انواع ریسک مالی

ریسک مالی و انواع آن

برای هر فردی که می‌خواهد سرمایه خود را وارد بازار سرمایه و بازار بورس کند، توجه به برخی از فاکتورهای پیش‌رو از اهمیت بالایی برخوردار است. ترس از دست دادن سرمایه و کاهش ارزش دارایی یکی از دغدغه‌های مهم برای کسانی است که قصد ورود به بازارهای مالی را دارند. به همین خاطر توجه به کاهش ریسک مالی و خطراتی که ممکن است اصل سرمایه را تهدید کند، همواره مورد توجه بسیاری از معامله‌گران و سرمایه‌گذاران بوده است. در این مقاله می‌خواهیم به بررسی و تعریف ریسک مالی بپردازیم و انواع آن را شرح دهیم و در ادامه مطالبی که به آنها اشاره خواهیم کرد:

انواع ریسک مالی

ریسک و بازده در مدیریت مالی

روش‌های کاهش ریسک مالی

مزایا و معایب Financial Risk

مدیریت ریسک مالی

ریسک مالی (Financial Risk) چیست؟

ریسک مالی که به زبان انگلیسی Financial Risk تعریف می‌شود، انواع ریسک مالی به معنی خطر از دست دادن دارایی و کاهش ارزش دارایی در سرمایه‌گذاری مالی می‌باشد. در هر حال با ورود پول به بازار سرمایه، احتمال از دست رفتن بخشی از آن همواره وجود دارد. هر کسی که در بازارهای مالی سرمایه‌گذاری می‌کند، این احتمالات و خطرات را مورد بررسی قرار می‌دهد. بنابراین ریسک مالی می‌تواند به خطر از دست رفتن پول و سرمایه و نیز احتمال از دست دادن سرمایه و دارایی تعریف شود. در واقع هیچ کس دوست ندارد در بازار سرمایه ضرر کند اما این احتمال را همیشه به عنوان ریسک باید پذیرفت و در نظر گرفت.

در بازار بورس، ریسک مالی رابطه مستقیمی با بدهی شرکت‌ها دارد و هر چقدر شرکتی از بدهی‌ها و وام‌های بیشتری برخوردار باشد، ریسک مالی بیشتری خواهد داشت.

انواع ریسک مالی

دسته‌بندی ریسک مالی بر اساس نوع سرمایه‌گذاری و نوع بازار مالی آن می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد. در این قسمت سعی می‌کنیم تا این تقسیم بندی ها را شرح دهیم.

ریسک سرمایه گذاری

ذات بازار سرمایه همواره با ریسک همراه بوده است. هر معامله‌ای برای سرمایه‌گذاری، با خود خطر کاهش ارزش سرمایه و از دست دادن بخشی از دارایی را به همراه دارد. این نوع ریسک همان‌طور که از نام آن پیدا است به ریسک‌هایی که برای سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلف صورت می‌گیرد، تعلق پیدا می‌کند.

این ریسک بیشتر در بازارهایی مثل بورس، دلار، طلا مربوط می‌شود که روزانه با نوسانات مختلفی مواجه می‌شوند و ریسک مالی آن‌ها نسبت به دیگر بازارها بالاتر است.

ریسک بازار

این ریسک مربوط به نوسانات بازار می‌باشد و ریسک بازار می‌تواند مستقیم با نوسانات قیمتی همراه باشد به طوری‌که با تغییرات قیمتی، قیمت سهم یا قیمت ارز دچار تغییر شود. همچنین می‌تواند به شکل غیر مستقیم با ریسک همراه شود به شکلی که فعل و انفعالات فرعی، سهم یا دارایی را دچار تزلزل و کاهش قیمتی کند.

ریسک نقدینگی

این ریسک، مربوط به نقد شدن سرمایه یا سهام مربوطه می‌باشد. وقتی شما در بازاری سرمایه‌گذاری می‌کنید، هر چقدر بتوانید به راحتی آن دارایی را به پول نقد تبدیل کنید، ریسک نقدینگی پایین‌تری را تجربه کرده‌اید. اینکه شما بتوانید سهم یا دارایی خود را با قیمت مناسب بفروشید و تبدیل به پول نقد کنید، مستقیماً به ریسک نقدینگی ارتباط خواهد داشت. برای مثال وقتی می‌خواهید سهام پالایشگاه نفت بندرعباس را خریداری کنید، ممکن است نوسانات آن روز بالا باشد و شما در قیمت دلخواه نتوانید سهم را خریداری کنید. همچنین زمانی‌که به پول نقد آن سهم احتیاج دارید نتوانید به راحتی در قیمت مناسبی به فروش برسانید.

ریسک اعتبار

در این ریسک، میزان اعتبار پولی که شخص برای سرمایه‌گذاری از شخص انواع ریسک مالی دیگر یا نهاد دیگری قرض گرفته، مورد توجه قرار می‌گیرد. به عنوان مثال ممکن است فرد سرمایه‌گذار برای خرید سهام، از کارگزاری خود، مقداری اعتبار مالی تقاضا کند و پس از خریداری، قیمت سهم دچار افت و ضرر شود. در این حالت ریسک اعتبار به وجود خواهد آمد چرا که در آینده نزدیک باید این اعتبار را به کارگزاری پس بدهد. همین‌طور این ریسک می‌تواند مانند قرض گرفتن یا وام گرفتن در نظر گرفته شود.

ریسک عملیاتی

این ریسک مربوط به عدم کنترل و مدیریت مالی، اتفاقات غیر ارادی مثل کلاهبرداری می‌شود. ممکن است درست نبودن استراتژی سرمایه‌گذاری و سوء مدیریت در دسته ریسک عملیاتی قرار بگیرند.

ریسک و بازده در مدیریت مالی

این نکته همیشه مورد توجه سرمایه‌گذاران بازار قرار می‌گیرد که چه میزان ریسکی با چه میزان بازدهی برای سرمایه‌گذاری خود متحمل شده‌اند. در نظر گرفتن نسبت ریسک به بازدهی از مهمترین پارامترهایی است که هر معامله‌گری در بازار باید به آن اشراف داشته باشد، چرا که بسیار مهم است که شما برای رسیدن به بازدهی تا چه اندازه ریسک کرده‌اید. طبیعتاً هر چقدر با ریسک کمتری به بازدهی بیشتری برسید، نوع سرمایه‌گذاری و نوع معامله شما مناسب بوده است. بسیاری از تحلیلگران و معامله‌گران بازار بورس، ابتدا میزان ریسک‌پذیری و شرایط سهم را به لحاظ موقعیت تکنیکالی یا شرایط سودآوری و بنیادی شرکت بررسی می‌کنند تا به این نتیجه برسند که آیا این میزان ریسک نسبت به انتظاری که از بازدهی و سود وجود دارد، منطقی به نظر می‌رسد یا نه. به همین نحو در دیگر بازارهای مالی این مدیریت مالی، مهم و تأثیرگذار به نظر می‌رسد که توجه به آن می‌تواند شما را به سمت سرمایه‌گذاری پر بازده و موفق سوق دهد.

روش‌های کاهش ریسک مالی

همه معامله‌گران و سرمایه‌گذاران در انواع بازارهای مالی توجه اصلی خود را روی کاهش ریسک مالی برای سرمایه‌گذاری می‌گذارند تا از دارایی و سرمایه خود، بهینه استفاده کرده باشند.

