فروش اوراق اختیار فروش

اگر موفق به خرید این نوع اوراق نشدید، زیاد نگران نباشید. عرضه‌کنندگان این اوراق در واقع به‌نوعی کف قیمتی سهام مورد نظر در شش ماه یا یک فروش اوراق اختیار فروش سال بعد را مشخص کرده‌اند و بسیار بعید است که در تاریخ سررسید، قیمت سهام مورد نظر پایین‌تر از آن قیمت باشد

مشخصات عرضه اوراق فروش تبعی چیست؟

"اوراق اختیار فروش تبعی" اوراقی است که براساس آن فروشنده که همان شرکت منتشر کننده می‌باشد متعهد می‌گردد تعداد معینی از سهام شرکت را به قیمت مشخصی که اصطلاحاً به آن "قیمت اعمال" می گویند در تاریخ معین یا همان "تاریخ اعمال" از سهامدار خریداری نماید. شرکت‌های منتشر کننده اوراق تبعی قبل از فروش این اوراق ملزم به انتشار اطلاعیه عرضه جهت اعلام عمومی ویژگی‌های اوراق مزبور می‌باشند. اکیداً توصیه می‌گردد سهامداران قبل از اقدام به خرید اوراق تبعی هر نماد، اطلاعیه عرضه مربوطه را بر روی پایگاه اطلاع‌رسانی شرکت بورس اوراق بهادار تهران به آدرس www.irbourse.com در منوی "اطلاعات بازار نقد" زیر منوی "اطلاعیه‌ها" مطالعه نمایند.

١- اوراق تبعی قابلیت معامله مجدد ندارند و فقط یک بار در زمان عرضه مورد معامله قرار می‌گیرند.

٢- خریدار نمی‌تواند بیش از تعداد سهام پایه‌ای که در اختیار دارد اوراق اختیار فروش تبعی خریداری نماید. لذا تعداد اوراق اختیار فروش تبعی معتبر در پایان هر روز معاملاتی حداکثر می‌تواند معادل دارایی سهامدار در سهم پایه باشد. در صورتی که تعداد اوراق اختیار فروش تبعی تحت مالکیت سهامدار از تعداد سهم پایه تحت مالکیت وی در پایان روز بیشتر شود، اوراق اختیار فروش‌ تبعی مازاد، باطل شده و عرضه کننده تعهدی در قبال آن نخواهد داشت.

٣- هر کد سهامداری حداکثر مجاز به خرید تعداد اوراقی است که در اطلاعیه عرضه به عنوان "سقف خرید" مشخص می‌شود.

٤- مبلغ پرداختی بابت خرید اوراق تبعی قابل برگشت نمی‌باشد.

٥- خریداران اوراق اختیار فروش تبعی فقط در"تاریخ اعمال" می‌توانند اختیار فروش خود را اعمال نمایند. پس از گذشت این تاریخ، اوراق اختیار فروش تبعی، اعمال‌نشده تلقی شده و عرضه کننده درخصوص آن تعهدی نخواهد داشت.

فروش اوراق اختیار فروش

“اوراق اختیار فروش تبعی” در واقع همان طرح بیمه سهام است که توسط شرکت ها به فروش می رسند. “اوراق اختیار فروش تبعی” اوراقی است که براساس آن فروشنده که همان شرکت منتشر کننده می‌باشد متعهد می‌گردد تعداد معینی از سهام شرکت را به قیمت مشخصی که اصطلاحاً به آن “قیمت اعمال” می گویند در تاریخ معین یا همان “تاریخ اعمال” از سهامدار خریداری نماید. شرکت‌های منتشر کننده اوراق تبعی قبل از فروش این اوراق ملزم به انتشار اطلاعیه عرضه جهت اعلام عمومی ویژگی‌های آن می‌باشند. توصیه می‌گردد سهامداران قبل از اقدام به خرید اوراق تبعی هر نماد، اطلاعیه عرضه آن اوراق را مطالعه نمایند.

