انواع معاملات نهانی

آشنایی با جرایم بازار سرمایه یا بورس

جرم فعل یا ترک فعلی است که در قانون برای آن مجازات تعیین شده. در بازار سرمایه جرایم اختصاصی این حوزه در قانون بازار اوراق بهادار شناسایی شده و برای آنها مجازات تعیین شده است. البته باید توجه داشت جرایم تنها یکی از انواع ناهنجاریها در بازار سرمایه را تشکیل میدهند و این ناهنجاریها را به طور کلی میتوان به سه دسته جرایم، تخلفات و اختلافات تقسیم کرد که هر کدام دارای آیین رسیدگی متفاوتی هستند. به جهت اهمیت تفکیک این سه حوزه از یکدیگر در ادامه ابتدا به توضیح تفاوت و ویژگیهای هر یک میپردازیم و سپس مهم ترین جرایم بازار سرمایه و شیوه رسیدگی به آن ها را تشریح می کنیم.

تفاوت جرم و تخلف

همان طور که قبل از این اشاره شد جرم فعل یا ترک فعلی است که در قانون انواع معاملات نهانی برای آن مجازات تعیین شده، اما تخلف نقض قوانین و مقررات اختصاصی یک حوزه است که برای آن مجازات انظباطی پیش بینی شده. در واقع اصلی ترین تفاوت جرایم و تخلفات در ضمانت اجرای پیش بینش شده برای این دو است که در اولی شامل مجازات کیفری (مانند حبس) و در دومی مجازات انضباطی (مثل تذکر کتبی) است؛ همچنین مرجع رسیدگی به جرایم و تخلفات متفاوت است، بدین ترتیب که به جرایم در دادگاه و مطابق آیین دادرسی کیفری رسیدگی میشود در حالی که تخلفات عمدتاً در مراجع غیر دادگستری و مطابق ضوابط و آیین دادرسی حرفه ای مورد رسیدگی قرار میگیرند.

با این حال باید به خاطر داشت که ممکن است میان جرایم و تخلفات همپوشانی وجود داشته باشد، بدین نحو که جرایم شناسایی شده در قانون بازار همگی مطابق مقررات مختلف به عنوان تخلف نیز شناساسیی شده اند و برای آنها مجازات انضباطی علاوه بر مجازات کیفری در نظر گرفته شده، اما برعکس این امر صادق نیست؛ یعنی همه تخلفات بورسی لزوماً واجد وصف کیفری نیستند و برای آنها مجازات کیفری پیش بینش نشده است.

تفاوت جرم و اختلاف

هدف از شناسایی جرم و وضع مجازات به سزا رساندن اشخاصی است که دست به اقدامات خلاف قانون میزنند؛ در واقع حاصل رسیدگی کیفری تعیین مجازات برای مجرم میباشد که با اهدافی مثل اصلاح مجرم، جلوگیری از ارتکاب مجدد جرم و مانند آن صورت میگیرد، حال آن که در اختلافات به دعوای مدنی یک شخص علیه شخص دیگر رسیدگی میشود و هدف اصلی آن جبران ضرر از طرف خسارت دیده است و قصدی مبنی بر اصلاح یا ارعاب طرف دعوی وجود ندارد.

با این وجود این دو حوزه کاملاً منفک از یکدیگر نیستند و ممکن است در برخی موارد به یکدیگر ارتباط پیدا کنند. به طور مثال ممکن است ارتکاب یک جرم همراه با ورود خسارت به شخصی معین باشد و منجر به بروز اختلاف در مورد خسارت وارده میان مجرم و شخص زیان دیده شود. به همین ترتیب بسیاری از اختلافات در ارتباط با خسارتی است که از وقوع جرم ناشی شده است. با این حال آیین رسیدگی به دعاوی کیفری و مدنی متفاوت بوده و در بسیاری مواقع مراجع رسیدگی به آنها نیز متفاوت می باشند.

مهمترین جرایم بازار سرمایه

فصل ششم از قانون بازار اوراق بهادار موارد متعددی از جرایم اختصاصی قابل ارتکاب در بازار سرمایه را مورد اشاره قرار داده است؛ با این حال ما اینجا تنها به برخی از مهم ترین این جرایم اشاره میکنیم:

سوء استفاده از اطلاعات نهانی

مطابق قانون بازار اوراق بهادار منظور از اطلاعات نهانی هرگونه اطلاعات افشا نشده برای عموم است که ” به طور مستقیم یا غیر مستقیم به اوراق بهادار، معاملات یا ناشر آن مربوط میشود و در صورت انتشار بر قیمت و یا تصمیم سرمایه گذاران برای معامله اوراق بهادار مربوط تأثیر میگذارد.” بدین ترتیب این دست اطلاعات اهمیت بسیار زیادی برای فعالان بازار سرمایه دارند و دسترسی نابرابر به آنها موجب بر هم خوردن شفافیت معاملات در این بازار میشود. به همین جهت قانون گذار سوء استفاده از این اطلاعات را جرم انواع معاملات نهانی انگاری کرده و برای هر شخصی که اطلاعات نهانی مربوط به اوراق بهادار که حسب وظیفه در اختیار وی قرار گرفته را “به ضرر دیگران یا به نفع خود یا به نفع اشخاصی که از طرف آنها به هر عنوان نمایندگی داشته باشند، قبل از انتشار عمومی مورد استفاده قرار دهد و یا موجبات افشا و انتشار آنها را در غیر موارد مقرر فراهم نماید” مجازات تعیین کرده است.

• چه اشخاصی میتوانند مرتکب جرم سوء استفاده از اطلاعات نهانی بشوند؟

برای ارتکاب این جرم باید توجه داشت قانون گذار صراحتاً اشاره کرده که اطلاعات نهانی مربوطه باید “حسب وظیفه” در اختیار مجرم قرار گرفته باشد. بنابراین ارتکاب این جرم لزوماً توسط اشخاصی ممکن است که از دارندگان اطلاعات نهانی در شرکت به شمار میروند که طبق تعریف قانون میتوان آنها را شامل مدیران، بازرسان، مشاوران، حسابداران، حسابرسان، وکلا، سهامداران دارای بیش از 10% سهام، مدیران شرکت های مادر و مانند آن دانست.

• مصادیق جرم سوء استفاده از اطلاعات نهانی

طبق تعریف قانون جرم سوء استفاده از اطلاعات نهانی در صورتی محقق میشود که اشخاصی که بالاتر ذکر شد اطلاعات نهانی را قبل از انتشار عمومی مورد استفاده قرار دهند یا موجبات افشا و انتشار آنها را در غیر موارد مقرر فراهم کنند. از مصادیق چنین استفاده ای میتوان به دادن اطلاعات نهانی به ثالث، توصیه به خرید یا فروش سهام بر مبنای اطلاعات نهانی و تأیید خرید یا فروش اوراق بهادار توسط ثالث بر مبنای چنین اطلاعاتی اشاره کرد.

• مجازات سوء استفاده از اطلاعات نهانی

طبق قانون، مجازات در نظر گرفته شده برای اشخاصی که مرتکب جرم سوء استفاده از اطلاعات نهانی میشوند برابر با حبس تعزیری از سه ماه تا یک سال یا جزای نقدی معادل دو تا پنج برابر سود به دست آمده یا زیان متحمل نشده یا هر دو مجازات میباشد.

