یک فرد فعال در بازار سرمایه به همان میزان که برای افزایش دانش مالی و اقتصادی خود هزینه زمانی و پولی صرف می کند باید تلاش کند تا عملکرد رفتاری خود را نیز بهبود و ارتقا دهد
کنترل عملکرد رفتاری و کسب سود؛ نقش عوامل فردی در تصمیمات معامله گران
امیرشاهکرمی کارشناس بازار سرمایه گفت: معامله گران باید بر رفتار اقتصادی خود تمرکز ویژه نمایند تا بتوانند در بازار سرمایه عملکرد بهتری را کسب کنند.
سمیه شوریابی؛ بازار: سعید امیرشاهکرمی کارشناس و مدرس بازار سرمایه در خصوص نقش عوامل فردی در تصمیمات معامله گران، اظهار داشت: بازار سرمایه یکی از مهمترین ارکان اقتصادی یک کشور محسوب می شود، بازاری که محل تجمع سرمایه افراد حقیقی و حقوقی در شرکتهای سهامی عام است و نیز هدف از تشکیل بازار سرمایه کسب سود و برطرف کردن نیازهای اقتصادی و اجتماعی می باشد.
عوامل تأثیرگذار بر عملکرد معامله گران
امیرشاهکرمی با عنوان کردن عوامل تأثیرگذار بر عملکرد معامله گران تشریح کرد: عوامل انسانی و اجتماعی از جمله مهمترین عوامل تأثیرگذار بر عملکرد بازار به حساب می آیند، به عبارتی تصمیمات سرمایه گذاران تنها تحت تأثیر شاخص های اقتصادی نیست بلکه عواملی مانند هوش مالی، شخصیت فردی و شاکله فکری، انگیزه های مالی و دست یابی به سود مالی مناسب، تعاملات اجتماعی و بحث های گروهی، اعتماد به نفس و اعتقاد به توانایی های شخصی، ریسک پذیری و تحمل مخاطرات مالی، رسانه های جمعی و اخبار و شایعات، آینده نگری و تعیین هدف از سرمایه گذاری در بازار سرمایه از جمله عوامل بسیار مهمی هستند که تحت عنوان عوامل انسانی و اجتماعی می توانند تأثیر بسیار زیادی بر تصمیمات معامله گران فعال در بازار بگذارند.
این تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به عملکرد افراد در بازار سرمایه ابراز داشت: افرادی که بتوانند عملکرد رفتاری خود را کنترل کنند می توانند بازده بیشتری نیز از سودهای بازار را نصیب خود کنند، معامله گران خرد فعال یک فرد فعال در بازار به همان میزان که برای افزایش دانش مالی و اقتصادی خود هزینه زمانی و پولی صرف می کند باید تلاش کند تا عملکرد رفتاری خود را نیز بهبود و ارتقا دهد.
دوری از خطای تحلیل با کنترل هیجانات
امیرشاهکرمی در ادامه تأکید کرد: از منظر اقتصاد مالی و رفتاری، فرد معامله گر در بورس باید تا جایی که می تواند هیجانات خود را کنترل کند و تلاش کند در برخورد با اخبار و شایعات واکنش های سریع و احساسی از خود نشان ندهد و با وزن دهی بیش از حد به اخبار، دچار خطای تحلیل نشود و چه بسا که این اخبار در حد یک شایعه به منظور بهره برداری سیاسی توسط رسانه ها، بزرگ نمایی شده باشد و در عملکرد سودسازی یک شرکت تأثیر فراوانی نداشته باشد.
یک فرد فعال در بازار سرمایه به همان میزان که برای افزایش دانش مالی و اقتصادی خود هزینه زمانی و پولی صرف می کند باید تلاش کند تا عملکرد رفتاری خود را نیز بهبود و ارتقا دهد
این کارشناس بازار سرمایه بنابر توضیحات مختصر فوق خاطر نشان کرد: یک فرد معامله گر باید بر رفتار اقتصادی خود تمرکز ویژه نماید تا بتواند در بازار سرمایه عملکرد بهتری را کسب کند.
معامله گران خرد فعال
26 خرداد
استراتژی معاملاتی یک نوع استراتژی است که تنوع بالایی دارد. به عبارتی به ازای هر شخص فعال در بازار سرمایه احتمالا یک استراتژی معاملاتی وجود دارد چون اساسا استراتژی معاملاتی سلیقهای و بر مبنای تشخیص هر سرمایهگذار است.
به صورت کلی و به زبان ساده میتوان گفت استراتژی معاملاتی بیانگر همان جمله معروف «کجا بخریم، کجا بفروشیم؟» است. یا به عبارت دیگر استراتژی معاملاتی به شما نشان میدهد که چه زمانی وارد بازار شوید و چه زمانی از آن خارج شوید. از آنجایی که بازار ایران بازاری یک طرفه (One Day) است فقط میتوان برای موقعیت خرید مدت استراتژی معاملاتی را در نظر بگیرید. در ادامه این مطلب از کارگزاری حافظ، انواع استراتژی معاملاتی در بازار سرمایه بررسی شده است.
آشنایی با انواع استراتژی معاملاتی بازار سرمایه
استراتژی معاملاتی یک نوع استراتژی است که تنوع بالایی دارد. به عبارتی به ازای هر شخص فعال در بازار سرمایه احتمالا یک استراتژی معاملاتی وجود دارد چون اساسا استراتژی معاملاتی سلیقهای و بر مبنای تشخیص هر سرمایهگذار است.
اما میتوان برای استراتژی معاملاتی دو روش تحلیلی در نظر گرفت که این دو روش شامل تحلیل تکنیکال یا نموداری و تحلیل فاندمنتال یا بنیادی است.
در کل باید همیشه در نظر داشت که معامله در بازار سرمایه همان عمل خرید و فروش براساس تغییرات بازار برای کسب سود حاصل از تغییرات و حرکات قیمت است. نکته مهمی که باید اینجا در نظر داشت این است که ذهنیت استراتژی خرید و نگهداری که رویکردی بلند مدت است و در بین سرمایهگذاران منفعل وجود دارد با رویکرد خرید و فروش متفاوت است. با ما همراه باشید تا بیشتر با دو تحیلیل تکنیکال و تحلیل فاندمنتال برای تدوین استراتژی معاملاتی در بازار سرمایه آشنا شوید.