اما چه روش‌هایی را می‌توان نام برد تا سرمایه‌گذاران، ریسک مالی خود را کاهش دهند؟

تجزیه و تحلیل شرایط

بسیاری از بازارهای مالی رابطه مستقیمی با شرایط اقتصادی، رکود و تورم، شرایط سیاسی و اجتماعی دارند. به همین خاطر قبل از ورود به سرمایه‌گذاری در حوزه‌های انواع ریسک مالی مختلف، بهتر است نسبت به شرایط موجود، اقدام کرد. هر چقدر در شرایط با ثبات اقتصادی، بتوانید اقدام به سرمایه گذاری کنید، ریسک مالی خود را تا حد زیادی کاهش داده‌اید. بنابراین باید نسبت به شرایط، جوانب کلی را سنجید.

آموزش انواع تحلیل های بازار

بسیاری از کسانی که در بازارهای مالی مثل بازار بورس، به سود مناسبی دست پیدا می‌کنند، به انواع تحلیل‌های بازار مثل تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی تا حد زیادی اشراف دارند و یا آموزش‌ دیده‌اند. به همین علت، طی مراحل آموزشی و تحلیلی در مراکز معتبر یا مطالعه کتب مختلف در این حوزه، می‌تواند باعث کاهش ریسک مالی شود.

مشورت از افراد آگاه و نهادهای مربوطه

اگر سابقه فعالیت در بازارهای مالی را ندارید یا از ریسک و احتمالات آن مطلع نیستید، بهتر است پیش از اقدام به سرمایه‌گذاری، از خبرگان این حوزه یا نهادهایی که می‌توانند مشاوره‌های مخصوص و مؤثری بدهند، مشورت بگیرید تا بدون آگاهی به بازارهای مالی ورود پیدا نکنید.

حریص بودن را کنار بگذارید

در بازارهای مالی هر چقدر حرص و طمع خود را کمتر کنید و به سود تا حد مشخصی قانع باشید، می‌توانید ریسک مالی خود را کمتر کنید چرا که حریص بودن بیش از اندازه ممکن است شما را در ورطه سرمایه‌گذاری ریسک‌پذیر گرفتار کند.

دارایی‌های خود را در بازارهای مختلف تقسیم کنید

اگر تمام دارایی و سرمایه خود را فقط در یک بازار سرمایه‌گذاری کنید، ریسک مالی خود را تا حد زیادی افزایش داده‌اید. اما اگر سرمایه خود را در صنایع و بازارهای دیگری پخش کنید، احتمال کاهش دارایی یا از دست دادن بخشی از سرمایه را کمتر و کمتر کرده‌اید.

مزایا و معایب ریسک مالی

ریسک مالی به خودی خود امر منفی تلقی نمی‌شود و بسیاری از سرمایه‌گذاران در مواقع مناسب، ریسک‌پذیری خود را افزایش داده‌اند و توانستند سود قابل توجهی نیز کسب کنند. ریسک مالی می‌تواند جنبه مثبت و منفی داشته باشد که در این قسمت به آنها می‌پردازیم:

مزایای ریسک مالی

• توجه به افزایش آگاهی از شرایط برای تصمیم‌گیری مناسب
• استفاده از ابزارهای تحلیل برای سرمایه گذاری ایده‌آل
• در نظر گرفتن نسبت ریسک‌پذیری به بازدهی سرمایه‌ گذاری

معایب ریسک مالی

• ممکن است از کنترل خارج شود و اتفاقات غیر قابل پیش‌بینی با آن همراه باشد.
• پایین آوردن ریسک در شرایط مختلف دشوار است.
• احتمال تاثیرپذیری از بازارهای دیگر وجود دارد.

مدیریت ریسک مالی

مدیریت ریسک مالی به فرآیندی گفته می‌شود که شما به عنوان سرمایه‌گذار، تمامی جوانب و شرایط موجود را برای سرمایه‌گذاری یا راه اندازی کسب و کار می‌سنجید تا بتوانید احتمال از دست دادن سرمایه و دارایی خود را به حداقل برسانید. در مدیریت ریسک مالی، تجزیه و تحلیل نسبت میزان ریسک‌پذیری به بازدهی مورد انتظار، اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. داشتن استراتژی مناسب برای سرمایه‌گذاری و بررسی روش‌ها و مدل‌ها از مهمترین فاکتورها برای مدیریت ریسک مالی است.

جمع‌بندی

ریسک مالی از مفاهیم مهم و مؤثر در بازار سرمایه به شمار می‌رود که در نظر گرفتن آن و آگاهی از آن می‌تواند شما را به سمت سرمایه‌گذاری مناسب سوق دهد. کاهش ریسک مالی، دغدغه بسیاری از معامله‌گران و سرمایه‌گذاران بازار است که در این مقاله ابتدا به تعریف ریسک مالی و سپس به راهکارهایی برای کاهش ریسک مالی پرداختیم. در این خصوص، افزایش آگاهی و آموزش‌های لازم، می‌تواند تا حد زیادی در کاهش ریسک مالی تاثیرگذار باشد. به همین علت کارگزاری اقتصاد بیدار با بهره‌مندی از مشاوران بازار سرمایه، آموزش بورس و. آماده خدمت‌گذاری به سرمایه‌گذاران و معامله‌گران عزیز می‌باشد.

ریسک مالی و انواع آن را بهتر بشناسید + روش کنترل آن

ریسک مالی همان خطر یا احتمال از دادن سرمایه است که در رابطه با مشاغل بازار مالی است که انواع مختلفی از ان در جامعه بازاری وجود دارد.

ریسک مالی چیست ؟

ریسک مالی اصطلاحی است که در رابطه با مشاغل ، اشخاص دولتی و بازار مالی به طور کلی یا فردی به کار برده می ‎شود . این اصطلاح به معنای خطر یا احتمال از دست دادن سرمایه می ‎باشد .به عبارتی دیگر ریسک مالی به احتمال انحراف بازده واقعی سرمایه گذاری از بازده مورد انتظار اطلاق می گردد. زمانی سرمایه گذار با ریسک مالی مواجه خواهد شد که اطمینان کافی از بازده مورد انتظار در زمان آینده نداشته باشد.

مبانی ریسک مالی

ریسک مالی به معنای خطراتی است که می‎ تواند منجر به از دست رفتن سرمایه در افراد ذینفع شود.

در رابطه با دولت ، این بدان معنی است که آن ها قادر به کنترل سیاست های پولی و پیش فرض بدهی های خود نیستند.

شرکت ها نیز با بدهی های پیش فرض خود رو به رو هستند اما با این حال شکست در تعهد نیز باعث ایجاد بار اقتصادی بر تجارت خواهد شد.

ریسک مالی در افراد خاص به این صورت است که در تصمیم گیری های اقتصادی خود با مشکل رو به رو شده و ممکن است درآمد و توانایی آن ها برای پرداخت بدهی ای که فرض کرده بودند به خطر بیفتد.

بازار های مالی نیز به دلیل وجود نیروهای کلان اقتصادی ، تغییر در نرخ بهره بازار و احتمال پیش فرض توسط بخش ها یا شرکت های بزرگ با ریسک مالی رو به رو هستند.