معامله مبتنی بر اطلاعات نهانی

قانون بازار اوراق بهادار در بحث جرایم مرتبط با اطلاعات نهانی فرض سوء استفاده از اطلاعات و معاملات مبتنی بر آن را به صورت جداگانه جرم انگاری کرده و شرایط متفاوتی را برای تحقق هر یک از این جرایم پیش بینی کرده است. بر خلاف جرم سوء استفاده، معامله مبتنی بر اطلاعات نهانی از تعریف عام الشمول تری برخوردار بوده و شرایط سهل تری برای تحقق ارتکاب آن در نظر گرفته شده است، بدین نحو که طبق تعریف قانونی این جرم “هر شخصی که با استفاده از اطلاعات نهانی به معاملات اوراق بهادار مبادرت نماید” مجرم شناخته شده است.

• چه اشخاصی میتوانند مرتکب جرم معامله مبتنی بر اطلاعات نهانی بشوند؟

همان طور که از تعریف بسیار گسترده این جرم پیداست ار تکاب جرم معامله مبتنی بر اطلاعات نهانی محدود به مدیران یا سهامداران عمده شرکت نیست و هر شخصی که به هر نحوی اطلاعات داخلی شرکت را به دست آورده و با اتکا به آن اطلاعات اقدام به معامله نموده است میتوانند مرتکب این جرم محسوب شود.

• مصادیق جرم معامله مبتنی بر اطلاعات نهانی

همان طور که از عنوان آن پیداست، این جرم هر گونه خرید یا فروش اوراق بهادار با اتکا به اطلاعات نهانی را شامل میشود. البته باید توجه داشت که تکمیل معامله برای ارتکاب جرم الزامی است و صرف ارائه ی سفارش خرید یا فروش به کارگزار برای ارتکاب این جرم کافی نیست. با این حال نباید فراموش کرد که قانون گذار تحقق جرم معامله مبتنی بر اطلاعات نهانی را مقید به کسب سود از این طریق نکرده و حتی در صورتی که تحلیل معامله گر از اطلاعات غلط بوده و نهایتاً منجر به ضرر وی در معامله صورت گرفته شود، همچنان معامله دارای وصف مجرمانه خواهد بود.

• مجازات معامله مبتنی بر اطلاعات نهانی

مانند جرم سوء استفاده از اطلاعات نهانی، قانون گذار برای شخصی که مرتکب جرم معامله مبتنی بر اطلاعات نهانی گردد نیز مجازات حبس تعزیری از سه ماه تا یک سال یا جزای نقدی معادل دو تا پنج برابر سود به دست آمده یا زیان متحمل نشده یا هر دو مجازات را پیش بینی کرده است.

دستکاری بازار سرمایه

منظور از دستکاری اقداماتی است که کارکرد آزادانه عرضه و تقاضا را با اخلال مواجه میسازد و منجر به شکل گیری تصویر کاذبی از عملکرد بازار اوراق بهادار میشود. قانون بازار در بند سوم از ماده 46 به تعریف جرم دستکاری بازار پرداخته و مرتکب این جرم را هر شخصی دانسته “که اقدامات وی نوعاً منجر به ایجاد ظاهری گمراه کننده از روند معاملات اوراق بهادار یا ایجاد قیمتهای کاذب و یا اغوای اشخاص به انجام معاملات اوراق بهادار شود.”

نکته مهمی که در تعریف جرم دستکاری باید در نظر داشت این است که اقدامات انجام شده باید این قابلیت را داشته باشند که نوعاً و عرفاً منجر به حصول نتایج مورد نظر قانون گذار شوند، در غیر این صورت حتی اگر اقدامی در عمل منجر به دستکاری قیمتها شود اما ماهیتاً از نوعی نباشد که از نظر عرف معمولاً چنین نتیجه ای را به دنبال داشته باشد نمیتوان اقدام صورت گرفته را جرم دستکاری دانست. به علاوه مرتکب جرم دستکاری باید لزوماً قصد کسب سود از تغییرات کاذب قیمتها را داشته باشد و عمل دستکاری بدون قصد کسب منفعت فاقد وصف مجرمانه است.

• مصادیق جرم دستکاری بازار

جرم دستکاری را عموماً به دو نوع تقسیم میکنند: نوع اول دستکاری مبتنی بر اطلاعات است که شامل ایجاد تغییر در قیمتها با انتشار اطلاعات غلط میباشد. یکی از مصادیق دستکاری با این روش را میتوان انتشار اخبار یا شایعات در بازار و ایجاد جو مثبت یا منفی و سوء استفاده از آن جهت خرید یا فروش اوراق بهادار یا کالا توسط کارگزار دانست.

نوع دوم دستکاری مبتنی بر معاملات میباشد. در این شیوه با انجام معاملات یا سفارش گذاری کاذب عرضه یا تقاضای غیر واقعی در بازار ایجاد میشود که منجر به کاهش یا افزایش دروغین قیمتها میگردد. از این دست اقدامات میتوان به سفارش چینی گسترده در قسمتهای پایینی صف های خرید و فروش با هدف طولانی شدن صف، ورود سفارش خرید یا فروش بالاتر یا پایین تر از مظنه های خرید یا فروش جاری بازار به منظور ایجاد روندی صعودی یا نزولی در قیمت اوراق بهادار، اخلال در فرایند قیمت گذاری ورقه بهادار یا کالا با انجام معامله در حجم کم با قیمتهای نامتعارف و یا انجام معاملات هماهنگ شده یا معاملات متفاوت جریان بازار و مانند آن اشاره کرد.

• مجازات جرم در دستکاری بازار

مجازات جرم دستکاری بازار نیز مانند دو جرم قبلی که مورد بررسی قرار گرفت معادل حبس تعزیری از سه ماه تا یک سال یا جزای نقدی معادل دو تا پنج برابر سود به دست آمده یا زیان متحمل نشده یا هر دو مجازات میباشد.

فعالیت بدون اخذ مجوز

قانون بازار اوراق بهادار انجام برخی فعالیت ها را منوط به اخذ مجوز کرده و برای تخلف از آن ضمانت اجرای کبفری پیش بینی کرده است. به طور مثال ماده 28 این قانون تأسیس نهادهای مالی از جمله کارگزاری ها، بازارگردانان، مشاوران سرمایه گذاری، موسسات رتبه بندی، صندوق های سرمایه گذاری، شرکتهای سرمایه گذاری، شرکتهای پردازش اطلاعات مالی و شرکتهای تأمین سرمایه انواع معاملات نهانی را منوط به ثبت نزد سازمان بورس کرده و فعالیت آنها را تحت نظارت سازمان قرار داده است. از طرف دیگر بند 1 ماده 49 این قانون برای انجام این فعالیت ها بدون اخذ مجوز مجازات کیفری در نظر گرفته است.