تحلیل تکنیکال چیست؟
تجزیه و تحلیل تکنیکال روشی است که برای ارزیابی سرمایهگذاریها و شناسایی فرصتهای معاملاتی با انجام تجزیه و تحلیل روند آماری جمعآوری شده از فعالیتهای تجاری مانند حرکت و حجم قیمت معاملات در آن استفاده میشود.
بر خلاف تجزیه و تحلیل بنیادی که تلاش میکند ارزش اوراق بهادار را براساس نتایج تجاری مانند فروش و درآمد حاصل از آن ارزیابی کند، تجزیه و تحلیل تکنیکال بر مطالعه قیمت و حجم معامله متمرکز است.
تجزیه و تحلیل تکنیکال سعی دارد حرکات قیمت هر ابزار قابل معاملهای را که عموما عرضه و تقاضا میشود از جمله سهام، اوراق بدهی، معاملات آتی و ارز را پیشبینی کند.
روش تحلیل تکنیکال جهت مشخص کردن نقاط حمایت و مقاومت برای ورود به موقعیت است. تریدرها روشهای مختلفی برای تحلیل تکنیکال دارند که میتوان آنها را به عنوان ۴ استراتژی مشترک تحلیل تکنیکال در نظر گرفت.
۴ استراتژیهای مبتنی بر تحلیل تکنیکال
روشهای مختلفی برای انجام یک استراتژی فعال معاملاتی استفاده میشود که در هر کدام محیط بازار و خطرات ذاتی بازار در نظر گرفته میشود. در ادامه چهار مورد از رایجترین استراتژیهای معاملاتی تکنیکال آورده شده است.
1. معاملات روزانه (Day Trading)
معاملات روزانه شاید شناخته شدهترین سبک معاملات و تجارت فعال باشد. این نوع معامله اغلب یک اسم مستعار برای تجارت فعال خود محسوب میشود. معاملات روز، همانطور که از نام آن پیداست، روش خرید و فروش اوراق بهادار در همان روز است.
در این معاملات موقعیت خریدها یا موقعیتها در همان روزی بسته میشوند. به طور سنتی، معاملات روزانه توسط تریدرهای حرفهای، مانند متخصصان یا بازارسازان انجام میشود. با این حال، تجارت الکترونیکی این رویه را برای تریدرهای تازه کار متفاوت کرده است.
2. معامله موقعیت (Position Trading)
برخی، معاملات موقعیت را یک استراتژی خرید و نگهداری و معامله فعال نمیدانند. با این حال، معاملات موقعیت، هنگامی که توسط یک تریدر کارکشته انجام میشود، میتواند نوعی معامله فعال باشد.
در معاملات موقعیت از نمودارهای بلندمدت، از روزانه تا ماهانه، در ترکیب با روشهای دیگر برای تعیین روند جهت فعلی بازار استفاده میشود. این نوع معامله بسته به روند ممکن است از چند روز تا چند هفته و گاهی بیشتر طول بکشد.
معاملهگران برای تعیین روند یک اوراق بهادار به دنبال سیگنالهای تشخیص روند هستند. با پرش و سوار شدن بر «موج»، معاملهگران از موقعیتهای نزولی و صعودی بازار بهرهمند میشوند. معاملهگرانی که به دنبال ترندهای بازار هستند معمولا به دنبال تعیین جهت بازار میروند، اما سطح قیمتی اوراق را پیشبینی نمیکنند.
به طور معمول، معاملهگرانی که به دنبال ترندهای بازار میروند بعد از اینکه روند خود را تثبیت کردند، دیگر معامله نمیکنند و وقتی روند شکسته شد، معمولا از موقعیت خارج میشوند. این به این معناست که در دورههای نوسان زیاد بازار، معاملات دشوارتر است و موقعیتهای آن به طور کلی کاهش مییابد.
3. معاملات نوسانات (Swing Trading)
با شکسته شدن روند، معاملهگران نوسانگیر معمولا وارد بازی میشوند. در پایان ترند، معمولا نوسان قیمت وجود دارد زیرا ترند جدید تلاش میکند خود را تثبیت کند. معاملهگران نوسانگیر با شروع نوسان قیمت، خرید یا فروش میکنند.
معاملات نوسان یا همان سوئینگ معمولا بیش از یک روز برگزار میشوند اما مدت زمان کمتری نسبت به معاملات ترند دارند. معاملهگران Swing اغلب مجموعهای از قوانین تجارت را براساس تجزیه و تحلیل فنی یا بنیادی برای خود ایجاد میکنند.
این قوانین معاملاتی یا الگوریتمها برای شناسایی زمان خرید و فروش اوراق بهادار طراحی شدهاند. اگرچه الگوریتم نوسان معامله نباید دقیق باشد و اوج یا دره حرکت را پیشبینی کند، اما به بازاری نیاز دارد که در یک جهت یا جهت دیگر حرکت کند. بازار محدود برای معاملهگران سوئینگ یا نوسان خطرناک است.
4. معاملات اسکالپینگ (Scalping)
اسکالپینگ یا اسکالپ تریدینگ یکی از استراتژیهایی معاملاتی زود بازده است و توسط تریدرهای فعال به کار گرفته میشود. اساسا، این امر مستلزم شناسایی و بهرهبرداری از کارمزد (اختلاف قیمت فروش و قیمت خرید) است که به دلیل عدم تعادل موقتی در عرضه و تقاضا، کمی گستردهتر یا باریکتر از حد معمول است.
اسکالپرها هیچگاه به دنبال استفاده از حرکات وسیع بازار یا معاملات حجم زیاد ندارند. در عوض، آنها به دنبال استفاده از حرکات کوچکی هستند که اغلب با حجم معاملات اندازهگیری شده اتفاق میافتند.
از آنجا که سطح سود هر معامله اندک است، اسکالپرها به دنبال بازارهای نسبتا نقدی هستند تا اینکه دفعات معاملات خود را افزایش دهند. بر خلاف معاملهگران نوسان ساز، اسکالپرها بازارهای آرام را که مستعد حرکت ناگهانی قیمت نیستند، ترجیح میدهند.
ابزارهای مهم تحلیل تکنیکال بازار سرمایه
تحلیلگران فنی بازار سرمایه همیشه برای تحلیل قیمت سهام از ابزارهای مختلف تحلیلی استفاده میکنند. ابزارهای مهم تحلیلی بازار شامل الگوهای نمودار، اندیکاتورها، اسیلاتورها، حجم معاملات، کانالها، نوسان بازار و الگوهای کندل یا شمع هستند.