نکات ضروری قابل توجه

اوراق تبعی قابلیت معامله مجدد ندارند و فقط یک بار در زمان عرضه مورد معامله قرار فروش اوراق اختیار فروش می‌گیرند.
خریدار نمی‌تواند بیش از تعداد سهام پایه‌ای که در اختیار دارد اوراق اختیار فروش تبعی خریداری نماید. لذا تعداد اوراق اختیار فروش تبعی معتبر در پایان هر روز معاملاتی حداکثر می‌تواند معادل دارایی سهامدار در سهم پایه باشد. در صورتی که تعداد اوراق اختیار فروش تبعی تحت مالکیت سهامدار از تعداد سهم پایه تحت مالکیت وی در پایان روز بیشتر شود، اوراق اختیار فروش‌ تبعی مازاد، باطل شده و عرضه کننده تعهدی در قبال آن نخواهد داشت.
هر کد سهامداری حداکثر مجاز به خرید تعداد اوراقی است که در اطلاعیه عرضه به عنوان “سقف خرید” مشخص می‌شود.
مبلغ پرداختی بابت خرید اوراق تبعی قابل برگشت نمی‌باشد.
خریداران اوراق اختیار فروش تبعی فقط در”تاریخ اعمال” می‌توانند اختیار فروش خود را اعمال نمایند. پس از گذشت این تاریخ، اوراق اختیار فروش تبعی، اعمال‌نشده تلقی شده و عرضه کننده درخصوص آن تعهدی نخواهد داشت.

مشخصات اطلاعیه عرضه

فرم اطلاعیه عرضه مشتمل بر اطلاعات زیر می‌باشد:

سهم پایه : سهمی که اوراق اختیار فروش تبعی مبتنی بر آن است.
قیمت اعمال : قیمتی است که عرضه کننده تعهد می‌کند سهام پایه اوراق اختیار فروش تبعی را در تاریخ اعمال با آن قیمت تسویه نماید.
تاریخ اعمال : تاریخی است که برای اعمال اوراق اختیار فروش تبعی تعیین می‌شود.
دوره معاملاتی : فاصلۀ بین اولین روز معاملاتی و آخرین روز معاملاتی اوراق اختیار فروش تبعی است.
سقف خرید: حداکثر تعداد اوراق تبعی است که توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی می‌تواند خریداری شود.
کل حجم عرضه : سقف اوراق اختیار فروش تبعی که از سوی عرضه‌کننده طی دوره معاملاتی عرضه خواهد شد.
حداقل حجم عرضه روزانه : حداقل عرضه اوراق اختیار فروش تبعی توسط عرضه کننده در یک روز است.
قیمت عرضه اوراق تبعی: قیمتی که این اوراق در بازار توسط شرکت ناشر فروخته می شود را قیمت عرضه می گویند و در هر روز فرمول مشخصی محاسبه می گردد.

فرایند اعمال اوراق اختیار فروش تبعی

١. درصورتی که قیمت پایانی سهم پایه در روز اعمال بزرگتر یا مساوی قیمت اعمال باشد، اوراق اختیار فروش تبعی قابل اعمال نیست.
٢. درصورتی که قیمت پایانی سهم پایه در روز اعمال از قیمت اعمال کمتر باشد، اعمال اوراق اختیار فروش تبعی منوط به ارائه درخواست اعمال از سوی سهامدار و از طریق کارگزار وی به بورس حداکثر تا ساعت ١٣ روز اعمال خواهد بود. کارگزاران می‌توانند ١٠ روز قبل از تاریخ اعمال، درخواست‌های اعمال را از مشتریان خود دریافت دارند و در روز اعمال به بورس ارائه دهند.
٣. در صورت ارائه درخواست اعمال طی مهلت مقرر به بورس اقدامات زیر، انجام خواهد شد:

انتقال سهم به قیمت اعمال، از دارنده اوراق اختیار فروش تبعی به عرضه کننده آن

پرداخت مابه‌التفاوت قیمت اعمال و قیمت پایانی سهم پایه به دارنده اوراق اختیار فروش تبعی به صورت نقدی یا از طریق واگذاری سهم پایه از عرضه کننده به دارنده اوراق اختیار فروش تبعی

اوراق اختیار فروش تبعی چیست؟

اوراق اختیار فروش تبعی که به آن طرح بیمه سهام هم می‌گویند، در واقع نوعی تعهدنامه است که شرکت یا نهاد منتشرکننده، به‌موجب آن متعهد می‌شود که تعدادی از سهام یک شرکت مشخص را در تاریخی معین و به قیمت معین بخرد. در واقع اوراق اختیار فروش تبعی را یک شرکت یا نهاد مالی منتشر می‌کند و در آن متعهد می‌شود که سهام یک شرکت را در تاریخی معین -که به آن تاریخ اعمال می‌گویند- و با قیمتی معین -که به آن قیمت اعمال می‌گویند- از سهامدار خریداری کند.