• مصادیق جرم فعالیت بدون اخذ مجوز

قانون بازار مصادیق متعددی از فعالیتهای که انجام آن مستلزم اخذ محوز از سازمان بورس است را بیان کرده که این موارد در بالا نیز مورد اشاره قرار گرفت. با این حال یکی از اصلی ترین مصادیق فعالیت بدون اخذ مجوز عملیات سیگنال فروشی در کانالهای تلگرامی و صفحات اینستاگرامی است که متضمن ارائه مشاوره سرمایه گذاری به افراد میباشد. لازم به ذکر است ارائه مشاوره سرمایه گذاری طبق قانون تنها توسط اشخاص حقوقی ممکن است و در اکثر موارد اخذ مجوز منوط به داشتن حداقل 3 میلیارد ریال سرمایه ثبتی توسط شرکت میباشد.

• مجازات فعالیت بدون اخذ مجوز

بر اساس صدر ماده 49 قانون بازار اوراق بهادار مجازات تعیین شده برای جرم فعالیت بدون اخذ مجوز برابر با حبس تعزیری از یک تا شش ماه یا جزای نقدی معادل یک تا سه برابر سود به دست آمده یا زیان متحمل نشده یا هر دو مجازات میباشد. همچنین مشخصات صفحات و کانال هایی که به دلیل نداشتن مجوز از ادامه فعالیت منع می شود در سامانه انتشار آراء انظباطی و دادگاه ها توسط سازمان بورس منتشر و به عموم اطلاع رسانی میگردد.

مراجع رسیدگی به جرایم بازار سرمایه

مطابق ماده 52 قانون بازار در صورت کشف جرایم موضوع این قانون توسط سازمان بورس، این سازمان مکلف است مستندات و مدارک مربوطه را گردآوری کرده و به مراجع قضایی اعلام نماید و حسب مورد موضوع را به عنوان شاکی پیگیری کند. بنابراین رسیدگی به جرایم بازار سرمایه از حیث کیفری مطلقاً در صلاحیت دادسرا و دادگاه های کیفری است و اعلام جرم و پیگیری در این خصوص نیز بر عهده سازمان بورس قرار دارد. البته به جهت تخصصی بودن جرایم این حوزه دادسرا و دادگاه ویژه ای در این خصوص در مجتمع قضایی امور اقتصادی تشکیل گردیده که دارای صلاحیت انحصاری برای رسیدگی به جرایم موضوع قانون بازار می باشد.

سوت زنی در جرایم بازار سرمایه

همانطور که پیشتر بیان شد، سازمان بورس در صورت اطلاع از وقوع جرایم مرتبط با بازار سرمایه، وظیفه دارد موضوع را به مراجع قضایی اطلاع داده و پرونده را به عنوان شاکی پیگیری کند. با این حال راه های متعددی برای کشف جرم توسط سازمان وجود دارد که یکی از آنها دریافت گزارش از فعالان بازار سرمایه میباشد. در همین راستا سازمان در سال 1398 اداره دیده بان سلامت بازار سرمایه را راه انداز نمود تا دریافت گزارش های مردمی در مورد جرایم بازار سرمایه را تسهیل نماید. همچنین براساس دستورالعمل حمایت و تشویق گزارشگران ناهنجاری در بازار سرمایه مصوب سال 1398 سازمان بورس در صورت دریافت گزارش موثق و دست اول در خصوص ارتکاب جرایم بازار سرمایه به ارائه دهندگان گزارش پاداش اعطا مینماید.

حراج معاملاتی در بورس چیست؟ و معرفی انواع آن

آیا تا به حال با پیغام “بازگشایی نماد معاملاتی بدون انواع معاملات نهانی محدودیت دامنه نوسان قیمت” در صفحه معاملتان روبه‌رو شده‌اید؟ قطعأ این سؤال برایتان پیش آمده است که منظور از دامنه نوسان قیمت بدون محدودیت چیست؟ بنابراین با ما همراه باشید تا شما را با این مفهوم و حراج معاملاتی و انواع آن در معاملات بورسی آشنا کنیم.

آیا با مفهوم بازگشایی سهم بدون محدودیت دامنه نوسان آشنا هستید؟

در واقع دامنه نوسان، گویای قیمت کف و سقف است که قیمت هر انواع معاملات نهانی سهم در این بازه قیمتی می‌تواند نوسان داشته باشد.

این محدودیت قیمت در بورس اوراق بهادار تهران بین 5+ تا 5- است. البته دامنه نوسان برای حق تقدم سهام در بورس در بازه 10+ تا 10- تعریف شده است.

دامنه نوسان تعریف شده در معاملات فرابورس در بازار زرد بین 3+ تا 3- است. این در حالی است که در بازار نارنجی، این دامنه نوسان بین مثبت و منفی 2 تعیین گردیده است. همین‌طور دامنه نوسان تعریف شده در بازار قرمز فرابورس، بین مثبت 1 و منفی 1 است.

در واقع دامنه‌های نوسان تعریف شده، توسط نهادهای ناظر بر بازار سرمایه با هدف کنترل نوسانات قیمت در معاملات ایجاد شده‌اند. اما در طی جریان معاملات ممکن است به دلایل مختلف قانون تعریف دامنه نوسان قیمت شکسته شود و نماد معاملاتی بدون محدودیت نوسان بازگشایی گردد. در چنین شرایطی مطرح می‌گردد که سهم پس از توقف، بدون محدودیت نوسان بازگشایی شده است.

معرفی حراج معاملاتی

حراج معاملاتی یک سیستم خرید و فروش در بازار سرمایه است که خریدار و فروشنده براساس این سیستم، با در نظر گرفتن مبلغ خاص در خصوص اوراق بهادار، کالا یا خدمات و … به توافق می‌رسند و اقدام به انجام معاملات می‌کنند. در واقع، منظور از حراج در این مفهوم، اعمال تخفیف بر سهام نیست بلکه بیانگر دو مرحله داد و ستد در جریان معاملات است.

به این نکته توجه کنید که تمامی معاملات بازار بورس و فرابورس با استفاده از مکانیسم حراج معاملاتی، قیمت‌گذاری و خرید و فروش می‌شوند.

این نوع از سیستم خرید و فروش، به 2 بخش پیوسته و ناپیوسته تقسیم می‌شود.

انواع حراج معاملاتی را می‌شناسید؟

براساس توضیحاتی که در بالا ذکر گردید، می‌توان بیان کرد که هم در بورس و هم در فرابورس، پس از بازگشایی نماد معاملاتی متوقف شده، احتمال حراج قیمتی در آن نماد وجود دارد. که خریدار و فروشنده با اتکا به این سیستم معاملاتی، معاملات خود را انجام می‌دهند.

مکانیزم حراج معاملاتی در بازار سرمایه به 2 دسته تقسیم می‌شود:

حراج معاملاتی پیوسته

حراج پیوسته، خرید و فروش روزانه است که در بازه زمانی 9 صبح تا 12:30 ظهر انجام می‌پذیرد. در واقع، حراج پیوسته به زمان شروع داد و ستد اشاره دارد.

به عبارت دیگر، زمانی که فروشنده سهم مورد نظر خود را در بورس و یا فرابورس با قیمت مشخصی برای فروش به ثبت می‌رساند و خریدار قیمت درخواستی فروشنده را می‌پذیرد و معامله بین دو طرف رخ می‌دهد، حراج پیوسته صورت گرفته است.