تحلیل فاندمنتال یا بنیادی چیست؟
تحلیل بنیادی روشی برای اندازهگیری ارزش ذاتی یک اوراق بهادار با بررسی عوامل اقتصادی و مالی مرتبط است. تحلیلگران بنیادی هر آنچه را که میتواند به ارزش اوراق بهادار تاثیر بگذارد، از جمله عوامل اقتصاد کلان مانند وضعیت اقتصاد و شرایط صنعت گرفته تا عوامل اقتصادی خرد مانند تاثیر مدیریت شرکت را معامله گران خرد فعال مطالعه میکنند.
هدف نهایی این تحلیل رسیدن به عددی است که یک سرمایهگذار بتواند آن را با قیمت فعلی اوراق بهادار مقایسه کند تا ببیند اوراق بهادار کم ارزش هستند یا بیش از حد ارزشگذاری شدهاند.
این روش تجزیه و تحلیل سهام در مقابل تجزیه و تحلیل فنی یا تکنیکال در نظر گرفته میشود، که جهت قیمتها را از طریق تجزیه و تحلیل دادههای تاریخی بازار مانند قیمت و حجم پیشبینی میکند.
تحلیل بنیادی کمی و کیفی
مشکلی که در تعریف کلمه فاندمنتال یا بنیادی وجود دارد این است که این کلمه میتواند هر چیزی را که مربوط به رفاه اقتصادی یک است را پوشش دهد.
عوامل اساسی مختلفی که در تحلیل فاندمنتال بررسی میشود را میتوان به دو دسته تقسیم کرد: عوامل کمی معامله گران خرد فعال و عوامل کیفی. معنای مالی این اصطلاحات با تعاریف استاندارد آنها تفاوت چندانی ندارد. در ادامه تعریف اصطلاحات کمی و کیفی از فرهنگ لغت آورده شده است:
کمی: مربوط به اطلاعاتی است که میتواند به تعداد و مقدار نشان داده شود.
کیفی: مربوط به اطلاعاتی است که ماهیت یا استاندارد دارند نه مقدار.
در این زمینه، مبانی کمی، همان اعداد هستند. آنها ویژگیهای قابل اندازهگیری را در بر میگیرند. به همین دلیل بزرگترین منبع دادههای کمی شامل درآمد، سود، دارایی و موارد دیگر است که قابل اندازهگیری هستند.
اصول كيفي هم مواردی هستند که قابل لمس نیستند. اینها ممکن است شامل بررسی کیفی نام تجاری شرکتهای منتشرکننده اوراق و غیره باشد.
نه تجزیه و تحلیل کیفی و نه کمی هیچ یک بر دیگری برتری ندارند. بسیاری از تحلیلگران هر دو معیار کمی و کیفی را با هم در نظر میگیرند.
استراتژی برای تحلیل فاندمنتال
چهار اصل اساسی وجود دارد که تحلیلگران همیشه در بررسی سهام در نظر میگیرند که همه کمی تا کیفی هستند. آنها عبارتند از:
مدل تجاری: شرکتی که قرار است اوراق خرید و فروش شود دقیقا چه کاری انجام میدهد؟ به دست آوردن داده برای پاسخ به این سوال به این آسانی که به نظر میرسد، نیست. مثلا اگر مدل تجاری شرکتی مبتنی بر فروش مرغ فستفود باشد، آیا درآمد خود را از این طریق به دست آورده است؟ یا فقط با ثبت شرکت هزینههای حق امتیاز و حق رای دادن را پرداخت میکند؟
مزیت رقابتی: موفقیت طولانی مدت یک شرکت که اوراقش خریداری میشود عمدتا به دلیل توانایی آن شرکت در حفظ یک مزیت رقابتی و حفظ آن است. مزیتهای قدرتمند رقابتی مانند نام تجاری کوکاکولا و سلطه مایکروسافت بر سیستم عامل رایانههای شخصی، ایجاد یک خندق در یک کسبوکار است که به آن اجازه میدهد رقبا را از خود دور نگه دارد و از رشد و سود برخوردار شود. وقتی یک شرکت میتواند به یک مزیت رقابتی دست یابد، سهامداران آن میتوانند برای دههها سود خوبی دریافت کنند.
مدیریت: برخی معتقدند که مدیریت مهمترین معیار سرمایهگذاری در اوراق یک شرکت است. این حرف منطقی است چون اگر رهبران یک شرکت نتوانند به درستی برنامه را اجرا کنند، حتی بهترین مدل تجاری نیز محکوم به فنا است.
اگرچه دیدار و ارزیابی واقعی مدیران برای سرمایهگذاران خرده بازار سرمایه کاری دشوار است اما میتوان برای ارزیابی مدیران به وبسایت شرکت مراجعه کرده و رزومه افراد برتر و اعضای هیئت مدیره را بررسی کرد و دید که عملکرد آنها در مشاغل قبلیشان چقدر خوب بود؟
حاکمیت شرکتی: حاکمیت شرکتی سیاستهای اعمال شده در یک سازمان را نشان میدهد که نشاندهنده روابط و مسئولیتهای بین مدیریت، مدیران و سهامداران است. این سیاستها همراه با قوانین و مقررات شرکت در اساسنامه شرکت و آییننامه آن تعریف و تعیین میشود.
همیشه به خاطر داشته باشید که شما میخواهید با خرید اوراق یک شرکت به نوعی با آن شرکت تجارت کنید. به ویژه توجه داشته باشید که آیا مدیریت به حقوق سهامداران و منافع سهامداران احترام میگذارد یا خیر. اطمینان حاصل کنید که ارتباطات آنها با سهامداران شفاف، واضح و قابل درک باشد.
در نظر گرفتن صنعت یک شرکت هم در کنار بررسی مشتری، سهم بازار شرکتها، رشد کل صنعت، رقابت، مقررات و چرخههای تجاری هم مهم هستند. از طرفی، یادگیری نحوه کار صنعت درک عمیقتری از سرمایه مالی یک شرکت به سرمایهگذار بازار سرمایه خواهد داد.
صورتهای مالی (مبانی کمی را باید در نظر گرفت):
صورتهای مالی واسطهای است که اطلاعات مربوط به عملکرد مالی یک شرکت را نشان میدهد. علاقهمندان به تحلیل بنیادی از اطلاعات کمی که از صورتهای مالی جمعآوری شده برای تصمیمگیری در مورد سرمایهگذاری استفاده میکنند.
