ارزش سهام اپل به ٣ هزار میلیارد دلار رسید
شرکت آمریکایی اپل به اولین شرکت جهان تبدیل شد کە ارزش سهام آن به ٣ هزار میلیارد دلار می‌رسد. ارزش اپل بیشتر از تولید اقتصادی سالانه بریتانیا و کمی کمتر از تولید اقتصادی سالانه آلمان است.
به گزارش "تاگس شاو" وبسایت کانال یک تلویزیون آلمان، هر سهم اپل در بازار بورس آمریکا به رکورد ١٨٢.٨٨ دلار آمریکا رسید.
بە این ترتیب ارزش کل سهام اپل به ٣ هزار میلیارد دلار می‌رسد، کە بیشتر از تولید اقتصادی بریتانیا در یک سال است. اپل اولین ارزش سهام در مقابل قیمت شرکت سهامی عام در جهان است کە بە این رکورد می‌رسد.
در ماه اوت ٢٠١٨ ارزش اپل در بازار سرمایه ٢ هزار میلیارد دلار بود. به گفته کارشناسان، در دوره همه‌گیری ویروس کرونا به علت محدودیت تردد و قرنطینه، میزان استفاده از محصولات فن‌آوری بالا رفت و این موضوع به رشد سهام اپل کمک کرد.
به این ترتیب همزمان با افزایش زمان خانه‌نشینی در جهان، تقاضا برای محصولات اپل هم افزایش یافت. فروش عمده اپل مربوط به گوشی‌های "آیفون" است. تبلت‌های "آی‌پد" و کامپیوترهای "مک" نیز از محصولات پر فروش این برند آمریکایی هستند. همچنین اپل از فروش نرم‌افزار، سرویس‌های ذخیره‌سازی، عرضه موسیقی و برنامه‌های ویدیویی نیز درآمد کسب می‌کند.
انتظار می‌رود فروش محصولات اپل در سال ۲۰۲۲ نیز افزایش یابد. این شرکت آمریکایی بالاترین میزان فروش را در بازار گوشی‌های هوشمند چین را دارد. تقاضا برای محصولات اپل در این کشور در حال افزایش است.
اولین آیفون ساخت اپل در ژوئن سال ۲۰۰۷ میلادی توسط استیو جابز، مدیرعامل سابق این شرکت، عرضه شد و از آن زمان ارزش سهام این شرکت تقریبا ۵۸ برابر شده است.
تفاوت قیمت اسمی و ارزش بازاری سهم در چیست؟
دانستن اصطلاحات مالی، از پایه‌های ارزش سهام در مقابل قیمت اصلی ورود به بازار بورس است. رسیدن به شناخت درستی از ماهیت سهام، آن هم قبل از شروع معاملات و سرمایه گذاری در بازار بورس، حرکتمان را در این مسیر هموارتر می‌کند. دانستن اطلاعات پایه، درست زمانی به کارمان می‌آید که می‌خواهیم شرکت‌های یک صنعت را مقایسه ارزش سهام در مقابل قیمت کرده و بهترین گزینه را جهت خرید سهام انتخاب کنیم. هر شرکت سهامی به تعداد مشخصی سهم تقسیم شده که سرمایه گذاران اقدام به خرید آنها می‌کنند و در نهایت به میزان سرمایه گذاری خود مالک شرکت می‌شوند. اگر ندانید سهمی که می‌خرید چه ویژگی‌هایی دارد، شما را صاحب چه منافعی می‌کند و چه مسئولیت‌هایی را بر گردنتان می‌اندازد، ممکن است در آینده دچار زیان شوید. بنابرین برای آگاهی بیشتر سرمایه گذاران بورس، در این مطلب قصد داریم دو اصطلاح کاربردی بازار سرمایه یعنی «قیمت اسمی» و «ارزش بازاری سهم» را شرح دهیم و تفاوت قیمت اسمی و ارزش بازاری سهم را بیان کنیم. نخست به تعریف «ارزش بازار سهم» می‌پردازیم.
ارزش بازار سهم چیست؟
«ارزش بازار سهم» یکی از مفاهیمی است که در نهایت هر سهامداری با آن رو به رو می‌شود. در یک تعریف ساده می‌توان گفت که ارزش بازار، بزرگی شرکت را نشان می‌دهد. این موضوع می‌تواند به عنوان یکی از گزینه‌های قابل توجه در مورد سهام یک شرکت در نظر گرفته شود. در واقع سهامداران در کنار سایر عوامل، ارزش بازار را نیز مد نظر قرار می‌دهند و در نهایت سهام یک شرکت را برای خرید انتخاب می‌کنند. حال می‌خواهیم به تعریف علمی‌تر این اصطلاح بپردازیم. در زبان انگلیسی ارزش بازار، «Market Capitalization» خوانده می‌شود که در بیشتر مواقع بصورت مخففش یعنی «Market Cap» (مارکت کپ) مورد استفاده قرار می‌گیرد و به مجموع ارزش روز یک شرکت سهامی عام گفته می‌شود. این ارزش از حاصل ضرب قیمت روز سهام در تعداد سهم‌های منتشر شده توسط شرکت بدست می‌آید. برای مشاهده ارزش بازار شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و فرابورس، کافی است نام یا نماد شرکت را در سایت «tsetmc.com» جستجو کنید. بنابرین دو عامل قیمت روز سهام یک شرکت و تعداد سهام منتشر شده توسط آن می‌تواند بر میزان ارزش بازار سهام آن شرکت اثر گذار باشد. هرچقدر شرکت، سهام بیشتری منتشر کند و به عبارتی سرمایه بیشتری داشته باشد جزو شرکت‌های با ارزش بازار بالا در نظر گرفته خواهد شد.
