد دارند درآمدهای صادرات خود را از اتکا به دلار آمریکا خارج کنند.
این سخنان نشان میدهد مسکو تلاش دارد با خارج کردن دلار از دور معاملات نفتی، واشنگتن را در مخمصه بیندازد. یکی از اصلیترین دلایل قدرت دلار آن است که نفت به مدت چنددهه پشتوانه این ارز بوده است. اگر روسیه در سالهای آتی صادرات نفت خود را به ارزهای مجازی گره بزند، احتمالا دیگر صادرکنندگان نفتی ناراضی از آمریکا مانند ایران و ونزوئلا نیز با سرعت بیشتری به این سمت گام برخواهند داشت.
در حوزه دلایل خاص اگر ونزوئلا بهدنبال جلوگیری از خروج ارز بود و روسیه نیز میکوشید با رمزارزها دلار را به زمین بزند، در سومین مورد چین تلاش دارد با تولید رمزارزهای ملی تنها شفافیت نظام بانکیاش را حفظ کند. حزب کمونیست چین همانند دیگر همتایان خود کنترل شدید جامعه را هدفی بزرگ میداند که نباید از آن عقب بنشیند. باوجود اجرای سیاست درهای باز در اقتصاد چین اما این مساله هیچگاه بهمعنای خارج شدن کنترل از دست دولت نبوده است. پکن باوجود تحمل چندینساله معاملات رمزارزها اما در سپتامبر سالجاری در واکنشی شدید نسبتبه آنها معامله تمامی رمزارزها را متوقف کرد، زیرا این ارزها میتوانستند به عاملی خارج از کنترل دولت تبدیل شوند.
چهارمین مورد در حوزه دلایل خاص دولتها در حرکت بهسمت ایجاد رمزارزهای ملی، سوئد است که برای سهولت در اقتصاد داخلیاش و حذف پول نقدی دست به ایجاد رمزارز زده است. دولت سوئد در فوریه سال 2020، انتشار آزمایش کرون الکترونیکی یا ای-کرون را آغاز کرد. در پنجمین مورد نیز تعدادی از کشورهای اروپایی قصد دارند با استفاده از ارزهای مجازی وابستگی خود را به «سوئیفت» که کارمزدهای بالایی را میطلبد، کاهش دهند.
ایران بهعنوان ششمین مورد دلایل زیادی برای ایجاد رمزارز دارد که در حوزه دلایل خاص میتوان به دور زدن تحریمها و همچنین امکان ایجاد ارتباط با فضای بینالمللی اشاره کرد. تهران بهدلیل تحریمهای شدید آمریکا نیازمند استفاده از ارزهای مجازی است تا بتواند آنها را دور بزند. همچنین اقدامات آمریکا باعث انزوای ایران در حوزه تبادلات بانکی شده است، به همین دلیل شهروندان ایرانی نمیتوانند بهراحتی کالاهای موردنیاز خود را از بازارهای جهانی تهیه کنند. قدرتگیری ارزهای مجازی در ایران میتواند این امکان را دراختیار شهروندان ایرانی قرار دهد تا با استفاده از آنها به خدمات موردنیازشان در فضای مجازی مانند خرید نرمافزارها دسترسی داشته باشند.
دلایل مخالفان استفاده از رمزارزها برای دور زدن تحریم
در میانه خوشبینیها درباره عملکرد قابلقبول رمزارزها اما تعداد زیادی از کارشناسان با دلایلی معقول اما نه قاطع معتقدند اینگونه ارزها قابلیت چندانی برای دور زدن تحریمها ندارند.
این افراد امکان دور زدن تحریمها را با استفاده از رمزارزها بهطور کامل رد نمیکنند اما حجم خریدهای ممکن در این شیوه را چندان بزرگ نمیدانند. کارشناسان حوزه رمزارزها در این حوزه چند دلیل را برمیشمارند.
1. آنها معتقدند در چرخه مبادلات مالی نهایتا رمزارزها باید به ارزهای ملی تبدیل شود که در این نقطه قابل شناسایی خواهند بود. در کشوری مانند آمریکا کسانی که بیتکوین دراختیار دارند باید در خوداظهاریشان این ارز را نیز درکنار دیگر اموالشان اعلام کنند در غیر این صورت هر زمان که بخواهند بیتکوینهایشان را به دلار تبدیل کنند دولت آمریکا از این مساله باخبر خواهد شد.