سه صورت مهم مالی عبارتند از: صورت سود، ترازنامه و صورت جریان وجوه نقد.
ترازنامه
ترازنامه بیانگر سوابق داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان شرکت در یک زمان خاص است. ساختار مالی تجارت به روش زیر محاسبه میشود:
دارایی = بدهی + حقوق صاحبان سهام
داراییها منابعی را نشان میدهند که کسبوکار در یک بازه زمانی مشخص صاحب یا کنترل آنها است. این داراییها شامل مواردی مانند پول نقد، موجودی، ماشینآلات و ساختمانها است. طرف دیگر معادله، ارزش کل تامین مالی شرکت را برای به دست آوردن آن دارایی نشان میدهد.
تامین مالی در نتیجه بدهیها یا حقوق صاحبان سهام انجام میشود. بدهیها نشاندهنده بدهی است (که البته باید بازپرداخت شود)، در حالی که حقوق صاحبان سهام نشاندهنده ارزش کل پولی است که صاحبان آن در تجارت مشارکت کردهاند از جمله سود بازمانده، یعنی سود حاصل از سالهای گذشته.
صورت درآمد
در حالی که ترازنامه در بررسی یک کسبوکار از رویکرد لحظهای استفاده میکند، صورت سود و زیان عملکرد شرکت را در یک بازه زمانی مشخص اندازهگیری میکند. از نظر فنی، میتوان یک ترازنامه برای یک ماه یا حتی یک روز داشت، اما فقط گزارش شرکتهای سهامی و سالانه را مشاهده خواهید کرد.
در صورت سود و زیان اطلاعاتی در مورد درآمد، هزینهها و سود حاصل از فعالیتهای تجاری آن دوره ارائه شده است.
گزارش گردش پول نقد
صورت جریان های نقدی نشان دهنده سوابق ورود و خروج وجوه نقد یک کسب و کار طی یک دوره زمانی خاص است. به طور معمول ، صورت جریان های نقدی بر فعالیت های زیر مربوط به پول نقد متمرکز است:
وجوه حاصل از سرمایه گذاری (CFI): وجهی که برای سرمایه گذاری در داراییها و همچنین درآمد حاصل از فروش سایر مشاغل، تجهیزات یا داراییهای بلند مدت استفاده میشود.
وجه نقد از محل تامین مالی (CFF): وجه نقدی که از محل صدور و استقراض وجوه پرداخت یا دریافت میشود.
جریان نقدی عملیاتی (OCF): وجه نقد حاصل از عملیات روزمره کاری.
صورت گردش وجوه نقد از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا برای یک تجارت بسیار دشوار است که بتواند وضعیت وجه نقد خود را دستکاری کند. حسابداران میتوانند کارهای زیادی را برای دستکاری درآمد انجام دهند، اما جعل پول نقد در بانک کار سختی است. به همین دلیل، برخی از سرمایهگذاران از صورت جریان وجوه نقد به عنوان معیار محافظه کارانهتری برای عملکرد شرکت استفاده میکنند.
نتیجهگیری
نکته مهمی که سرمایهگذاران بعد از ورود به بازار سرمایه باید به آن دقت داشته باشند و در صورتی که میخواهند خودشان مدیریت سرمایهگذاریشان را به عهده بگیرند این است که برای آشنایی با انواع استراتژی معاملاتی در بازار سرمایه زمان بگذارد تا در سرمایهگذاریش موفقتر عمل کند.
دو نوع مهم استراتژی معاملاتی در بازار سرمایه شامل تحلیل تکنیکال و تحیلی فاندمنتال است که هر کدام به روشهای مختلفی میتوانند به تدوین استراتژی معاملاتی در بازار سرمایه کمک کند.
سرمایهگذاران بازار سرمایه باید به خاطر داشته باشند که هیچ کدام از استراتژیهای معاملاتی در بازار سرمایه یعنی تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندمنتال بر دیگری ارجحیت ندارد بلکه ترکیب این دو استراتژی است که میتواند به کسب موفقیت در بازار معاملاتی موثر باشد.
معامله گران خرد فعال
لبخند بورس به معاملهگران خرد
سرویس اقتصادی جوان آنلاین: شاخص کل بازار بورس اوراق بهادار تهران با جهش ۳۹ هزار و ۳۰۴ واحدی، بیشترین رشد روزانه را در تاریخ معاملات به ثبت رساند و در میانه کانال ۹۱۷ هزار واحد قرار گرفت، همچنین ارزش معاملات در این روز بیش از ۷ هزار میلیارد تومان بود که موجب شد ارزش کل بازار بورس تهران در محدوده ۳ هزارو ۴۵۰ هزار میلیارد تومان قرار گیرد و ارزش معاملات فرابورس نیز ۹/ ۳ هزار میلیارد تومان بود که ارزش کل بازار نیز به بیش از هزارهزار میلیارد تومان رسید. درحالی بیش از ۱/ ۷ هزار میلیارد تومان در بورس و ۹/ ۳ هزار میلیارد تومان در فرابورس دست به دست شد که مجموع ارزش معاملات این دوبازار در روز گذشته به ۱۱ هزار میلیارد تومان رسید. این در حالی بود که ارزش معاملات خرد نیز با توجه به عدم عرضه اکثر صفهای خرید به حدود ۹/ ۸ هزار میلیارد تومان رسید، از اینرو عمده معاملات روز گذشته دو بازار فوق به معاملهگران خرد تعلق داشت.