ریسک مالی در اندازه های مختلفی وجود دارد و معمولا همه افراد را تحت تاثیر قرار می ‎دهد و به همین دلیل برای کاهش میزان آسیب ریسک مالی ، آگاهی از خطرات و چگونگی محافظت از خود در برابر این مشکلات به شما کمک خواهد کرد.

چنانچه در این قسمت از نمناک مطرح شده است نکته قابل توجه و بسیار مهم این است که قبل از درک تکنیک های موجود برای کنترل و شکل دهی مدیریت ریسک، باید ریسک و نواع آن را بشناسید و از تفاوت آنها نسبت به یکدیگر آگاه باشید.

ریسک مالی و طبقه بندی آن

می ‎توان به ریسک همانند نتیجه غیر منتظره یا منفی اشاره کرد . هرگونه فعالیتی که منجر به از بین رفتن سرمایه شود را می‎توان نوعی ریسک مالی دانست . انواع مختلفی از خطرات وجود دارد که یک شرکت ممکن است با آن رو به رو شده و بر آن ها غلبه کند و به طور کلی ریسک ها را می ‎توان به سه نوع ریسک تجاری ، ریسک غیر تجاری و ریسک مالی طبقه بندی کرد.

ریسک تجاری :

این نوع خطرات توسط خود شرکت های تجاری به منظور به حداکثر رساندن ارزش سهام وسود انجام می ‎شود. به عنوان مثال شرکت ها به منظور بازاریابی کالاهای جدید خود برای فروش بیشتر ریسک های پر هزینه ای متقبل می ‎شوند.

ریسک غیر تجاری :

این نوع خطرات تحت کنترل شرکت ها نیستند . خطرات ناشی از عدم تعادل سیاسی و اقتصادی را می ‎توان ریسک غیر تجاری نامید.

ریسک مالی :

ریسک مالی همان طور که از نام آن برداشت می ‎شود، ریسکی است که باعث ضرر مالی بنگاه ها خواهد شد. ریسک مالی به طور کلی به دلیل بی ثباتی و ضرر در بازار مالی ناشی از نوسانات قیمت سهام ، ارز، نرخ بهره و سایر موارد ایجاد می ‎شود.

انواع ریسک مالی

ریسک مالی یکی از انواع مهم ریسک ها برای هر شغلی به حساب می ‎آید . ریسک مالی به دلیل نوسانات بازار ایجاد می ‎شود و عوامل زیادی را در بر می ‎گیرد . بر این اساس ریسک مالی را می ‎توان به انواع مختلفی از قبیل ریسک در بازار، ریسک اعتباری ، نقدینگی، ریسک عملیاتی، ریسک قانونی ، ریسک سوداگرانه و ریسک ارزی تقسیم کرد.

ریسک بازار :

این نوع ریسک به دلیل نوسانات ابزار های مالی ایجاد می‎شود . ریسک بازار را می ‎توان به عنوان ریسک جهت دار و ریسک غیر مستقیم طبقه بندی کرد . جهت گیری ریسک به دلیل جابه جایی در قیمت سهام، نرخ بهره و موارد دیگر ایجاد می ‎شود و از طرف دیگر ریسک غیر هدایتی می ‎تواند با خطرات ناپایداری همراه باشد . در صورت بروز این ریسک مشاغل کاهش یافته ، سرمایه گذاران ثروت خود را از دست می ‎دهند و دولت مجبور به تجدید نظر در سیاست های خود خواهد شد اما با این حال بسیاری از رویداد های دیگر نیز بر بازار تاثیر گذار خواهد بود . به عنوان یک اقدام آماری نوسانات بیانگر عدم اطمینان سهام داران در سرمایه گذاری هایشان است و بازده بازار مطابق با ارزش واقعی دارایی های فردی و کلی بازار می ‎باشد . نوسانات و یا ریسک سهام عدالت می ‎تواند باعث تغییر ناگهانی قیمت سهام شود.

ریسک اعتباری :

این نوع ریسک، زمانی اتفاق می ‎افتد که فرد نتواند به تعهدات خود در قبال همتایانش عمل کند . ریسک اعتباری را می ‎توان به ریسک اساسی و ریسک تسویه حساب طبقه بندی کرد . ریسک اساسی معمولا به دلیل سیاست های دشوار ارزی ایجاد می ‎شود و از طرفی دیگر ریسک تسویه حساب هنگامی به انواع ریسک مالی وجود میاید که یک طرف پرداخت را انجام می ‎دهد، در حالی که طرف مقابل نتواند تعهدات خود را انجام دهد.

ریسک نقدینگی :

این نوع ریسک ناشی از عدم توانایی در انجام معاملات است . ریسک نقدینگی را می ‎توان به ریسک نقدینگی دارایی و ریسک نقدینگی سرمایه گذاری تقسیم کرد . ریسک نقدینگی دارایی به دلیل خریداران کافی و فروشندگان ناکافی در مقابل سفارشات فروش ایجاد می ‎شود . ریسک نقدینگی از آن جهت در نظر سرمایه گذاران مورد توجه است کهمی توانند دارایی مورد نظر را سریعا خرید و فروش کنند ، بدون آنکه قیمت دارایی دچار نوسانات شدید شود .به همین دلیل دارایی مذکور را دارای قدرت نقدینگی بالا می دانند .هر چقدر خرید و فروش دارایی سریع انجام شود ریسک نقدینگی کمتر خواهد بود. از سوی دیگر زمانی است که فردی خواستار سرمایه گذاری در سهام شرکت های کوچکی باشد ،باید برای خرید یا فروش آن ها چند روز یا چند هفته منتظر بماند و ممکن است قیمت کمتری برای فروش پیشنهاد دهد.

ریسک عملیاتی :

این نوع ریسک ناشی از خرابی های عملیاتی مانند سوء مدیریت یا خرابی های فنی است . ریسک عملیاتی را می ‎توان به ریسک کلاهبرداری و ریسک مدل طبقه بندی کرد . ریسک کلاهبرداری به دلیل عدم کنترل ایجاد می ‎شود و ریسک مدل به دلیل کاربرد نادرست مدل ایجاد می ‎شود.

ریسک قانونی :

این نوع ریسک مالی ناشی از محدودیت های قانونی مانند دادخواست ها است . هر زمانی که یک شرکت به دلیل رسیدگی های قانونی دچار ضرر مالی شود ، این یک ریسک قانونی خواهد بود . اگر یک معامله از نظر قانونی انجام پذیر نباشد این ریسک مطرح خواهد شد . این ریسک با ریسک اعتباری ارتباط دارد ، چرا که طرفین معامله اگر در معلمله دچار ضرر و زیان گردند به دنبال بستری قانونی برای زیر سوال بردن اعتبار معامله می باشند .ریسک قانونی به صورت شکایت سهام داران علیه شرکتی که ضررده باشد، می تواند ظاهر گرد.

ریسک اعتباری :

این نوع ریسک که به عنوان ریسک پیش فرض نیز شناخته می ‎شود، در صورتی رخ می‎ دهد که وام گیرنده قادر به بازپرداخت اقساط وام خود نباشد . سرمایه گذاران تحت تاثیر ریسک مالی از کاهش درآمد ناشی از بازپرداخت وام و همچنین اصل سود از دست رفته رنج می ‎برند . طلبکاران نیز ممکن است افزایش در هزینه های جمع آوری بدهی را تجربه ی ‎کنند.

