اندیکاتور یا شاخص

اندیکاتور (Indicator)

اندیکاتورها (به انگلیسی Indicator)، شاخص‌های آماری هستند که برای اندازه‌گیری شرایط فعلی و همچنین پیش‌بینی روندهای مالی و اقتصادی به کار گرفته می‌شوند.

اندیکاتورها را می‌توان به دو دسته کلی اندیکاتورهای اقتصادی و اندیکاتورهای تکنیکال تقسیم کرد.

اندیکاتورهای اقتصادی (به انگلیسی Economic indicators)، متریک‌ها و معیارهای آماری هستند که برای اندازه‌گیری رشد یا کوچک شدن یک اقتصاد به طور کلی یا یک بخش خاص از اقتصاد به کار می‌روند.

اندیکاتورهای اقتصادی در ایران با عنوان شاخص اقتصادی شناخته می‌شوند. شاخص‌های اقتصادی زیادی توسط منابع مختلف در بخش‌های خصوصی و عمومی ایجاد شده است.

در تحلیل بنیادی، اندیکاتورهای اقتصادی که شرایط فعلی یک صنعت یا اقتصاد را می‌سنجند برای ارائه بینش نسبت به پتانسیل سودآوری آینده شرکت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

به عبارت دیگر از اندیکاتورهای اقتصادی در تحلیل بنیادی استفاده می‌شود تا پتانسیل سودآوری یک شرکت در آینده ترسیم شود.

از سمت دیگر، اندیکاتورهای تکنیکال در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شوند تا با بررسی الگوها، تغییرات قیمت و روند آن در نمودار، قیمت احتمالی در آینده پیش‌بینی شود.

اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال

در زمینه تحلیل تکنیکال، یک اندیکاتور از طریق محاسبات ریاضی که داده‌های آن از قیمت و حجم معاملات یک دارایی بدست آمده محاسبه و روی نمودار رسم می‌شود.

اندیکاتورها توسط نرم‌افزارهای تحلیل تکنیکال رسم می‌شوند و اغلب این نرم‌افزارها طیف گسترده‌ای از اندیکاتورها را دارا هستند.

از جمله اندیکاتورهای پرکاربرد می‌توان به MACD و RSI اشاره کرد.

هدف از به کار بردن اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال، یافتن فرصت‌های کسب سود است. یک اندیکاتور می‌تواند با محاسبات خود، نقاطی که احتمال برگشت قیمت یا تغییر روند وجود دارد را مشخص کند.

برای مثال تقاطع دو میانگین متحرک که یکی از آنها بلندمدت و یکی کوتاه‌مدت است معمولا نشانگر تغییر روند است.

استراتژی‌های معاملاتی از اندیکاتورها به شکلی هدفمند برای شناسایی نقاط ورود به معامله و خارج شدن از آن استفاده می‌کنند.

استراتژی معاملاتی، یک سری قوانین از قبل مشخص شده است که تریدر تحت آنها به معامله می‌پردازد. اغلب استراتژی‌ها به شکل دقیق، نحوه استفاده از اندیکاتورها را شرح می‌دهند.

تعداد اندیکاتورها همواره در حال افزایش است، بسیاری از آنها رایگان هستند ولی برخی دیگر توسط افرادی ایجاد شده و به فروش می‌رسند.

بسیاری از معامله‌گران حرفه‌ای که تجربه بالایی در بازارهای مالی کسب کرده‌اند، اندیکاتورهای خود را برای شرایط و بازارهای مختلف ایجاد می‌کنند.

در نرم‌افزارهای تحلیل تکنیکال، تنظیمات اندیکاتورها را می‌توان تغییر داد و بطور مثال بازه زمانی آنرا کم یا زیاد کرد.

کاربرد اندیکاتورها

توجه داشته باشید که یک اندیکاتور به تنهایی، یک استراتژی معاملاتی نیست.

اندیکاتورها برای کمک به معامله‌گران جهت شناخت بازار و درک شرایط فعلی ایجاد شده‌‌اند. استفاده از اندیکاتورها بدون دانش کافی نمی‌تواند کمکی به افزایش سود سرمایه‌گذاری کند.

اندیکاتورها مثل یک جعبه ابزار هستند، ابتدا شخص باید ترتیب و روش استفاده از آنها را بیاموزد سپس با توجه به آنها تصمیم خرید و فروش بگیرد.

3 استفاده کلی از اندیکاتورها:

1. اطلاع از تغییر روند

اندیکاتورها در زمان‌های خاص براساس شرایط شکل گرفته روی آنها، قبل از تغییر روند یا هم‌زمان با چرخش روند، در بازار علائم بازگشت روند را نشان می‌دهند. از این رو یکی از مهم‌ترین استفاده‌ها از اندیکاتورها برای تعیین هشدارهای مناسب تغییر روند و جهت حرکت قیمت است.

یکی از کاربردهای اندیکاتورها برای پیش‌بینی قیمت مناسب برای ورود به معاملات است.