2. هرگونه مبادله اقتصادی نیازمند تایید بانکهای مرکزی در کشورهای مبدا و مقصد است. کشورهایی که تحت تحریم قرار دارند بهراحتی نمیتوانند طرف معامله چنین مبادلاتی باشند زیرا درصورت برقراری ارتباط با بانک کشورهای غیرتحریمی، میتوانند زمینهساز جریمه این بانکها ازسوی آمریکا شوند. بانکها برای تایید مبادلات خود باید مستندات مربوط به منشأ ارز را بهدست بیاورند و اگر این منشأ به کشورهای تحریمی منتهی شود ریسک مبادله برای این بانک بالا خواهد رفت.
3. درکنار امکان شناسایی منشأ رمزارزها ازسوی بانکها باید در نظر داشت که کماکان بسیاری از بانکها ارزهای دیجیتال را به رسمیت نمیشناسد و به همین دلیل نمیتوان برای تجارتهای بینالمللی به رمزارزها اتکا کرد.
4. رمزارزها هنوز برای انجام مبادلات کلان دارای تضمین کافی نیستند. از این نوع ارزها برای ضمانتنامه بانکی مثل السی نمیتوان استفاده کرد. رمزارزیها دارای سازوکارهای اطمینانبخش نیستند و بهطور مستقل قابل اعتماد نیستند. سازوکارهایی مانند سوئیفت برای ایجاد اطمینان میان بانکها بهکار میروند ولی در رمزارزها چنین سازوکار قدرتمندی به وجود نیامده است؛ اما باید در نظر داشت که چنین امکاناتی درحال شکلگیری هستند گرچه به حد مناسبی نرسیدهاند.
5. رمزارزها شاید بیشتر از آنکه در دستان دولتها باشند در دستان مردم قرار دارند. حجم کلی این ارزها نیز گرچه به بیش از 2تریلیون دلار رسیده اما هنوز وارد مبادلات کلان نشده است. از اینرو با ارزهای مجازی تنها میتواند خریدهای جزئی انجام داد نه آنکه بتوان با آنها دست به واردات مواد اولیه صنعتی یا بار بزرگی از دارو زد.
آیا رمزارزها تحریمها را فرومیریزند؟
امروز برای صحبت از فروریختن دیوار تحریمها با استفاده از رمزارزها کمی زود است. ابعاد و امکانات فعلی این ارزها چنین امکانی را درحال حاضر ندارند، اما برای آینده این بدبینی وجود ندارد. رمزارزها قطعا جهان را دگرگون خواهند کرد و در فردایی که استفاده از آنها فراگیر شود، تحتکنترل درآوردنشان بسیار سخت است. بالطبع این عدم کنترل ارزهای مجازی راهی برای گریز از تحریم دولتهایی مانند آمریکا خواهند بود. صحبت کارشناسان درباره فروریختن ساختمان تحریمها توسط رمزارزها هیچگاه ناظر به وضعیت فعلی نبوده است، بلکه چنین اظهاراتی تنها آینده را هدف گرفتهاند. آنچه مدافعان «قدرت رمزارزها در تضعیف تحریمها» میخواهند اثبات کنند، قدرت ارزهای مجازی برای انجام چنین کاری است و نه اثبات از بین رفتن تحریمها در وضعیت کنونی.
یکی از قویترین دلایل در این زمینه میتواند به خود دلار مربوط باشد. هنگامی که از قدرت رمزارزها علیه تحریم صحبت میکنیم، باید دانست امروز حتی از دلار نیز علیه تحریمها استفاده میشود. کشورهای تحت تحریم مانند ایران، ونزوئلا و روسیه باوجود تحریمهای سنگین آمریکا که با استفاده از قدرت دلار ایجاد شده است، کماکان درحال بهرهگیری از شبکه دلاری به دور از چشم واشنگتن هستند. ازسوی دیگر این کشورها برای کنار گذاشتن دلار به «پیمانهای مالی دوجانبه» نیز روی آوردهاند تا با استفاده از ارزهای ملی خود تجارت کنند. تهاتر میان دو کشور بهدلیل عدم استفاده از دلار نهتنها قدرت اثرگذاری آمریکا را خنثی میکند، بلکه جزئیات مبادلات تجاری را نیز دراختیار واشنگتن قرار نمیدهد.
این روشها نشان میدهد کشورهای تحریمی درحال حاضر نیز ابزارهای کارآیی برای کنار گذاشتن آمریکا از مبادلات تجاریشان یافتهاند و نیازی فوری به ارزهای مجازی ندارند، با اینحال این ارزها میتوانند به بستری برای روشهای تجاری آتی تبدیل شوند. بهعنوان مثال کشورهای تحریمی میتوانند در پیمانهای دوجانبه خود از رمزارزهایی مشترک بهره بگیرند. باید توجه داشت اهمیت رمزارزها در دور زدن تحریمها در زمان کنونی شاید کم باشد، اما در آیندهای نزدیک بهوضوح رژیمهای تحریمی واشنگتن را تحتتاثیر قرار خواهد داد.