مثلا ممکن است قیمت سهام شرکت ذوب آهن اصفهان در حال حاضر ۶۰۰ تومان باشد و یک نهاد مالی اوراق اختیار فروش تبعی برای سهام این شرکت منتشر کند و متعهد شود که در پایان سال جاری، سهام شرکت ذوب آهن را با قیمت ۷۳۳ تومان خواهد خرید. در این صورت، کسی که امروز مالک سهام ذوب آهن اصفهان است، با خرید این اوراق، می‌تواند مطمئن باشد که در پایان سال می‌تواند سهامش را قیمت ۷۳۳ تومان بفروشد. به بیان ساده، قیمت تضمین‌شده هر برگه سهم شرکت ذوب آهن اصفهان در پایان سال، ۷۳۳ تومان خواهد بود.

از طرفی اگر قیمت سهام شرکت ذوب آهن در پایان سال جاری، بالاتر از ۷۳۳ تومان باشد، مالک سهم می‌تواند سهامش را در بازار بفروشد و سود بیشتری کسب کند.

اصطلاحات مربوط به اوراق اختیار فروش تبعی

اوراق اختیار فروش تبعی یکی از ابزارهای مشتقه بازار بورس است که بهتر است با اجزای آن آشنایی کلی داشته باشیم. در تصویر زیر جدول مربوط به آگهی اوراق اختیار فروش تبعی خودرو را مشاهده می‌کنید. در ادامه بعضی اصطلاحات این جدول را با هم مرور می‌کنیم.

• نماد معاملاتی: در این قسمت نماد معاملاتی مروبط به این اختیار فروش تبعی درج می‌شود. برای خرید اوراق اختیار مورد نظرتان، باید این نماد در پنل کارگزاری جست‌وجو کنید و سفارش خریدتان را روی این نماد بگذارید.
• دارایی پایه: همان‌طور که اشاره کردیم، اوراق اختیار فروش تبعی نوعی ابزار مشتقه است و در بر اساس یک دارایی (سهام) خاص تنظیم شده. در این قسمت می‌توانید ببینید که اوراق مورد نظر مربوط به کدام دارایی است.
• عرضه‌کننده: در این قسمت نام ناشر اوراق اختیار را می‌بینید. در واقع همین ناشر است که متعهد شده سهام مورد نظر را در تاریخ معینی بخرد.
• کارگزار عرضه‌کننده: نهادی که وظیفه عرضه این اوراق را به عهده دارد.
• حداقل حجم عرضه روزانه: در این قسمت مشخص می‌شود که روزانه حداقل چه تعداد از این اوراق عرضه خواهد شد.
• کل حجم عرضه: تعداد کل اوراقی که قرار است در بازار عرضه شود.
• محدودیت‌های خرید هر کد معاملاتی: این قسمت مشخص می‌کند که هر کد بورسی حقوقی یا حقیقی حداکثر چه تعداد از این اوراق می‌تواند خریداری کند.
• قیمت اعمال: قیمتی که عرضه‌کننده یا ناشر متعهد شده است سهم را بخرد.
• تاریخ سررسید: تاریخ تعیین‌شده برای استفاده از اوراق اختیار فروش تبعی. در این تاریخ است که مالک اوراق می‌تواند سهمش را به عرضه‌کننده بفروشد.
• محدودیت‌های معاملاتی: در این قسمت سقف و کف تعداد هر سفارش و حداقل تغییر قیمت سفارش‌ها تعیین شده است.
• دوره معاملاتی: در این قسمت مشخص می‌شود که اوراق اختیار مورد نظر، در چه بازه‌ای در بازار سهام به فروش خواهد رسید.