از مهم‌ترین کاربردهای اندیکاتورها، تایید گرفتن جهت تشخیص درست روند است. به عبارت دیگر، اندیکاتورها می‌توانند کمک کنند که صحت یا اشتباه بودن تحلیل انجام شده مورد بررسی قرار گیرد. این روش استفاده از اندیکاتورها زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که تحلیل‌گر براساس داده‌های تکنیکال یا تحلیل بنیادی، جهت و قیمت ورودی مناسب را پیش‌بینی کرده و از اندیکاتور برای تایید گرفتن استفاده می‌کند.

انواع اندیکاتورها

اندیکاتورها از لحاظ نوع حرکت و رفتار به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:

1. Leading Indicators: اندیکاتورهای پیشرو معمولا همراه با نوسانات قیمت، هشدار و پیش‌بینی را اعلام می‌کنند. اندیکاتورهای پیشرو اغلب مواقع سیگنال‌های بیشتری نسبت به اندیکاتورهای تاخیری (Lagging) ایجاد می‌کنند و به همین دلیل احتمال خطا در آنها بیشتر است.

2. Lagging Indicators: این نوع از اندیکاتورها با نام اندیکاتورهای دارای تاخیر یا تاخیری در زبان فارسی نام برده می‌شود. اندیکاتورهای تاخیری با تاخیر پس از حرکت قیمت و جابجایی بازار، هشدار و پیش‌بینی را ارائه می‌دهند.

اندیکاتورهای تاخیری با اینکه سیگنال‌های کمتری نسبت به اندیکاتورهای پیشرو ایجاد می‌کنند اما به خاطر اینکه قیمت حرکت اصلی خود را در بازار انجام داده و سپس این اندیکاتورها سیگنال می‌دهند، معمولا تاخیر آنها باعث از دست رفتن موقعیت مناسب ورود می‌شود.

اندیکاتورها از نظر نوع نمایش یا مدل محاسبات به 4 دسته تقسیم می‌شوند:

1. Trend: برای شناسایی روندها کاربرد دارند.
2. اسیلاتور یا نوسان‌گرنما (به انگلیسی Oscillators) ابزارهایی برای تشخیص روند جاری و محدوده بیش خرید و بیش فروش هستند. اسیلاتورها خود به دو دسته Banded و Centered تقسیم می‌شوند.
3. Volumes: برای تشخیص حجم معاملات کاربرد دارند.
4. Bill Williams: برای تشخیص جابجایی سطوح قیمتی روند مورد استفاده قرار می‌گیرند.

این اصطلاح در واژه‌نامه جامع بورسینس منتشر شده است.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

اندیکاتور Norton High / Low چیست؟

شاخص Norton High / Low از شاخص های تقاضا و تصادفی برای شناسایی روندهای بالقوه برگشت احتمای قیمت استفاده می کند. این یک اسیلاتور است که نشان می دهد قیمت بالقوه نزدیک به سطح پایین یا بالا است. این شاخص در سیستم عامل های نمودار به طور گسترده ای در دسترس نیست.

نکات کلیدی اندیکاتور Norton High / Low

Norton High / Low ترکیبی از شاخص تقاضا و تصادفی (stochastics) است.
وقتی خط NHP بالاتر از سه حرکت کند، این نشان دهنده احتمال بالا رفتن در چهار تا شش دوره بعدی است.
هنگامی که خطوط NLP به زیر منهای سه حرکت می‌کنند، این نشان دهنده احتمال پایین آمدن قیمت در چهار تا شش دوره بعدی است.

درک شاخص Norton High / Low

Norton High / Low Indicator از شاخص تقاضا و تصادفی (stochastics) برای شناسایی روندهای معکوس احتمالی قیمت استفاده می‌کند. شاخص تقاضا یک اندیکاتور پیچیده‌است که با ترکیب قیمت و حجم، شاخص را در اختیار معامله گران قرار می‌دهد، در حالی که از stochastic معمولاً به عنوان شاخص حرکت برای ارزیابی قدرت یک روند استفاده می‌شود. ترکیبی از این دو روش برای سنجش جهت و حرکت است.

شاخص Norton High / Low یک خط بالا (NHP) و یک خط پایین (NLP) ایجاد می‌کند که معامله گران برای حرکات بالاتر و زیر سطح بحرانی و همچنین کراس اوورهایی که می‌توانند تغییر در روند غالب را نشان دهند مشاهده می‌کنند. به‌طور کلی، یک خط NLP که از زیر منفی سه عبور می‌کند، علامت این است که در چهار تا شش دوره بعدی یک Low جدید اتفاق می‌افتد، به همین ترتیب، یک خط NHP از زیر منفی سه سیگنال عبور می‌کند که ممکن است یک High جدید در حال شکل‌گیری باشد.

پس از وقوع سیگنال، معامله گران ممکن است قبل از اقدام اندیکاتور یا شاخص منتظر تأیید قیمت باشند. به عنوان مثال، هنگامی که NLP به زیر منفی سه کاهش یابد، یک معامله گر می‌تواند منتظر بماند قیمت و NLP هر دو قبل از خرید در دارایی اصلی، دوباره شروع به حرکت کنند. برخی از معامله گران معتقدند که این شاخص در نمودارهای هفتگی و ماهانه قیمت بهتر از نمودارهای کوتاه مدت کار می‌کند.