نکته دیگری که می‌توان راجع به ارزش بازار سهم بیان کرد این است که هر چه تقاضا برای سهام یک شرکت بیشتر باشد، قیمت آن سهم به عنوان یک عامل تعیین کننده ارزش بازار، افزایش می‌یابد. بنابراین، عرضه و تقاضا نیز به عنوان یک عامل تعیین کننده در این مفهوم تاثیرگذار هستند. در واقع، سهامداران با تقاضای خود می‌توانند ارزش بازار سهم را تغییر دهند. در حقیقت، هرچه ارزش بازار یک شرکت بیشتر باشد، شرکت بزرگتر است.
با یک مثال ساده بحث را ادامه خواهیم داد. برای محاسبه ارزش بازار یک شرکت، کافی است قیمت روز سهام آن شرکت را در سایت «مدیریت فناوری بورس تهران» ببینیم و در تعداد سهام منتشر شده توسط شرکت که در همان سایت درج شده، ضرب کنیم. به عنوان مثال شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس، با نماد «فارس» را در این سایت جستجو کرده و قیمت روز ۶۷۸۷ ریال را یادداشت می‌کنیم. تعداد سهام منتشر شده توسط این شرکت، ۹۱٫۵۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ سهم است. حال این دو عدد را در هم ضرب می‌کنیم و به ارزش بازار ۶۲۱٫۰۱۰٫۵۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال می‌رسیم که البته این عدد در زیر ارزش معاملات سهم درج شده است. شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس، جز شرکت‌های با ارزش بازار بالا شناخته می‌شود. از آنجایی که محاسبه این معیار، بسیار ساده است، سهامداران از آن جهت ارزیابی ریسک سرمایه گذاری و معیاری جهت تنوع بخشی سبد سهام خود و انتخاب سهم مناسب برای خرید، استفاده می‌کنند.
حالا پرسش اصلی این است که چرا ارزش بازار می‌تواند معیاری برای ارزیابی ریسک باشد؟ در پاسخ باید بگوییم که چون ارزش بازار، قیمت را به عنوان مهمترین ویژگی سهم، در بر دارد. همچنین به سرمایه شرکت به عنوان بخش مهمی از ترازنامه توجه می‌کند. به طور معمول، هر چه شرکت منابع مالی (سرمایه) قوی‌تری داشته باشد، می‌تواند شرایط را در وقوع بحران، به آسانی مدیریت کرده و به ثبات بازگردد. بنابرین شما با خرید سهام شرکتی که تعداد سهام یا سرمایه بیشتری دارد، کمتر دچار ریسک خواهید شد. البته برای ارزیابی دقیق‌تر ریسک، باید به نکته‌های دیگری نیز توجه کرد. نکته دیگری که لازم است به آن اشاره کنیم، «اثر گذاری ارزش بازار بر شاخص‌های مهم بازار» به ویژه «شاخص کل» است. هر چه شرکتی ارزش بازار بیشتر و به عبارتی اندازه بزرگتری داشته باشد، بر شاخص کل بورس تهران، اثر بیشتری خواهد داشت. بنابراین وقتی شاخص کل، رشد قابل توجهی را تجربه می‌کند، در میان نمادهای اثر گذار غالبا شرکت‌های با ارزش بازار بالا دیده می‌شوند. رشد بیش از حد سهام یک شرکت یا افت آن، ارزش بازار سهام یک شرکت را تغییر می‌دهد ولی این تغییر نشان دهنده ارزنده‌تر شدن یا کم ارزش شدن آن سهام نیست. لازم است برای ارزیابی ارزش سهم، به عوامل دیگری نیز توجه کنیم.
در ادامه به دومین مفهوم که «قیمت اسمی سهم» است، می‌پردازیم.
منظور از قیمت اسمی سهم چیست؟
قیمت، از مهمترین ویژگی‌های یک سهم به شمار می‌رود. قیمت سهم انواع مختلفی دارد که شامل قیمت اسمی، قیمت دفتری، قیمت بازاری و قیمت ذاتی می‌شود. در این بخش قصد داریم به تعریف قیمت اسمی بپردازیم. قیمت اسمی سهم، مبلغی است که هنگام چاپ و انتشار برگه سهام توسط شرکت روی آن نوشته می‌شود. این رقم مطابق ماده ۲۹ قانون تجارت نباید از ۱۰٫۰۰۰ ریال بیشتر باشد اما به طور معمول در اغلب شرکت‌های پذیرفته شده در بورس این مبلغ ۱٫۰۰۰ ریال است. عدد ۱۰۰ تومان مبنای محاسبات زیادی در سایر مفاهیم مالی است. معمولاً سرمایه یک شرکت در بازار بورس تهران از ضرب تعداد سهام آن در عدد ۱۰۰ تومان به دست می‌آید. همچنین برای تعیین تعداد سهام یک شرکت، سرمایه آن را بر عدد ۱۰۰ تومان تقسیم می‌کنند.
