نقدینگی (Liquidity) چیست؟
نقدینگی یا لیکوییدیتی (Liquidity) به میزان سهولت تبدیل یک دارایی به پول نقد گفته می شود. نقدینگی به میزان پول نقدی(cash) که به راحتی در دسترس باشد یا به سرعت تبدیل یک دارایی به پول نقد اشاره دارد.
به طور کلی دو نوع نقدینگی وجود دارد:
۱. نقدینگی بازار که به معنی فروش آسان یک سرمایه است، سرمایه ای که یک بازار بزرگ و با ثبات برای آن وجود دارد.
۲. نقدینگی حسابداری که به مقدار پول آماده ای که یک شرکت در اختیار دارد، اشاره دارد. سرمایه گذاران از آن برای سنجش سلامت مالی شرکت استفاده می کنند.
نقدینگی ممکن است بسته به زمینه آن معنای دیگری نیز پیدا کند ، اما همیشه به یک چیز مربوط می شود: پول نقد، یا پول آماده.
در این مقاله از سکه نیوز، موارد بالا را به طور کامل توضیح می دهیم.
نقدینگی (Liquidity) چیست؟
نقدینگی به مبلغی گفته می شود که بلافاصله برای پرداخت بدهی ها یا استفاده برای سرمایه گذاری در دسترس است. این تعریف، مفهوم وجه نقد موجود و سرعت تبدیل دارایی مالی یا اوراق بهادار به پول نقد بدون از دست دادن قابل توجه ارزش آن را نشان می دهد. به عبارت دیگر، فروش دارایی چه مدت طول می کشد؟ پاسخ این سوال نقدینگی را نشان می دهد.
نقدینگی از این جهت مهم است که نشان می دهد یک شرکت چقدر در انجام تعهدات مالی و پرداخت هزینه های غیرمنتظره انعطاف پذیر است. همچنین این مفهوم برای افراد حقیقی نیز صدق می کند. هرچه دارایی های نقدینگی (پس انداز نقدی و سبد سرمایه گذاری) آنها در مقایسه با بدهی هایشان بیشتر باشد، وضعیت مالی آنها بهتر خواهد بود.
هنگام سرمایه گذاری، مهم است که یک گزارش نقدینگی چیست؟ سرمایه گذار نقدینگی یک دارایی یا اوراق بهادار خاص را در نظر داشته باشد. در میان سرمایه گذاری ها و موارد مالی، بیشترین میزان نقدینگی دارایی ها شامل موارد زیر است:
دارایی های با نقدینگی بالا
همانطور که قبلاً اشاره کردیم و بدیهی است، پول نقد، رتبه اول را از نظر نقدینگی به خود اختصاص می دهد و نقد ترین دارایی است که می توانید در اختیار داشته باشید.
سهام و اوراق قرضه دارایی های غیر نقدی هستند که به راحتی می توانند به پول نقد تبدیل شوند. هرچه حجم معاملات یک سهام یا اوراق بهادار بیشتر باشد، نقدینگی آن نیز بیشتر است. دلیل این امر این است که حجم تجارت بالاتر نشان می دهد که دارایی به راحتی با قیمت بازار معامله می شود. در عمل معنای این امر این است که نرخ عرضه و تقاضا (تفاوت قیمت پیشنهادی و قیمت درخواست) کم است.
دارایی های با حداقل نقدینگی
نمونه هایی از دارایی ها با نقدینگی پایین یا آنهایی که نمی توانند به سرعت به پول نقد تبدیل شوند، موارد ملموسی مانند املاک و مستغلات و آثار هنری هستند. برخی از سهام بورس و اوراق بهادار خاص نیز در این دسته قرار می گیرند. فروش این اقلام مدت زمان زیادی به طول می انجامد. اشیا قابل جمع آوری مانند سکه، تمبر و هنر رتبه اول را در این گروه به خود اختصاص می دهند.
اگر تقاضای کافی و مناسب برای اشیا خاص وجود داشته باشد، دارندگان این اقلام می توانند ارزش واقعی آن را بدست آورند. در غیر این صورت، اگر آنها به سرعت به پول نقد نیاز داشته باشند، احتمالاً مجبور به فروش دارایی خود با قیمت تخفیف شده هستند. واضح است که این فرآیند، میزان نقدینگی این نوع دارایی را کاهش می دهد. با این حال، اگر تقاضا برای یک مورد خاص مانند نقاشی به طور ناگهانی افزایش یابد (به عنوان مثال یک روند جدید برای یک هنرمند خاص)، نقدینگی می تواند دوباره بازیابی شود اما این فرآیند نیازمند گذشت زمان طولانی خواهد بود.
انواع نقدینگی
نقدینگی به دو شکل اساسی وجود دارد:
نقدینگی بازار که مربوط به سرمایه گذاری ها و دارایی ها است و نقدینگی حسابداری که مربوط به امور مالی شرکت ها یا امور مالی شخصی است.
نقدینگی بازار(Market liquidity)
نقدینگی بازار به میزان نقدینگی یک دارایی و سرعت تبدیل آن به پول نقد اشاره دارد. در واقع، این مفهوم نشان می دهد که یک دارایی چقدر قابل فروش است؟ البته فروشی مناسب با قیمت های ثابت و شفاف.
نقدینگی زیاد در بازار به معنای وجود عرضه و تقاضای زیاد برای یک دارایی است و همیشه فروشنده و خریدار برای آن دارایی وجود دارد. اگر کسی بخواهد دارایی خود را بفروشد اما شخصی برای خرید آن وجود نداشته باشد، پس این دارایی نمی تواند نقدینگی باشد. به این نکته توجه کنید که نقدینگی همان سودآوری نیست.
به عنوان مثال سهام یک شرکت به راحتی قابل معامله عمومی است. حتی اگر ارزش آن کاهش یافته باشد می توان آنها را به سرعت در بورس اوراق بهادار فروخت. همیشه کسی وجود دارد که آنها را بخرد. پس سودی در این فروش عاید نمی شود اما نقدینگی آن دارایی مناسب است.
نقدینگی حسابداری(Accounting liquidity)
نقدینگی حسابداری به توانایی یک شرکت یا شخص در انجام تعهدات مالی از جمله بدهی های خود اشاره دارد. در مورد افراد حقیقی، تشخیص میزان نقدینگی آن ها، مسئله مقایسه بدهی آنها با مقدار پول نقدی است که در بانک یا اوراق بهادار قابل فروش در حساب های سرمایه گذاری دارند.
در خصوص شرکت ها، این محاسبه پیچیده تر می شود. نقدینگی یک شرکت برابر است با دارایی های جاری یک شرکت در مقابل بدهی های جاری آن.
چرا نقدینگی مهم است؟
هرچه نقدینگی یک شرکت یا شخص بیشتر باشد، وضعیت مالی یک کسب و کار یا یک شخص به مراتب بهتر است. به عنوان مثال، یک شرکت ماهیانه 5000 دلار بابت بازپرداخت وام پرداخت کرده است. فروش آن به خوبی انجام می شود و شرکت در حال کسب سود است، در تأمین تعهد ماهانه 5000 دلاری خود نیز مشکلی ندارد. بنابراین ظاهرا وضعیت کلی شرکت و میزان نقدینگی آن مناسب و قابل قبول است.