معامله گران برای به حداکثر رساندن شانس موفقیت خود باید از شاخص Norton High / Low همراه با سایر شاخص‌های فنی و الگوهای نمودار استفاده کنند. به عنوان مثال، بسیاری از معامله گران به اندیکاتورهای مومنتوم نگاه می‌کنند یا به دنبال الگوهای معکوس در نمودار قیمت هستند به عنوان نشانه ای که احتمال دارد در کوتاه مدت روند معکوس رخ دهد.

Norton High / Low و واگرایی همگرایی میانگین متحرک (MACD)

همگرایی میانگین متحرک (MACD) اندازه‌گیری فاصله بین دو میانگین متحرک است که براساس قیمت تعیین می‌شوند. شاخص Norton در حال اندازه‌گیری حرکات قیمت و حجم و همچنین خواندن خرید بیش از حد و فروش بیش از حد است. MACD قرائت خرید بیش از حد یا فروش بیش از حد را ارائه نمی‌دهد، اما سرنخی از جهت و قدرت روند قیمت را اندیکاتور یا شاخص ارائه می‌دهد.

محدودیت‌های استفاده از شاخص Norton High / Low

این شاخص کاربرد زیادی ندارد و بنابراین در بیشتر سیستم عامل‌های نمودار و معاملات در دسترس نیست.

اندیکاتور همیشه به درستی پایین یا بالا را نشان نمی‌دهد، به همین دلیل سایر شاخص‌های تأیید یا تجزیه و تحلیل مورد نیاز است. یک سیگنال پایین ممکن است رخ دهد، اما قیمت می‌تواند برای مدت زمان طولانی ادامه یابد. وارونگی قیمت ممکن است بدون این باشد که اندیکاتور برای یک بالا یا منفی سه برای پایین برسد.

اندیکاتور چیست؟ + مهمترین انواع اندیکاتورها

اندیکاتور (Indicator) یکی از مهم‌ترین مفاهیم و ابزارهای تحلیل تکنیکال هستند که استفاده آسان، سهولت تحلیل و فهم سریع بر محبوبیت آنها بین تحلیلگران افزوده است. شناسایی قدرت و جهت روند (تایید روند فعلی یا اخطارهای بازگشت روند)، مناطق اشباع خرید و فروش (Overbought & Oversold) و پیش‌بینی آینده قیمت از کاربردهای اصلی اندیکاتورهاست و در تمامی بازارهای مالی مثل سهام (بورس)، فارکس، ارزهای دیجیتال، CFD و … کاربرد دارند. در ادامه مقالات آموزش تحلیل تکنیکال به معنی و مفهوم Indicator خواهیم پرداخت. سپس به بررسی تعدادی از محبوب‌ترین و بهترین اندیکاتورها و کاربرد آنها خواهیم پرداخت.

اندیکاتور چیست؟

اندیکاتورها (Technical Indicator: در لغت به معنی “نشانگر”) یک سری معادلات ریاضی هستند که ورودی آنها اطلاعات معاملاتی گذشته شامل قیمت (تمام اطلاعات قیمتی یک کندل یعنی Close، Open، High و Low)، حجم معاملات، تغییرات قیمت و زمان است. خروجی اندیکاتورها بصورت نمودارهای گرافیکی روی چارت اصلی قیمت یا اندیکاتور یا شاخص بصورت جداگانه در پایین نمودار ترسیم می‌شود و به تحلیل‌گران در اعتبارسنجی روند کمک می‌کند. در واقع تحلیلگران با استفاده از نمودار قیمت، روند را شناسایی کرده و با استفاده از Indicator و بررسی واگرایی، به تایید یا رد تحلیل می‌پردازند. در ادامه آموزش توضیحات مفصلی را ارائه خواهیم کرد.

هر اندیکاتور استراتژی معاملاتی خاص خود را دارد و باید اصول و استراتژی‌های حاکم بر آن را به خوبی یاد بگیرید. اما دقت کنید که صرفا استفاده از یک یا چند اندیکاتور به هیچ وجه نمی‌تواند استراتژی معاملاتی یک معامله‌گر باشد. استفاده از آنها باید به عنوان ابزار کمکی در کنار سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال مثل خط روند، سطوح حمایت و مقاومت، ابزارهای فیبوناچی، امواج الیوت، الگوهای قیمتی و… باشد.

در واقع اندیکاتورها نباید مبنای خرید و فروش باشند بلکه باید ابزاری کمکی برای تصمیم‌گیری بهتر تریدر درنظر گرفته شوند. با توجه به منطق و مفهوم تحلیل تکنیکال، اولین و مهمترین ابزار تحلیل و تصمیم‌گیری یک معامله‌گر، نمودار قیمت است. سایر ابزارها مثل Indicator، در کنار آن، به تایید یا اخطار بازگشت روند و بررسی نوسانات بازار کمک می‌کنند.