برای دانستن قیمت اسمی یک سهم، می‌توان از برگه سهام شرکت استفاده کرد. روی برگه سهم، تعداد سهام منتشر شده و قیمت اسمی هر یک از سهام، به علاوه تعداد سهامی که سهامدار در اختیار دارد، درج شده است. این قیمت در اساسنامه شرکت‌ها نیز درج می‌شود اما هرگز قیمت نهایی برای مبادله سهم نخواهد بود. قیمت خرید و فروش هر سهم، تنها با عرضه و تقاضا مشخص می‌شود. در واقع قیمت بازاری می‌تواند با قیمت اسمی متفاوت بوده و بیشتر یا کمتر از ارزش اسمی آن باشد. قیمت به عنوان یک ویژگی مهم سهم، می‌تواند ابزاری برای بررسی شرکت به حساب بیاید. ولی قیمت اسمی، به خودی خود نمی‌تواند در شناسایی سهام یک شرکت، راهنمای خوبی باشد. در عوض، ارتباط این قیمت با سایر تعاریف قیمتی مثلا قیمت بازاری، قیمت دفتری و قیمت ذاتی است که می‌تواند عاملی تعیین کننده در ارزش سهم باشد. قیمت اسمی در مفهوم ارزش سرمایه نیز اهمیت دارد. یکی از راه‌های افزایش سرمایه، از طریق بالا بردن ارزش اسمی سهام یک شرکت است. ولی با توجه به ماده ۶ اساسنامه نمونه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس – سرمایه شرکت‌ها باید به سهم عادی یک هزار ریالی با نام تقسیم شود – افزایش سرمایه در این شرکت‌ها به صورت انتشار سهام جدید صورت می‌گیرد.
قیمت اسمی و ارزش بازاری سهم چه تفاوتی با هم دارند؟
همانطور که با هم گفتیم، ارزش بازار به عنوان مفهومی جهت ارزیابی اندازه یک شرکت و همین طور ریسک متحمل شده بر سهامدار شناخته می‌شود. در حالی که قیمت اسمی مانند یک قیمت ثابت که روی برگه سهم درج شده شناخته می‌شود و اهمیت آن در ارتباط با سایر انواع قیمت مشخص می‌گردد. در واقع قیمت اسمی به تنهایی نمی‌تواند عامل مهم و کاربردی برای شناخت یک شرکت و ارزیابی آن باشد ولی ارزش بازار می‌تواند اطلاعاتی را راجع به شرکت به ما بدهد که در کنار سایر عوامل به دید جامع‌تری برای سرمایه گذاری برسیم. قیمت اسمی در مقایسه با قیمت بازاری سهم می‌تواند ارزندگی سهم را به ما نشان دهد، ولی ارزش بازار، هم قیمت و هم تعداد سهم را در دل خود دارد. به بیان دیگر، قیمت اسمی، می‌تواند جزو کوچک‌تری از ارزش بازار سهم باشد. در نهایت می‌توان گفت، این دو مفهوم، بخش کوچکی از شناخت سهام یک شرکت هستند و به منظور بررسی دقیق‌تر سهام یک شرکت نیاز به دانستن مفاهیم دیگری نیز داریم.
استقلال و پرسپولیس وارد فرابورس شدند + ارزش هر سهم دو باشگاه
رئیس سازمان خصوصی سازی و مدیرعامل فرابورس ایران جزئیات ورود استقلال و پرسپولیس به بازار سرمایه را تشریح کردند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از فرابورس ایران، نشست بررسی «وضعیت شرکت‌های استقلال و پرسپولیس برای ورود به بازار سرمایه» با حضور رئیس سازمان خصوصی‌سازی و مدیرعامل فرابورس ایران بعد از ظهر امروز یکشنبه ۱ اسفند در فرابورس برگزار شد.
رئیس سازمان خصوصی سازی: صورت‌های مالی استقلال و پرسپولیس شفاف سازی می‌شود
در ابتدای این نشست حسین قربان‌زاده، رئیس سازمان خصوصی‌سازی و معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به اینکه بعد از حذف دو باشگاه از AFC، مسیر خصوصی‌سازی این دو باشگاه سرعت گرفت، گفت: بازار سرمایه موتور محرک اقتصاد کشور است و ذات آن نقدشوندگی است و امید است به زودی به جایگاه واقعی خودش در اقتصاد برسد، این مهم محقق نمی‌شود مگر اینکه بخش واقعی اقتصاد کشور خصوصی شود.
وی با اشاره به اینکه دو باشگاه پرسپولیس و استقلال تضمین تقاضایی دارند که شاید در هیچ جای دنیا شاید مشابه آن نباشد، گفت: افشای صورت‌های مالی و بندهای حسابرسی، این الزام برای شفاف‌سازی سال‌های گذشته را ایجاد می‌کند.
برند؛ مهمترین دارایی سرخابی‌ها
قربان‌زاده به حل بسیار آسان و سریع بخش قابل توجهی از مشکلات این باشگاه‌ها اشاره کرد و گفت: این موضوع نشان داد که تا امروز کسی به صورت جدی پیگیر رفع مشکلات این دو باشگاه نبوده است. به عنوان نمونه مالیات قابل بخشش این باشگاه‌ها است که پیش از این انجام نشده بود.