این خطر، مربوط به ساختار سرمایه، معاملات مالی و قرار گرفتن در معرض پیش فرض است . این اصطلاح معمولا برای بازتاب عدم اطمینان سرمایه گذار در جمع آوری بازده و پتانسیل همراه با ضرر پولی استفاده می ‎شود. مشاغل در صورت عدم مدیریت و استدال مالی صحیح ، ریسک مالی را تجربه خواهند کرد و بر اساس عوامل داخلی ، این ریسک به معنی عدم موفقیت در تعهدات خود است.

پیش فرض و تغییر نرخ بهره بازار نیز می ‎تواند باعث ایجاد ریسک مالی شود . پیش فرض ها عمدتا در بازار بدهی و اراق قرضه اتفاق می ‎افتد زیرا شرکت ها و یا سایر صادر کننده ها قادر به پرداخت بدهی های خود نبوده و به سرمایه گذاران آسیب می ‎زنند . تغییر در نرخ بهره بازار می ‎تواند اوراق بهادار فردی را به سمت سود سرمایه گذاران سوق دهد.

ریسک سوداگرانه :

در صورتی که سرمایه گذار تحقیقات مناسبی قبل از انجام سرمایه گذاری خود به عمل نیاورده باشد ، برای رسیدن به سود بالا نیازمند صرف هزینه بالایی خواهد بود . در چنین شرایطی هزینه زیادی صرف شده و سرمایه گذار ضرر خواهد کرد.

ریسک ارزی :

سرمایه گذاران دارای ارز های خارجی در معرض ریسک ارزی هستند زیرا عومل مختلفی از جمله تغییرات نرخ بهره و تغییر سیاست های پولی می ‎تواند ارزش محاسبه شده یا ارزش پول آن ها را تغییر دهد و همچنین تغییر در قیمت ها به دلیل نوسانات بازار، تغییرات سیاسی ، بلایای طبیعی ، تغییرات دیپلماتیک یا مشکلات اقتصادی ممکن است باعث ایجاد شرایط بی ثبات در سرمایه گذاری های خارجی شده و مشاغل و افراد را متحمل ضرر کند.

ابزاری برای کنترل ریسک مالی

خوشبختانه ابزارهای زیادی در اختیار افراد ، مشاغل و دولت ها قرار گرفته است که به آن ها امکان محاسبه میزان ریسک مالی مورد نظر خود را می ‎دهد.

متداول ترین روش هایی که متخصصان سرمایه گذاری برای تجزیه و تحلیل خطرات مرتبط با سرمایه گذاری های طولانی مدت یا بورس سهام استفاده می ‎کنند ، شامل تجزیه و تحلیل بنیادی ، تحلیل تکنیکی و تحلیل کمی است.

تجزیه و تحلیل بنیادی فرآیند اندازه گیری ارزش ذاتی یک امنیت با ارزیابی کلیه جنبه های مشاغل اصلی از جمله دارایی شرکت و درآمد آن است.

تجزیه و تحلیل فنی فرآیند ارزیابی اوراق بهادار از طریق آمار است و نگاهی به بازده های تاریخی ، حجم تجارت ، قیمت سهام و سایر داده های عملکرد دارد.

تجزیه و تحلیل کمی ، ارزیابی عملکرد تاریخی یک شرکت با استفاده از محاسبات مالی خاص است.

به عنوان مثال هنگام ارزیابی مشاغل ، نسبت بدهی به سرمایه ، نسبت بدهی مورد استفاده را با توجه به ساختار کل سرمایه شرکت اندازه گیری می ‎کند . میزان بالای بدهی نشانگر یک سرمایه گذاری ریسک پذیر است و نسبت دیگر یعنی نسبت هزینه سرمایه ، جریان نقدی را از عملیات با هزینه های سرمایه تقسیم می ‎کند تا مشخص شود که چه مقدار پول برای ادامه کار پس از ارائه بدهی برای شرکت باقی خواهد ماند.

مدیران حرفه ای ، معامله گران ، سرمایه گزاران انفرادی و افسران سرمایه گذاری شرکت ها از تکنیک های محافظت از حراست استفاده می ‎کنند تا در معرض ریسک های مختلف مالی قرار نگیریند . استفاده استراتژیک از ابزار ها مانند قرارداد های گزینه ای برای جبران احتمال نوسانات نامطلوب قیمت صورت می‎ گیرد . شما از این طریق قادر به محافظت از سرمایه خود خواهید بود.

جوانب مثبت و منفی ریسک مالی

ریسک مالی به خودی خود ، خوب یا بد نیست و در درجات مختلفی وجود دارد.

البته " ریسک " به خودی خود دارای مفهوم منفی ای است و ریسک مالی نیز از این قاعده مستثنا نیست . ریسک مالی می ‎تواند از یک تجارت گسترش یافته و بازار، دولت و حتی کل جهان را تحت تاثیر قرار دهد . ریسک مالی ممکن است ناشی از منابع یا نیروهای غیر قابل کنترل باشد که غلبه بر آن ها بسیار دشوار خواهد بود.

اگرچه ریسک مالی پدیده مثبتی نیست اما با این حال درک آن می ‎تواند منجر به تصمیم گیری های بهتر و آگاهانه تردر زمینه تجارت یا سرمایه گذاری شود . ارزیابی میزان ریسک مالی مرتبط با یک امنیت یا دارایی به تعیین ارزش آن سرمایه گذاری کمک می ‎کند و در صورتی که ریسک مالی کنترل نشود ، پیامد های جبران ناپذیری خواهد داشت.

ریسک مالی چیست؟ انواع ریسک مالی که باید آن‌ها را بشناسیم (بخش اول)

دوری از ریسک در بازارهای مالی، ممکن نیست. ریسک‌های مالی متعددی بر سر راه‌مان در زندگی سبز می‌شوند که باید با آن‌ها روبه‌رو شویم. برای مثال با داشتن یک خانواده، کسب درآمد و سرمایه‌گذاری پول‌مان، ناگریز خودمان را در معرض چند گونه از ریسک‌های مالی قرار می‌دهیم که گاهی حتی از وجودشان بی‌خبریم. درک مفهوم ریسک مالی (Financial Risk) و تأثیر هر یک از گونه‌های مختلف ریسک بر زندگی، کمک خوبی است در برابر حفاظت از ریسک احتمالی از دست پول یا دیگر فرصت‌ها.
ما نمی‌توانیم این ریسک‌ها انواع ریسک مالی را از بین ببریم اما می توانیم آن‌ها را کاهش دهیم و یا کنترل کنیم. برای انجام این کار ابتدا باید انواع ریسک را بشناسیم و سپس برای غلبه بر آن‌ها برنامه ریزی کنیم. در بخش اول این مقاله قصد داریم تا گونه‌های مختلف ریسک مالی را برای‌تان معرفی کنیم و مقداری به کلیات مفهوم ریسک مالی می‌پردازیم و در بخش دوم موضوع را با نحوه ارزیابی میزان ریسک پذیری خودمان با بیان مفاهیم ریسک‌پذیری و ظرفیت ریسک دنبال می‌کنیم و انواع دیگری از ریسک مالی را توضیح می‌دهیم که امکان مواجهه با آن‌ها در زندگی برایمان ملموس‌تر است.