انواع اندیکاتورها

حال به واکاوی انواع اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال خواهیم پرداخت. با توجه به نوع کارکرد و رفتار آنها تقسیم‌بندی‌های متفاوتی دارند. در حالت کلی با توجه به زمان هشدار و نوع حرکت نسبت به نمودار قیمت، به 2 دسته تقسیم می‌شوند:

1. پیشرو (Leading indicators): این اندیکاتورها جلوتر از نمودار قیمت حرکت می‌کنند و قبل از شکل‌گیری روند، اخطارهای لازم را می‌دهند! در بازارهای بدون روند (خنثی) و بازه‌های کوتاه مدت عملکرد بهتری دارند.
2. تاخیرکننده (lagging indicators): اندیکاتورهای پسرو یا تاخیری همیشه یک گام عقب‌تر از قیمت حرکت می‌کنند. در واقع بعد از شکل‌گیری روند، سیگنال تایید یا شکست روند را صادر می‌کنند. در بازه‌های بلندمدت و بازارهای رونددار کارایی بهتری دارند.

طبق یک دسته‌بندی دیگر، 5 نوع اندیکاتور داریم:

1. اندیکاتورهای روندی یا روند نما (Trend): برای بررسی قدرت و جهت روند مورد استفاده قرار می‌گیرند. مثل MACD، مووینگ اوریج.
2. مومنتوم (تکانه): سرعت و قدرت حرکت روند اندیکاتور یا شاخص را با محاسبه نرخ افزایش یا کاهش قیمت‌ها تعیین می‌کند مثل: Momentum و استوکاستیک (Stochastic).
3. حجم (Volume): اندیکاتورهای Volume با بررسی حجم معاملات به واکاوی قدرت روندیا تایید جهت روند می‌پردازند. مثل: On-Balance Volume (OBV) و Money Flow Index (MFI).
4. بیل ویلیامز: آقای Bill Williams یکی از تریدرهای معروف و طراح اندیکاتورهای مهمی است که به افتخار او در یک دسته و با نام خودش قرار دارند.
5. اسیلاتورها (Oscillator): در لغت به معنی “نوسانگر” است. اسیلاتورها بدون توجه به جهت روند به بررسی نرخ حرکت قیمت و هیجان بازار می‌پردازند. با نوسان بین دو سطح کلیدی یا حول یک خط مرکزی، مناطق اشباع خرید و فروش را برای تحلیلگران مشخص می‌کنند مثل RSI.

بهترین اندیکاتورها

همان‌طور که گفتیم اندیکاتورها معادلات ریاضی حاکم بر معاملات را به نمودارهای بصری و قابل فهم برای معامله‌گران تبدیل می‌کنند. در ادامه سعی می‌کنیم شما را با محبوب‌ترین و پرکاربردترین اندیکاتورها آشنا کنیم.

میانگین متحرک (Moving Average)

میانگین متحرک یا به اختصار MA با محاسبات و مفهوم ساده، کاربرد فراوانی در تحلیل تکنیکال و سایر ابزارهای معاملاتی آن دارد. دو نوع میانگین متحرک ساده (SMA: Simple Moving Average) و نمایی (EMA: Exponential Moving Average) از متداول‌ترین انواع آن است. مووینگ اوریج که در دسته اندیکاتورهای پسرو و دنباله‌رو روند قرار دارد. MA با حذف نوسانات قیمت، نمودار حرکت قیمت را هموارتر می‌کند.

• تنظیمات اندیکاتور Moving Average بسیار ساده است. مثلا برای یک نمودار با تایم فریم روزانه، با انتخاب 10 به عنوان “تایم دوره” و Close Price به عنوان “منبع محاسبات” هر نقطه روی نمودار MA از تقسیم مجموع قیمت پایانی 10 روز اخیر بر عدد 10 بدست می‌آید.
• در ابتدا با توجه به بازه تحلیلی خود (کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت) می‌توانید تایم دوره‌ای مناسب MA را انتخاب کنید. برای مثال مووینگ اوریج 200 روزه برای تحلیل بلندمدت عملکرد بهتری خواهد داشت.
• سیگنال خرید و فروش با تقاطع نمودار قیمت و MA: بدین‌صورت که با نزول قیمت ها زیر خط MA، اخطار فروش و حرکت قیمت بالای خط MA سیگنال خرید صادر می‌شود. در واقع اگر قیمت‌ها بالای خط MA حرکت کنند می‌توان روند را همچنان صعودی درنظر گرفت.

اندیکاتور RSI

RSI مخفف عبارت انگلیسی Relative Strength Index به معنای “شاخص قدرت نسبی” است. RSI در دسته اسیلاتورها قرار می‌گیرد و بین دو سطح 0 و 100 نوسان می‌کند. سطوح 30 و 70 به عنوان سطوح کلیدی درنظر گرفته می‌شود. بدین صورت که با خریدهای هیجانی معامله‌گران، اگر RSI بالای سطح 70 برسد می‌توان آن‌را هشدار اتمام روند صعودی و اشباع خرید دانست. همچنین فروش‌های افراطی باعث نزول RSI به زیر سطح 30 و سیگنال پایان روند نزولی و اشباع فروش خواهد بود.

البته در روندهای صعودی پرقدرت نباید RSI بالای 70 را سیگنال فروش تلقی کرد! چرا که هیجان زیاد خریداران باعث افزایش قدرت خرید و ادامه‌دار بودن روند صعودی خواهد شد. همین نکته در روند نزولی پرقدرت نیز برقرار است. در واقع RSI به تنهایی قادر به پیش‌بینی بازگشت روند نیست. استفاده از واگرایی در اندیکاتورهایی مثل RSI و MACD باعث دریافت سیگنال‌های بهتر و معتبرتری می‌شود.