اکنون تصور کنید اقتصاد دچار یک رکود اقتصادی ناگهانی شد. تقاضا برای محصولات تجاری از بین رفته است ، بنابراین ، درآمدزایی و سودآوری ندارد. با این حال گزارش نقدینگی چیست؟ ، هنوز باید وام ماهانه 5000 دلاری خود را تأمین کند.
اما متأسفانه ، این شرکت فقط 3000 دلار پول نقد در دست دارد و هیچ دارایی و نقدینگی ندارد که بتواند به سرعت به پول نقد تبدیل کند. پس شرکت مجبور می شود به مدت یک ماه وام خود را عقب بیاندازد. حال اگر این شرکت در زمان رکود، 10 هزار دلار وجه نقد و نقدینگی های دیگر به ارزش 15000 دلار داشت که بتواند ظرف چند روز آن را به پول نقد تبدیل کند، می توانست تعهدات و بدهی های خود را برای ماه های آینده برآورده کند تا زمانی که رونق اقتصاد دوباره به بازار بازگردد.
همین امر برای افراد حقیقی نیز صدق می کند. هرچه پس انداز و نقدینگی یک شخص بیشتر باشد، راحت تر می تواند بدهی خود را از قبیل رهن، وام خودرو یا هر بدهی دیگری پرداخت کند. این امر به ویژه اگر شخصی شغل و منبع فوری درآمد خود را از دست بدهد، مهم تر به نظر می رسد. هرچه پول بیشتری در دست داشته باشند و دارایی های بیشتری را بتوانند به پول نقد تبدیل کند، کار پرداخت بدهی خود در حالی که بدنبال کار جدیدی هستند، برای آنها آسان تر خواهد بود.
اندازه گیری نقدینگی یک شرکت
در درجه اول از سه معیار نقدینگی برای اندازه گیری نقدینگی حسابداری شرکت استفاده می شود:
۱. نسبت فعلی(Current ratio)
۲. نسبت سریع(Quick ratio)
۳. نسبت وجه نقد(Cash ratio)
۱. نسبت فعلی(Current ratio)
نسبت فعلی که به آن نسبت سرمایه در گردش نیز گفته می شود، به معنی تعیین توانایی یک شرکت برای انجام تعهدات کوتاه مدت خود که ظرف یک سال سررسید می شوند است.
این نسبت به این شکل محاسبه می شود:
بدهی های موجود / دارایی های موجود = نسبت فعلی
هرچه نسبت فعلی بالاتر باشد، سلامت مالی یک شرکت بهتر بوده و توانایی آن در انجام تعهدات مالی خود نیز بیشتر است.
به عنوان مثال ، اگر یک شرکت دارایی جاری 3 میلیون دلار و بدهی های جاری آن 2 میلیون دلار باشد ، نسبت فعلی آن ۳ تقسیم بر ۲ یعنی ۱.۵ خواهد گزارش نقدینگی چیست؟ گزارش نقدینگی چیست؟ بود. حال اگر دارایی جاری آن 8 میلیون دلار باشد و بدهی های جاری آن نیز 2 میلیون دلار باقی بماند ، نسبت فعلی آن ۴ خواهد بود.
۲. نسبت سریع(Quick ratio)
نسبت سریع یا همان نسبت تست اسید، دارایی های جاری را در برابر بدهی های جاری اندازه گیری می کند.
با این حال ، در محاسبه دارایی های جاری ، فقط از نقد ترین دارایی ها استفاده می کند: پول نقد، اوراق بهادار قابل فروش و حساب های پس انداز. این فرمول موجودی های دیگر که در نسبت فعلی محاسبه می شد را شامل نمی شود، زیرا سایر موجودی ها به سرعت سایر دارایی ها قابل فروش و نقد شدن نیست.
در واقع دو فرمول برای نسبت سریع وجود دارد:
بدهی های موجود / (پول نقد + سرمایه‌گذاری‌های کوتاه مدت + حسابهای پس انداز قابل دریافت) = نسبت سریع
بدهی‌های موجود / (مخارج از پیش پرداخت شده – موجودی های انبار – داراییهای موجود) = نسبت سریع
باز هم ، هرچه نسبت بالاتر باشد ، یک شرکت برای انجام تعهدات مالی خود بهتر عمل می کند.
۳. نسبت وجه نقد(Cash ratio)
نسبت وجه نقد حتی یک نسبت سختگیرانه تر از نسبت سریع است که به آن پرداختیم. این نسبت فقط پول نقد را با بدهی های جاری مقایسه می کند. اگر شرکتی بتواند تعهدات مالی خود را فقط از طریق پول نقد و بدون نیاز به فروش دارایی های دیگر انجام دهد ، یک موقعیت مالی فوق العاده قوی و نقدینگی ایده آلی دارد.
نسبت وجه نقد به شرح زیر محاسبه می شود:
بدهی های موجود / (سرمایه‌گذاری های کوتاه مدت + پول نقد و معادل پول نقد) = نسبت وجه نقد
آنچه نسبت نقدینگی به شما می گوید
نقدینگی یک شرکت می تواند یک عامل کلیدی در تصمیم گیری در مورد سرمایه گذاری در سهام آن یا خرید اوراق قرضه شرکتی آن باشد.
نسبت بالای نقدینگی نشان می دهد که یک شرکت از نظر مالی برای پرداخت بدهی خود از یک پایه مالی قوی برخوردار است. نسبت های نقدینگی پایین نشان می دهد که احتمال تاخیر شرکت در پرداخت بدهی ها و حتی ورشکستگی آن از احتمال پرداخت به موقع بیشتر است، به ویژه اگر در بازار خاص آن یا اقتصاد کلی رکود وجود داشته باشد.
از هر نسبتی که در بالا گفته شد استفاده کنید اعداد زیر نشان دهنده نکات مهمی به شما هستند:
مقدار 1 نشانگر دارایی جاری یک شرکت برابر با بدهی های جاری است.
مقدار بالاتر از 1 نشان می دهد که دارایی های جاری یک شرکت بیشتر از بدهی های جاری است.
مقدار زیر 1 نشان می دهد که بدهی های جاری یک شرکت بیشتر از دارایی های جاری است و در موقعیتی نیست که بتواند تعهدات مالی خود را برآورده کند.
البته توجه کنید که برای نسبت وجه نقد، مقادیر فقط به پول نقد مربوط می شود در مقایسه با تمام دارایی های جاری اندازه گیری نمی شود.
هنگام مقایسه نسبت های نقدینگی ، فقط مقایسه شرکت های یک صنعت گزارش نقدینگی چیست؟ مهم است. این به این دلیل است که هر نوع صنعت دارایی و بدهی های مختلفی دارد.
به عنوان مثال ، یک شرکت فناوری همانند یک شرکت هواپیمایی فعالیت نمی کند. ممکن است شرکت فناوری نیاز به خرید رایانه و فضای اداری داشته باشد، در حالی که یک شرکت هواپیمایی به خرید هواپیما ، نیروی کار زیاد و سوخت جت نیاز دارد. بنابراین طبیعی است که یک شرکت هواپیمایی سطوح بالاتری از بدهی را به دوش بکشد.