به دنبال تشدید حمایت مقامات دولتی از بازار سرمایه، رشد قیمت سهام شرکتهای حاضر در بازار بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس بدون هر گونه اصلاحی در حال پیشتازی است اگر همین روند در بازار سرمایه ادامه پیدا کند، بعید نیست که جهشهای روزانه شاخص کل ارتفاع بیشتری یابد بهطوری که شاخص کل در آیندهای نهچندان دور رکورد ۸ میلیون واحد را بزند. همزمان با اینکه شاخصهای بازار سرمایه بدون هر گونه اصلاحی جهش مییابد این نگرانی در جامعه مطرح است که کمکم بازارهایی که تا پیش از این دلار را مبنای تغییرات قیمت خود قرار میدادند از این به بعد بر اساس تورمهای تند در بازار سهام نرخهای خود را تغییر دهند، کما اینکه بهرغم تشدید رکود در بازار مسکن، اما کمکم مالکان و برخی از مشاوران املاک کاهش ارزش ریال در برابر سهامهای موجود در بازار سرمایه را بهانه افزایش نرخهای پیشنهادی خود قرار دادهاند. در همین راستا عدهای به مزاح میگویند تنظیم نرخها بازارهایی، چون مسکن، اجارهبها، موادغذایی و خودرو را دست بانک مرکزی دهید تا همانند بازار ارز، طلا و سکه قیمت در این بازارها را کنترل کند. در این میان با وجود اینکه گمانهزنیها در رابطه با کسری بودجه عمومی بیش از ۴۰۰ هزار میلیارد تومانی سال جاری در بین نمایندگان مجلس، کارشناسان و مراکز پژوهشی بالا گرفتهاست، به نظر میرسد اختلافنظرها در دولت در رابطه با محل تأمین بودجه در شرایط کنونی اقتصادی نیز تشدید شدهاست، گویی عدهای معتقدند باید از استقراض مستقیم از بانک مرکزی برای تأمین بودجه پرهیز شود، زیرا هم اکنون بخش دولت به سیستم بانکی در حدود ۳۸۰ هزار میلیارد تومان بدهی دارد و عوامل اینچنینی باعث شده حساب سرمایه سیستم بانکی کشور در حدود ۴۵ هزار میلیارد تومان منفی قرار گیرد (البته رقم مذکور برای زمانی است که ذخایر پولی و بانکی برای تأمین مالی اقتصاد در شرایط کرونا کاهش نیافته بود).
از اینرو با توجه به تمهیداتی که نویسندگان بودجه سال ۹۹ در رابطه با تأمین مالی از محل بازار سرمایه در نظر گرفتهاند عده از کارشناسان معتقدند در عین حالی که باید کلیه هزینههای غیرضروری در کشور حذف شود باید معامله گران خرد فعال از بازار سرمایه برای تأمین مالی دولت و بخشهای عمومی غیر دولتی بهرهبرداری شود، این در حالی است که انتشار اوراق مالی، عرضه اولیه اموال و داراییهای دولتی، فروش سهام دولت در شرکتهایی که هم اکنون در بازار سرمایه حضور دارند، فروش زمینها و ساختمانهای مازاد دولت و شرکتهای وابسته به دولت، اخذ مالیات از مجموع دارایی، درآمد و عایدی سرمایه جزو راهکارهای موجود است؛ البته مدیران شرکتهای دولتی و وابسته به دولت نیز باید متعهد شوند همزمان با کنترل هزینههای جاری و سرمایهگذاری در جهت افزایش بهرهوری و سودآوری، حداقل به میزان تورم عمومی یا سود سپرده بانکی، سودآوری داشته باشند. هر چند کسری بودجه با توجه به جنگ اقتصادی و تحریمها، شیوع ویروس کرونا، افت نرخ جهانی نفت و برخی از کامودیتیها یکی از مهمترین مسائل روز اقتصاد ایران است،، اما بیم آن میرود که دولت از دو مسیر استقراض شدید از سیستم پولی و سیستم سرمایه و سیستم بیمهای کشور بخواهد کسری بودجه خود را تأمین کند و در واقع دولتهای آتی را با انبوهی از بدهی داخلی و خارجی سوددار روبهرو کند، بدین ترتیب دلسوزان کشور در هر پست و مقامی باید بهترین راهکار تأمین مالی کسری بودجه دولت را مورد ارزیابی و معرفی قرار دهند تا از این شرایط خطیر مالی کشور عبور کند.
رشد بازار طی ۱۴ ماه گذشته در حالی در بین محافل عمومی داخل و خارجی خبرساز شدهاست که برخی از کارشناسان معتقدند بازار سرمایه باید در جهت تأمین مالی بودجه نقشآفرینی جدی داشته باشد، اما بدین شرط که دولت نیز در رابطه با بازدهی، بهرهوری و هزینهکرد این منابع بهترین عملکرد را از خود به نمایش بگذارد، زیرا تأمین مالی از مسیری، چون نشر اوراق اخزا سوددار است و در زمان سررسید این اوراق مناسب نیست که این اوراق را با نشر اوراق جدید تسویه کرد. به هر ترتیب با توجه به اینکه دولت، بانکها و مجموعههای صندوقهای بیمهای، چون سازمان تأمین اجتماعی و صندوق بازنشستگی کشوری با کمبود نقدینگی و داراییهای سمی (غیرنقدشونده در بازار فیزیکی) روبهرو هستند، جذب نقدینگی در بازار سرمایه فرصتی ایجاد کردهاست تا این داراییها به شکل اوراق بهادار تحت قالب صندوقهای سرمایهگذاری یا قرار گرفتن در ذیل داراییهای شرکتهای بورسی نقد شوند منتها با این شرط که از این داراییها در مسیر تولید بهرهبرداری شود، زیرا اگر این داراییها صرفاً در جهت تأمین مالی بهرهبرداری شوند، بازار سرمایه بعد از مدتی از رونق خواهد افتاد و اگر بازار سرمایه صرفاً با جهش قیمت دارایی همراه شود و خبری از تولید، اشتغال و توسعه در شرکتها نباشد اقبال عمومی به این بازار کاهش خواهد یافت. به هر روی رشد این روزهای بازار سرمایه ایران در شرایطی اتفاق میافتد که اغلب بورسهای جهانی به دلیل شرایط ناشی از کرونا یا در رکودند یا اینکه با بستههای محرک پولی و مالی چندین هزار میلیارد تومانی سر پا هستند.
در جریان معاملات روز گذشته شاخص کل با قرار گرفتن در میانه کانال ۹۱۷ واحد رکورد تازهای را ثبت کرد و بالاترین میزان جهش روزانه در تاریخ بورس رقم خورد. ارزش بازار بورس اوراق بهادار تهران به محدوده ۳۵۰۰ هزار میلیارد تومان نزدیک شد، گفتنی است ابتدای سال ۹۸ ارزش بازار سهام بیش از ۳۳۰ شرکت حاضر در بورس به ۷۰۰ هزار میلیارد تومان هم نمیرسید، اما در کمتر از ۱۴ ماه گذشته بازار با رشد ۵ برابری روبهرو شده است، در جریان معاملات اولین روز کاری هفته، بازار سهام یکپارچه مثبت آغاز به کار کرد و در نهایت با ورود نقدینگی و هیجان در بازار، دماسنج بازار سرمایه با جهش ۳۹ هزار و ۳۰۴ واحدی، بیشترین رشد روزانه را در تاریخ معاملات به ثبت رساند و وارد کانال ۹۱۷ هزارتایی شد. درحالی بیش از ۱ /۷ هزار میلیارد تومان در بورس و ۹/۳ هزار میلیارد تومان در فرابورس دست به دست شد که ارزش معاملات خرد نیز با توجه به عدمعرضه اکثر صفهای خرید به حدود ۹ /۸ هزار میلیارد تومان رسید.
