واگرایی معمولی نزولی

واگرایی یک نوع نا همگونی در حرکت قیمت و اندیکاتور می باشد، واگرایی بخش مهمی در مباحث تحلیل تکنیکال می باشد که می توانید در تحلیل های خود اضافه واگرایی معمولی نزولی نمایید تا نتایج بهتری بگیرید. در این مقاله واگرایی و انواع آن بصورت کامل شرح داده شده است.

واگرایی مخفی (Hidden Divergence)

کماکان بر پاشنه همان روند قبلی می‌کوبد پس انتظار داریم که بازار مجددا به همان روند سابق بازگشت نماید. بنابراین برخلاف واگرایی معمولی که یک سیگنال بازگشتی بود و در انتهای روند ظاهر می‌گشت، واگرایی مخفی یک سیگنال ادامه دهنده است که در انتهای حرکت اصلاحی پدیدار گشته و ضامن استحکام و تداوم روند قبلی است. تصویر زیر نمونه‌ای شماتیک از انواع واگرایی‌های مخفی مثبت و منفی را در میانه روندهای صعودی و نزولی به نمایش می‌گذارد.

واگرایی مخفی نیز می‌تواند مثبت ویا منفی باشد و آنها را به اختصار به صورت HD+ و HD- بیان می‌کنیم. با توجه به این که واگرایی مخفی اصولا یک سیگنال ادامه دهنده روند است بنابراین واگرایی مخفی در روند صعودی به صورت HD+ و در روند نزولی به صورت HD- ظاهر می‌گردد.

بهترین راه برای بخاطرسپاری نکات و ویژگی‌های واگرایی مخفی مقایسه آن با واگرای معمولی است:

• واگرایی معمولی یک سیگنال بازگشتی است، در حالی که واگرایی مخفی یک سیگنال ادامه‌دهنده است.
• واگرایی معمولی در انتهای روند ایجاد می‌شود در حالی که واگرایی مخفی در انتهای حرکت اصلاحی بوجود می‌آید.
• در واگرایی معمولی، قیمت موفق به شکستن سقف یا کف قبلی خودش می‌شود، در حالی که در واگرایی مخفی، این اندیکاتور است که سقف (یا کف) قبلی‌اش را می‌شکند و سقف بالاتر (یا کف پایین‌تر) می‌سازد.
• در روندهای صعودی، واگرایی معمولی برروی قله‌ها تشکیل می‌شود در حالی که واگرایی مخفی بر روی دره‌ها تشکیل می‌گردد.
• در روندهای نزولی، واگرایی معمولی برروی دره‌ها تشکیل می‌شود، در حالی که واگرایی مخفی بر روی قله‌ها تشکیل می‌شود.

و نهایتا به عنوان یک قاعده کلی داریم:

• اگر واگرایی برروی دره‌ها رخ بدهد، چه معمولی باشد و چه مخفی، واگرایی مثبت خواهد بود. (RD+ یا HD+)
• اگر واگرایی برروی قله‌ها رخ بدهد، چه معمولی باشد و چه مخفی، واگرایی منفی خواهد بود. (RD- یا HD-)

تصاویر زیر، مقایسه‌ای سمبولیک بین واگرایی معمولی(RD) و واگرایی مخفی(HD) را به خوبی نمایش می‌دهند:

همان طور که در تصاویر فوق ملاحظه کردید، واگرایی مخفی بر روی دره‌های روند صعودی، یک سیگنال مثبت است و موجب صعودی شدن بازار می‌شود. بازار پس از خاتمه حرکت اصلاحی، مجددا به روند صعودی بلندمدت باز می‌گردد و حتی اغلب آخرین سقف قبلی خود را نیز به سمت بالا می‌شکند. در این حالت سیگنال ورود به بازار پس از تلاقی مکدی با خط صفر، و تغییر فاز آن از منفی به مثبت، صادر خواهد شد.

به همین ترتیب در یک روند نزولی، واگرایی مخفی می‌تواند بر روی قله‌ها تشکیل بشود و یک سیگنال منفی خواهد بود که موجب نزولی شدن بازار می‌گردد. بازار پس از اتمام حرکت اصلاحی، مجددا به روند نزولی بلندمدت باز می‌گردد و حتی اغلب آخرین کف قبلی‌اش را نیز به سمت پایین خواهد شکست. در اینجا نیز جهت اطمینان از وقوع واگرایی مخفی باید منتظر رسیدن مکدی به خط صفر، و تغییر فاز آن از مثبت به منفی، بمانید.