گزارش های تحلیلگران مالی در مورد شرکت ها اغلب شامل نسبت وجه نقد است. در غیر این صورت ، یک سرمایه گذار ممکن است مجبور باشد خود آن را با استفاده از اطلاعات گزارش شده در صورت های مالی شرکت یا در گزارش سالانه آن محاسبه کند.
نتیجه گیری
نقدینگی به میزان پولی که یک فرد یا شرکت در اختیار دارد و توانایی تبدیل سریع دارایی به پول نقد اشاره دارد. هرچه نقدینگی بیشتر باشد، انجام تعهدات مالی آسان تر است ، چه یک تجارت را در نظر داشته باشید و چه یک شخص حقیقی را.
اگر فردی پس انداز بیشتری نسبت به بدهی خود داشته باشد ، به این معنی است که از نظر مالی نقدینگی بیشتری دارد.
شرکت هایی که سطح بالاتری از پول نقد و دارایی دارند و می توانند به راحتی دارایی خود را به پول نقد تبدیل کنند ، از نظر مالی قدرتمند تر هستند زیرا توانایی پرداخت بدهی ها و هزینه های خود را دارند و بنابراین ، موقعیت های سرمایه گذاری بهتری برای افراد هستند.
نقدینگی یک سرمایه گذاری خاص بسیار مهم است زیرا سطح عرضه و تقاضای آن اوراق بهادار یا دارایی خاص را نشان می دهد و همچنین نشان دهنده این مهم است که در صورت لزوم به سرعت می توان آن دارایی را فروخت و به پول نقد تبدیل کرد.
نقدینگی به زبان ساده
این روزها صحبت درباره نقدینگی و افزایش چشمگیر آن بالا گرفته است. آمارهای رسمی نشان میدهد، حجم نقدینگی طی ۴ سال دولت اول روحانی، (۱۳۹۵ تا ۱۳۹۲) نزدیک به ۲ برابر شده است. حتی در یک سال نخست دولت دوم هم رشد نقدینگی چشمگیر بوده، به گونه‌ای که آخرین آمار منتشر شده از سوی بانک مرکزی نشان میدهد، حجم نقدینگی در سال ۹۶ نسبت به سال قبل ۲۲درصد افزایش داشته است که عدد قابل ملاحظه‌ای است.
این در حالی است که روحانی، ۵ سال پیش وعده داده بود، رشد نقدینگی را کنترل کند و از این طریق جلوی رشد تورم را بگیرد. کارنامه او در مدیریت تورم در دولت قبل چندان بد نبود، اما رشد نقدینگی قابل ملاحظه بوده است.
چطور ممکن است؟ چرا نقدینگی در دولت یازدهم منجر به تورم نشد، اما به گفته کارشناسان اقتصادی این روزها یکی از دلایل بحران پولی و ارزی در ایران، حجم بالای نقدینگی است؟
این مساله حتی برای کسانی که سررشته‌ای از اقتصاد دارند، موضوع ساده‌ای نیست، چه برسد به مردم عادی که این اصطلاحات و اعداد و ارقام برای‌شان پیچیده است.
ما با نوشتن چند گزارش تلاش میکنیم تا به ساده‌ترین شکل ممکن، توضیح دهیم نقدینگی چیست، چطور درست می‌شود، چگونه آن را مدیریت می‌کنند و در چه شرایطی افسار آن از دست دولت‌ها در می‌رود.
نقدینگی چیست؟
نقدینگی در واقع همان پول در گردش است. یعنی کل ریالی که در ایران وجود دارد. چه دست مردم، چه دولت، چه بانکها و.
انواع نقدینگی چیست؟
نقدینگی دو شکل دارد. یکی پول نقد است، شامل اسکناس و حسابهای جاری و قرض‌الحسنه که هر لحظه می‌شه برداشت کرد و دوم، پول غیرنقد (شبه‌پول) شامل حسابهای پس‌انداز بلند مدت و کوتاه مدت و قرض‌الحسنه پس‌انداز (عمدتا پس‌انداز مسکن) و سایر سرمایه‌گذاری‌ها است.
نقدینگی در واقع همان پول در گردش است. یعنی کل ریالی که در ایران وجود دارد. چه دست مردم، چه دولت، چه بانکها و.
نقدینگی چقدر است؟
بر اساس آخرین آمار بانک مرکزی، تا پایان سال ۱۳۹۶ کل حجم پول در ایران بیش از ۱/۵ تریلیارد تومان بوده است. برای نوشتن این حجم پول به عدد باید یک ۱۵ با ۱۴ صفر جلوی آن بنویسید. از این میزان، بیش از ۴۴ هزار میلیارد تومان اسکناس دست مردم است. ۱۵۰ هزار میلیارد تومان هم در حسابهای جاری و دست به نقد است. در واقع جمع کل پول نقد حاضر و آماده، حدود ۱۹۵ هزار میلیارد تومان است.
اما حدود ۷ برابر این عدد، شبه‌پول یا پول غیر نقد یا پولی است که نقد کردن آن زمان می‌برد.
بر اساس آخرین گزارش‌های بانک مرکزی، در پایان سال ۱۳۹۶، حدود ۳۹۴ هزار میلیارد تومان در سپرده‌های کوتاه مدت بوده است. ۸۴۰ هزار میلیارد تومان در سپرده‌های بلند مدت، ۸۰ هزار میلیارد تومان در حسابهای قرض‌الحسنه (عمدتا حساب قرض‌الحسنه مسکن) و ۲۱ هزار میلیارد تومان هم در سایر حسابهای سرمایه‌گذاری بوده است.
نقدینگی چطور درست می‌شود؟
نقدینگی ترکیبی از داراییهای ارزی (دلارهای تبدیل شده) و بدهی‌های دولتی و غیردولتی به بانکها است. جمع کل پول یا همان نقدینگی برابر با جمع موارد زیر است.
۱- خالص داراییهای خارجی بانک مرکزی و بقیه بانکها که که در ایران عمدتا پول فروش نفت است. دولت دلارهای نفتی را به بانک مرکزی میدهد و بر اساس قیمتی که خود تعیین میکند معادل آن ریال میگیرد.
۲- خالص بدهی‌های دولتی (شامل بدهی دولت و شرکت‌های دولتی) به سیستم بانکی (بانک مرکزی و بانکها و موسسات اعتباری است) خالص بدهی در واقع حاصر کسر بدهی دولتی منهای سپرده‌های دولتی است.
۳- سومین جز نقدینگی بدهی‌های بخش غیردولتی به بانک مرکزی و بقیه بانکها است
۴- و سایر بدهی‌ها به سیستم بانکی است.
بیش از ۴۴ هزار میلیارد تومان اسکناس دست مردم است. ۱۵۰ هزار میلیارد تومان هم در حسابهای جاری و دست به نقد است. در واقع جمع کل پول گزارش نقدینگی چیست؟ نقد حاضر و آماده، حدود ۱۹۵ هزار میلیارد تومان است.