بر همین اساس بود که در گزارش «بررسی تحریمهای ۲۰۲۱ وزارت خزانهداری» رمزارزها بهعنوان یکی از عوامل تضعیف اثربخشی تحریمهای آمریکا عنوان شد. این گزارش که در روز دوشنبه 19 اکتبر سالجاری (27 مهر) منتشر شد، نشان میداد وزارت خزانهداری آمریکا در بررسیهایش برای بازبینی تحریمها در دولت بایدن بهدنبال شناسایی آسیبهایی رفته است که این تحریمها میتوانند دامنگیر اقتصاد آمریکا کنند. این گزارش بیانگر آن است که شیوه اعمال تحریمها باعث بیاعتباری دلار میشود و به همین دلیل واشنگتن باید بهجای اعمال تحریمهای یکجانبه بهسمت همکاری با متحدانش گام بردارد تا با کمک آنها تحریمهایی هماهنگ را اعمال کند. این گزارش بهنوعی تاکید دارد که اعمال یکجانبه تحریمها و بیاعتباری دلار خود میتواند به یکی از پیشرانهای افزایش استفاده از رمزارزها تبدیل شود، همانگونه که درحال حاضر نیز این کشورها بیش از دیگران مصمم به توسعه ارزهای مجازی هستند. از تاثیر رمزارزها بر تحریم اینرو واشنگتن باید بهدنبال راههایی برای نظارت بر بازار ارزهای مجازی باشد تا بتواند از مسیرهای موجود، مبادلاتی که براساس تحریمها ممنوع شدهاند را رهگیری کند.
در همین راستا بود که وزارت خزانهداری آمریکا در روز 15 اکتبر (23 مهر) از صرافیهای فعال در زمینه رمزارزها و شرکتهای ارائهدهنده کیفهای دیجیتالی خواست تا با بهرهگیری از ابزار و فناوری موقعیتیابی جغرافیایی، با تعیین محل زندگی مشتریانشان دسترسی کسانی که در کشورهای تاثیر رمزارزها بر تحریم تحت تحریمهای آمریکا قرار دارند را مسدود کنند.
ایران چه بهرهای از رمزارزها میبرد؟
12 میلیون ایرانی در بازار رمزارزها حضور دارند و گفته میشود ارزش مبادلات روزانه شهروندان ایرانی به 3 تا 5هزار میلیارد دلار در روز میرسد. بازار رمزارزها در ایران به جایگزینی برای بازار طلا یا بورس تبدیل شده و مردم با حضور در حوزه ارزهای مجازی بهدنبال حفظ ارزش داراییهایشان و همچنین کسب سود هستند. در این میان برخی دیگر از شهروندان ایرانی نیز با استفاده از رمزارزها برخی از خریدهای جزئی را انجام میدهند زیرا عدم اتصال شبکه بانکی کشور به شبکه بانکی بینالمللی باعث عدم دسترسی آنها به برخی از امور خدماتی مانند خرید ویپیان، نرمافزارها یا برخی از کتابها شده است.
با این حال آنچه در این میان مهمتر از استفاده شهروندان ایرانی از رمزارزها است، قابلیت استفاده از رمزارزها برای دور زدن تحریمها توسط ایران است.
خبرگزاری انگلیسی رویترز در ماه می سال جاری در گزارشی مدعی شد حدود 4.5درصد از استخراج بیتکوین در ایران انجام میشود. رویترز معتقد بود استخراج بیتکوین به دولت ایران اجازه میدهد رمزارزهایی به ارزش صدها میلیون دلار بهدست آورده و از آنها برای واردات و کاهش اثرگذاری تحریمها استفاده میکند. برمبنای گزارشهای شرکت تحلیلی بلاکچین Elliptic، تولید سالانه بیتکوین در ایران ارزشی معادل یکمیلیارد دلار دارد. رسانههای غربی میگویند ایران بهدلیل دشواریهای صادرات نفت و گاز قادر به کسب درآمد دلاری از آنها نیست و به همین دلیل با آنها برق تولید کرده و دست به استخراج بیتکوین میزند. این روش بهنوعی بازیابی درآمدهای نفتی و گازی ایران به حساب میآید. گفته میشود ماینرها در سال2020 میلادی انرژیای معادل 10میلیون بشکه نفت مصرف کردند که برابر با 4درصد از کل صادرات نفت ایران در این سال است.
دیدگاه شما