در این رویداد نماد شرکتهای هلدینگ خلیج فارس، فولاد مبارکه، ملی مس، شستا، سرمایه گذاری خوارزمی، فولا خوزستان و تاپیکو بیشترین اثر مثبت ۳ هزارو ۱۱۳ تا ۹۹۲ واحدی را بر شاخص داشتند و بیشترین حجم معاملات به بانک تجارت، توسعه مولد نیروگاهی جهرم، سرمایهگذاری خوارزمی، تاپیکو معامله گران خرد فعال به همراه سرمایهگذاری غدیر به ترتیب با داد و ستد بیش از ۳۷۵، ۲۰۹، ۱۸۱، ۱۷۲ و ۱۶۵ میلیون سهمی تعلق گرفت.
فعالیت این سایت بر اساس قوانین جمهوری اسلامی ایران میباشد.
تمام حقوق برای پیشخوان محفوظ است. استفاده از مطالب و تصاویر این سایت فقط با ذکر نام پیشخوان و درج لینک به این سایت مجاز است.
دربارهٔ ما | تبلیغات در پیشخوان
مهم ترین استراتژی هایی که هرمعامله گر( تریدر) باید بداند
در این مقاله سینا استوی تحلیلگر بازارهای مالی، تکنولوژی بلاکچین و رمزارزها، استراتژی ها حرفه ای و اصولی در معاملات جهانی رمزارزها را بررسی می کند. استراتژی هایی که معاملهگران حرفهای، بدون در نظر گرفتن جهت بازار، از آنها برای افزایش سود بر سرمایه خود استفاده میکنند.
مهندس سینا استوی تحلیلگربازارهای مالی، رمزارزها و بلاکچین در خصوص استراتژی های حرفه ای در بازار رمزارزها گفت: سرمایهگذاران تازهکار، ممکن است تصور کنند که تریدرهای حرفهای (معامله گران حرفه ای) بیشتر وقت خود را صرف تجزیه و تحلیل بازارها میکنند تا بهترین تریدها (معاملات) را انجام دهند؛ اما حقیقت چیز دیگری است.
آنچه که تریدرهای برتر را از تریدرهای متوسط و تازهکار متمایز میکند، کنترل شبانهروزی معامله گران نیست، بلکه استفاده از استراتژیهای آزمایش شدهای است که تریدرهای حرفهای را قادر میسازند برای مدت طولانی سوددهی داشته باشند. معاملات انتقالی آتی (Futures Carry Trade)، نرخ فاندیگ و حد ضررمتحرک که تریدرهای برتر به کار میبرند، اصولی خاص دارد وبراساس استراتژی مشخصی باید وارد این گونه تریدها شد.
همه استراتژیهای ساده، در بردارنده رباتهای معاملاتی اختصاصی یا سپرده مارجین قابلتوجهی نیستند، و این بدین معنا که یک سرمایهگذار برای کسب سود به تراز معاملاتی بالایی نیاز ندارد.
اتخاذ استراتژیهای غیرجهتدار (Non-directional)
سینا استوی درادامه به نوعی از استراتژی های بازاررمزارزها با عنوان "استراتژی های غیرجهت دار" اشاره کرد و گفت: بازارهای رمزارزی با نوسانات پرایساکشن ( نوسانات حرکات واقعی قیمت) که شامل افزایش یا سقوط دو یا سه رقمی معامله گران خرد فعال داراییها در یک بازه زمانی ۱ تا ۲۴ ساعته است، شناخته شدهاند.
سرمایهگذاران به دلیل احتمال کسب سودهای هنگفت مجذوب این بازار شدهاند؛ بنابراین، کسب تنها ۲ درصد سود ماهانه از بازارهای رمزارزی، امری غیرعاقلانه به نظر میرسد.
اما چرا یک سرمایهگذار، این استراتژی «کم سود» را به کار میبرد؟ پاسخ این سوال، سود مرکب است. اگر یک تریدر(معامله گر) بتواند ماهانه ۲ درصد سود به دست آورد، سود سالانه او حدودا معادل ۲۷ درصد خواهد بود.
تعداد کمی از معامله گران ( تریدرها) توانایی شناسایی کفها و سقفها به منظور کسب این میزان سود را دارند. بنابراین، کسب سود قابل اطمینانتر، فرد را از فشارهای ناشی از ضررهای احتمالی و تعیین زمان مناسب برای معامله ( ترید)، رها میکند.
یک استراتژی عالی به نام معاملات انتقالی آتی یا کری ترید (Futures Carry Trade)، خرید رمزارز در بازارهای سنتی و فروش در بازارهای معاملات آتی با زمانبندی ثابت را شامل میشود. این نرخ را میتوان با تجزیه و تحلیل شاخص پایه، اندازهگیری کرد. معیاری که با عنوان «پریمیوم سالانه بازارهای آتی» نیز نامیده میشود.
این استراتژی معاملاتی، یک معامله ثابت را موجب نمیشود، زیرا شاخص مبنا بسته به میزان نگرش صعودی سرمایهگذاران نوسان میکند. معمولاً آلتکوینها به دلیل وجود رقابت کمتر، برای آنها فرصتهای بیشتری را فراهم میکنند.
با مشاهده نمودار بالا، توجه کنید که چگونه اتر در اواسط ماه آگوست سطح 20 درصدی سود سالانه را لمس کرده است.
اما، یک نکته وجود دارد؛ همواره توجه به جزئیات حائز اهمیت بوده و این نکته، امری است که باید به آن دقت داشت. این معامله تنها در صورتی عمل خواهد کرد که رمزارز واریز شده به عنوان سپرده مارجین (مقداری سپردهای که کارگزار یا صرافی در ازای اخذ یک پوزیشن یا انجام معامله به عنوان وثیقه دریافت میکند) همان رمزارز فروخته شده از طریق معاملات آتی مورد استفاده قرار گیرد. برخی از صرافیهای مشتقات تنها امکان واریز بیتکوین یا تتر را به عنوان سپرده فراهم میکنند.