نقدینگی چطور زیاد می‌شود؟
با این حساب در صورت افزایش هر کدام از اجزای نقدینگی حجم آن هم زیاد می‌شود. مثلا اگر دولت نفت زیاد بفروشد و همه دلارهای نفتی را تبدیل به ریال کند نقدینگی زیاد می‌شود.
یا اگر دولت از بانک مرکزی پول قرض کند، یا بدهی‌هایش به هر دلیلی زیاد شود، نقدینگی افزایش پیدا میکند.
اگر شرکت‌های دولتی به زور از بانکها وام بگیرند و پس ندهند، باز هم نقدینگی زیاد می‌شود.
به همین نسبت اگر میزان بدهی بخش‌های غیردولتی هم (چه مردم عادی و چه نهادهای عمومی) همین‌طور بالا برود، باز هم نقدینگی زیاد می‌شود.
آیا نقدینگی زیاد بد است؟
زیاد شدن پول اتفاق خوبی است، به شرط آنکه بی‌حساب و کتاب نباشد. حتما دیده‌اید و خوانده‌اید چطور ثروت‌های بادآورده را باد به سرعت می‌برد، افزایش نقدینگی گزارش نقدینگی چیست؟ بی‌حساب و کتاب هم پدر اقتصاد یک مملکت را در می‌آورد.
افزایش نقدینگی اگر به اندازه افزایش تولید باشد، بسیار خوب است، چون باعث رونق می‌شود، اما اگر بیش از ظرفیت تولید باشد، باعث افزایش مصرف و تورم می‌شود.
رابطه نقدینگی با تورم و تولید
در شرایط عادی نقدینگی مثل الاکلنگ است، کاهش آن تورم را آرام و تولید را کم میکند، افزایش آن تورم را بالا می‌برد باعث رونق تولید می‌شود.
افزایش نقدینگی (به خصوص افزایش پول نقد) خیلی سریع به شکل تورم خود را نشان میدهد. فشار تورم هم که روی شانه مصرف‌کننده است، اما معمولا تولیدکننده از افزایش نقدینگی نفع می‌برد.
در شرایط رکود اقتصادی، افزایش نقدینگی یکی از روشهای راه انداختن چرخ تولید است. ارچه این کار باعث گرانی می‌شود، اما در عین حال رونق اقتصادی و اشتغال را هم به همراه می‌آورد.
معمولا دولت‌ها در شرایط رکود با کم کردن نرخ سود بانکی و دادن وام‌های کم‌بهره (افزایش نقدینگی) میزان تولید را افزایش می‌دهند.
اما در کشوری مثل ایران که بخش تولید آن از نظر تاریخی ضعیف است، معمولا دود نقدینگی به چشم بخش تولید هم می‌رود. معمولا با افزایش پول، واردات رونق پیدا میکند. در واقع نه‌تنها تقاضای تولید داخلی زیاد نمی‌شود، بلکه به دلیل افزایش تورم هزینه تولید هم بالا می‌رود و عملا کار تولید کننده سخت می‌شود.
به جز این در موارد نادری تورم و رکود با هم اتفاق می‌افتند، نظیر آنچه در سال‌های ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۴ در ایران اتفاق افتاد و هنوز هم اثر آن برقرار است. در این شرایط هم تورم بالا است و هم تولید تعطیل است. در این شرایط تزریق پول بی‌آنکه کمک چندانی به بخش تولید کند، باعث افزایش بیشتر تورم می‌شود. از آن سو تزریق نکردن پول، وضعیت بیکاری را بدتر میکند.
معمولا کشورهایی که در این ورطه می‌افتند، هیچ وقت به طور کامل به شرایط طبیعی برنمی‌گردند، مگر آنکه سرمایه‌گذاری خارجی به کمک بخش تولید بیاید و بعد با یک برنامه حساب شده تورم اول روی یک نرخ ثابت بماند و در یک دوره بلندمدت کاهش پیدا کند. در ایران البته برجام و فروش نفت ظاهرا تولید را از رکود درآورد، اما زمین و زمان دست به دست هم دادند تا خیر توافق هسته‌ای به بخش واقعی تولید نرسد.
نقدینگی چیست؟
به مجموعه پول شامل سپرده های دیداری بخش غیردولتی نزد بانک ها و اسکناس و مسکوک در دست اشخاص و شبه پول شامل سپرده های سرمایه‌گذاری مدت‌دار، سپرده های قرض‌الحسنه پس‌انداز و سپرده های متفرقه نقدینگی گفته می شود و در یک تعریف ساده، مجموع اسکناس و مسکوکات و منابع اعتبارات بانکی، مهمترین اجزای تشکیل دهنده نقدینگی هستند.
حجم نقدینگی در یک اقتصاد باید متناسب با میزان تولید کالا و خدمات باشد. در غیر این صورت بدون تردید باعث تورم با رکود در تولید خواهد شد.
برای مثال دولت بیان میکند که یکی از راهکار های اصلی در سال جاری برای کنترل افزایش قیمت ها و تورم، مهار نقدینگی است.
نقدینگی چه تاثیری بر بیکاری، تولید و تورم دارد و راهکار های افزایش و کاهش آن در اقتصاد به چه شکل است؟
مفهوم پول نقد که مشخص است. پولی که در حال حاضر برای مبادله در دسترس است و می توان برای خرید کالا و خدمات از آن استفاده کرد، اما نقدینگی مفهومی عام تر نسبت به این واژه دارد.
به گزارش خبرنگاران میدان فردوسی قلب تپنده قیمت‌گذاری و خرید و فروش دلار ، روز عجیب و غریبی را سپری کرد.
بیشتر مراجعه‌کنندگان به این میدان را مسافران و گزارش نقدینگی چیست؟ گزارش نقدینگی چیست؟ توریست ها تشکیل می دادند که می شد چهره های سراسیمه و درهم آن ها را دید. دلار سه‌قیمته شده و هر کس در میدان فردوسی ساز خودش را می زند.
اما صرافی ها با افتخار روی شیشه های مغازه خود نوشته اند خرید و فروش ارز انجام نمی‌شود.
همان چند صرافی مشهور همیشگی که بعنوان صرافی معتبر شناخته می شوند و طی هفته های اخیر همیشه صف خریدار مقابل آن ها بود دلار می فروشند،
صرافی ها هشدار می دهند که نام خریدار در سیستم سنا ثبت می شود و طبق شماره کارت ملی، بانک مرکزی بحساب های آن ها می تواند دسترسی داشته باشد.
همین چند کلمه می تواند ته دل هر کسی را خالی کند و از ترس دادن مالیات و حذف برخی خدمات مانند یارانه نقدی به دلال هایی رو بیاورد که برای فروش دلار تنها از شما پول می خواهند و نه چیز دیگری.