در نمودار زیر، می‌توانید نمونه‌ای از واگرایی مخفی را بر روی نمودار زوج ارز دلار آمریکا به ین ژاپن، که موجب صدور سیگنال خرید در میانه روند صعودی شده است، ملاحظه نمایید.

واگرایی چیست و چطور آن را تشخیص دهیم

واگرایی به معنای حرکت قیمت و اندیکاتور در خلاف جهت یکدیگر می باشد و نتیجه امر عموما این است که در هنگام وقوع واگرایی قیمت از ادامه حرکت می ایستد و تغییر جهت می دهد.

انواع واگرایی:

– واگرایی معمولی:

واگرایی منفی: زمانی که قیمت سقف جدیدی تشکیل واگرایی معمولی نزولی می دهد، اما اندیکاتور موفق نمی شود که سقف جدیدی بالاتر از سقف قبلی تشکیل دهد.

همان طور که در مثال بالا مشاهده می کنیم واگرایی منفی وجود دارد. قیمت سقف جدید تشکیل داده در حالی که اندیکاتور موفق به این کار نشده است و امکان نزول بازار توسط اندیکاتور MACD تایید شده است.

واگرایی معمولی مثبت: این نوع واگرایی در واگرایی معمولی نزولی روند نزولی به وجود می آید و قیمت موفق به تشکیل کف جدید، پایین تر از کف قبلی خود می شود اما اندیکاتور نمی تواند کف جدید بسازد.

نمودار بالا نمودار ساعتی سهم خساپا است. همان طور که مشخص است بعد از مشاهده واگرایی مثبت در اندیکاتور در حالی که قیمت سهم روند نزولی دارد، شاهد صعودی شدن سهم هستیم.

– واگرایی مخفی :

اواگرایی مخفی مثبت : زمانی به وجود می آید که قیمت موفق می شود کفی بالاتر از کف قبلی خودش تشکیل بدهد اما اندیکاتور یک کف پایین تر از کف قبلی خودش تشکیل می دهد.

واگرایی مخفی منفی : این حالت که طی یک روند نزولی به وجود می آید، قیمت قدرت اینکه به سقف قبلی خودش برسد را ندارد اما اندیکاتور موفق می شود که یک سقفی بالاتر از سقف قبلی خودش بزند.

جمع بندی

برای تکنیکالیست ها واگرایی عاملی مهمی برای تخمین روند سهم است. اما باید توجه داشته باشید که امکان اینکه مسیر کامل نشود وجود دارد و اگر مبنای خرید را فقط بر پایه واگرایی ها قرار بدهیم درصد شکست در معاملات افزایش پیدا می کنند.

واگرایی مخفی - مینی دوره آموزشی

جدا از طبقه‌بندی سه‌گانه واگرایی‌ها، می‌توان براساس رفتار پیش روی آن‌ها یک طبقه‌بندی دوگانه نیز برای آن‌ها تعریف کرد که بر این اساس واگرایی‌ها به دو گونه واگرایی مثبت و واگرایی منفی تقسیم می‌شوند. بعد از شکل‌گیری واگرایی مثبت، قیمت به سطوح بالاتر افزایش می‌یابد و بعد از واگرایی منفی، انتظار ریزش قیمت می‌رود. نمودارهای زیر یک نمونه از واگرایی مثبت و یک نمونه از واگرایی منفی را نشان می‌دهد.

توجه: دقت به این نکته ضروری است که واگرایی به تنهایی مبنای تصمیم‌گیری و معامله نبوده و می‌بایست در تأیید سایر بخش‌های تحلیل تکنیکال ارائه شود.

در عمل می‌توان گفت که واگرایی در اصل یک هشدار به معامله‌گر در خصوص تغییر روند فعلی می‌باشد. در صورت شکل‌گیری واگرایی‌ها در نقاط حمایت یا مقاومت نمودار قیمت، هشدار صادر شده از جانب واگرایی‌ها قابل تأمل‌تر خواهد بود.