عکس این روند نیز صادق است. یعنی زمانی که خریدار درخواست خرید سهمی را با قیمت مشخصی ثبت می‌کند و فروشنده، آن سهم را عرضه می‌نماید، باز هم حراج پیوسته رخ داده است.

بنابراین می‌توان بیان کرد که حراج پیوسته براساس قیمت توافقی بین فروشنده و خریدار و با وارد کردن قیمت خریدار در سامانه معاملاتی و تطبیق قیمت درخواستی او با قیمت فروشنده، انجام می‌پذیرد.

در حراج پیوسته باید به این نکته مهم توجه کرد که قیمت‌های مورد معامله در این حراج، مطابق با قیمت‌های روز و با توجه به حراج ناپیوسته تعیین می‌شود و کاملأ قانونی است.

به مثال زیر توجه کنید:

آقای غفاری قصد خرید سهم نماد #وحرج را دارد، بنابراین از ساعت 9 صبح تا 12:30 ظهر زمان دارد که سفارش خرید خود را ثبت کند. بازه نوسان قیمتی سهم وحرج، بین 5 تا 7 هزار تومان است. او تصمیم دارد این سهم را با قیمت 5800 تومان بخرد، بنابراین اقدام به ثبت سفارش خرید می‌کند.

زمانی که فروشنده‌ای درخواست او را قبول کند و معامله‌ای بین آن‌ها انجام شود، حراج پیوسته رخ داده است.

حراج معاملاتی ناپیوسته

حراج ناپیوسته یا حراج تک نرخی، در بازه زمانی 8:30 تا 9 صبح که مرحله پیش‌گشایش نامیده می‌شود، انجام می‌پذیرد. در واقع، سرمایه‌گذاران و معامله‌گران در این بازه زمانی نیم ساعته، با هدف تعیین ارزش واقعی نماد، اقدام به چانه‌زنی می‌کنند و به این ترتیب، در نهایت به یک قیمت مرجع می‌رسند و آن اعلام می‌شود و در این مرحله است که قیمت تعریف شده وارد مرحله حراج پیوسته می‌شود.

در حراج ناپیوسته، فروشنده سهام، در مرحله سفارش‌گیری، قیمت پیشنهادی خود را ارایه می‌دهد و می‌تواند در این بازه زمانی نیم ساعته سفارش خود را ویرایش و یا حذف کند، اما در این بازه زمانی تعریف شده، هیچ معامله‌ای صورت نمی‌گیرد. پس از مرحله سفارش‌گیری، معاملات براساس بالاترین قیمت پیشنهادی فروشنده انجام می‌پذیرد.

این نکته مهم را در نظر داشته باشید که در حراج ناپیوسته، نیازی به کشف قیمت توسط سرمایه‌گذاران نیست چرا که قیمت مرجع کاملأ مشخص است.

همچنین در این نوع حراج معاملاتی، تعیین می‌شود که در بازه مشخص شده، هر کدام از نمادها با چه قیمتی به توافق بین خریدار و فروشنده برای انجام معامله نزدیک می‌شود تا بتوان از این طریق، قیمت مرجع را برای حراج پیوسته اعلام کنند.

آیا می‌دانید یک سهم، تحت چه شرایطی با حراج ناپیوسته و بدون محدودیت دامنه نوسان بازگشایی می‌شود؟

اگر شرکت پذیرفته شده در بورس، با عواملی مانند تغییر کادر مدیریتی، تغییر سهام و … مواجه باشد، تا زمانی که تغییرات نهایی اعمال شود و شرایط ثابت گردد، با توقف نماد مواجه خواهد شد و به صورت موقت از سازمان بورس کنار گذاشته می‌شود. که در این شرایط حراج ناپیوسته پیش می‌آید.

در ادامه شرایطی انواع معاملات نهانی که براساس آن یک سهم با حراج ناپیوسته و بدون محدویت دامنه نوسان‌گیری بازگشایی می‌شود را شرح خواهیم داد:

1- برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه و یا مجمع عمومی عادی به طور فوق‌العاده

– اگر مجمع عمومی با هدف تصویب صورت‌های مالی یا تقسیم سود، تشکیل شود؛ بازگشایی نماد معاملاتی با حراج ناپیوسته و بدون محدودیت دامنه نوسان صورت می‌گیرد.

– اگر مجمع عمومی با هدفی غیر از تصویب صورت‌های مالی یا تقسیم سود نقدی تشکیل شود؛ بازگشایی نماد معاملاتی با حراج ناپیوسته با محدودیت دامنه نوسان صورت خواهد گرفت.

– اما اگر هدف شرکت از برگزاری مجمع عمومی، افزایش سرمایه باشد، بازگشایی نماد معاملاتی با حراج ناپیوسته بدون محدودیت دامنه نوسان صورت خواهد گرفت.

2- افشا و انتشار اطلاعات با اهمیت

– در صورتی که افشای اطلاعات با اهمیت شرکت‌های ثبت شده در سازمان بورس و اوراق بهادار، در گروه الف قرار داشته باشد، بازگشایی نماد معاملاتی با حراج ناپیوسته و بدون محدودیت دامنه نوسان خواهد بود.

– در صورتی که افشای اطلاعات با اهمیت شرکت‌های ثبت شده در سازمان بورس و اوراق بهادار،در گروه ب قرار داشته باشد، بازگشایی نماد معاملاتی با حراج ناپیوسته با محدودیت دامنه نوسان انجام می‌شود.

3- استفاده از اطلاعات نهانی یا دستکاری قیمت

اگر، شرکت پذیرفته شده در سازمان بورس از اطلاعات مخفی استفاده کند و یا اقدام به دستکاری قیمت کند و نماد آن متوقف شود، در صورت بازگشایی نماد معاملاتی، با حراج ناپیوسته همراه با محدودیت دامنه نوسان صورت خواهد گرفت.

4- گره معاملاتی

در صورتی که یک سهام و نماد شرکت، شامل گره معاملاتی گردد، در ابتدای روز معاملاتی بعد، با حراج ناپیوسته با محدودیت دامنه نوسان بازگشایی خواهد شد.

5- قانون نوسان ۵۰ درصد

براساس قوانین وضع شده، در صورت توقف نماد معاملاتی یک شرکت، نماد معاملاتی حداکثر ۲ روز کاری پس از توقف، با محدودیت دامنه نوسان با حراج ناپیوسته بازگشایی خواهد شد.

ترتیبی که برای خواندن مقالات آنچه یک سرمایه گذار بورس باید بداند (مفاهیم و اصطلاحات مهم بورس) به شما پیشنهاد میکنیم:

علی صابریان

از سال 1390 که مجموعه خانه سرمایه شروع به کار کرد با برگزاری ۳۱ دوره جامع آموزشی بلند مدت، بیش از ۶۰۰۰ تحلیلگر را وارد بازار سرمایه کرده‌ایم. تمام تلاش من و همکارانم ایجاد مرجعی برای آموزش واقعی و صحیح موفقیت مالی و سرمایه گذاری بوده است مرجعی که کمک می کند زندگی بهتری برای خود و اطرافیانمان بسازیم.