اندیکاتور MACD

MACD مخفف عبارت انگلیسی Moving Average Convergence Divergence به معنی “میانگین متحرک همگرا واگرا” است. در دسته اندیکاتورهای تاخیری و دنبال‌کننده روند قرار می‌گیرد. شامل دو خط بنام خط مکدی و خط سیگنال و یک هیستوگرام است. نحوه محاسبه MACD Line بصورت تفاضل میانگین متحرک نمایی 12 و 26 دوره‌ای قیمت است. Signal Line نیز میانگین متحرک نمایی 9 دوره‌ای مکدی لاین است. هیستوگرام نیز از اختلاف این دو خط وجود می‌آید.

تقاطع خط مکدی (خط آبی) و خط سیگنال (خط قرمز) از پایین، سیگنال خرید و تقاطع آنها از بالا هشدار فروش است. دقت بفرمایید که در نقاط تقاطع، هیستوگرام صفر است چرا که اختلاف بین این دو خط صفر می‌شود! استفاده از واگرایی در MACD و استفاده همزمان از RSI نیز می‌تواند بر دقت تحلیل شما بیفزاید.

استوکاستیک (Stochastic)

Stochastic (استوکاستیک) در دسته اندیکاتورهای مومنتوم قرار دارد که با دقت خوبی قدرت روند را شناسایی می‌کند. بدین‌صورت که با محاسبه قیمت پایانی هر کندل با پایین‌ترین و بالاترین قیمت یک دوره، نرخ تغییر قیمت را اندازه گرفته و در یک بازه 0 تا 100 نشان می‌دهد.

دو سطح کلیدی 80 و 20 سطوح خرید و فروش هیجانی و افراطی هستند که می‌تواند سیگنال اشباع خرید و اشباع فروش را به معامله‌گر بدهد. استوکستیک شامل دو خط K و D است که معامله‌گران می‌توانند تنظیمات دوره‌ای آن‌را تغییر دهند. تنظیمات پیش‌فرض برای خط %K بصورت 5 یا 14 دوره‌ای و برای خط %D بصورت 3 دوره‌ای است.

خط D نیز با استفاده از میانگین متحرک 3 دوره‌ای خط K بدست میاد. به همین دلیل نسبت به %K حرکت هموارتری (Smooth) دارد! در واقع واکنش آن به تغییرات قیمت آرام‌تر است و خط K واکنش سریع‌تری دارد.

با شکست و قطع دو خط K و D و نزول %K به زیر %D این مفهوم القا می‌شود که روند قیمتی فعلی از میانگین 3 دوره‌ای ضعیف‌تر شده است و با کاهش قدرت روند مواجه هستیم. بنابراین تقاطع رو به پایین دو خط K و D در محدوده بالای سطح 80 می‌تواند سیگنال فروش و تقاطع رو به بالای این دو خط در محدوده زیر سطح 20 نیز می‌تواند سیگنال خرید تلقی شود.

اندیکاتور CCI

اسیلاتور CCI مخفف عبارت انگلیسی Commodity Channel Indicator و به معنی اندیکاتور کانال کالا است. عموما بین دو سطح 100- و 100+ نوسان می‌کند و حرکت خارج از این محدوده بیانگر ضعف یا قدرت زیاد روند قیمتی است. نحوه محاسبه CCI بدین‌صورت است که اختلاف بین میانگین قیمت و میانگین متحرک اندیکاتور یا شاخص در یک دوره 20 روزه (تعداد دوره قابل تغییر است) را بر ضریبی از انحراف میانگین مطلق تقسیم می‌کنیم.

شکست و نزول نمودار به سطوح کمتر از 100 می‌تواند شروع یک روند نزولی و سیگنال فروش باشد. همچنین می‌توان صعود نمودار به مقادیر بیشتر از 100- را آغازگر یک روند صعودی و سیگنال خرید تلقی کرد.

گاهی اوقات نزول CCI و ورود آن به محدوده‌ای در سطح کمتر از 100+ می‌تواند صرفا یک پولبک به خط حمایت باشد نه شروع یک روند نزولی. همچنین شکست نمودار CCI و ورود به محدوده بالاتر از سطح 100- نیز می‌تواند پولبک به خط مقاومت باشد نه شروع یک روند صعودی. البته دقت به واگرایی بین CCI و نمودار قیمت و استفاده از سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال می‌تواند به تحلیل دقیق‌تر کمک کند.

اندیکاتور MFI

MFI مخفف عبارت انگلیسی Money Flow Index به معنای شاخص جریان نقدینگی است. اسیلاتور MFI با استفاده از قیمت و حجم معاملات، میزان ورود و خروج نقدینگی به بازار را تعیین می‌کند و با نوسان بین 0 تا 100 آن‌را نشان می‌دهد.