مدیریت نقدینگی
در حالت کلی خدمات مدیریت نقدینگی را مترادف با محصولات آن در نظر می‌گیرند. به‌عبارتی دیگر کارهای انتقال بانکی، خدمات بازرگانان و حسابهای رفت و برگشت از جمله خدمات مدیریت نقدینگی می‌باشند که تاثیر بسزایی در افزایش سود سازمان‌ها دارند. در این مقاله قصد داریم برای افرادی که صاحب کسب و کاری هستند و به‌دنبال روشی جهت رفع مشکل نقدینگی می‌باشند، گزارش نقدینگی چیست؟ موضوعات مفید و پرکاربردی را ارائه دهیم.
آنچه در ادامه خواهید خواند.
معرفی نرم افزار : نرم افزار دریافت و پرداخت
به معنای واقعی کلمه نقدینگی به سازماندهی و مدیریت ورود و خروج وجه نقدی اطلاق می‌شود که امروزه به دلیل بالا رفتن معاملات نقدی در طول روز، مدیریت آن اهمیت بالایی پیدا کرده است. مدیریت نقدینگی به دلیل اهمیت بسیار بالایی که دارد، هم برای سازمان‌ها و هم افراد، موضوعی مهم و کلیدی است؛ به‌طوری که در حوزه تجارت، یکی از مهمترین جزء‌ها در ثبات مالی سازمان‌ها، مدیریت نقدینگی می‌باشد.
اهمیت مدیریت نقدینگی
همانطور که در بخش قبل اشاره کردیم، زمانی که موضوع ثبات مالی یک سازمان مطرح می‌شود، اولین چیزی که به آن اشاره میگردد، مدیریت نقدینگی است که جزء کلیدی‌ترین بخش‌های ثبات مالی تعریف شده است. به دلیل آنکه دارایی اصلی همان وجه نقد است و جهت پرداخت تعهدات از این وجه نقد استفاده می‌شود، از همین‌رو جهت دست‌یابی به سود بالا، بایستی آن را مدیریت نمود. در واقع همین موضوع یکی از اصلی‌ترین و تاثیرگذارترین بخش‌ها بر روی رشد آینده سازمان‌ها است.
امروزه به دلیل پیشرفت‌های چشمگیری که در زمینه‌های علمی بشر به آن دست یافته است، سازمان‌ها می‌توانند مدیریت وجوه نقد را به‌وسیله بانکداری آنلاین انجام نمایند. پس میتوان برای کنترل بیشتر بر جریانات نقدینگی و دسترسی راحت‌تر به آن، تجارت خود را به صورت کامل با بانکداری آنلاین یکی کرد.
تکنیک‌های مدیریت نقدینگی
مدیریت نقدینگی به مجموعه‌ای از فرآیندهای قابل تامل گفته می‌شود که نیاز به تفکر بالایی دارند. روش‌هایی که صاحبان کسب و کار به منظور تمرین مدیریت وجوه نقد به کار می‌برند، عبارتند از:
- یکی از بهترین راه‌ها جهت بهبود جریان نقدینگی و همچنین افزایش وجه نقد، تسریع در گردآوری حسابهای دریافتی می‌باشد.
- یکی از دیگر تکنیک‌ها، تمدید مدت پرداخت حقوق‌ها، طی دست‌یابی به دوره‌های اعتباری بلندمدت از طلبکاران می‌باشد.
- به‌روزرسانی بوسیله تکنولوژی‌های برتر یکی دیگر از تکنیک‌های مطرح در زمینه مدیریت نقدینگی می‌باشد. به نحوی که نگهداری از بانک اطلاعات مالی، دیجیتال‌سازی و ایجاد صفحات گسترده برای مدیریت و ارزیابی آسان‌تر در هر بازه زمانی و مکانی در اختیار سازمان‌ها قرار خواهد گرفت.
- از طرفی دیگر برای بهبود سودآوری و ایجاد جریان نقدی مناسب، سازمان‌ها بایستی راههای کاهش هزینه عملیاتی را در پیش روی خود قرار دهند.
معرفی نرم افزار : نرم افزار مدیریت تولید
فواید مدیریت نقدینگی برای سازمان‌ها
- بالا بردن میزان ذخیره‌سازی پول و کاهش دادن هزینه بدهی‌ها: در تجزیه و تحلیل مدیریت نقدینگی، مقدار هزینه‌های واقعی و پیش‌بینی شده را با هم مقایسه کرده و همیشه هدف اصلی در آنها جریان نقدی بیشتر به منظور کاهش بدهی‌ها و بالا بردن پس‌انداز‌ها می‌باشد.
- دریافت گزارش مالی و مدیریت دارایی به مشتریان به صورت ماهیانه، به منظور سازماندهی بهتر برنامه‌های مالی و هزینه‌های اختیاری آنها، از جمله فواید مدیریت نقدینگی به شمار می‌رود که از اهمیت بالایی برخوردار است.
ریسک نقدینگی و اهمیت‌های آن
نقدینگی، قابلیت‌های بانک جهت پیگیری تعهدات وثیقه و نقدی، امری غیرقابل قبول است، در صورتی که بدون تحمل هیچ زیانی باشد. در اصل ریسک نقدینگی به موضوع چگونگی ناتوانی بانک در راستای رسیدگی به تعهدات خود (از قبیل مشاهده شده یا واقعی) که موجودیت مالی بانک و موقعیت آن را به خطر می‌اندازد، برمی گردد. در واقع سازمان‌ها با استفاده از مدیریت موثر دارایی بدهی، ریسک نقدینگی خود را کنترل می کنند.
معرفی نرم افزار : نرم افزار انبارداری
لازم به ذکر است که قبل از بحران مالی، موسسات مالی و بانکها، به مدیریت نقدینگی و ترازنامه ها اهمیت نمی دادند. این در حالی است که به هنگام بحران، اکثر موسسات و سازمان‌ها در تلاش هستند تا میزان قابل توجهی از نقدینگی را حفظ و ساختار مناسبی را برای ترازنامه‌ها تعیین نمایند. به زبان ساده‌تر، فرایند‌هایی که امروزه منجر به شکست بانکها شده و در ادامه به منظور پایداری اقتصاد، از بانک مرکزی به نظام مالی نقدینگی تزریق می گردد.
معنای مدیریت ریسک نقدینگی
متناسب با موضوعات ارائه شده در مطالب قبل، مدیریت ریسک نقدینگی، استراتژی‌ها و فرآیندهایی را ارائه میدهد که طبق موارد زیر در بانکها کاربرد دارند:
- توسعه استراتژی‌ها و اخذ اقدامات مناسب جهت کاهش و یا از بین بردن ریسک، به منظور تایید موجودیت منابع و وثیقه‌ها
- طراحی یک ترازنامه با ترکیب مناسبی از داراییها و بدهی‌ها در راستای بهینه‌سازی بازدهی شرکت و همچنین پروفایل ریسک
- برخورداری از حاشیه سود خالص مورد نظر از دیگر استراتژی‌های مدیریت نقدینگی می‌باشد که با اطمینان از ترازنامه بدون آنکه ریسکی نوسانات نرخ بهره را تهدید کند، حاصل میگردد.
- بررسی قابلیت‌های سازمان درخصوص پاسخگویی به نیازهای نقدی و وثیقه، به طوری که تاثیر منفی بر روی عملیات روزانه و یا موقعیت مالی کلی آن نداشته باشد.