واژه نامه بورسی

در این مقاله مفاهیم به صورت عمیق و بنیادین آموزش داده نشده است. هدف اصلی این مطلب آشنا نمودن خواننده با ادبیات رایج در بازارهای مالی می باشد.

اختیار معامله (Option)
اختیار معامله یک قرارداد قانونی است که توسط یک فروشنده به یک خریدار در ازای مبلـغ معينـی فروختـه مـی شـود . خریـدار ایـن قـرارداد این اختیار را به دست می آورد که یک دارایی ( اعـم از سهام یـا کـالا ) را تا مدت مشخصی به مبلغ تعیین شده ای بخرد یا بفروشد.

ارزش ذاتی (Intrinsic Value)
ارزش ذاتی شرکت یک رقم ذهنی است . تعریف وارن بافت از ارزش ذاتی ، ارزش تنزیل شده جریانات نقدی است که می توان از شرکت در طول عمـر باقی مانده اش به دست آورد.

انحصار مصرفی (Consumer Monopoly)
انحصارات مصرفی را می توان به پلی روی یک رودخانه تشبیه کرد که افـراد بی قایق یا کسانی که توانایی شناکردن ندارنـد ، بـرای عبـور از آن مجبـور بـه پرداخت هزینه هستند.

اوراق مشتقه (Derivatives)
بـه ابـزاری کـه سـاختار پرداخـت و ارزش آن از ارزش دارایـی پایـه و شاخص های مربوط نشأت می گیرد . این ابزار به دارنده آن اختیار خرید یا فروش دارایی معینی را می دهد و ارزش آن از ارزش دارایی مربوط مشتق می شود. رایج ترین ابزار مشتقه هم « اختیار معامله » است.

بازار نوظهور (Emerging - Market)
یک بازار ملی که در فرایند پیشرفته شدن قرار دارد و دارای نقدشوندگی در بدهی های محلی و بازار سهام است . در این بازارها فرصت برای رشد با نرخ بالا و همچنین ریسک متناسب با آن وجود دارد.

بتا (Beta)
واحد اندازه گیری ریسک سیستماتیک مربوط به سهام است که در واقع درجه حساسیت تغییر پذیری بازده سهام را نسبت به تغییر پذیری بـازده بـازار اندازه گیری کند . اگر سهمی بتای بیشتر از یک داشـته باشـد ، نسـبت بـه تحرکات بازار واکنش بیشتری نشان خواهد داد و برای بتای کمتر از یک هم بالعكس.

تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis)
روش سنتی تجزیه و تحلیل شرکتها است که در آن توجه شما به ترازنامـه و صورتهای مالی شرکت است.

تحلیل تکنیکال (Technical Analysis)
تحلیل تکنیکال پیش بینی کردن آینده سهم بر اساس اطلاعات تاریخی قیمت سهم است.

تنوع (Diversifying)
وقتی که تخم مرغ های خود را در یک سید قرار ندهید ؛ توانسته اید تنوع ایجاد کنید . هنگامی هم که در بیشتر از یک شرکت سرمایه گذاری می کنید ، در واقع ریسک خود را بین سهام مختلف تقسیم می کنید.

تورم (Inflation)
افزایش سطح عمومی قیمت کالاها و خدمات در اقتصاد را تورم می گویند.

جریان نقدی (Cash Flow)
از مجموع درآمد خالص شرکت بعد از مالیات به عـلاوه هزینه استهلاک و سایر هزینه های غیر نقدی به دست می آید.

حاشیه امنیت (Margin of Safety)
یک سرمایه گذار باید در سرمایه گذاریهای خود به دنبال حاشیه سود مناسب باشد . از نظر گراهام برای در امان بودن سرمایه گذاری خود باید یک سهم را حداقل ۳۰ درصد کمتر از ارزش دفتـری اش بخرید . همچنـین بـرای اینکه سرمایه گذاری شما مطمئن به حساب آید ، باید به دنبال شرکتهایی باشید که قابلیت سودآوری داشته باشند.

روش ارزش خالص دارایی های جاری (Net Net Method)
طبق این روش ارزش خالص دارایی های جاری یک سهم ، انواع معاملات نهانی از کسر بدهی های جاری و بلندمدت شرکت از دارایی های جاری آن و تقسیم عدد حاصـل بـر تعداد سهام منتشر شده شرکت در بازار به دست می آید.

سبد سهام (Portfolio)
ترکیبی از سهم هایی است که یک سرمایه گذار آنها را خریده است.

سرمایه گذار (Investor)
فردی است که به دنبال حفظ سرمایه خود همراه با کسـب بـازدهی مناسـب است . قبل از خرید یک سهم ، انواع معاملات نهانی هدف سرمایه گذاری باید به دقت مورد بررسی قرار بگیرد.

سرمایه گذاری مبتنی بر ارزش (Value Investing)
گونه ای از تحلیل بنیادی است که توجـه تحلیـل گـر معطـوف بـه پیداکردن سهم های ارزان بازار است.

سفته باز (Speculator)
فردی که بدون انجام هرگونه تجزیه و تحلیل مناسب قبل از خرید یک سهم تمایل به بهره بردن از شـانس و اقبـال دارد . او کـاملاً برعكس سـرمایه گـذار است.

شرط بندی (Gambling)
شرط بندی به معنای سفته بازی نیست .در واقع شرط بندی کردن تنهـا باعـث لذت بردن شخصی می شود که این عمل را انجـام مـی دهـد . در حالی که در سفته بازی اهداف بزرگتری وجود دارد . سفته باز به دنبال انتقـال ریسک به فردی دیگر و محافظت از خود در برابر سایر سفته بازان است.

شرکت تولیدی (Commodity Company)
شرکتی که به تولید کالا یا خدماتی می پردازد که برای رقبای موجود در بـازار تولید محصول مشابه آنان امری مشکل نباشد.

شرکت پیشرو و دارای امتیاز ویژه (Franchise Company)
این شرکتها از قدرت زیادی برخوردار هستند و اغلب در بـازار صـاحب برند وجایگاهی انحصاری می باشند.

صندوق سرمایه گذاری مبتنی بر شاخص (Index Fund)
بازدهی این نوع از صندوقهای سرمایه گذاری مشترک بـه میـزان بـازدهی شاخص بستگی دارد و در اصل مدیریت کردن این صندوقها، کار پیچیده ای نیست.

فرضیه بازار کارا (Efficient Market Theory)
بازار کارا بازاری است که در آن اطلاعات بـا سـرعت زیادی بر قیمت سهام تأثیر می گذارد و قیمت ها خـود را با توجـه بـه ایـن اطلاعات تعدیل می کنند . در واقع بازار کارا به سرمایه گذاران ایـن اطمینان را می دهد که همه آنها از اطلاعات مشابهی آگاهی دارند.

معاملات نهانی (Insider Trading)
زمانی که فردی بر مبنای اطلاعاتی که در دسترس عمـوم نیست ، اقـدام بـه معامله کند ، یک معامله نهانی انجام داده است.