سطوح 20 و 80 به عنوان سطوح کلیدی شناخته شده در MFI سیگنال خرید و فروش را صادر می‌کنند. در واقع ورود نمودار به محدوده‌ای پایین تر از 20 بیانگر تخلیه هیجان فروشندگان و کاهش خروج پول خواهد بود که طبیعتا می‌تواند سیگنال خرید باشد. همچنین سطوح بالای 80 نیز هشدار اشباع ورود نقدینگی و بالطبع سیگنال فروش را صادر می‌کنند.

پارابولیک سار (Parabolic SAR)

پارابولیک سار مخفف عبارت انگلیسی Parabolic SAR (Stop And Reversal) و جزء اندیکاتورهای روندی است. برای شناسایی نقاط بازگشت روند بکار می‌رود و در عین سادگی سیگنال‌های مناسب و قابل اعتمادی صادر می‌کند! عملکرد آن بدین‌صورت است که با ترسیم نقاطی در بالا و پایین نمودار قیمت، اگر نقاط اندیکاتور یا شاخص بالای نمودار باشد نشان از روند نزولی و اگر پایین نمودار باشد بیانگر حرکت صعودی قیمت است.

مدنظر داشته باشید Parabolic SAR در بازارهای رونددار و بلندمدت کارایی بهتری دارد. بنابراین ترجیحا در بازارهای خنثی از آن استفاده نکنید! همچنین استفاده همزمان از اندیکاتور پارابولیک، RSI، MACD و … می‌توانید باعث بهبود کارایی تحلیل شود و استراتژی معاملاتی مناسبی را برای معامله‌گران فراهم کند.

نحوه نصب اندیکاتور در مفید تریدر

متاتریدر یکی از محبوب‌ترین پلتفرم‌های تحلیل تکنیکال است. نسخه بومی شده آن نیز با نام مفید تریدر توسط کارگزاری مفید عرضه شده است. بسیاری از اندیکاتورهای محبوب و پرکاربرد بصورت پیش‌فرض در متاتریدر وجود دارد اما امکان بارگذاری و نصب اندیکاتورهای دلخواه نیز وجود دارد. بدین منظور کافی است از آدرس زیر، وارد پوشه Indicators شوید و فایل مربوطه را در این پوشه قرار دهید. یک راه ساده‌تر برای دسترسی به پوشه اندیکاتور مفید تریدر این است که وارد نرم‌افزار مفیدتریدر شوید و از منو File گزینه Open Data Folder را انتخاب کنید تا پوشه مذکور برای شما نمایان شود.

برای مثال امکان مشاهده نمودار در حالت scale Logarithmic در متاتریدر وجود ندارد! اما به راحتی می‌توانید اندیکاتور رسم نمودار لگاریتمی را از لینک زیر دانلود و در مفید تریدر نصب کنید.

اگر قصد یادگیری 0 تا 100 مبحث آموزش تحلیل تکنیکال را دارید به شما توصیه می‌کنیم مقالات آموزشی زیر را به ترتیب مطالعه بفرمایید، به مرور مقالات جدیدتر پیرامون آموزش تحلیل تکنیکال در سایت درج خواهد شد حتما پیگیر پارس‌سهام باشید.

اندیکاتور (Indicator)

اندیکاتورها (به انگلیسی Indicator)، شاخص‌های آماری هستند که برای اندازه‌گیری شرایط فعلی و همچنین پیش‌بینی روندهای مالی و اقتصادی به کار گرفته می‌شوند.

اندیکاتورها را می‌توان به دو دسته کلی اندیکاتورهای اقتصادی و اندیکاتورهای تکنیکال تقسیم کرد.

اندیکاتورهای اقتصادی (به اندیکاتور یا شاخص انگلیسی Economic indicators)، متریک‌ها و معیارهای آماری هستند که برای اندازه‌گیری رشد یا کوچک شدن یک اقتصاد به طور کلی یا یک بخش خاص از اقتصاد به کار می‌روند.

اندیکاتورهای اقتصادی در ایران با عنوان شاخص اقتصادی شناخته می‌شوند. شاخص‌های اقتصادی زیادی توسط منابع مختلف در اندیکاتور یا شاخص بخش‌های خصوصی و عمومی ایجاد شده است.

در تحلیل بنیادی، اندیکاتورهای اقتصادی که شرایط فعلی یک صنعت یا اقتصاد را می‌سنجند برای ارائه بینش نسبت به پتانسیل سودآوری آینده شرکت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

به عبارت دیگر از اندیکاتورهای اقتصادی در تحلیل بنیادی استفاده می‌شود تا پتانسیل سودآوری یک شرکت در آینده ترسیم شود.

از سمت دیگر، اندیکاتورهای تکنیکال در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شوند تا با بررسی الگوها، تغییرات قیمت و روند آن در نمودار، قیمت احتمالی در آینده پیش‌بینی شود.

اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال

در زمینه تحلیل تکنیکال، یک اندیکاتور از طریق محاسبات ریاضی که داده‌های آن از قیمت و حجم معاملات یک دارایی بدست آمده محاسبه و روی نمودار رسم می‌شود.

اندیکاتورها توسط نرم‌افزارهای تحلیل تکنیکال رسم می‌شوند و اغلب این نرم‌افزارها طیف گسترده‌ای از اندیکاتورها را دارا هستند.