ریسک مالی چیست؟

ریسک مالی را می‌توان به صورت گونه‌های مختلف از ریسک‌هایی که به امور مالی‌مان مربوط می‌شوند، تعریف کرد. ریسک مالی به معنای ریسک از دست دادن یا احتمال از دست دادن پول یا دارایی‌های ارزشمند است. مهم است که بدانیم برخی از ریسک‌ها، توأمان به زندگی و سرمایه‌گذاری ربط پیدا می‌کنند. بیایید برای درک بهتر از ریسک مالی، ابتدا در مورد سرمایه‌گذاری صحبت کنیم.
هدف غایی از ورود به عرصه سرمایه‌گذاری ساخت ثروت و رشد پول‌مان در راستای دست‌یابی بهتر به اهداف مالی‌مان است. وقتی از سرمایه‌گذاری صحبت می‌کنیم، می‌بایست «از دست دادن پول» را نیز به عنوان یک ریسک کاملا بدیهی در نظر بگیریم. از طرفی، ضرر در سرمایه‌گذاری تنها روش از دست رفتن پول قلمداد نمی‌شود؛ بلکه چندین و چند روش برای از بین رفتن پول وجود دارد. به همین خاطر مهم است که از تمام ریسک‌هایی که در طول زندگی با آن‌ها مواجهیم و گزینه‌هایی که برای محافظت از آن‌ها در اختیار داریم، آگاه باشیم.

دسته‌بندی ریسک‌های مختلف

مفهوم ریسک به چهار دسته اصلی تقسیم می‌شود:

دسته‌بندی اول: ریسک‌هایی که می‌بایست از آن‌ها دوری کرد؛ یعنی ریسک‌هایی با نوسانات و شدت تخریب فراوان. صخره‌نوردی بدون طناب و باقی تجهیزات مورد نیازش، یک مثال از این نوع ریسک به شمار می‌رود. اگر بدون تجهیزات به صخره‌نوردی روید احتمال آسیب دیدنتان، آن هم از نوع شدید، خیلی زیاد است. برای درمان ضرر جسمانی، باید هزینه‌های فراوانی انجام دهیم.
دسته‌بندی دوم: ریسک‌هایی هستند با نوسان بالا (یعنی ممکن است زیاد تکرار شوند) ولی با شدت تخریب و ضرر کم. برای مثال گم کردن سوئیچ خودرو یا ریختن مایعات رنگی بر روی لباس.
دسته‌بندی سوم: ریسک‌هایی که می‌بایست برای‌شان جایگزین‌ در نظر گرفت. یعنی ریسک‌های با نوسان پایین ولی شدت تخریب بالا. برای مثال ریسک مرگ ناگهانی آن هم در شرایطی که زندگی چندین نفر به امور مالی شما بستگی دارد. در این شرایط اوضاع زندگی چندین نفر ممکن است به هم بریزد.
دسته‌بندی چهارم: ریسک‌هایی که می‌بایست نگاه‌شان داریم. یعنی ریسک‌های با نوسان و شدت تخریب پایین. برای مثال تعویض تجهیزات آسیب‌دیده ورزشی یا صفحه شکسته گوشی‌تان با نوع سالم‌شان.

روش‌های دیگر برای طبقه‌بندی ریسک‌های مالی

ریسک‌ها را به اشکال زیر نیز می‌توان طبقه‌بندی کرد:

ریسک خالص: برای رفع این نوع ریسک‌ها عموما به سمت خرید بیمه می‌رویم. این ریسک‌ها یا موجب ضرر می‌شوند یا هیچ؛ چیزی بین این دو وجود ندارد. خروجی این دسته از ریسک‌ها چیزی جز ضرر نیست. برای مثال: مرگ، تصادفات رانندگی، آتش‌سوزی و. .

ریسک‌های گمانی: این دسته از ریسک‌ها را می‌توان داوطلبانه مرتکب شد؛ که یا سود می‌دهد یا زیان. تمام ریسک‌های گمانی به صورت آگاهانه انجام می‌گیرند که البته به مانند ریسک‌های خالص قابلیت بیمه شدن نیز ندارند. مانند سرمایه‌گذاری در بازار بورس یا راه‌اندازی یک تجارت.

ریسک‌های موضوعی: این مدل از ریسک‌ها به شیوه درک شخص از آن، بستگی دارند و دست هر شخص برای تفسیر شدت این نوع ریسک‌ها باز است.
به این مثال توجه کنید: لوک و مایلی به شهر ساکرامنتو ایالت کالیفرنیا مهاجرت می‌کنند. همکار لوک به او گفته بود که پلیس‌های این شهر حواس‌شان به سرعت غیر مجاز خودروها هست و همه رانندگان متخلف را جریمه می‌کنند. به همین دلیل، لوک برای خودرویش یک دستگاه هشداردهنده سرعت می‌خرد؛ زیرا به این درک رسیده که خودرویش در خطر (ریسک) جریمه شدن به علت سرعت بالا قرار دارد؛ در حالی‌که همسرش، مایلی، هیچ کاری در این زمینه انجام نمی‌دهد؛ زیرا از نظر او ریسک خاصی به حساب نمی‌آید.

ریسک‌های عینی: ریسک عینی ریسکی است که قابلیت بیمه شدن ندارد و احتمال ضرر در آن را می‌توان تخمین زد. این ریسک‌ها قابلیت اندازه‌گیری و کمیت‌بندی دارند. یک اندازه خاص در هنگام انجام این ریسک‌ها وجود دارد که مقدار ریالی ضرر آن را می‌توان حساب کرد.
به این مثال توجه کنید: انتشار ارقام جریمه‌های سرعت غیرمجاز بر حسب تعداد گواهینامه‌های موجود در شهر ساکرامنتو، می‌تواند ریسک موضوعی مطرح شده توسط همکار لوک را در مثال قبل، تأیید یا تکذیب کند.

شما چقدر به این ریسک‌ها در زندگی خود توجه می‌کنید؟

ریسک‌های سرمایه‌گذاری

سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه با دو نوع ریسک سیستماتیک و غیرسیتماتیک مواجه خواهد داشت. ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک، مفاهیمی تخصصی هستند که آشنایی با آن‌ها و مدیریت کردن‌شان، نیاز به تخصص و دانش مالی بالایی دارد. در ادامه توضیح بیش‌تری در این باره می‌دهیم.

ریسک سیستماتیک ریسکی است که بر کل بازار تاثیر می‌گذارد و منحصر به یک صنعت یا سهام خاص نیست. ریسک‌های سیستماتیک حاصل عواملی کلانی چون تحریم، جنگ، تورم و . می توانند باشند. به همین دلیل، به ریسک‌های سیستماتیک، ریسک‌های غیرقابل حذف نیز می‌گویند زیرا سرمایه‌گذار قادر به حذف یا کنترل آن نیست. سرمایه‌گذاری تمام پول در تنها یک محل، ریسک سیستماتیک را افزایش می‌دهد. سرمایه‌گذار می‌تواند با سرمایه‌گذاری در چندین محل متفاوت، مانند املاک و اوراق مشارکت، آن را کاهش دهد و بهتر از سرمایه‌اش محافظت کند. یکی دیگر از راه‌های کنترل ریسک سیستماتیک این است که سرمایه‌گذار، ریسک سرمایه‌گذاری مورد نظر خود را که با ریسک کل بازار مقایسه کند و ببیند که سرمایه‌گذاری او در مقایسه با بازار چه میزان بی‌ثبات‌تر و پر نوسان‌تر است.