رئیس سازمان خصوصی‌سازی درمان درد مشکلات این باشگاه‌ها را شفافیت و انضباط مالی دانست که با ورود به بازار سرمایه اتفاق خواهد افتاد و اظهار داشت: باشگاه‌ها دیروز در سازمان بورس ثبت شدند و به‌زودی در فرابورس هم درج خواهند شد.
وی ادامه داد: ارزش واقعی این دو باشگاه برند آنهاست و دارایی اصلی آنها دارایی نامشهود است که بر اساس آن هم ارزش‌گذاری انجام شده است.
معاون وزیر امور اقتصاد و دارایی با تاکید بر اینکه وظیفه سازمان خصوصی‌سازی اصلاح صورت‌های مالی است و مراقبت از قیمت سهام هم بعد از عرضه اولیه خواهد بود، گفت: همچنین پیش از عرضه اولیه درباره واگذاری بلوکی و مدیریتی این دو باشگاه نیز مذاکرات انجام و سال آینده اجرایی می‌شود.
سرخابی‌ها محتوم به کارایی و بهره‌وری
حسین قربان زاده رئیس سازمان خصوصی‌سازی در پاسخ به برخی چالش‌ها در مورد واگذاری استقلال و پرسپولیس و این ادعا که این کار یک فرار از وضعیت این باشگاه‌ها است عنوان کرد: واقعیت این است که ما با سرعت از سوءمدیریت سال‌های گذشته فرار می‌کنیم. ما از کتمان و پنهان کاری و عدم شفافیت این باشگاه‌ها فرار می‌کنیم.
وی ادامه داد: به من فشار می‌آوردند که صورت‌های مالی استقلال و پرسپولیس منتشر نشود. افشای صورت‌های مالی اولین شهادتین مسلمان بودن ما است. حالا دیگر راه برگشتی وجود ندارد. باشگاه‌ها دیگر محتوم به بهره‌وری و کارایی هستند. دیگر این بازار سرمایه هیأت مدیره را رها نخواهد کرد تا با دروازه‌بانی قرارداد چند میلیون یورویی ببندند که روی نیمکت بنشیند و پول هدر برود.
مدیرعامل استقلال: آغاز یک فوتبال پاک
در ادامه این نشست مصطفی آجرلو، مدیر عامل باشگاه استقلال با تاکید بر اینکه این اتفاق بزرگ باعث شفاف سازی و شروع یک فوتبال تمیز و پاک است، گفت: استقلال یک ثروت ملی است و حفظ این ثروت ملی مهم است. استقلال به عنوان یک بنگاه اقتصادی در حوزه اقتصاد کشور فعال است.
وی با اشاره به اینکه باشگاه استقلال حقیقت یابی شده، افزود: استقلال با بیش از ۳۵ میلیون هوادار ثروتمندترین بنگاه اقتصادی کشور خواهد بود و سهامداران این باشگاه شرکای خوبی خواهند بود.
سردار آجرلو با اشاره به اینکه ورود باشگاه‌های ورزشی به بازار سرمایه نقطه عطفی برای اقتصاد این صنعت است، گفت: کافی است هواداران استقلال به شرکای اقتصادی اعتماد کنند. در آینده نزدیک این دو باشگاه اقتصاد کشور را مبهوت خواهند کرد مشروط به اینکه سازمان خصوصی‌سازی و فرابورس کنار ما قرار بگیرند و شرکا و هواداران به ما اعتماد کنند.
مدیرعامل پرسپولیس: قطعاً از سهام پرسپولیس و استقلال در بازار سرمایه استقبال می‌شود
رضا درویش، مدیر عامل باشگاه پرسپولیس نیز در ادامه نشست به ایراد سخن پرداخته و گفت: پرسپولیس ثروت زیاد و طرفداران چند ده ارزش سهام در مقابل قیمت میلیونی دارد که هنوز نتوانسته از ظرفیت‌هایش استفاده کند، قطعاً بنگاه اقتصادی با این حجم بزرگ طرفدار و هوادار می‌تواند با قیمت‌هایی استثنایی در بازار سرمایه مورد استقبال قرار بگیرند.
ارزش گذار استقلال: ارزش گذاری بر اساس NAV
در ادامه این نشست جمشیدی فر، کارشناس ارزش‌گذار باشگاه استقلال روند ارزش‌گذاری این باشگاه را تشریح کرد.
وی عنوان کرد: عدد فعلی، عدد مصوب هیأت عالی واگذاری و ارزیابی سهام با مقاصد ارائه به سازمان خصوصی‌سازی است. جمشیدی‌فر در مورد ارزیابی قیمت باشگاه استقلال عنوان کرد: به دلیل زیان‌دهی امکان ارزیابی طبق ضوابط سودآوری را نداشتیم و روش بر مبنا NAV بوده است.
جمشیدی‌فر اضافه کرد: ارزش برند استقلال ۱,۷۸۰ میلیارد تومان و املاک و مستغلات ۱,۴۰۰ میلیارد تومان برآورد شده است.