مراحل اعمال اوراق اختیار فروش

اگر اوراق اختیار فروش تبعی را خریداری کنید، در تاریخ سررسید تحت شرایطی می‌توانید از این اوراق استفاده کنید. دقت کنید که اگر قیمت پایانی سهام پایه در تاریخ سررسید بیشتر از قیمت اعمال باشد، اعمال اوراق اختیار فروش تبعی ممکن نیست (انجام این کار عاقلانه هم نیست). اما اگر قیمت پایانی سهام پایه کمتر از قیمت اعمال باشد، آن وقت می‌توانید حداکثر تا ساعت ۱۳ تاریخ سررسید، از طریق کارگزاری‌تان درخواست اعمال بدهید.

در صورتی که درخواست اعمال بدهید، یکی از ۳ حالت زیر انجام خواهد شد:

1. سهم به قیمت اعمال از دارنده اوراق اختیار فروش به عرضه‌کننده این اوراق منتقل خواهد شد.
2. مابه‌التفاوت قیمت اعمال و قیمت پایانی به‌صورت نقدی به دارنده اوراق اختیار فروش پرداخت خواهد شد.
3. عرضه‌کننده اوراق اختیار فروش، تعدادی سهام پایه به دارنده اوراق اختیار فروش تبعی منتقل خواهد کرد، به‌طوری که ارزش ریالی سهام منتقل شده برابر با مابه‌التفاوت ارزش روز سهام مورد نظر و قیمت اعمال باشد.

نکته‌های مهم مربوط به اوراق اختیار فروش تبعی

نکته یک: یکی از مهم‌ترین نکته‌ها این است که اوراق اختیار فروش تبعی، برخلاف اختیار معامله عادی، بازار ثانویه ندارد. یعنی وقتی این اوراق را خریدید، دیگر نمی‌توانید بفروشید. فقط می‌توانید در تاریخ سررسید این اوراق را اعمال کنید و سهم‌تان را به عرضه‌کننده اوراق بفروشید.

نکته ۲: قیمت هر برگه اختیار فروش تبعی که این روزها منتشر می‌شوند، یک ریال است. هرچند در بعضی نمادها امکان خرید بالاتر از این قیمت هم وجود دارد، اما توجه کنید که چون خبری از بازار ثانویه نیست و امکان فروش این اوراق وجود ندارد، بهتر است این اوراق را بالاتر از یک ریال نخرید.

اگر موفق به خرید این نوع اوراق نشدید، زیاد نگران نباشید. عرضه‌کنندگان این اوراق در واقع به‌نوعی کف قیمتی سهام مورد نظر در شش ماه یا یک سال بعد را مشخص کرده‌اند و بسیار بعید است که در تاریخ سررسید، قیمت سهام مورد نظر پایین‌تر از آن قیمت باشد

نکته ۳: برای خرید هر برگه اختیار فروش تبعی، باید یک برگه از سهام پایه مربوط به این اوراق را در سبد سهام‌تان داشته باشید. به عبارت ساده، نمی‌توانید بدون اینکه سهام بانک ملت را داشته باشید، اقدام به خرید اختیار فروش تبعی سهام بانک ملت بکنید. اگر هم مثلا ۱۰۰۰ برگه سهم بانک ملت دارید، می‌توانید حداکثر ۱۰۰۰ ورقه اختیار فروش تبعی این سهام را بخرید.

نکته ۴: وقتی اوراق اختیار فروش تبعی یک سهم را می‌خرید، باید تا تاریخ سررسید اوراق، به تعداد اوراق اختیار فروش تبعی خریداری‌شده، سهام پایه را در سبد خود نگه دارید. برای مثال، اگر ۲۰۰۰ برگه سهم بانک ملت فروش اوراق اختیار فروش دارید و ۱۰۰۰ ورقه اختیار فروش تبعی آن را می‌خرید، تعداد سهام بانک ملت در سبد سهام‌تان نباید کمتر از ۱۰۰۰ سهم شود.