ریسک‌های غیرسیستماتیک مربوط به کل بازار نیستند و منحصر به یک شرکت یا سهام خاص هستند. این ریسک‌ها هم‌چنین به ریسک‌های چندگانه‌ساز نیز معروف است؛ یعنی استفاده از یک سبد سرمایه گذاری و متنوع سازی آن می‌تواند ریسک سرمایه‌گذاری را به پایین‌تر حد ممکن رساند.

علاوه بر این انواع ریسک مطرح شده، ریسک های مالی مهم دیگری نیز وجود دارد که احتمال دارد در زندگی با آن‌ها مواجه شویم. برای آشنایی با انواع دیگر ریسک مالی و همچنین اشنایی با نحوه ارزیابی خودمان در مواجهه با ریسک مالی بخش دوم این مطلب را بخوانید.

انواع ریسک در امور مالی و روش های کنترل

انواع ریسک در امور مالی ، خطر احتمال تفاوت نتایج واقعی با نتایج مورد انتظار است. در مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه، ریسک به عنوان نوسان بازده تعریف می شود. مفهوم ریسک و بازده این است که دارایی های پرریسک باید بازده مورد انتظار بیشتری داشته باشند تا نوسانات بالاتر و افزایش ریسک را برای سرمایه گذاران توجیه پذیر نمایند.

ریسک در امور مالی

به طور کلی دو دسته ریسک اصلی وجود دارد: سیستماتیک و غیرسیستماتیک. ریسک سیستماتیک عدم اطمینان بازار در یک سرمایه گذاری است، به این معنی که احتمال آن وجود دارد که عوامل خارجی بر همه یا بسیاری از سازمان های یک صنعت یا گروه تاثیر می گذارد. ریسک غیرسیستماتیک نشان دهنده عدم قطعیت خاص دارایی است که می تواند بر عملکرد یک سرمایه گذاری تاثیر بگذارد.

در زیر لیستی از مهم ترین انواع ریسک مالی وجود دارد که یک تحلیل گر مالی باید هنگام ارزیابی فرصت های سرمایه گذاری در نظر بگیرد:

• ریسک سیستماتیک – تاثیر کلی بازار
• ریسک غیرسیستماتیک – عدم اطمینان خاص دارایی
• ریسک سیاسی / نظارتی – تاثیر تصمیمات سیاسی و تغییرات در مقررات
• ریسک مالی – ساختار سرمایه سازمان (درجه اهرم مالی یا بار بدهی)
• ریسک نرخ بهره – تاثیر تغییر نرخ بهره
• ریسک کشوری – عدم قطعیت ها در خصوص یک کشور
• ریسک اجتماعی – تاثیر تغییرات در هنجارها و رفتارهای اجتماعی
• ریسک زیست محیطی – عدم اطمینان در مورد تعهدات زیست محیطی یا تاثیر تغییرات در محیط
• ریسک عملیاتی – عدم اطمینان در مورد عملکرد یک شرکت یا سازمان همکار از جمله زنجیره تامین آن، تحویل محصولات یا خدمات
• ریسک مدیریت – تاثیری که تصمیمات یک تیم مدیریت بر سازمان می گذارد
• ریسک حقوقی – عدم قطعیت مربوط به پرونده های قضایی
• رقابت – میزان رقابت در یک صنعت و تاثیر رقبا بر سازمان

زمان در مقابل انواع ریسک

هر چه جریان نقدینگی یا بازدهی مورد انتظار در آینده دورترباشد، این خطرناک تر و نامطمئن تر خواهد بود. بین زمان و عدم اطمینان همبستگی مثبت و شدیدی وجود دارد که نمی توان آن را نادیده گرفت.

در ادامه دو روش مختلف برای فائق آمدن به این عدم اطمینان و مدیریت آن را بررسی خواهیم کرد که هر دو تابعی از زمان هستند.

تنظیم ریسک در امور مالی

از آنجا که سرمایه گذاری های مختلف دارای درجات مختلف عدم اطمینان یا نوسان هستند ، تحلیلگران مالی “میزان” عدم اطمینان درگیر را “تنظیم می کنند”. به طور کلی، دو روش معمول برای تعدیل وجود دارد: روش نرخ تنزیل و روش جریان مستقیم وجه نقد.

روش نرخ تنزیل در تنظیم ریسک امور مالی

روش نرخ تخفیف برای تعدیل ریسک برای سرمایه گذاری متداول ترین روش است، زیرا استفاده از آن کاملاً ساده است. مفهوم این است که جریان های نقدی پیش بینی شده در آینده از یک سرمایه گذاری باید با توجه به ارزش زمانی پول و حق بیمه اضافی سرمایه گذاری تنزیل داده شوند.

روش جریان نقدی مستقیم در تنظیم ریسک امور مالی

انجام روش جریان مستقیم وجوه نقد دشوارتر است، اما تجزیه و تحلیل دقیق تری را ارائه می دهد. در این روش، یک تحلیلگر مستقیماً جریان های نقدی آینده را با استفاده از یک ضریب اطمینان بر آن ها تنظیم می کند. ضریب اطمینان برآورد میزان واقعی دریافت جریان های نقدی است. از آنجا، تحلیلگر برای بدست آوردن ارزش فعلی خالص (NPV) سرمایه گذاری، به سادگی مجبور است جریانات نقدی را در زمان ارزش پول تنزیل کند. وارن بافت به دلیل استفاده از این روش برای ارزیابی شرکت ها مشهور است.

الگوهای کنترل ریسک

رویکردهای مختلفی وجود دارد که سرمایه گذاران و مدیران سازمانی می توانند برای مدیریت عدم اطمینان استفاده کنند. در زیر خلاصه ای از رایج ترین استراتژی های مدیریت ریسک آورده شده است:

متنوع سازی روشی برای کاهش ریسک غیر سیستماتیک (خاص) با سرمایه گذاری در تعدادی از دارایی های مختلف است. مفهوم این است که اگر یک سرمایه گذاری از یک حادثه خاص عبور کند و باعث کاهش سودآوری شود، سرمایه گذاری های دیگر آن را متعادل می کنند.

طیف گسترده ای از محصولات بیمه ای وجود دارد که می تواند برای محافظت از سرمایه گذاری ها در برابر حوادث فاجعه بار مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال می توان به بیمه اشخاص، بیمه مسئولیت عمومی، بیمه املاک و غیره اشاره کرد.

روش عملیاتی

روش های عملیاتی بی شماری وجود دارد که مدیران می توانند از آن ها برای کاهش خطرپذیری تجارت خود استفاده کنند. به عنوان مثال می توان به بررسی، تجزیه و تحلیل و بهبود شیوه های ایمنی آنها اشاره کرد. استفاده از مشاوران مدیریت برای بررسی کارایی عملیاتی؛ استفاده از روش های قوی برنامه ریزی مالی و متنوع کردن فعالیتهای تجاری از جمله آنها می باشد.