مدیریت نقدینگی و ریسک نقدینگی در بانک ها
مديريت مؤثر نقدينگی به مجموعه سياست هایی گفته ميشود که به ايفای به موقع تعهدات تعیین شده بانک ها منجر ميشود و احتمال ايجاد وضعيت معکوس مالی را كاهش می دهد. نقدینگی ظرفیت بانک ها برای تامین افزایش وجه، ارزش دارایی ها و تعهدات نقدی سندهای مورد نظر با هزينه ای مناسب و بدون خسارت مورد تایید است.
ريسک نقدينگی بانک ها یعنی ناتوانی در اجرای تعهدات ذکر شده، بدون تاثیر معکوس بر وضعيت مالی بانک ها گفته می شود.ريسک نقدينگی بانک ها وابسته به سپرده های بلندمدت با بهره جويی از بدهی های کوتاه مدت است و بدين ترتيب بدهی بانک ها (سپرده های بانکی) يا بايد به طور مستمر تجديد شود يا اين بدهی ها تأمين مالی مجدد شود.
ريسک نقدينگی در هر بانک معمولاً يک ماهيت منحصربه فرد در آن بانک دارد، اما گاهی ممکن است با مشکلات نقدينگی نظام مالی همگام شود. با در نظرگرفتن ويژگی های منحصربه فرد هر مؤسسه مالی، تعريف درست سياست نقدينگی از لحاظ روش کار و تخصص، نخستين مسئوليت مديريت هر بانک محسوب ميشود.
صورت گردش وجوه نقد
• صورت گردش وجوه نقد – صورت منابع و مصارف وجوه نقد همراه با مثال
• صورت جریان گردش پول (منابع و مصارف وجوه نقد) چیست؟
• مبنای تعهدی در صورت جریان نقدینگی
• مزایای صورت گردش نقدینگی
• جریان نقدی منفی در مقابل گردش نقدی مثبت
• دریافت اطلاعات و تنظیم صورت های جریان نقدینگی
• روش های تهیه و تنظیم صورت جریان وجوه نقد
• روش مستقیم محاسبه صورت گردش نقدینگی
• روش غیرمستقیم محاسبه صورت جریان نقدینگی
• نحوه تهیه و تنظیم صورت گردش وجوه نقد
• مثال صورت گردش نقدینگی
• تحلیل صورت جریان وجوه نقد
• جریان نقدی ناشی از فعالیتهای عملیاتی
• جریان نقدینگی ناشی از سرمایه گذاری های شرکت
• جریان نقدینگی درنتیجه فعالیتهای تامین مالی برای شرکت
• مثال روش مستقیم صورت جریان وجوه نقد
• مثال روش غیر مستقیم صورت جریان وجوه نقد
صورت گردش وجوه نقد – صورت منابع و مصارف وجوه نقد همراه با مثال
با سلام به دوستان و کاربران دکتر حساب. وضعیت نقدینگی شرکت یکی از صورتهای مالی بسیار مهمی است که مورد استفاده مدیران یک سازمان قرار میگیرد و با عنوان صورت گردش وجوه نقد و یا صورت منابع و مصارف وجوه نقد شناخته می‌شود. صورت گردش وجوه نقد تهیه گردش پولی یک واحد اقتصادی است که به شما می‌گوید که چه میزان وجهی وارد شرکت شده است که با همراه ترازنامه و صورت سود و زیان ارائه میگردد. صورت گردش وجوه نقد این اطمینان را به مدیر مالی سازمان میدهد که دچار کسری بودجه خواهد شد یا نه و برای ادامه کار پول کافی وجود دارد یا نه. در این مقاله می‌خواهیم شما را با تهیه و تنظیم صورت جریان وجوه نقد یا همان گزارش منابع و مصارف وجوه نقد آشنا کنیم.
قبل از پرداختن به اصل موضوع گردش وجوه نقد اجازه دهید با نگاهی دقیق‌تر، صورت گردش وجوه نقد را مورد بررسی قراردهیم و به اهمیت آن که برای شرکت پی ببریم. سپس به مثالی از صورت جریان وجوه نقد می‌پردازیم و به شما نشان میدهیم که چگونه می‌توانید با استفاده از یک الگوی مناسب آن را انجام دهید.
صورت جریان گردش پول (منابع و مصارف وجوه نقد) چیست؟
صورت جریان وجوه نقد یک صورت مالی منظم است که به شما می‌گوید مقدار معینی برای مدت معینی و به چه مقدار پول در اختیار شما می‌باشد. در حالی که صورتهای درآمد (سود و زیان) برای نشان دادن این است که چقدر پول صرف کرده اید و چه مقدار به دست آورده اید ( فروش ). این بسیار خوب و عالی است اما لزوماً به شما نمیگوید که به چه میزان و چه مقدار وجهی (پول نقد) را برای یک دوره خاص در دست دارید.
مبنای تعهدی در صورت جریان نقدینگی
در حسابداری و تنظیم صورتهای مالی مانند حساب عملکرد سود و زیان و ترازنامه مبنای تنظیم را بر تعهدی بودن میگذاریم. این بدین معنی است که درآمدها و هزینهها هنگام بدست آمدن و یا متحمل شدن ثبت میگردد نه وقتی واقعاً پولی به حساب صندوق یا بانک واریز و یا برداشت شده باشد. مثلا وقتی فروش نسیه انجام میگردد وجهی به حساب شرکت واریز نمیگردد ولی درحساب فروش همان روز میبایستی ثبت گردد. مثلاً هزینه خرید یک کالایی که بصورت نسیه انجام شده و در صورت هزینهها ثبت میگردد ولی وجهی از صندوق و یا بانک پرداخت نمیگردد. پس تفاوت بین روش حسابداری نقدی و حسابداری تعهدی در این است که آنچه به فروش گزارش نقدینگی چیست؟ میرسد نقداً از طریق بانک یا صندوق پرداخت میگردد و روش حسابداری تعهدی برعکس در زمان فروش و یا خرید وجهی دریافت و یا پرداخت نمیگردد. بنابرین حتی اگر در حساب سود و زیان که گزارش شده سودی نشان داده شود این بدان معنی نیست که همان سود به صورت نقد در دست بوده باشد. در اینجاست که صورت جریان نقدینگی میتواند تعدیلات مورد نیاز را انجام داده و میزان دقیق وجوه در دست و یا در بانک را نشان دهد.
به عنوان مثال هزینه استهلاک داراییها یکی از هزینههایی است که هر ماهه به‌عنوان هزینه ثبت میگردد در صورتیکه شما قبلاً هزینه آنرا پرداخته یا خواهید کرد ولی شما آن را بصورت ماهیانه (یا سالیانه) در حساب سود و زیان خود ثبت می‌نمایید تا متوجه شوید که این دارایی در ماه ( یا سال ) چه میزان برای شما هزینه داشته است. ولیکن واقعاً پولی به معنای واقعی از حساب شما خارج نمیگردد. صورت منابع و مصارف یا پول که به صورت ماهیانه و یا دوره ای تنظیم میگردد وضعیت مالی را برعکس نموده و به شما نشان میدهد که به صورت واقعی چه میزان پول در دست دارید نه اینکه در تئوری چه میزان درآمد و یا هزینه کرده اید.