از جمله اندیکاتورهای پرکاربرد می‌توان به MACD و RSI اشاره کرد.

هدف از به کار بردن اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال، یافتن فرصت‌های کسب سود است. یک اندیکاتور می‌تواند با محاسبات خود، نقاطی که احتمال برگشت قیمت یا تغییر روند وجود دارد را مشخص کند.

برای مثال تقاطع دو میانگین متحرک که یکی از آنها بلندمدت و یکی کوتاه‌مدت است معمولا نشانگر تغییر روند است.

استراتژی‌های معاملاتی از اندیکاتورها به شکلی هدفمند برای شناسایی نقاط ورود به معامله و خارج شدن از آن استفاده می‌کنند.

استراتژی معاملاتی، یک سری قوانین از قبل مشخص شده است که تریدر تحت آنها به معامله می‌پردازد. اغلب استراتژی‌ها به شکل دقیق، نحوه استفاده از اندیکاتورها را شرح می‌دهند.

تعداد اندیکاتورها همواره در حال افزایش است، بسیاری از آنها رایگان هستند ولی برخی دیگر توسط افرادی ایجاد شده و به فروش می‌رسند.

بسیاری از معامله‌گران حرفه‌ای که تجربه بالایی در بازارهای مالی کسب کرده‌اند، اندیکاتورهای خود را برای شرایط و بازارهای مختلف ایجاد می‌کنند.

در نرم‌افزارهای تحلیل تکنیکال، تنظیمات اندیکاتورها را می‌توان تغییر داد و بطور مثال بازه زمانی آنرا کم یا زیاد کرد.

کاربرد اندیکاتورها

توجه داشته باشید که یک اندیکاتور به تنهایی، یک استراتژی معاملاتی نیست.

اندیکاتورها برای کمک به معامله‌گران جهت شناخت بازار و درک شرایط فعلی ایجاد شده‌‌اند. استفاده از اندیکاتورها بدون دانش کافی نمی‌تواند کمکی به افزایش سود سرمایه‌گذاری کند.

اندیکاتورها مثل یک جعبه ابزار هستند، ابتدا شخص باید ترتیب و روش استفاده از آنها را بیاموزد سپس با توجه به آنها تصمیم خرید و فروش بگیرد.

3 استفاده کلی از اندیکاتورها:

1. اطلاع از تغییر روند

اندیکاتورها در زمان‌های خاص براساس شرایط شکل گرفته روی آنها، قبل از تغییر روند یا هم‌زمان با چرخش روند، در بازار علائم بازگشت روند را نشان می‌دهند. از این رو یکی از مهم‌ترین استفاده‌ها از اندیکاتورها برای تعیین هشدارهای مناسب تغییر روند و جهت حرکت قیمت است.

یکی از کاربردهای اندیکاتورها برای پیش‌بینی قیمت مناسب برای ورود به معاملات است.

از مهم‌ترین کاربردهای اندیکاتورها، تایید گرفتن جهت تشخیص درست روند است. به عبارت دیگر، اندیکاتورها می‌توانند کمک کنند که صحت یا اشتباه بودن تحلیل انجام شده مورد بررسی قرار گیرد. این روش استفاده اندیکاتور یا شاخص از اندیکاتورها زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که تحلیل‌گر براساس داده‌های تکنیکال یا تحلیل بنیادی، جهت و قیمت ورودی مناسب را پیش‌بینی کرده و از اندیکاتور برای تایید گرفتن استفاده می‌کند.

انواع اندیکاتورها

اندیکاتورها از لحاظ نوع حرکت و رفتار به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:

1. Leading Indicators: اندیکاتورهای پیشرو معمولا همراه با نوسانات قیمت، هشدار و پیش‌بینی را اعلام می‌کنند. اندیکاتورهای پیشرو اغلب مواقع سیگنال‌های بیشتری نسبت به اندیکاتورهای تاخیری (Lagging) ایجاد می‌کنند و به همین دلیل احتمال خطا در آنها بیشتر است.

2. Lagging Indicators: این نوع از اندیکاتورها با نام اندیکاتورهای دارای تاخیر یا تاخیری در زبان فارسی نام برده می‌شود. اندیکاتورهای تاخیری با تاخیر پس از حرکت قیمت و جابجایی بازار، هشدار و پیش‌بینی را ارائه می‌دهند.

اندیکاتورهای تاخیری با اینکه سیگنال‌های کمتری نسبت به اندیکاتورهای پیشرو ایجاد می‌کنند اما به خاطر اینکه قیمت حرکت اصلی خود را در بازار انجام داده و سپس این اندیکاتورها سیگنال می‌دهند، معمولا تاخیر آنها باعث از دست رفتن موقعیت مناسب ورود می‌شود.

اندیکاتورها از نظر نوع نمایش یا مدل محاسبات به 4 دسته تقسیم می‌شوند:

1. Trend: برای شناسایی روندها کاربرد دارند.
2. اسیلاتور یا نوسان‌گرنما (به انگلیسی Oscillators) ابزارهایی برای تشخیص روند جاری و محدوده بیش خرید و بیش فروش هستند. اسیلاتورها خود به دو دسته Banded و Centered تقسیم می‌شوند.
3. Volumes: برای تشخیص حجم معاملات کاربرد دارند.
4. Bill Williams: برای تشخیص جابجایی سطوح قیمتی روند مورد استفاده قرار می‌گیرند.