نسبت Price - to Earnings) P/E)
از تقسیم قیمت جاری سهم در بازار بر سود هر سهم در طی یک دوره مـالی دوازده ماهه به دست می آید.

نسبت Market Capitalization - to Sal) P/S)
این نسبت حاصل تقسیم ارزش بازار یک شرکت بر مقدار فروشی است که در چهار فصل منتهی به آخرین گزارش شرکتها ارائه شده است.

نسبت قیمت به سود تقسیمی (Price to Dividend)
از تقسیم قیمت جاری سهم بر سود تقسیمی سالیانه هـر سهم شرکت به دست می آید.

نظریه نوین سبد سهام (Modern Portfolio Theory)
این نظریه بر مبنای فرضیه بازار کارا است و به نوعی تفسیر کردن سبد سهام با سطوح مختلف ریسک است . اما درواقع به جای ریسک ، نوسانات قیمـت سهم اندازه گیری می شود.

نوسان گیر (Day Trading)
شخصی که با خرید و فروش هـای روزانـه خـود سعی در بـه دسـت آوردن سودهای فوری از بازار دارد . شاید بهتر باشـد آنـان را تنهـا یک معاملـه گـر خطاب کرد ؛ چرا که به ندرت پیش می آید که آنهـا سـهـام خـود را تا پایان ساعات معاملاتی نزد خود نگه دارند.

حکشتی؛ خرید سهام بر مبنای اطلاعات نهانی یا اطلاعات منتشر شده؟

شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران با انتشار اطلاعیه ای بر سامانه کدال در تاریخ ۷ اردیبهشت ماه خبر از افزایش درآمد عملیاتی در سال مالی ۱۴۰۰ داد و اعلام کرد: رشد عملیات و رشد نرخ کرایه حمل در سال یادشده، مشاهده می‌شود که این امر منجر به رشد کل درآمد عملیاتی گروه شده است.

به گزارش بورس امروز، در فضای مجازی اخباری مبنی بر خرید سهام از شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران با نماد «حکشتی» در میان اهالی بازار سرمایه در گردش است. موضوعی که اگر صحت داشته باشد تخلف بوده و سازمان متناسب با میزان تخلف صورت گرفته با متخلفان برخورد قانونی خواهد کرد.

بررسی‌های «سنا» نشان می‌دهد در تاریخ ۷ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ شرکت یاد شده اقدام به افشای اطلاعات با اهمیت با عنوان «شفاف‌سازی در خصوص درآمد عملیاتی گروه کشتیرانی ج.ا.ا در سال ۱۴۰۰» از طریق سامانه کدال کرده است.

براساس این اطلاعیه، در بند سوم نامه شفاف‌سازی این شرکت به اداره نظارت بر ناشران گروه مالی و خدماتی سازمان بورس و اوراق بهادار آمده است براساس اطلاعات اولیه حسابرسی نشده از عملکرد سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ماه ۱۴۰۰ شرکت‌های زیرمجموعه این گروه، رشد عملیات و رشد نرخ کرایه حمل در سال یادشده، مشاهده می‌شود که این امر منجر به رشد کل درآمد عملیاتی گروه شده است. بیش از ۸۷ درصد درآمد عملیاتی گروه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران از محل بار کانتیر و فله ایجاد شده است.

حکشتی جزییات این تغییرات را به شرح زیر در سامانه کدال به تاریخ ۷ اردیبهشت اعلام می‌کند:

با این وجود آیا امکان انجام معاملات نهانی وجود ندارد؟! این پرسش برای معاملات همه شرکت‌های بورسی و فرابورسی به دلیل دسترسی اعضای هیأت مدیره مختص یک نماد و یک شرکت نمی‌شود و وظیفه سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان نهاد ناظر بازار سرمایه پیشگیری از تخلف و بررسی اقدامات مشکوک به تخلف است.

بر این اساس، سیدمهدی پارچینی، مدیر نظارت بر بورس‌ها سازمان بورس و اوراق بهادار نیز به «سنا» خاطرنشان کرد: معاملات «حکشتی» از حیث معاملات متکی بر اطلاعات نهانی درحال بررسی است و چنانچه موضوع تخلف آشکار شود با آن برخورد قانونی صورت می‌گیرد.

همه چیز در مورد افشای اطلاعات با اهمیت در بورس!

در بازار سرمایه هر روز شاهد توقف برخی نمادها به دلیل افشای اطلاعات با اهمیت هستیم. اصطلاح افشا در مفهوم گسترده خود به معنای ارائه اطلاعات است. در نهادهای مالی این عبارت به‌ صورت محدودتر و به منظور انتشار اطلاعات مالی یک شرکت (معمولاً در قالب گزارش‌های سالانه) استفاده می شود. این مفهوم گاهی هم محدود به ارائه اطلاعاتی است که در صورت‌های مالی شرکت نیامده است.
افشای اطلاعات با اهمیت در بورس به دو دسته افشای اطلاعات با اهمیت گروه الف و گروه ب تقسیم می شود. شرکت های پذیرفته شده در بورس، موظفند اطلاعات با اهمیت را در اختیار سهامداران قرار دهند.

افشای اطلاعات با اهمیت در بورس چیست؟

در شرکت های پذیرفته شده در بورس، تقریباً هر روز اتفاقاتی (مانند: توقف/تعلیق تمام یا بخشی از فعالیت شرکت،دعاوی مهم علیه شرکت،اعلام ورشکستگی از جانب شرکت،اعلام وقوع حوادث غیرمترقبه،تغییر حسابرس و . ) رخ می دهد. اطلاعات مهم مربوط به این اتفاقات توسط شرکتها در سامانه کدال منتشر می شود. به انتشار اطلاعات با اهمیت شرکت های بورسی در سامانه کدال، گزارش افشای اطلاعات با اهمیت می گویند. علت افشای اطلاعات مهم شرکت ها به صورت رسمی، کمک به سرمایه گذاران در خصوص خرید و فروش سهام شرکت ها می باشد.

اطلاعات با اهمیت شرکت های بورسی با در نظر گرفتن درجه اهمیت به دو گروه الف و ب تقسیم می شوند. اطلاعات مهم یک شرکت بر قیمت سهام آن تاثیر مستقیم دارد، بنابراین باید سریع و بروز در اختیار سهامداران قرار گیرند.

اطلاعات با اهمیت در بورس

بطور کلی اطلاعات مربوط به رویدادهای شرکت یا تصمیمات ناشر در زمره اطلاعات با اهمیت قرار می گیرند. این اطلاعات بر قیمت یا تصمیم سرمایه گذاران (در معامله اوراق) تأثیر می گذارند. در واقع، اطلاعاتی با اهمیت محسوب می شوند که آگاهی از آنها ممکن است منجر به افزایش تقاضا یا عرضه سهام شود و قیمت سهم را دگرگون سازد.