این کارشناس ارزش گذاری با تاکید بر اینکه ارزش گذاری برند بر اساس اصول استانداردهای بین المللی انجام شده و اعداد با بررسی و راستی آزمایی نهایی شد، گفت: نرخ رشد ۳۰ درصد پیش بینی شده، نرخ تنزیل ۲۵ درصد، درآمدها و عایدات آتی را با ۴ سناریو برآورد شد و سناریوی متعارف دیگر در فوتبال هم این است که قیمت یک برند ۱۰ برابر قیمت اسپانسر است که آن را هم در بررسی‌ها لحاظ کردیم.
هر سهم استقلال ۳۸۸ تومان ارزش گذاری شد
جمشیدی فر ادامه داد: برای سال ۱۴۰۱ معادل ۲۶۰ میلیارد تومان درآمد برآورد شده و همچنین با توجه به بررسی‌ها برای حدود ۲۷۲ میلیارد تومان بدهی برآورد شده، ذخایر لازم در نظر گرفته شد. مجموع تعدیل بدهی‌ها ۱۷۰ میلیارد تومان است، همچنین حدود ۴۴۵ میلیارد تومان بر اساس ارزش دفتری بدهی استقلال است، در نهایت ارزش این مجموعه حدود ۲,۷۹۰ میلیارد تومان و به ازای هر سهم ۳۸۸ تومان تعیین شد.
ارزش گذار پرسپولیس: ۳,۲۱۰ میلیارد تومان قیمت پایه سهام پرسپولیس
رنجبر ارزش‌گذار پرسپولیس نیز در ادامه این نشست عنوان کرد: مبنای ارزش‌گذاری بر اساس آئین نامه اجرایی شیوه قیمت‌گذاری بنگاه‌ها و با استفاده از تخصص کارشناسان دادگستری بوده است.
وی در مورد ارزش باشگاه پرسپولیس گفت: ارزش روز دارایی‌های شرکت ۳ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان و بدهی‌ها ۳۳۰ میلیارد تومان بوده است. بر همین اساس قیمت پایه سهام ۳ هزار و ۲۱۰ میلیارد تومان است.
این مقام مسئول افزود: ارزش برند پرسپولیس ۱,۹۸۴ میلیارد تومان و دارایی‌های ثابت آن ۱,۱۰۰ میلیارد تومان است.
مدیرعامل فرابورس: دو تعهد سازمان بورس از سرخابی‌ها
میثم فدایی مدیرعامل فرابورس نیز در این جلسه عنوان کرد: می‌خواهیم سنگ بنای عرضه سهام استقلال و پرسپولیس، شفافیت دو باشگاه باشد. در بازار پایه از لحاظ قانونی هیچ شروطی نیاز نیست، اما ما حامی شفافیت این دو باشگاه هستیم و بر همین اساس نامه‌ای به حالت توصیه‌ای تنظیم و به باشگاه‌ها اعلام کردیم. در این میان تعهداتی هم سازمان بورس گرفته که یکی اجرای حاکمیت شرکتی است و دیگری تقبل بدهی‌هایی که قبل از عرضه مبدا ایجاد و رقم آن مشخص است.
وی عنوان کرد: تنها بازاری که این دو باشگاه در آن امکان درج دارند بازار پایه است. طبق قانون احکام دائمی توسعه کشور هر شرکتی که سهامی عام شد باید شرکت بورس آن را ثبت کند. اکنون پرسش این است که افزایش سرمایه را چه کسی انجام دهد و بقیه فرایند مشخص است.
فدایی به دغدغه اهالی بازار سرمایه در خصوصی سازی این دو باشگاه اشاره کرد و گفت: در خصوص دغدغه فعالان بازار سرمایه در جلسات همه سناریوهای اغراق آمیز را آماده و بررسی کردیم، حتی برای خرد شدن بسیار زیاد سهام، رشد بالای قیمت و یا برعکس، کاهشی بودن قیمت سهم بررسی‌ها انجام شده است. همچنین از هیأت عالی واگذاری درخواست شده تا منابعی برای مدیریت قیمت سهم در هر شرایطی مثلاً برای رشد بیش از حد یا کاهش ارزش تعیین شود.
ارزش سهام ایران خودرو در بورس چقدر است؟
ارزش کل بازار ایران‌خودرو روز گذشته (یکشنبه) بیش‌از ۱۱۶هزار میلیارد تومان و ارزش بازار سایپا ۵۴.۵ هزار میلیارد تومان بود. بنابراین می‌توان گفت ارزش بازار آبی‌پوشان جاده مخصوص بیش از دو برابر نارنجی‌پوشان بوده که این امر به‌خاطر افزایش سرمایه سنگین ایران‌خودرو است.