نکته مهمی که سرمایهگذاران باید به خاطر بسپارند این است که بر خلاف معاملات آتی دائمی (سواپهای معکوس)، قراردادهای آتی با زمانبندی ثابت، دارای تاریخ انقضاء مشخصی هستند. از این رو، در لحظه لیکویید شدن (انقضا و نقد شدن) قرارداد آتی، فروش پوزیشن اسپات (پوزیشن لحظهای و نقدی) الزام مییابد.
ترید کردن فاندیگریت (نرخ بودجه)
استوی درباره استراتژی های سایر معاملات جهت داراظهار داشت: سایر معاملات غیرجهتدار شامل استراتژیهای معاملات آپشنی است که معمولاً چندین انقضا و قراردادهای آتی را در بر میگیرد.
وی خاطر نشان کرد، ترید کردن با در نظر داشتن نرخ فاندینگ، ریسک کمتری دارد. قرارداد دائمی (سوآپ معکوس) بسته به عدم تعادل لوریج، برخی پوزیشنهای لانگ یا شورت (قابلیتی که میتوانید در کاهشها و افزایشهای قیمتی سود کرد) را اتخاذ خواهد کرد. این صرافیها معمولاً هر 8 ساعت، نرخ فاندینگ بعدی را ارزیابی میکنند.
زمانی که این نرخ افزایش مییابد، تریدرهای حرفهای قراردادهای آتی را شورت کرده و همزمان آن را در صرافیهای محلی خریداری میکنند. بنابراین، ریسک آنها کاملاً کم خواهد شد و از این رو، آنها نرخ فاندینگ را جمعآوری کرده معامله گران خرد فعال و بلافاصله پس از آن ترید را از سر میگیرند.
ثمره ترید کردن به صورت خودکار، موفقیت است
سینا استوی تحلیلگر و محقق بازار رمزارزها در ادامه صحبت های خود گفت: گاهی اوقات، در این بازار، هیچ استراتژی معاملاتی دارای ریسکپذیری بالا وجود ندارد. در چنین شرایطی، حتی تریدرهای (معامله گران ) حرفهای نیز ممکن است از استراتژی ریسک جهتدار استفاده کنند. آنچه که تریدرهای حرفهای را از تریدرهای تازهکار متمایز میکند، استفاده از استراتژیهای تریدینگ خودکار است.
اکثر تریدرها با نحوه استفاده از حد ضرر (استاپ لاس) آشنا هستند؛ اما این روش به تنهایی، فرصتهای مناسب زیادی جهت سوددهی ایجاد نمیکند. با این حال، از این روش میتوان برای شروع معاملات استفاده کرد.
در مثال بالا، این حد سفارش متحرک (در پوزیشن لانگ)، در قیمت 12 هزار و 900 دلار فعال میشود. بنابراین، در حالی که بازار فراتر از این سطح به معامله میپردازد، این سفارش همچنان غیرفعال باقی میماند.
زمانی که بیتکوین به آن سطح برسد، تنها پس از بازپرداخت 0.8 درصد نرخ پاسخگویی یا (callback) خرید میکند. از این رو، به محض افزایش 103 دلار از کف قیمتی بیتکوین، به طورخودکار خرید انجام میشود.
این استراتژی به طور مکرر توسط تریدرهای حرفهای برای خودکار کردن فرآیند سرمایهگذاری استفاده میشود و به طور قابل توجهی، نیاز به بررسی 24 ساعته قیمتها را کاهش میدهد.
سینا استوی در پایان تمرین کردن این سه استراتژی و تسلط برآنها را ضروری دانست و گفت: تریدرها ( معامله گرها) باید با این سه استراتژی به خوبی آشنا شوند و تسلط خود را در این حوزه افزایش دهند. این سه استراتژی عبارتند از:
معاملات انتقالی یا (Trade Carry)، کسب سود از طریق نرخ فاندینگ و خرید با استفاده از حد سفارشهای متحرک. به علاوه، بهتر است همچنین معامله گران بر یادگیری معاملات غیرجهتدار و استراتژیهای معاملات آپشن تمرکز کنند و خود را از تخمین پیوسته و بیهوده کفها و سقفها دور نگه دارند.
- همه بازارها در کانال جدید
- عامل موثر بر فراز و فرودهای بازار بورس
- شیب نزولی شاخص دلار ادامه پیدا کرد
- موج خوشبینی در معاملات هفته آینده بورس
- تقابل پالایشیها با کانههای فلزی
تولید محتوای بخش «وب گردی» توسط این مجموعه صورت نگرفته و انتشار این مطلب به معنی تایید محتوای آن نیست.
افزایش فعالیت سهامداران خرد در جبهه خرید
بورس تهران در حالی اولین هفته مثبت را در کارنامه سال ۱۴۰۰ خود ثبت کرد که به دنبال شرایط مثبت ایجاد شده، سهامداران خرد نیز در سمت خرید فعال تر شده و تا حدودی از فروش های هیجانی خود عقب نشینی کردند.
به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، هر چند نقدینگی همچنان در زمین سهامداران عمده باقی ماند، اما حجم آن نسبت به هفته های گذشته کمتر بود. به طوریکه خالص خرید حقوقی ها در هفته منتهی به ۸ اردیبهشت ماه به بیش از ۱۱۰۰ میلیارد تومان رسید.
بورس تهران در حالی معاملات هفته منتهی به ۸ اردیبهشت ماه را با رشد هر چند اندک و ۰.۰۵ درصدی شاخص کل سپری کرد که به این ترتیب نخستین هفته سبز بورس در سال ۱۴۰۰ به ثبت رسید؛ بسته ۷+۳ حمایت از بورس، تداوم رشد قیمتها در بازارهای جهانی و ارزندهشدن قیمت بسیاری از سهام صادراتی بورس و همچنین خوشبینیهای ایجاد شده در خصوص برجام، سببشده تا شاهد افزایش تقاضا در نمادهای مرتبط با این موارد باشیم. به طوریکه بورس تهران در دو روز متوالی پایان هفته با رشد شاخص کل همراه شد و سهامداران خرد نیز در زمینه خرید سهام فعال تر شدند. در نهایت هفته منتهی به ۸ اردیبهشت ماه با انتقال یک هزار و ۱۷۵ میلیارد تومان نقدینگی در مسیر پرتفوی سهامداران حقیقی به حقوقی خاتمه یافت.