کلام آخر

شما چه روش های دیگری را موثر در کاهش ریسک در امور مالی می شناسید که در بالا به آن ها اشاره نکرده باشیم. چه تجربیاتی در این زمینه دارید؟ تجربیات و نظرات خود را با ما و دیگر کاربران وبلاگ مشاوره مدیریت غزال در میان بگذارید.

انواع ریسک در بازارهای مالی که باید با آنها آشنا باشید.

احتمالا با شنیدن کلمه ریسک به یاد خطر می افتید اما باید بگوییم ریسک در بازارهای مالی همیشه منفی و خطرناک نیست چرا که بدون ریسک، سودی نیز به دست نخواهد آمد. به طور کلی ریسک وقتی وجود دارد که از آینده نامطمئن هستیم. یعنی هرچه اطلاعات ما درباره اتفاقی در آینده بیشتر باشد یا مطمئن باشیم که آن اتفاق در آینده خواهد افتاد، ریسک کمتر می‌شود. برخلاف انتظارتان در بازارهای مالی، ریسک می‌تواند مفهوم مثبتی هم داشته باشد. ممکن است ما خود را در موقعیتی قرار دهیم که با وجود ریسک بالا، فرصت طلایی نصیبمان شود. پس در بازارهای مالی، می‌توان گفت که ریسک، هم بعد مثبت دارد و هم بعد منفی. در بازارهای مالی، به اختلاف میان بازده مورد انتظار و بازده واقعی، ریسک می‌گویند. بازده مورد انتظار آن بازده‌ای است که از اهداف قیمتی که ما برای یک دارایی در نظر داریم، محاسبه می‌شود و بازده واقعی آن بازدهی است که در واقعیت به وجود می‌آید.

انواع ریسک در بازارهای مالی

به طور کلی می‌توان ریسک را در دو گروه تقسیم بندی کرد.

• ریسک واقعی یا خالص
• ریسک پویا یا سودگرانه

ریسک واقعی در واقع همان خطرات فیزیکی مثل جنگ، بیماری، سیل، زلزله و. است. کنترل این نوع از ریسک در اختیار ما نیست و همیشه با خسارت همراه است. وجود بیمه، میزان خسارت در این ریسک را کم می‌کند.

در طرف مقابل، ریسک پویا قابل اندازه‌گیری است. درنتیجه می‌توان سود یا زیان حاصل را محاسبه کرد. انواع سرمایه‌گذاری دارای این ریسک هستند. این نوع ریسک در صورت رفتار هوشمندانه، می‌تواند به نتایج مثبت و سود ده ختم شود.

ریسک‌پذیری در افراد

می‌توان گفت به طور کلی سه گروه از افراد در بازارهای سرمایه از نظر ریسک‌پذیری وجود دارند:

افراد محافظه کار هستند و ترجیح می‌دهند بازده مطمئن تر و احتمال موفقیت بالا داشته باشند.

این دسته افراد جسوری هستند و ریسک بالا را به منظور دریافت سود بالا می‌پذیرند.

این افراد حاضر به سرمایه گذاری در بازار های پر ریسک نیستند ولی از انواع ریسک مالی ریسک کردن هم نمی ترسند.

ریسک ها در سرمایه گذاری

ریسک را می‌توان به صورت کلی به دو گروه زیر تقسیم بندی کرد:

ریسک سیستماتیک

این ریسک به شرایط سیاسی و اقتصادی کلان کشور مربوط می شود و نمی‌توان آن را حذف کرد. این نوع ریسک تاثیرش را بر روی کل بازار و صنایع می‌گذارد.

ریسک غیرسیستماتیک

این ریسک را می‌توان مدیریت کرد و با بررسی، میزان این ریسک را به کمترین مقدار ممکن رساند. اگر یک شرکت مدیریت خوبی ندارد یا صنعتی که در آن فعالیت می‌کند شرایط خوبی ندارد، فروش این شرکت کم شده و محصولات جدیدی به بازار ارائه نداده و یا در رقابت با رقیبان تجاری عقب افتاده است، ما با بررسی شرایط این شرکت می‌توانیم از خرید سهام و سرمایه‌گذاری در آن اجتناب کنیم. علاوه بر این، می‌توان به ریسک‌های دیگری در بازار سرمایه اشاره کرد.

ریسک تورم

نرخ تورم که هر ساله از طرف بانک مرکزی اعلام می شود و تاثیر روی ارزش پول ملی می گذارد. در دهه 80 با 100.000 تومان می‌توانستید یک سکه تمام بخرید اما با این مقدار پول در دهه 90 چه کاری می‌توانید انجام دهید؟ فرض کنید نرخ تورم سالیانه 20% باشد. در ابتدای سال شما در یک دارایی سرمایه‌گذاری می‌کنید و انتظار دارید با توجه به مطالعات و بررسی‌هایتان از پتانسیل این بازار در سال جاری، در انتهای سال 60% سود کنید. در پایان سال در صورتی که شما به بازدهی مورد نظرتان دست یابید، نه 60% بلکه تنها 40% با احتساب تورم سال سود کرده‌اید. حال اگر سال بعد تورم 30% باشد، احتمالا دیگر 60% سود انتهای سال برای شما جذاب نخواهد بود. باتوجه به میزان تورمی که هر ساله تجربه می‌کنیم، باید سرمایه‌گذاری را انتخاب کنیم که بهترین بازده در سال را داشته باشد که نهایتا با احتساب تورم سالیانه، بهترین بازدهی را داشته باشیم. به این ریسک که حاصل از افزایش نرخ تورم است، ریسک تورم می‌گویند.

ریسک نرخ سود (ریسک نرخ بهره)

ریسک نرخ سود یکی از انواع ریسک در بازارهای مالی است. اگر فرض کنیم نرخ سود بانکی امسال 18% باشد و شما در بازاری سرمایه‌گذاری کنید که بازدهی 20% دارد، این سرمایه گذاری، سرمایه گذاری خوبی است که بیش از بانک به شما سود می‌دهد. حالا اگر بانک مرکزی نرخ بهره را از 18 به 22% افزایش دهد، دیگر این سرمایه‌گذاری شما ارزشی ندارد چون با ریسک کمتر، بانک به شما سود 22% پرداخت می‌کند. همچنین چون در این مواقع که سود بانک بیشتر از سود دیگر بازارهاست، سرمایه از بازارهای مالی به بانک منتقل می‌شود که باعث رکود در این بازارها می‌شود. این ریسک در دنیای بورس بیشتر بر روی اوراق بهادار با درآمد ثابت تاثیرگذار است.

ریسک نرخ ارز

ریسک نرخ ارز بر روی سهام شرکت هایی تاثیر دارد که یا صادر کننده محصولات هستند یا وارد کننده مواد اولیه. درصورتی که نرخ ارز افزایش یابد، هزینه مواد اولیه شرکت که واردات دارد، بیشتر می‌شود در نتیجه سودی که می سازد، کمتر می‌شود. در مقابل صادرات محصولات شرکت دیگر گران‌تر تمام می‌شود که باعث افزایش سود آن می‌شود. در شرکت اول افزایش نرخ ارز اتفاق خوبی نیست اما برای شرکت دوم می‌توان گفت که اتفاق خوبی است. این نوع ریسک، از زیرمجموعه‌های ریسک سیستماتیک است و شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران تاثیر زیادی روی آن ندارند.