همچنین لازم به ذکر است که واگرایی‌ها در تمام نقاط مدنظر در نمودار قیمت ایجاد نمی‌شوند و به همین دلیل، معامله صرفاً براساس واگرایی‌ها می‌تواند منجر به از دست دادن نقاط ورود زیادی شود.

انواع واگرایی‌ها در نقاط مختلف یک روند شناسایی می‌شوند و هریک گویای نکته‌ای متفاوت هستند. واگرایی‌های منظم و مبالغه‌شده در انتهای یک روند شناسائی شده و نشان‌دهنده تغییر روند هستند. در حالی که واگرایی مخفی در طول روند شکل می‌گیرد و نشان‌دهنده ادامه روند مدنظر می‌باشد.

واگرایی مخفی

همانطور که گفته شد، واگرایی مخفی در طول یک روند تشکیل شده و نشان دهنده ادامه روند می‌باشد. از نظر تأیید ادامه روند می‌توان گفت که واگرایی مخفی همانند الگوهای ادامه دهنده عمل می‌کنند. برای بررسی این واگرایی در روند صعودی دو کف متناظر ابتدای روند و در روند نزولی دو سقف متناظر اول در نمودار قیمت و اندیکاتور با یک خط به هم وصل شده و شیب این دو خط نسبت به هم سنجیده می‌شود. هنگامی که شیب دو خط غیر هم علامت باشند، واگرایی مخفی ایجاد می‌شود.واگرایی معمولی نزولی

به بیان دیگر، در روند صعودی کف‌های بالاتر تشکیل می‌شود، در حالی که در اندیکاتور کف‌های پایین‌تر ایجاد می‌شود و در روند نزولی سقف‌های پایین‌تر را در نمودار قیمت شاهد هستیم، در حالی که در اندیکاتورها سقف‌های بالاتری شکل گرفته است.

واگرایی مخفی مثبت (HD+)

اکنون با مفهوم واگرایی مخفی آشنائی لازم پیدا شده است، به بررسی چند مثال در بازار سرمایه می‌پردازیم تا تأثیر این واگرایی‌ها بررسی گردد. در ابتدا به بررسی واگرایی مخفی مثبت می‌پردازیم:

مثال 1:

در این مثال که در ماه‌های خرداد و تیر سال 1397 در شاخص کل بورس اتفاق افتاد، شاخص پس از یک صعود دو هفته‌ای وارد فاز اصلاح شد و تا سطح 38.2 فیبوناچی جنبش قبل ریزش داشت. در انتها با ساخت کف و سقفی مینور شروع به صعود کرد که با توجه به شکل واگرایی مخفی شکل گرفته در این برهه زمانی نشان‌دهنده ادامه روند صعودی بوده است.

مثال 2:

در مورد بعدی، با ادامه جنبش شکل گرفته در خرداد سال 97 تا اوایل مهرماه به فرم 5 موج جنبشی الیوت، شاخص وارد فاز اصلاحی ماژورتری نسبت به اصلاح مثال قبل شد. این اصلاح به فرم زیگزاگ شکل گرفت و انتهای موج C آن متناسب با سطح 161.8 فیبوناچی از موج A بود و سپس با ساخت کف و سقف بالاتر فاز جنبشی بعد را تشکیل داد. در شکل زیر همانطور که نشان داده شده است، واگرایی مخفی در پیوت‌های ماژور ادامه روند ماژور صعودی را تأیید کرده است.

مثال 3:

در این مثال، در طول اصلاح ماژور شکل گرفته در شاخص کل از ابتدای سال 1395، یک موج صعودی از تیرماه شروع به شکل گیری کرد که در طول این موج و در بین ریزموج‌های تشکیل شده داخل آن، یک واگرایی مخفی مثبت در انتهای یک ریزموج اصلاحی، که روی سطح 61.8 از ریزموج جنبشی قبل از خود به اتمام رسیده، تشکیل شده است.

واگرایی مخفی منفی (HD-)

اکنون به بررسی واگرایی‌های مخفی منفی در بازار سرمایه می‌پردازیم:

مثال 1:

بعد از شروع ریزش بزرگ بیت کوین در دسامبر سال 2017، در دسامبر سال 2018 یک صعود اتفاق افتاد که برای بسیاری شروع جنبش جدید را نوید می‌داد. ولی این صعود در ژوئن سال 2019 به اتمام رسید و ریزش بعد از خود را با دو واگرایی مخفی حول سطح استاتیک روانی 10.000 دلار تأیید کرد که تا مارس 2020 ادامه داشت و سپس مجدداً شروع به افزایش قیمت کرد.