ناشر مطابق با ضوابط دستورالعمل سازمان بورس، ملزم به افشای این اطلاعات می باشد. همچنین ناشر موظف به شفاف سازی درباره شایعات مربوط به شرکت است. همانطور که اشاره کردیم، اطلاعات شرکت ها با توجه به میزان اهمیت به دو دسته تقسیم می شوند:

1. اطلاعات با اهمیت گروه الف
2. اطلاعات با اهمیت گروه ب

اطلاعات با اهمیت گروه الف

افشای اطلاعات با اهمیت الف می تواند به صورت کوتاه مدت، قیمت سهام یک شرکت را به شدت تحت تاثیر قرار دهد، اما در بلندمدت چندان تأثیرگذار نخواهد بود. مهم ترین اطلاعاتی که در زمره اطلاعات با اهمیت گروه الف قرار می گیرند، عبارتند از:

• توقف/تعلیق تمام یا بخشی از فعالیت شرکت
انواع معاملات نهانی
• شروع مجدد فعالیتی که متوقف یا تعلیق شده
• بهره برداری از طرح های جدید
• اعلام ورشکستگی از جانب شرکت
• نتایج برگزاری مناقصه یا مزایده
• انعقاد، فسخ و یا تغییرات اساسی در قراردادهای مهم
• کشف منابع مالی قابل توجه
• هر نوع ترکیب، تجزیه، ادغام و اکتساب در شرکت
• نقل و انتقال دارایی‌های ثابت شرکت
• واگذاری سهام شرکت دیگر (در صورتی که مبلغ واگذاری بیش از 5% دارایی‌های شرکت در صورت‌های مالی سال قبل باشد یا ناشر بیش از 5% سهام شرکت دیگر را واگذار نماید)
• تغییرات با اهمیت در عملکرد شرکت‌های زیرمجموعه
• تغییر در سهامداران عمده
• اعلام وقوع حوادث غیرمترقبه (شامل خسارات ناشی از عوامل طبیعی مانند: سیل، زلزله یا عوامل غیر طبیعی مانند: آتش سوزی و. )
• تعدیلات سنواتی
• درخواست خروج از شرکت‌های پذیرفته شده در بورس مربوطه
• خرید، واگذاری، اخذ، فسخ و تغییرات مجوز فعالیت، امتیاز تجاری یا علائم تجاری
• تأثیرات با اهمیت ناشی از تغییرات ارزی (قیمت دلار)
• دریافت یا پرداخت بیشتر از 5% سرمایه شرکت برای کمک‌های نقدی یا غیرنقدی
• پذیرش یا انتقال اوراق در بازارهای بین المللی
• برگشت بیشتر از 5% از محصولات شرکت براساس مبلغ فروش آخرین سال مالی
• دریافت مجوز تغییر بیشتر از 10% در قیمت فروش محصولات یا خرید مواد اولیه
• تغییر در برآوردهای حسابداری یا به عبارتی، هرگونه تغییر یا اصلاح در گزارشهای حسابداری

وضعیت نماد در افشای اطلاعات با اهمیت گروه الف

پس از انتشار اطلاعات با اهمیت درجه الف توسط یک شرکت، نماد آن در تابلو معاملات به وضعیت ممنوع/متوقف درمی‌آید. به این معنی که معاملات آن نماد متوقف و مجدداً در جلسه معاملاتی بعد بدون محدودیت دامنه نوسان بازگشایی می شود. ممکن است سهم، نوسان قیمتی بالاتر از حد معمول را در روز بازگشایی داشته باشد.

بطور مثال ممکن است نماد A که به خاطر افشا اطلاعات الف بسته شده است هنگام بازگشایی حتی با نوسان (مثبت|منفی) 50 درصد باز شود.

تبصره های بازگشایی نماد پس از افشای اطلاعات با اهمیت گروه الف

در خصوص مدت توقف نماد، تبصره هایی نیز وجود دارد. تقریباً در اکثر مواقع شاهد این هستیم که سهم بیشتر از یک روز متوقف می ماند. به عنوان مثال، در صورتی که ناظر بازار افشای اطلاعات با اهمیت گروه الف را مبهم بداند یا ضوابط قانون در آن رعایت نشده باشد، سازمان بورس و اوراق بهادار پیامی در خصوص شفاف سازی دلایل توقف نماد منتشر می کند. علاوه بر این، سازمان به منظور اصلاح اطلاعات، می تواند تا دو روز کاری نماد را متوقف کند. چنانچه پس از این مدت نیز اطلاعات اصلاح نشود، سازمان عدم پاسخگویی ناشر را به صورت عمومی افشا و بازگشایی نماد را نیز اعلام می کند.

پس از افشای اطلاعات با اهمیت گروه الف، سهم دو بار و طی دو جلسه معاملاتی متوالی به صورت حراج ناپیوسته می تواند بازگشایی شود تا قیمت آن کشف شده و به تأیید ناظر برسد. در روز دوم حراج در صورت عدم تایید قیمت توسط ناظر ، معاملات سهم با دامنه نوسان محدود (5%) و براساس قیمت پایانی در آخرین روز معاملاتی نماد، ادامه خواهد یافت.

سازوکار حراج پیوسته و ناپیوسته در بورس

حراج پیوسته : معاملات عادی و معاملاتی است که در هر روز معاملاتی و در ساعات معاملات صورت می گیرد. به بیان ساده، حراج پیوسته شامل همان انجام معاملات در مرحله گشایش بازار (از ساعت 9 الی 12:30 دقیقه) می باشد. در سازوکار حراج پیوسته به محض این که قیمت خریدار با فروشنده یکسان باشد، معامله صورت می گیرد.

حراج ناپیوسته : در حراج ناپیوسته، در بازه زمانی انواع معاملات نهانی مشخص (بطور معمول، مرحله پیش گشایش بازار که در حال حاضر 8:45 دقیقه الی 9 می باشد) نماد به وضعیت مجاز/محفوظ درمی‌آید. معامله ‌ای صورت نمی‌گیرد، اما سفارش خرید و فروش خود را می توانید بر روی سامانه معاملاتی ثبت کنید. با توجه به حجم سفارشات، قیمت تغییر می کند تا در پایان بازه زمانی مذکور، قیمت نهایی کشف شده و معامله انجام شود.

حراج ناپیوسته در بورس به دلایل مختلفی انجام می شود. یکی از آنها زمانی است که اطلاعات با اهمیت گروه الف یا ب شرکت های ثبت شده نزد سازمان افشا شود. نقش حراج ناپیوسته در افشای اطلاعات در جدول زیر آمده است:

گروه الفگروه ببازگشایی نماد معاملاتی با حراج ناپیوسته بدون محدودیت دامنه نوسانبازگشایی نماد با حراج ناپیوسته با محدودیت دامنه نوسان

اطلاعات با اهمیت گروه ب

اطلاعاتی که بر عملکرد شرکت مؤثرند، اما از درجه اهمیت کمتری نسبت به گروه الف برخوردارند، در دسته اطلاعات با اهمیت گروه ب قرار می گیرند. اطلاعات با اهمیت گروه الف، به صورت مستقیم بر قیمت سهام شرکت تأثیر می گذارند، در صورتی که اطلاعات گروه ب اینگونه نیستند. مهم ترین اطلاعات با اهمیت گروه ب شامل موارد زیر می باشند:

• برگزاری مناقصه یا مزایده
• شرکت در مناقصه یا مزایده
• افشای معاملات موضوع ماده 129 اصلاحیه قانون تجارت یا معاملات با سایر اشخاص وابسته
• پذیرش تعهدات جدید یا اتمام تعهدات قبلی
• دعاوی مهم علیه شرکت
• تغییرات در ترکیب تولید یا فروش محصولات
• تغییر وضعیت مشتریان یا عرضه‌ کنندگان عمده شرکت
• برنامه انتشار اوراق بدهی
• تغییر سیاست تقسیم سود
• فک رهن دارایی‌ها
• ایجاد یا منتفی شدن بدهی احتمالی
• تغییر حسابرس
• تصمیم هیأت مدیره برای بازخرید سهم یا فروش سهام خزانه
• توثیق، مسدود کردن، آزادسازی یا فک رهن سهام ناشر متعلق به سهامدار عمده (که عضو هیأت مدیره است)

وضعیت نماد در افشای اطلاعات با اهمیت گروه ب

پس از افشای اطلاعات یک شرکت با درجه اهمیت ب نیز معاملات نماد در بازار متوقف خواهد شد. سپس، نماد با محدودیت دامنه نوسان در همان روز یا حداکثر روز معاملاتی بعد بازگشایی می شود.

بازگشایی نماد پس از افشای اطلاعات گروه ب

بازگشایی نماد پس از افشای اطلاعات ب با جزئیاتی همراه است که شامل موارد زیر می باشند:

افشای اطلاعات، 90 دقیقه قبل از پایان جلسه معاملاتیافشای اطلاعات در 90 دقیقه پایانی جلسه معاملاتیافشای اطلاعات در ساعت خارج از جلسه معاملاتینماد به مدت 60 دقیقه به صورت خودکار متوقف و در همان روز بازگشایی خواهد شد.نماد به صورت خودکار متوقف و در روز معاملاتی بعد مجدداً بازگشایی خواهد شد.نماد معاملاتی در 90 دقیقه ابتدایی جلسه معاملاتی بعد بازگشایی خواهد شد.

در بازگشایی نماد پس از افشای اطلاعات با اهمیت گروه ب در ابتدا نماد به صورت حراج ناپیوسته و در دامنه محدود 5% به جهت کشف قیمت بازگشایی می شود. پس از کشف قیمت در حراج اولیه، سهم ممنوع شده و مجدداً با دامنه نوسان 5% جدید، بازگشایی خواهد شد.

ممکن است هنگام بازگشایی، ناظر سهم را تایید نکند، در اینصورت سهم با قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی و در دامنه 5% بازگشایی می شود.

گزارشات مربوط به افشای اطلاعات با اهمیت در بورس

گزارشهای افشای اطلاعات را می توانید در سایت کدال به نشانی www.codal.ir مشاهده کنید. کافیست در سامانه کدال، نماد مورد نظر خود را جستجو کنید. این گزارشها تحت عنوان اطلاعیه های افشای اطلاعات با اهمیت در سایت درج می شوند. پس از ورود به سایت، سربرگ جستجوی اطلاعیه‌ها را انتخاب کنید. بعد از انتخاب نام نماد، در قسمت گروه اطلاعیه گزینه مربوط به افشا اطلاعات با اهمیت و شفاف‌سازی را از منو انتخاب کنید. در پایان روی دکمه جستجو کلیک کنید.

اطلاع رسانی توقف و بازگشایی نماد

ناظر بازار، مسئولیت اطلاع رسانی را بر عهده دارد. بطور کلی، سایر اطلاعیه‌های مهم در خصوص سهام به صورت روزانه و توسط ناظر به کلیه سهامداران ابلاغ می شود. البته این اطلاعیه ها شامل جزئیات نمی شوند. با مراجعه به سایت TSETMC می توان انواع معاملات نهانی اطلاعیه ناظر بازار را مشاهده کرد. این اطلاعیه ها در قسمت پیام ناظر قابل مشاهده هستند.

اطلاعیه افشا اطلاعات با اهمیت گروه ب نماد وپارس

نکاتی درباره افشای اطلاعات

ناشران به هنگام افشای اطلاعات ملزم به رعایت موارد زیر هستند:

• اطلاعات باید درست مطابق با واقعیت،شفاف،بدور از اغراق و نقص باشند تا سرمایه گذاران را دچار سوء برداشت نکند.
• ناشران حق تبلیغ و بازاریابی به واسطه افشای اطلاعات با اهمیت را ندارند.
• مسئولیت تهیه و انتشار اطلاعات بر عهده مدیرعامل و هیئت مدیره شرکت ناشر است.
• ناشر اطلاعات با اهمیت را پیش از انتشار در سامانه رسمی می بایست از طرق مختلف اعم از مصاحبه‌ های خبری، وب ‌سایت‌های مرتبط با ناشر،فضای مجازی یا هرگونه رسانه دیگر،اطلاع رسانی کند.
• وظیفه شفاف سازی شایعات و اخبار کذب بر عهده ناشر است. در این شرایط، ناشر موظف است بلافاصله نسبت به ارائه توضیحات لازم اقدام نماید. چنانچه شفاف سازی از جانب ناشر انجام نگیرد، سازمان این کوتاهی او را افشا خواهد کرد.
• اطلاعاتی که ناشر منتشر می کند باید قابل استناد و بدون جانبداری باشد. اطلاعاتی که اثر منفی بر سهام شرکت می گذارند هم باید با همان دقت و سرعت اطلاعات با تأثیر مثبت منتشر شوند.

تخطی از این ماده ها مشمول فصل ششم قانون بازار اوراق بهادار خواهد شد. اطلاعات با اهمیت قبل از انتشار رسمی محرمانه بشمار می روند. مسئولیت جلوگیری از افشای این اطلاعات به صورت غیر رسمی بر عهده دارندگان اطلاعات نهانی است. تخطی از این ماده مشمول ماده 46 قانون بازار اوراق بهادار است.

روند سهام پس از افشای اطلاعات الف

این باور غلط بین عموم ایجاد شده است که پس از افشای اطلاعات الف سهم روند مثبت خواهد داشت. تجربه نشان داده است که سهامی نیز وجود داشته اند که پس از افشای اطلاعات با اهمیت گروه الف وضعیت خوبی نداشته‌ اند. با توجه به شرایط بازار گاهی ممکن است قیمت سهام در بازگشایی حتی بیش از 20 درصد ریزش کند. چنین اتفاقاتی نشانگر وجود بازیگر در سهام و یا دستکاری قیمتی می باشد.

افشای اطلاعات الف به منظور کنترل حرکت سهام

در ماه‌های اخیر(تقریبا اواخر شهریور الی آبان 99) بازار ریزش و اصلاح قابل توجهی داشته است. برخی از کارشناسان بر این عقیده هستند که افشای اطلاعات گروه الف در شرایط ریزش بازار، با اهداف خاصی صورت می گیرد.

توضیح: پس از افشای اطلاعات الف نماد بدون محدودیت دامنه نوسان بازگشایی می شود. در زمان اصلاح بازار بازگشایی بدون محدودیت دامنه نوسان موجب می‌شود سهم اصلاح خود را زودتر انجام دهد. در نتیجه سریع ‌تر به روند متعادل و دور از هیجان برمی گردد.