ریسک مالی

شرکت‌ها برای توسعه برنامه‌ها و فعالیت‌های خود، می‌توانند از بانک تسهیلات دریافت کنند که علاوه بر اصل پول، سود آن را نیز باید پرداخت کنند. این تسهیلات و تعهدات مالی هر شرکت در صورت مالی شرکت وجود دارد. هرچه تعهدات مالی شرکت بیشتر باشد، توانایی شرکت برای سوددهی کاهش می‌یابد و ریسک مالی شرکت افزایش می‌یابد.

ریسک نقدشوندگی

نقدشوندگی یک دارایی به این معناست که آن دارایی در چه مدتی به پول نقد تبدیل می‌شود. مثلا یک قطعه زمین به ارزش 100 میلیارد تومان، هرچقدر هم ارزنده باشد، از آنجایی که فروشش طول می‌کشد، نقدشوندگی پایینی دارد اما ممکن است همین 100 میلیارد سرمایه‌گذاری در یک سهم بورسی، به راحتی طی چند روز به پول نقد تبدیل شود که نشان می‌دهد آن سهم نقدشوندگی بالایی دارد. هرچه یک دارایی راحت‌تر به پول نقد تبدیل شود، نقدشوندگی‌اش بالاتر است. تصمیمات و عملکرد یک شرکت در بورس، باعث می‌شود تمایل افراد به خرید سهم آن شرکت تغییر کند و در نتیجه نقدشوندگی آن تغییر کند، این مساله را تحت عنوان ریسک انواع ریسک مالی نقدشوندگی بررسی می کنیم.

ریسک تجاری

یکی از انواع ریسک در بازارهای مالی، ریسک تجاری است. در دنیای تجارت، شرکت‌هایی که در یک گروه صنعتی فعالیت می‌کنند، رقیب تجاری هم هستند. مثلا در دنیا و کشورمان تعدادی کارخانه تولید اتومبیل در حال فعالیت هستند. ریسک تجاری، به عنوان قدرت شرکت در فروش محصولات و تامین هزینه‌های خود بررسی می‌شود. تقاضا برای محصول یک شرکت، هزینه تولید آن، حاشیه سود شرکت و. از عوامل تاثیرگذار بر این ریسک است.

ریسک اعتباری

این ریسک، ریسک عدم بازپرداخت سود یا اصل سرمایه است. اوراق قرضه دولتی کمترین میزان ریسک اعتباری و اوراق بهادار شرکت، بیشترین میزان این نوع ریسک را دارد.

ریسک سیاسی (ژئوپلتیک)

نبودن ثبات سیاسی، امکان وقوع جنگ داخلی یا خارجی، تغییرات در قوانین و. از انواع این ریسک است. ریسک سیاسی زیرمجموعه ریسک‌های سیستماتیک است. هرگونه تغییرات در این ریسک، بر عملکرد شرکت‌ها و قیمت سهام آنها تاثیرگذار است. هرچه سرمایه‌گذاری با افق بلندمدت‌تری برنامه‌ریزی شود، این ریسک هم بیشتر می‌شود.

ریسک کشور

کشورها، همانند شرکت‌ها اقدام به دریافت تسهیلات از نهادهای بین‌المللی مالی (مثل صندوق بین‌المللی پول) می‌کنند. زمانی که یک کشور توانایی پرداخت این تسهیلات را نداشته باشد، ریسک کشور افزایش می یابد. قدرت یک شرکت در بازپرداخت این تسهیلات، بر اقتصاد داخلی کشور تاثیر می گذارد. این ریسک‌ها برروی تمامی بازارهای مالی یک کشور تاثیرگذار است. البته میزان تاثیرگذاری هر ریسک، به بازار مدنظر بستگی دارد.

ریسک به ریوراد چیست؟

ریسک به ریوراد یا نسبت سود به زیان، برای تعیین حد ضرر و حد سود برای سرمایه‌گذاری استفاده می‌شود. این نسبت به شکل زیر محاسبه می‌شود:

حد ضرر - قیمت سهم = ریسک (زیان)

قیمت سهم - حد سود = ریوارد (سود)

هرچه نسبت ریسک به ریوارد کمتر (مخصوصا کمتر از 50%) شود، سهم برای خرید مناسب‌تر است. اگر این نسبت بالای 100% باشد یعنی ریسک بیشتر از پتانسیل کسب سود است و معامله اصلا منطقی نیست. فرض کنید یک سهم را در قیمت 1000 تومان خریده‌اید. حد ضرر 800 تومان و حد سود 1600 تومان است. با تعاریف فوق، ریسک معامله برابر 200 و ریوارد برابر 600 می باشد. بنابراین، با رعایت این حد سود و حد ضرر، ورود به چنین معامله ای منطقی می باشد.

بورس مناسب چه کسی است؟

برای پاسخ به این سوال باید اول بدانید که از نظر میزان ریسک پذیری، شما چه نوع معامله‌گر یا سرمایه‌گذاری هستید. در بازار بورس ایران، اوراق مشارکت و اوراق اجاره، چون شرکت متعهد به بازپرداخت سود و اصل پول است، کم‌ریسک‌ترین نوع سرمایه گذاری است. سرمایه گذاری در صندوق‌های سرمایه گذاری یا سبدگردانی، از آنجایی که توسط تیم‌های حرفه‌ای تحلیل بازار رصد می‌شوند، ریسک معقولی دارند اما همچنان ریسک بالاتری نسبت به اوراق بدهی دارند. خرید سهم شرکت‌ها، چون تمامی ریسک‌هایی که در بالا گفته شد روی آن تاثیر دارد، ریسک معقول اما بیشتری نسبت به موارد قبلی دارد و در نهایت قراردادهای آتی هم از آنجایی که شرایط خاص خود را دارند، پرریسک‌ترین حالت سرمایه‌گذاری در بورس است. چون بورس از نظر ریسک سرمایه گذاری گسترده است، شما با دانستن میزان ریسک پذیری خود، می‌توانید انتخاب مناسبی برای سرمایه‌گذاری در بورس داشته باشید.

نمودار ریسک و بازده

هرچه ریسک در بازارهای مالی بیشتر باشد، بازدهی مورد انتظار ما نیز بیشتر می‌شود اما این قانون تا یک مقدار مشخصی از ریسک صادق است. از یک میزان ریسک، هرچه بیشتر ریسک کنیم، بازده مورد انتظار ما بیشتر نمی ‎شود و ثابت می‌ماند. با اندازه گیری حالات مختلف و مشاهده نمودار ریسک به ریوارد (بازده)، درک این مساله راحت‌تر است.

جمع بندی

در این مقاله با مفهوم ریسک در بازارهای مالی و انواع آن آشنا شدیم. ریسک یک جزء جدایی ناپذیر در بازارهای مالی به حساب می آید و بدون آن، سود نیز معنا ندارد. چیزی که اهمیت دارد، مدیریت ریسک می باشد که با روش های مختلفی صورت می گیرد و البته داشتن تجربه نیز در آن حرف اول را می زند.