مثال 2:

طی ریزش اولیه بیت کوین در سال 2018، در یک برهه زمانی از سرعت ریزش قیمت آن کاسته شد ولی همچنان با یک خط روند نزولی به ریزش ادامه داد تا سرانجام در نوامبر 2018 سرعت ریزش قیمت مجدداً افزایش پیدا کرد. این امر باعث شد این برهه زمانی برای افرادی که موج‌شماری الیوت انجام می‌دهند، موج B با الگوی مثلث اصلاحی و واگرایی معمولی نزولی ریزش بعد از آن موج C شمرده شود. در طول موج B و هم‌راستا با خط روند نزولی، دو واگرایی مخفی ایجاد شد که نشان‌دهنده ادامه دار بودن ریزش فعلی در آن زمان بود.

مثال 3:

جفت ارز EURUSD (یورو بر حسب دلار آمریکا) در دسامبر سال 2009 با تشکیل قله پایین‌تر اخطار تغییر روند را صادر کرد و خط روند نزولی اولیه در راستای ریزش ایجاد شد. با تشکیل کف پایین‌تر در ژوئن 2010، تغییر روند تأیید شد و انتظار ریزش‌های بیشتری می‌رفت. مخصوصاً با ریزشی که بعد از برخورد با خط روند نزولی در نوامبر 2010 اتفاق افتاد، تشکیل کف پایین‌تر سناریوی محتمل بود. ولی بعد از ایجاد یک واگرایی مخفی مثبت با پیوت‌های مینور، خط روند نزولی رو به بالا شکسته شد و قیمت شروع به رشد کرد که می‌توانست برای بسیاری نشانه شروع روند صعودی باشد.

ولی قیمت با رسیدن به خط استاتیک 1.48888 قبل از قله ماژور قبل تغییر مسیر داد و شروع به ریزش کرد که در این نقطه واگرایی مخفی تشکیل شده پتانسیل ادامه‌دار بودن روند نزولی پیشین را نشان می‌داد. قیمت با برخورد به روی خط روند و تشکیل پولبک مجدداً روند صعودی را نشان می‌داد ولی با توجه به ضعیف بودن این برگشت رو به بالا تحلیل‌گرانی که نمودارخوانی را براساس ویژگی امواج انجام می‌دهند به اصلاحی بودن این رفتار شک می‌کردند و با اولین نشانه از ریزش معاملات فروش را باز می‌کردند. در ریزش بعد از آن قیمت حول خط روند شروع به نوسان کرد که در پی تشکیل قله پائین‌تر در درجه مینور یک واگرایی مخفی دیگر تشکیل شد که تأیید بیشتری بر ریزش می‌داد و قیمت بعد از آن شروع به ریزش کرد.

نتیجه‌گیری

هرچند همگرایی و واگرایی‌های نمودار قیمت با اندیکاتورها می‌توانند کمک شایانی در انجام به موقع معاملات داشته باشند، ولی تحلیل‌گر باید دقت داشته باشد که این تکنیک صرفاً می‌تواند تأییدی بر سایر تحلیل‌ها و ابزارهای استفاده شده در آن نمودار باشد و استفاده تنها از آن نه تنها سوددهی زیادی ندارد، بلکه می‌تواند باعث ایجاد ضرر مرکب در معاملات فرد شود.

مورد دیگری که بایست به آن توجه شود، عدم همگرایی اندیکاتورها در مسیر پیشروی نمودار قیمت است که این برای فردی که از تعداد اندیکاتورهای زیادی استفاده می‌کند می‌تواند گیج‌کننده باشد. توصیه‌ای که در این رابطه می‌شود این است که تحلیل‌گر در طول پروسه استراتژی‌سازی خود نهایتاً از 3 اندیکاتور و آن هم فقط در نقاط حمایت و مقاومت استفاده کند تا به بهترین بازدهی در معاملات خود برسد.