اقتصاد
روز گذشته و در جریان دادوستدهای گروه خودرویی، نمادهای خودروساز باز هم به رشد خود ادامه دادند، به‌طوری‌که شرکت‌های ایران‌خودرو، گسترش سرمایه‌گذاری ایران‌خودرو، پارس‌خودرو، زامیاد، سرمایه‌گذاری رنا، آهنگری تراکتورسازی ایران، رادیاتور ایران، ایران‌خودرو دیزل و سایپا دیزل مثبت شدند و در مقابل نمادهای سایپا آذین، مهرکام پارس، صنایع ریخته‌گری ایران، محورسازان ایران‌خودرو، ایرکا پارت‌صنعت، الکتریک‌خودرو شرق، فنرسازی زر، بهمن‌دیزل، مهندسی نصیرماشین و لنت ترمز ایران منفی خوردند. همچنین روز یکشنبه در گروه خودرویی طی ۲۴۱هزار نوبت معاملاتی، ۳میلیارد و ۷۵۹میلیون سهم به ارزش ۲۲۶۴میلیارد تومان مورد دادوستد قرار گرفت و ارزش کل بازار این صنعت بورسی تا پایان معاملات روز گذشته بالغ بر ۳۰۵ هزارمیلیارد تومان شد.
دلیل ارزش بالاتر بازار آبی‌پوشان
ارزش کل بازار ایران‌خودرو دیروز بیش‌از ۱۱۶هزار میلیارد تومان و ارزش بازار سایپا ۵۴.۵هزار میلیارد تومان بود. بنابراین می‌توان گفت ارزش بازار آبی‌پوشان جاده‌مخصوص بیش از دو برابر نارنجی‌پوشان بوده که این امر به‌خاطر افزایش سرمایه سنگین ایران‌خودرو است. همچنین شاخص صنعت خودرو نیز با افزایش ۱۱هزار و ۶۹۲ واحدی در تراز ۳۴۴هزار واحدی قرار گرفت. با توجه به اینکه شاخص کل در مرز ۱.۵میلیون واحدی قرار دارد، باید گفت احتمال اصلاح در بازار وجود دارد، اما باتوجه به قدرت خریدار که در نمادهای خودرویی به‌خصوص ایران‌خودرو و سایپا موج می‌زند، احتمال اصلاح در این نمادها کم است. حال باید دید درنهایت آیا همراه با اصلاح شاخص کل بورس، نمادهای خودروساز نیز با تغییر روند مواجه خواهند شد یا خیر.
شاخص‌کل در سودای مرز ۱.۵میلیون واحدی
روز یکشنبه شاخص‌کل بورس تهران نیز با افزایش بیش از ۲۵هزار واحدی در تراز یک‌میلیون و ۴۹۱هزار واحدی قرار گرفت، اما باید توجه داشت؛ شاخص‌کل برای عبور از مرز ۱.۵میلیون واحدی نیاز دارد سهم‌ها جابه‌جا شوند و بازار از نظر تعداد دفعات معاملات به‌خوبی حجم بخورد تا در ادامه توان عبور از شاخص ۱.۵میلیون واحدی را داشته باشد.
آیا ارزش ایران خودرو بیشتر از بنز و بی ام و است؟
این روزها با داغ شدن بازار بورس در کشور و همین‌طور اقبال عمومی مردم به سمت آن، شاهد ظهور کارشناسانی در قالب اساتید آموزش بورس نیز هستیم که با هزینه‌های گزاف ارزش سهام در مقابل قیمت اقدام به ارائه‌ی سیگنال‌های معاملاتی یا برگزاری کلاس‌های آموزشی می‌کنند. جدای از اینکه بعضی از آنها جزو اساتید بازار بورس هستند، اما نباید این نکته را نیز کتمان کرد که بسیاری از افرادی که در حال ارائه پکیج‌های آموزش بورس با دریافت مبالغ میلیونی هستند، حتی بدیهیات حوزه‌ی پول و سرمایه را نیز نمی‌دانند و در پکیج‌های آموزشی یا کلاس‌هایی که ارائه می‌کنند به تکرار مبانی و اصول اولیه‌ی بورس بسنده می‌شود.
از ابتدای رالی بزرگ شاخص بورس، بسیاری از کارشناسان و اقتصاددانان از حبابی بودن شاخص سهام سخن گفته‌اند و عده‌ای نیز برخلاف این ادعا معتقدند انتظارات تورمی باعث چنین افزایش ناگهانی شاخص در بورس می‌شود. در این میان بعضی افراد در شبکه‌های مجازی ادعایی مطرح کردند مبنی بر اینکه در طول فرایند افزایش بی‌رویه‌ی شاخص بورس، ارزش سهام ایران‌خودرو از شرکت بی‌ام‌و (BMW)، یکی از خودروسازان برتر جهان پیشی گرفته است. این افراد با محاسبه قیمت سهام شرکت ایران‌خودرو مدعی شدند ارزش سهام ایران‌خودرو حدود ۴۳ میلیارد دلار بوده و از شرکت‌های خودروسازی عظیمی مانند مرسدس بنز و بی‌ام‌و هم بیشتر است. ادعای اخیر درحالی مطرح می‌شود که تنها میزان فروش و سود سالانه‌ی شرکت‌های یادشده چندبرابر عدد ۴۳ میلیارد دلار است؛ با یک مقایسه ساده می‌توان کذب بودن این ادعا را ثابت کند.