این اصطلاح در واژه‌نامه جامع اندیکاتور یا شاخص بورسینس منتشر شده است.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

اندیکاتور MFI

اندیکاتور MFI یا شاخص جریان و گردش نقدینگی، مخفف کلمات (money flow index) می باشد و نشان دهنده‌ی ورود و خروج حجم پول هوشمند و نقدینگی به بازار می‌باشد. از اندیکاتور MFI برای تایید روند و یا بازگشت آن استفاده می‌شود.

البته در برخی موارد از این اندیکاتور برای تعیین نقاط خرید و فروش هیجانی و نقاط ورود و خروج به بازار سرمایه نیز استفاده می‌شود.

اندیکاتور MFI هم مانند RSI و MACD از اندیکاتورهای گروه نوسان نماها یا اسیلاتورها است. اما چون حجم در محاسبه آن لحاظ می‌شود در خانواده اندیکاتور های حجمی قرار می‌گیرد و کاربرد اندیکاتور یا شاخص زیادی در تحلیل تکنیکال دارد و شباهت بسیاری با اندیکاتور RSI دارد.

در محاسبه اندیکاتور MFI در کنار قیمت، شاخص حجم معاملات نیز دخیل می شود که عمده تفاوت MFI با RSI از این مسئله می‌باشد در واقع RSI وزن داده شده با حجم نام دیگر اندیکاتور MFI است.

اندیکاتور MFI از ۰ تا ۱۰۰ درجه بندی شده و خطوط تعیین محل اشباع خرید و فروش هیجانی فراتر از ۸۰ و کمتر از ۲۰ در نظر گرفته می‌شود.

اندیکاتور MFI شباهت زیادی با اندیکاتور RSI دارد با این تفاوت که حجم معاملات نیز در محاسبات MFI لحاظ شده است. برخی از تحلیلگران معتقدند که MFI دقیقا همان اندیکاتور RSI می‌باشد، با این تفاوت که حجم نیز در محاسبات آن دخیل شده است. محاسبات اندیکاتور MFI بسیار ساده می‌باشد و در درجه اول قیمت بسته (Close) با بیشترین و کمترین قیمت (High & Low) جمع می‌شود و تقسیم بر سه خواهد شد که به حاصل این میانگین اصطلاحا قیمت تایپیکالی گفته می‌شود.

در قدم دوم جریان نقدینگی محاسبه می‌گردد؛ جریان نقدینگی به سه دسته جریان مثبت، جریان منفی و جریان خنثی تقسیم بندی می‌شود:

جریان نقدینگی مثبت: زمانی که قیمت تایپیکالی از قیمت روز گذشته بالاتر باشد در این حالت جریان نقدینگی مثبت است.

جریان نقدینگی منفی: زمانی که قیمت تایپیکالی از قیمت روز گذشته پایین‌تر باشد در این حالت جریان نقدینگی منفی است.

جریان خنثی نقدینگی: زمانی که قیمت تایپیکالی نسبت به روز گذشته تغییراتی نداشته باشد در این حالت وضعیت خنثی دارد.

در قدم سوم نسبت نقدینگی محاسبه خواهد شد و این نسبت از تقسیم جریان نقدینگی مثبت بر منفی بدست خواهد آمد:

حال تمام داده های مورد نیاز برای محاسبه MFI تکمیل شده است و به راحتی می‌توانیم بر اساس فرمول زیر شاخص جریان نقدینگی را محاسبه کنیم. البته تاکید می‌گردد که تحلیلگران تکنیکال هیچ نیازی به محاسبه MFI ندارند و صرفا جهت آموزش و تفهیم هرچه بهتر موضوع، نحوه محاسبه آن آموزش داده شده است.

1.3 استفاده بر اساس اشباع خریدوفروش :

اگر MFI بالاتر از رقم80 رود، معمولاً به عنوان علامتی از خرید هیجانی تلقی می شود. اگر MFI از بالا، مرز حیطۀ خرید هیجانی را قطع کند، یک سیگنال فروش شکل می گیرد و نیز اگر پایین تر از رقم20 رود، معمولاً به عنوان علامتی از فروش هیجانی تلقی می شود. اگر MFI از اندیکاتور یا شاخص پایین مرز حیطۀ فروش هیجانی را قطع کند، یک سیگنال خرید شکل می گیرد. ( تصویر 1 )

تصویر 1 : نقاط اشباع خرید و فروش در اندیکاتور MFI در سهام شرکت ایران خودرو

2.3 اخطار خرید و فروش بر اساس واگرایی ها:

اگر MFI به همراه کاهش قیمت، بالا رود، نشان دهندۀ این است که روند نزولی احتمالاً در حال ضعیف شدن است همچنین اگر MFI به همراه افزایش قیمت، پایین بیاید، نشان دهندۀ این است که روند صعودی احتمالاً در حال ضعیف شدن است.

تصویر 2 : واگرایی معمولی منفی ( RD-) در سهام شرکت پتروشیمی زاگرس