در نهایت، مهم‌ترین موردی که هر فرد در بازار سرمایه می‌بایست به آن توجه کند این است که بحث تحلیل و سیگنال‌گیری درست و به جا در پروسه معاملاتی فرد صرفاً 20% از کل موفقیت وی را تضمین می‌کند و 80% باقی‌مانده تماماً با مدیریت درست و اصولی ریسک و سرمایه بدست می‌آید.

واگرایی در اندیکاتورها

واگرایی یک نوع نا همگونی در حرکت قیمت و اندیکاتور می باشد، واگرایی بخش مهمی در مباحث تحلیل تکنیکال می باشد که می توانید در تحلیل های خود اضافه نمایید تا نتایج بهتری بگیرید. در این مقاله واگرایی و انواع آن بصورت کامل شرح داده شده است.

واگرایی چیست؟

واگرایی به حرکت کردن قیمت و اندیکاتور در خلاف جهت یکدیگر گفته می شود.

برای مثال، یعنی زمانی که قیمت در جهت صعودی حرکت می کند اما اندیکاتور در خلاف جهت آن یعنی حرکت نزولی دارد. به این معنی که قیمت توانسته سقف های (یا کف های) جدیدی بزند، اما اندیکاتور نتوانسته سقف ها (و یا کف های) جدیدی بزند.

مطالب آموزشی دیگر: آموزش فارکس

انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال:

واگرایی ها به سه دسته تقسیم می شوند،

1. واگرایی زمانی
2. واگرایی مخفی
3. واگرایی معمولی

(در نظر داشته باشید که واگرایی مخفی و معمولی از مهم ترین بخش های این مبحث می باشند.)

واگرایی نشان از تضعیف شدن معاملات و امکان بازگشت قوی آن می باشد، این ویژگی یکی از مهم ترین تحلیل های تکنیکال برای سیگنال ورود و سیگنال خروج از سهام ها و ارزهای دیجیتال می باشد.

با دانستن کامل این مطلب درصد موفقیت در ترید یا معاملات قوی می شود.

واگرایی زمانی TD

در واگرایی قیمت، بین حرکت قیمت و اندیکاتور تضاد بوجود می آید، اما در واگرایی زمانی، میان قیمت و زمان اختلاف حرکت بوجود می آید.

در این مدل از واگرایی، اصطلاحا قیمت در حرکت اصلاحی خود نسبت به حرکت قبلی ضعیف و ناتوان شده و نتوانسته سقف یا کف جدید بزند.

حال واگرایی زمانی به 2 دسته تقسیم می شود:

1. واگرایی زمانی معمولی (RTD): در این واگرایی تعداد کندل های حرکت اصلاحی بیشتر از تعداد کندل های حرکت قبلی هستند. این شرایط نشان دهنده ضعیف شدن معامله گران در حرکت اصلاحی می باشد. در این شرایط، می بایست دنبال قیمت و یا الگویی مناسب برای معامله در جهت روند اصلی بازار باشیم.
2. واگرایی زمانی هوشمند(STD): در این واگرایی تعداد کندل های حرکت اصلاحی کمتر از تعداد کندل های حرکت قبلی می باشند، اما میزان اصلاح زمانی نسبت به اصلاح قیمتی بیشتر می باشد. به عبارت ساده، معامله گران در اصلاح قیمتی، در یک مدت زمان بیشتر می توانند مسافت کمتری را نسبت به حرکت قبل خود بروند.

واگرایی مخفی (HD):

در واگرایی مخفی یا Hidden Divergenceنمودار قیمت با اندیکاتور حرکت مخالف دارد. این واگرایی معمولا در انتهای حرکات اصلاحی روندها اتفاق می افتد که نشان دهنده ی بازگشت قیمت، ادامه روند و همچنین معاملات در کانال خود می باشد.

واگرایی مخفی دو نوع است مثبت ومخفی:

واگرایی مخفی مثبت(HD+)

واگرایی مخفی منفی(HD-)

واگرایی مخفی مثبت(HD+):

این واگرایی در انتهای حرکت اصلاحی در یک کانال صعودی رخ می دهد که میان 2 کف پیش می آید که کف دوم در اندیکاتور پایین تر از کف اول می باشد اما در قیمت کف دوم همیشه بالاتر از کف اول می باشد.