با مراجعه به سایت سازمان بورس و جست‌وجوی شرکت ایران خودرو متوجه می‌شویم ارزش بازاری این شرکت حدود ۲.۰۰۰.۰۰۰ میلیارد ریال است که با تبدیل آن به دلار عددی کمتر از ۱۰ میلیارد دلار به‌دست می‌آید؛ درحالی که ارزش بازاری ب‌ام‌و حدود ۳۵ تا ۴۰ میلیارد دلار است توجه داشته باشید که نمی‌توان با مقایسه‌ی ارزش بازاری به مقایسه دو شرکت پرداخت و باید عوامل دیگری مانند ارزش برند، سود سالانه، مسائل مربوط به اقتصاد سیاسی و. را نیز در چنین مقایسه‌‌ای گنجاند؛ اما باز هم به نظر می‌رسد ارزش بازار ایران خودرو بسیار بیشتر از آن است که واقعا باید باشد.
عوامل تأثیر گذار بر قیمت یک سهم
قیمت یک سهم به عوامل پرشماری بستگی دارد که سودآوری و میزان فروش تنها یکی از آنها است. اگرچه ممکن است سودآوری مهمترین عامل باشد؛ اما تنها عامل برای تعیین قیمت سهام نیست. بسیار پیش آمده که شرکتی چند سال با زیان انباشته مواجه بوده باشد اما سهامداران که دید بلند مدت به سهام داشته‌اند مشتاق به خرید آن بوده‌اند. برای درک بیشتر مطلب بهتر است به برخی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام در بورس ایران بپردازیم:
۱. سودآوری
یکی از اولین محرک‌های اقتصادی برای سرمایه‌گذاری روی یک شرکت میزان سودآوری آن است. هرچه میزان سودآوری یک سهم بیشتر باشد و از طرف دیگر، این سودآوری پایدار باقی بماند، ارزش سهم نزد سرمایه‌گذاران افزایش پیدا می‌کند. قیمت گذاری براساس سودآوری شرکت عموما ازطریق روش P/E انجام می‌شود.
در روش P/E قیمت سهام بر EPS آن تقسیم می‌شود. EPS میزان سودی است که شرکت به ازای هر سهم به‌دست می‌آورد؛ به‌عنوان مثال اگر شرکتی یک میلیون سهم منتشر کرده و در پایان سال ۱۰۰ میلیون تومان سود خالص به‌دست آورده باشد، EPS آن برابر با ۱۰۰ خواهد شد. حال اگر قیمت سهم را تقسیم بر EPS کنیم نسبت P/E بدست می‌آید. این نسبت نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران به ازای هر یک ریال سود، حاضرند چند ریال هزینه کنند.
بی‌شک روش P/E در مورد ایران‌خودرو و برخی دیگر از شرکت‌های بورسی درحال‌حاضر به‌راحتی قابل استفاده نیست؛ چرا که این شرکت‌ها مدت‌ها است زیان‌ده هستند؛ البته این موضوع فقط در مورد شرکت‌های زیان‌ده صادق نیست. بسیاری از شرکت‌هایی که در بازار بورس ایران حضور دارند، P/E بسیار بالایی دارند که بعضا به چندهزار نیز می‌رسد در حالی که این عدد در بازارهای جهانی زیر ۱۰ است.
۲. دارایی‌ها:
اگرچه شرکت‌هایی مانند ایران‌خودرو زیان‌ده هستند، اما این به‌معنای بی‌ارزش بودن آنها نیست. هنگامی که شما سهامی می‌خرید خود را علاوه بر سود شرکت، در دارایی‌های شرکت نیز شریک می‌کنید. در شرایط امروز یکی از مهمترین انگیزه‌های مردم برای ورود به بورس شراکت در سرمایه‌های شرکت‌ها است. هنگامی که مردم انتظار تورم بالایی دارند، اولین اقدام آنها، حرکت به سمت خرید دارایی‌های سرمایه‌ای است. این دارایی‌ها می‌تواند مسکن، طلا، ارز و حتی ارز‌های دیجیتال باشد. سهام شرکت‌ها نیز نوعی دارایی سرمایه‌ای برای محافظت در مقابل تورم محسوب می‌شود نه به‌خاطر سودآوری شرکت بلکه به خاطر دارایی‌های آن.
۳. انتظارات تورمی:
اگر سرمایه‌گذار انتظار تورم بیشتر داشته باشد، تمایل بیشتری به خرید کالاهای سرمایه‌ای از خود نشان می‌دهد. پس قیمت بالای سهام در بورس تا حدودی منعکس کننده انتظارات تورمی سرمایه‌گذاران است. به‌نظر می‌رسد مردم انتظار تورم‌های بسیار بالاتر از میزان کنونی را دارند و اگر دولت بتواند این انتظارات را متوقف کند، قطعا رشد سرسام‌آور بورس متوقف یا حتی معکوس می‌شود. این مهمترین عامل در افزایش قیمت سهامی مانند ایران‌خودرو و سایر سهام موجود در بازار محسوب می‌شود. در اوایل سال جاری که دلار در حدود قیمت ۱۶ هزار تومان به سر می‌برد، ارزش بازار سهام ایران‌خودرو از شرکت رنو پیشی گرفت، در حالیکه پس از جهش دوباره نرخ ارز تا ۲۳ هزار دلار این ارزش نیز کاهش یافت، حال آنکه انتظارات تورمی و خرید سهم از سوی متقاضیان باعث شد که فقط در طول یک روز پس از گران شدن دلار، ارزش هر سهم ایران‌خودرو بیش از ۲۲ درصد افزایش را شاهد باشد. با جهش دوباره نرخ ارز این امکان وجود دارد که یکبار دیگر قیمت سهام شرکت ایران خودرو (از نظر دلاری) کاهش پیدا کند و این یکی از انتظارات سرمایه‌گذاران برای آینده سهم است.