مزایای صورت گردش نقدینگی
یک مدیرمالی یا یک حسابدار متبحر و یا مدیران اجریی که مسئول اداره یک سازمان اقتصادی می‌باشند و از روش سیستم حسابداری تعهدی استفاده مینمایند برای موفقیت در اداره بنگاه اقتصادی تحت امر خود به سه دلیل نیاز به صورت گردش نقدینگی دارند حتی بصورت ماهیانه.
- 1. صورت گردش نقدینگی نشان میدهد که شما دقیقاً چه میزان پول نقد در اختیار داشته که از آن می‌توانید استفاده نمایید. این بدین معنی است که با خیال آسوده و بدون ریسک چه چیزی را می‌توانید تهیه نموده و توانایی مالی چه کارهایی را ندارید.
- صورت گردش نقدینگی به شما تغییر در دارایی ها، بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام را در قالب جریانهای نقدی و وجوه نقد نگه داشته شده نشان می‌دهند. این سه دسته اصلی حسابداری کسب و کار شما هستند و با هم معادله حسابداری را تشکیل می‌دهند که به شما امکان میدهد عملکرد خود را اندازه بگیرید.
- صورت گردش نقدینگی به شما اجازه می‌دهند جریان نقدی آینده را پیش بینی کنید. شما می توانید برای ایجاد پیش بینی جریان پول از صورتهای جریان نقدی استفاده کنید، بنابراین می‌توانید برای آینده میزان نقدینگی تجارت خود را برنامهریزی کنید. این برای تهیه برنامه های تجاری بلند مدت مهم و بسیار ضرروی است.
- و از همه مهمتر اگر به دنبال دریافت تسهیلات از بانک و یا وام و یا متقاعد کردن سرمایه گذاران برای جذب سرمایه مورد نیازتان هستید حتماً به داشتن یک روش مطمئن که همانا ارائه صورت گردش حساب نقدینگی هستید.
جریان نقدی منفی در مقابل گردش نقدی مثبت
به هنگامی که صورت جریان نقدینگی در انتها یک عدد منفی را در انتهای صورت نشان دهد، این بدان معنی است که شما در طول دوره حسابداری وجه نقد خود را از دست داده اید یا به عبارت دیگر خرجتان بیشتر از دخلتان بوده. هرچند این وضعیت زیاد نمیتواند مطلوب باشد اما با آنالیز و دقت بیشتر ارقام صورت حساب میتوان این عدد منفی را به دلایل منطقی توجیح نمود. یادآوری این نکته حائز اهمیت است که جریان پول نقد بلند مدت و منفی همیشه چیز بدی نیست. به عنوان مثال ممکن است بعضی از ماه ها پول خود را صرف خرید ماشین الات و یا تجهیزات بهتر و با کارایی بیشتر کرده باشید تا بعداً با این سرمایه گذاری در تجهیزات، بتوانید درآمد بیشتری کسب کنید. به عبارت دیگر مجبور به سرمایه گذاری نقدی برای آینده بهتر نموده اید.
و اما وقتی در انتهای اظهارنامه خود یک رقم مثبت دارید، برای آن ماه گردش نقدی مثبت دریافت می کنید. هرچند رقم بدست آمده میتواند خوشحال کننده و بیانگر عملکرد موفقیت آمیز شرکت باشد اما به خاطر داشته باشید، گردش پول مثبت همیشه در دراز مدت چیز خوبی نیست. اگرچه اکنون به شما نقدینگی بیشتری میدهد، البته دلایل منفی نیز وجود دارد که می‌توانید از آن پول داشته باشید، برای مثال با گرفتن وام بزرگ برای وثیقه تجارت ناکام خود، کمکهای دولتی برای جلوگیری از ورشکستگی مانند رکودهای اقتصادی. همانند کمکهای این روزهای دولت بابت ویروس کرونا تا موجب گردد شرکتها ورشکست و بسته نشوند. پس باید توجه داشت که در تجزیه و تحلیل صورت گردش نقدینگی به ماهیت آن نیز توجه داشت زیرا جریان مثبت پول مثبت همیشه مثبت نیست.
دریافت اطلاعات و تنظیم صورت های جریان نقدینگی
دریافت اطلاعات و تنظیم صورت منابع و مصارف بستگی به روشهای حسابداری در اختیار گرفته شده دارد. اگر از حسابداری مکانیزه استفاده می‌نمایید بسیار ساده می‌باشد تا اطلاعات را در اکسل انجام میدهید، می‌توانید هر ماه صورت های جریان وجوه را بر اساس اطلاعات موجود در صورتهای درآمد و ترازنامههای خود محاسبه کنید. اگر حسابداری به صورت دستی انجام میپذیرد و یا از نرم افزارهای دیگر حسابداری استفاده میکنید، میتواند بر اساس اطلاعاتی که قبلاً در دفاتر کل وارد کرده اید، صورتهای جریان نقدینگی را ایجاد کنید.
بخاطر داشته باشید صورت جریان وجوه نقد در زمانی میتواند معتبر باشد که دفاتر حسابداری با هر روشی که تحریر می‌شود چه بصورت دستی، مکانیزه و یا نرم افزار اکسل توسط یک نفر حسابدار با تجربه تنظیم و اجرا گشته باشد. یک حسابدار دوره دیده و با تجربه دقیقاً میتواند ارقام مورد لزوم را از دفاتر یا سیستم حسابداری استخراج و صورت گردش نقدینگی را تنظیم نماید. در این صورت است که صورت جریان پولی ( نقدینگی ) میتواند تصویر و قابل اعتمادی به شما ارائه نماید.
روش های تهیه و تنظیم صورت جریان وجوه نقد
برای تنظیم و درک بهتر از گردش صورت جریان پول شرکت، می‌توانید یکی از دو روش را انتخاب و انجام دهید. روش مستقیم و غیر مستقیم. در هر حال اصول حسابداری به طور کلی هر دو روش را تایید مینماید.
روش مستقیم محاسبه صورت گردش نقدینگی
در این روش شما سابقه ورود وجه نقد را هنگام ورود و خروج از کسب وکار خود جداگانه حفظ می‌نمایید. سپس در پایان هر ماه یا دوره از آن اطلاعات استفاده نموده تا صورت جریان نقدینگی را تنظیم نمایید. روش مستقیم نسبت به روش غیر مستقیم نیازمند نیروی کار و سازماندهی بیشتری است. برای هر تراکنش نقدی نیاز به دریافت و پیگیری دریافت و برای پرداخت وجوه نقد نیز تراکنشها میبایستی کنترل و ثبت گردد. این روش مناسب شرکت های نسبتاً بزرگ و امکانات مکانیزه و تراکنشهای کم حجم ولی ارزش بالا می‌باشد مشاغل کوچکتر معمولاً روش غیر مستقیم را ترجیح می‌دهند.