واگرایی مخفی مثبت، نشان از ضعیف شدن فشار فروشندگان و بازگشت مجدد خریداران در کانال صعودی می باشد.

واگرایی مخفی منفی(HD-):

این واگرایی در پایان حرکت اصلاحی در یک کانال نزولی رخ می دهد. یعنی سقف دوم در اندیکاتور همیشه بالاتر از واگرایی معمولی نزولی سقف اول می باشد ولی در قیمت سقف دوم پایین تر از سقف اول می باشد.

واگرایی مخفی منفی، نشان از ضعیف شدن خریداران و بازگشت مجدد فروشندگان در کانال واگرایی معمولی نزولی نزولی می باشد.

واگرایی معمولی(RD):

در واگرایی معمولی یا Regular Divergence، حرکت اندیکاتور متضاد با حرکت نمودار قیمت می باشد که در پایان روند پیش می آید که نشان دهنده ی بازگشت قیمت است.

این واگرایی نیز به دو دسته ی منفی و مثبت تقسیم می شود:

واگرایی معمولی منفی(RD-):

واگرایی معمولی مثبت(RD+):

این واگرایی در پایان روند نزولی، میان دو کف اتفاق می افتد. همیشه در نمودار قیمت، کف دوم پایین تر از کف اول است ولی در اندیکاتور کف دوم بالاتر از کف اول می باشد.

واگرایی معمولی مثبت، نشان دهنده ی تضعیف شدن فروشندگان و بازگشت قوی خریداران می باشد.

واگرایی معمولی منفی(RD-):

این واگرایی در پایان روند صعودی و میان دو سقف اتفاق می افتد. همیشه در نمودار قیمت سقف دوم بالاتر از سقف اول، ولی در اندیکاتور سقف دوم پایین تر از سقف اول می باشد.

واگرایی معمولی منفی، نشان دهنده ی تضعیف شدن خریداران و بازگشت پر قدرت فروشندگان می باشد.

واگرایی

این ویژگی یک اختلال در یک همگونی و همگرایی است. واگرایی در تحلیل تکنیکال به رفتار نا همگون اندیکاتور و چارت قیمت می­گویند. همانطور واگرایی معمولی نزولی که می­دانید روند صعودی یعنی ایجاد کف های بالاتر در مرتبه اول و سپس سقف های بالاتر (روند نزولی بالعکس ).

در مراحل انتهایی حرکت وضعیتی بوجود می­آید که با اینکه قیمت سقف بالاتر زده است اندیکاتور نتوانسته است سقف بالاتر از سقف قبلی را ایجاد کند( این نقاط اکسترمم در چارت و اندیکاتور هم ارز هستند.)، این ناهمگونی را واگرایی معمولی (Regular Divergence) می­نامند و با RD نشان می­دهند. واگرایی نشان از ضعف روند دارد. کاهش مومنتوم جریان حاضر و تشکیل کنج و واگرایی صورت های ضعف روند است که همگی خاستگاه یکسان دارند و غالبا با هم ظاهر می­شوند.

واگرایی معمولی در روند صعودی

واگرایی معمولی در روند نزولی

نوع دیگری از واگرایی داریم که به آن واگرایی مخفی یا (Hidden Divergence) می­گویند. واگرایی واگرایی معمولی نزولی به دلیل رفتار ناهمگون چارت و اندیکاتور است. فرض کنید که روند نزولی است. یعنی سقف های پایین تر و کف های پایین تر. اما در اندیکاتور با رفتار متفاوتی مواجه هستیم بدینصورت که با وجود اینکه روند نزولی است و سقف و کف های پایینتری باید داشته باشیم اما در اندیکاتور سقف بالاتری زده شده است. توجه کنید روند نزولی است.

نکات مهم

واگرایی معمولی در خلاف جهت روند است.

واگرایی مخفی در جهت روند است.

از آنجا که واگرایی مخفی تمرکز و مهارت بیشتری می­طلبد توضیح و اشارات بیشتر و توصیه بیشتر به بررسی این نوع واگرایی می­شود.

بر روی خطوط روند و سطوح مهم فیبوناچی یا نقاط پر پتانسیل چرخش (PRZ) اگر واگرایی صورت گیرد تاییدی است بر تحلیل و ترید.