۴. انحصارات و کمک‌های دولتی:
یکی از مهمترین فاکتورها برای قیمت‌گذاری سهام در بورس میزان فروش محصولات شرکت است. اگر یک شرکت بازار کشور را در زمینه‌ای خاص در انحصار داشته باشد یا دولت تضمین کند همواره خریدار محصولات شرکت خواهد بود یا همواره از دولت یارانه‌های ارزی دریافت کند، در این صورت اعتماد سرمایه‌گذاران برای خرید سهام شرکت حتی با وجود زیان‌ده بودن آن افزایش می‌یابد؛ چراکه سرمایه‌گذار اطمینان دارد در هر صورت حمایت دولت از شرکت وجود خواهد داشت و شرکت ورشکسته نخواهد شد.
۵. سایر دارایی‌های شرکت:
دارایی‌های شرکت تنها محدود به زمین و ساختمان و تولیدات و سایر دارایی‌های فکری نیست. خود شرکت‌ها نیز در قالب یک شخصیت حقوقی می‌توانند در بورس فعالیت کرده و از افزایش ارزش سهام سایر شرکت‌ها استفاده کنند. هنگام تعیین ارزش یک شرکت تنها نمی‌توان به میزان سود و زیان یا دارایی‌های آن بسنده کرد، بلکه باید سایر دارایی‌های شرکت از جمله سبد سهام، اوراق قرضه‌ی خریداری‌شده توسط شرکت و. را نیز در این محاسبات دخیل کنیم؛ به‌عنوان مثال شرکت سرمایه‌گذاری سمند متعلق به ایران‌خودرو، در انتهای خرداد سال ۹۹ حدود ۲۰۰ هزار میلیارد تومان یا به پول امروز ۱۰ میلیارد دلار سهام از انواع شرکت‌های بورسی و غیربورسی دراختیار داشته که این موضوع به افزایش ارزش سهام آن کمک می‌کند و این به معنای افزایش ارزش سهام شرکت مادر است. در حالیکه شرکت‌های اروپایی مانند شرکت‌های ایرانی به بنگاه‌داری نمی‌پردازند و سود خود را بیشتر از طریق صنعت خود تامین می‌کنند؛ البته شرکت‌های خودروسازی شراکت‌هایی با سایر خودروسازان دارند، اما مانند خودروسازان داخلی سهام صنایعی مانند سیمان، بانک، بیمه و ساختمان را در پورتفوی خود ندارند.
سخن پایانی:
همانطور که گفته شد ادعای گذر ارزش ایران‌خودرو از بی‌ام‌و یا مرسدس بنز و حتی شرکت‌های پایین‌رده‌تر مانند هیوندای و مزدا از اساس کذب است. اما آیا ایران‌خودرو یا سایر نمادهای بورسی دارای حباب هستند؟
درواقع نمی‌توان با قطعیت چنین نظری داد. به احتمال زیاد تعداد زیادی از نمادهای بورسی در وضعیت کنونی بسیار بالاتر از مقدار واقعی و ارزش ذاتی آنها معامله می‌شوند؛ اما این به‌معنای حبابی بودن قیمت‌ها نیست. این به‌معنای آن است که سرمایه‌گذار تصور می‌کند این شرکت درآینده ارزشی بیشتر از آنچه اکنون دارد، به دست خواهد آورد. این افزایش ارزش می‌تواند ازطریق افزایش فروش، افزایش سود، افزایش ارزش دارایی‌ها و. صورت پذیرد. در وضعیت کنونی که عدم قطعیت بالایی نسبت به آینده‌ی اقتصاد وجود دارد کمتر کسی می‌تواند تشخیص دهد وضعیت به چه صورت پیش خواهد رفت.
از طرف دیگر با توجه به مشکلات جهانی ناشی از بیماری کرونا، تحریم‌ها، کاهش قیمت و میزان فروش نفت و. تحلیل‌ها و فرمول‌های بنیادین برای اندازه‌گیری قیمت واقعی سهام چندان جوابگو نخواهند بود. اکثر افرادی که از حباب بودن یا حباب نبودن سهام صحبت می‌کنند، تنها بر روی تحلیل‌های شخصی خود اتکا دارند که ممکن است درست یا غلط باشد؛ اما چیزی که مشخص است در وضعیت کنونی نمی‌توان حکم قاطع و ۱۰۰ درصدی صادر کرد.
در پایان باید این نکته تذکر داده شود که این مطلب توجیهی برای خرید یا فروش سهام ایران خودرو و هیچ سهام دیگر بورسی نیست و تنها پاسخی به ادعایی است که اخیرا در شبکه‌های مجازی به راه افتاده است؛ بنابراین باید سرمایه‌گذاران خرد با آموزش و اطلاعات کافی وارد بورس شوند و فریب بعضی مدعیان و مدرسین دروغین را که در شبکه‌های اجتماعی فعالیت می‌کنند، نخورند.
دیدگاه شما