شنبه: نخستین روز هفته با ثبت نوسان منفی در کارنامه بورس تهران و تداوم عقب نشینی سهامداران خرد در خرید سهام آغاز شد. به طوریکه شاخص کل بورس در جریان معاملات روز شنبه با افت ۷۷۰۰ واحدی به سطح پایین تر از ۱.۲ میلیون واحد عقب نشینی کرد. در این روز بار دیگر حقوقیها بیش از حقیقیها خریدار سهام بودند و با خالص خرید بیش از ۳۳۶ میلیارد تومان، مالکیتهای سهام را از آن خود کردند .
یکشنبه: کاهش حدود یک درصدی شاخص کل بورس در معاملات روز یکشنبه در حالی رخ داد که حقوقی های بازار همچنان به خریدهای خود ادامه دادند و خالص خرید بیش از ۴۴۲ میلیارد تومانی را در کارنامه خود ثبت کردند.
دوشنبه: معاملات روز دوشنبه بورس تهران با رونق دادوستدها در گروه فلزات اساسی و شیمیایی خاتمه یافت. به طوریکه شاخص کل بورس تهران که در همان دقایق ابتدایی افت ۳۸۰۰ واحد را ثبت کرده بود از کف روزانه بازگشت و به افت ۰.۰۸ درصدی اکتفا کرد. این در حالی است که معامله گران خرد بازار همچنان به فروش های پرحجم خود ادامه دادند و در نهایت ۲۷۴ میلیارد تومان نقدینگی به پرتفوی سهامداران عمده منتقل شد.
سه شنبه: شاخص کل بورس تهران در حالی معاملات روز سه شنبه را با رشد بیش از ۱۵ هزار واحدی سپری کرد که این امر بازپس گرفتن مجدد مزر یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد را به دنبال داشت. به این ترتیب در حالی شاخص کل دومین رشد بزرگ سال ۱۴۰۰ را تجربه کرد که افزایش خریدها از سوی سهامداران خرد نیز تشکیل شد. هر چند تغییر مسیر نقدینگی به زمین حقیقی های بازار رخ نداد، اما خالص خرید سهامداران عمده به عدد ۹۳ میلیارد تومان رسید.
چهارشنبه: آخرین روز کاری هفته نیز با سیزپوشی شاخص کل بورس به پایان رسید وبرای اولینبار در این سال دو روز پیدرپی مثبت را تجربه کرد. به طوریکه در جریان معاملات روز چهارشنبه شاخصبورس با افزایش ۵ هزار واحدی همراه شد. نکته قابلتوجه در این روز کاهش فروش سهامداران حقیقی بود و خالص خرید این گروه از بازیگران سهام به ۲۹ میلیارد تومان محدود شد. در این میان معامله گران خرد بازار بیشترین توجه را به جمع آوری سهام گروه «بانکی» نشان دادند که با خالص خریدی در حدود ۱۱۰ میلیارد تومان دنبال شد. در مقابل سهام دو گروه «فرآوردههای نفتی» و «سیمان» در صدر خریدهای سهامداران عمده قرار گرفت.
نگاهی به صنایع مورد توجه معاملعه گران
بررسی صنایع مورد توجه معامله گران در هفته منتهی به ۸ اردیبهشت ماه نشان از آن دارد که گروه محصولات فلزی بیشترین خرید را از سوی سهامداران خرد تجربه کرد و تنها صنعتی بود که حقیقی ها خالص خرید مثبتی در آن ثبت کردند. به طوریکه خالص خرید سهامداران خرد در این گروه به حدود ۴۴۰ میلیون تومان رسید. در این میان تقریبا تمامی نقدینگی مزبور به خرید سهام «فاذر» تعلق داشت.
اما در میان نمادهای معامله شده، سهامداران خرد تحرکات بیشتری نشان دادند؛ بیشترین سهام خریداری شده توسط این گروه از بازیگران در هفته گذشته به جمع آوری سهام بانک ملت تعلق داشت. به طوریکه خالص خرید حقیقی ها در نماد «وبملت» به ۳۶.۵ میلیارد تومان رسید. حقیقی ها در میان نمادهای شیمیایی نیز خریدهای قابل توجهی در دو نماد پتروشیمی نوری و گروه پتروشیمی سرمایه گذاری ایرانیان داشتند. به طوریکه خالص خرید ۲۱ میلیارد تومانی در نماد «نوری» و ۱۸.۷ میلیارد تومانی در نماد «پترول» را ثبت کردند. در گروه فلزات اساسی نیز خرید سهام دو نماد «فجر» و «فملی» در کانون بازیگران خرد بازار قرار گرفت. به طوریکه ۱۲.۸ میلیارد تومان از سهام فولاد امیرکبیرکاشان و ۷.۶ میلیارد تومان از سهام ملی مس ایران به پرتفوی معامله گران حقیقی منتقل شد. از سوی دیگر حقیقی ها در گروه خودرویی نیز بیشترین خرید را در سهام گروه بهمن داشتند که با انتقال بیش از ۶میلیارد تومان نقدینگی در مسیر پرتفوی سهامداران حقوقی به حقیقی «خبهمن» همراه شد.
در سمت مقابل، سهامداران عمده بیشترین خرید را در هفته گذشته در گروه بانکی داشتند که با اختصاص خالص خرید بیش از ۲۴۲ میلیارد تومانی همراه شد. در این میان بانک پاسارگاد در صدر خریدها جای گرفت. به طوریکه ۱۲۴.۵ میلیارد تومان نقدینگی در مسیر پرتفوی سهامداران حقیقی به حقوقی در نماد «وپاسار» جابجا شد. در همین راستا بانک تجارت نیز شاهد ثبت خالص خرید بیش از ۵۵ میلیارد تومان از سوی سهامداران عمده بود.
از سوی دیگر در این هفته معامله گران عمده به خرید سهام «برکت» نیز توجه نشان دادند و خالص خرید بیش از ۷۹ میلیارد تومانی را در این نماد ثبت کردند. نماد «افق» نیز خالص خرید بیش از ۴۰ میلیارد تومانی را از سوی حقوقی ها تجربه کرد.
دیدگاه شما