همچنین شایان ذکر است که حتی اگر صورت جریان گردش پول را در زمان واقعی با روش مستقیم ضبط کنید، لازم است از روش غیر مستقیم برای همسان سازی صورت جریان وجوه نقد خود با صورت درآمد خود استفاده کنید. بنابراین، معمولاً می‌توانید انتظار داشته باشید که روش مستقیم بیش از روش غیرمستقیم طولانی تر گردد.
روش غیرمستقیم محاسبه صورت جریان نقدینگی
در غیر مستقیم به معاملات ثبت شده در صورت حساب سود وزیان خود توجه میکنیم. سپس برخی از آنها را در نظر نگرفته و از حساب عملکرد سود وزیان حذف نموده و یا در نظر نمیگیریم تا بتوانیم سرمایه در گردش خودمان را ببینیم. مثلا استهلاک دارائیها که برای یک دوره بار مالی ندارد یا ذخایر و غیره که بار مالی یک دوره را ندارد. بطور کلی معاملات و یا تراکنشهایی که بیانگر حرکت نقدی نیست حذف میگردد. از آنجا که این روش ساده تر است، بسیاری از مشاغل کوچک این رویکرد را بیشتر ترجیح می‌دهند. حال با استفاده از مثالهای زیر از روش غیر مستقیم استفاده نموده و محاسبه صورت منابع و مصارف یک شرکت را انجام میدهیم.
نحوه تهیه و تنظیم صورت گردش وجوه نقد
شما برای ایجاد صورت جریان وجوه نقد خود از اطلاعات موجود در صورت سود و زیان و ترازنامه استفاده میکنید. صورت درآمد به شما این امکان را می دهد تا بدانید که چگونه پول تجارت وارد شرکت شده یا از آن خارج شده است، در حالی که ترازنامه نشان می دهد که چگونه این معاملات بر حسابهای مختلفی تأثیر می گذارد مانند حساب های دریافتنی، موجودی انبار و حساب های قابل پرداخت. بنابرین روند انجام و تنظیم صورت گردش نقدینگی با استفاده از حساب عملکرد و تغییرات انجام شده بین دو دوره ترازنامه به صورت ذیل انجام میگیرد.
صورت عملکرد حساب سود وزیان + تغییرات بین دو دوره ترازنامه = صورت منابع و مصارف
مثال صورت گردش نقدینگی
صورت گردش وجوه نقد (صورت منابع و مصارف وجوه نقد) شرکت تولیدی و صنعتی چمن آرا برای ماه منتهی به ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۸
| نقدینگی حاصل از حساب عملکرد سود وزیان | |
| خالص درآمد | ۶۰،۰۰۰،۰۰۰ |
| اضافه میگردد منابع حاصل از عملیات: | |
| ( برگشت از حساب سود وزیان ) – استهلاک | ۲۰،۰۰۰،۰۰۰ |
| افزایش در حسابهای پرداختنی ( ترازنامه) | ۱۰،۰۰۰،۰۰۰ |
| جمع منابع وجوه نقدینگی حاصل از عملیات شرکت | ۹۰،۰۰۰،۰۰۰ |
| کسر میگردد : مصارف از منابع موجود : | |
| افزایش در حسابهای دریافتنی – بدهکاران | (۲۰،۰۰۰،۰۰۰) |
| افزایش در حساب انبار | (۳۰،۰۰۰،۰۰۰) |
| جمع مصارف حاصل از عملیات شرکت | (۵۰،۰۰۰،۰۰۰) |
| مانده خالص نقد حاصل از عملیات مالی شرکت | ۴۰،۰۰۰،۰۰۰ |
| کسر میگردد: سرمایه گذاری – خرید ماشین الات | (۵،۰۰۰،۰۰۰) |
| اضافه میگردد: سود سهام دریافتی | ۷،۵۰۰،۰۰۰ |
| خالص نقدینگی | ۴۲،۵۰۰،۰۰۰ |
در اینجا کمی اطلاعات از اینکه چه چیزهایی در مورد جریان نقدینگی یا صورت منابع و مصارف را بایستی بدانیم را بدست آوردیم. مبالغ داخل پرانتز باعث کاهش نقدینگی و خارج از آن باعث افزایش نقدینگی میگردد. مثلا وقتی میبینیم مبلغ ۳۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال در ترازنامه به موجودی انبار اضافه شده بدین معنی است که این مبلغ بابت خرید مواد یا کالا مصرف شده و از موجودی نقدی کسر گردیده است. اما مبالغ خارج از پرانتز بدین معنی است که موجودی نقدی را افزایش میدهد. مثلا مبلغ ۲۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال بابت استهلاک هزینه ای برای صورت حساب سود و زیان است ولی نقدینگی را کاهش نمیدهد. بنابرین ما آن را به درآمد خالص اضافه میکنیم.
تحلیل صورت جریان وجوه نقد
توجه داشته باشید که حساب منابع و مصارف به سه بخش تقسیم شده است :
۱ – جریان نقدینگی در نتیجه فعالیتهای عملیاتی شرکت.
۲ – جریان نقدینگی ناشی از سرمایه گذاری های شرکت.
۳ – جریان نقدینگی درنتیجه فعالیتهای تامین مالی برای شرکت.
در جریان فعالیت روزمره هرکدام از این سه بخش اثراتی در ورود و خروج نقدینگی شرکت دارند که به اختصار توضیحاتی خدمت دوستان ارائه می‌شود.
جریان نقدی ناشی از فعالیتهای عملیاتی
درطول فعالیت منظم مشاغل وجوه اصلی کسب وکار اعم از درآمد و یا هزینه اصلی ترین راه کسب و کار با فروش کالا و خدمات برای کسب درآمد است. مثلا در یک فروشگاه پیتزا فروشی فعالیتهای عملیاتی شامل فروش به صورت نقدی و خرید مواد اولیه نیز به صورت نقدی انجام میگیرد. در حالیکه در کسب و کارهای بزرگتر این عملیات گسترده تر بوده و عملیات خرید و فروش به صورت گاهاً نسیه انجام میپذیرد .
جریان نقدینگی ناشی از سرمایه گذاری های شرکت
در این قسمت شرکت با خرید ماشین الات، تجهیزات، املاک و مستغلات و یا محصولاتی که به راحتی میتوان آن را به پول نقد تبدیل نمود وجوه نقد خود را صرف مینماید. این گونه سرمایه گذاریها به داراییهای شرکت افزوده شده ولی درعین حال نقدینگی شرکت را کاهش خواهد داد.
جریان نقدینگی درنتیجه فعالیتهای تامین مالی برای شرکت
در بسیاری از شرکتها یکی از راههای تامین سرمایه برای فعالیتهای شرکت دریافت تسهیلات یا وام از بانکها و یا خرید به صورت نسیه ( بصورت اعتباری ) می‌باشد. در اینصورت وقتی از این تسهیلات استفاده کنیددر واقع به نقدینگی خود اضافه می‌نمایید و زمانی که این دیون خود را پرداخت کنید باعث خروج نقدینگی و در نتیجه مصرف وجوه نقد میگردد.
در پایان یک مثال دیگر برای روشن شدن صورت جریان وجوه نقد و یا صورت منابع و مصارف وجوه نقد بصورت مستقیم و غیر مستقیم بیان میگردد.
دیدگاه شما