نکته ۵: اوراق اختیار فروش تبعی که این روزها منتشر می‌شوند برای حمایت از سهامداران خرد حقیقی در نظر گرفته شده‌اند و کدهای حقوقی امکان خریدشان را ندارند. با این حال، تعداد اوراقی که برای هر کدام از شرکت‌ها در نظر گرفته شده، کمتر از تعداد سهام شناور آن شرکت است. به عبارت دیگر، شاید همه افراد حقیقی موفق به خرید اوراق اختیار فروش تبعی شرکت مورد نظرشان نشوند. از آنجا که این نوع اوراق قابلیت فروش ندارند، سعی نکنید در قیمت‌های بالاتر از یک ریال خریدار باشید. توجه داشته باشید که هزینه‌ای که بابت این اوراق می‌پردازید (مانند هزینه بیمه) قرار نیست به شما برگردد. بنابراین پرداخت هزینه بالاتر از یک ریال به ازای هر ورقه کار عاقلانه‌ای نیست.

نکته ۶: اگر موفق به خرید این نوع اوراق نشدید، زیاد نگران نباشید. عرضه‌کنندگان این اوراق در واقع به‌نوعی کف قیمتی سهام مورد نظر در شش ماه یا یک سال بعد را مشخص کرده‌اند و بسیار بعید است که در تاریخ سررسید، قیمت سهام مورد نظر پایین‌تر از آن قیمت باشد.

اوراق جدید اختیار فروش تبعی "فولاد" امروز عرضه می شود

از امروز ۱۲.۱ میلیارد اوراق اختیار فروش تبعی فولاد مبارکه توسط سرمایه گذاری صدر تأمین در بورس عرضه می شود.

• 2 سال پیش

شرکت سرمایه گذاری صدر تأمین که سهامدار 2.1 درصدی فولاد مبارکه محسوب می شود، با هدف تأمین مالی ، اقدام به عرضه اوراق اختیار فروش تبعی بر روی سهام "فولاد" می کند. این اوراق از امروز در نماد "هفولا 810" و با قیمت اعمال 6072 ریال عرضه می شود و هر فرد حقیقی قادر به خرید فروش اوراق اختیار فروش حداکثر 100 هزار ورقه و اشخاص حقوقی حداقل یک میلیون ورقه و بدون محدودیت در حداکثر در کل دوره معاملاتی هستند. همچنین حداقل حجم عرضه روزانه 40 میلیون ورقه تعیین شده و کل حجم عرضه 200 میلیون و 803 هزار و 213 ورقه است که توسط کارگزاری صبا تامین عرضه می شود.

ساعت معاملات اوراق نیز 9 صبح الی 12:30 روزهای کاری بورس و با سررسید 30 دی سال 98 بوده و شرایط تسویه تعهدات، خرید سهام توسط شرکت سرمایه گذاری صدر تامین و قیمت اعمال از دارنده اوراق اختیار فروش تبعی است. نحوه تعیین قیمت مبنای دارایی پایه به قیمت پایانی سهم پایه گرد شده به نزدیکترین عدد صحیح است و معاملات ثانویه ندارد.زمانبندی فرایند اعمال هم بر اساس ارسال درخواست اعمال در سررسید و اعمال اوراق است. خریدار اوراق اختیار فروش تبعی نمی تواند بیش از تعداد دارایی پایه ای که در اختیار دارد، اوراق اختیار فروش تبعی خریداری کند.خریدار موظف به رعایت محدودیت های خرید هر کد معاملاتی تعیین شده در این اطلاعیه است. به عبارت دیگر، مجموع تعداد اوراق اختیار فروش تبعی تحت مالکیت هر خریدار در پایان هر روز معاملاتی، حداکثر باید به تعداد کل دارایی پایه متعلق به وی و با رعایت محدودیت خرید هر کد معاملاتی در اطلاعیه عرضه باشد.

در صورت عدم رعایت محدودیت های مذکور، اوراق اختیار فروش تبعی مازاد، فاقد اعتبار بوده و مبلغ پرداختی توسط فروش اوراق اختیار فروش خریدار پس از کسر هزینه های مربوطه، به عنوان خسارت به عرضه کننده تعلق می گیرد. طبق دستورالعمل معاملات اوراق اختیار فروش تبعی در بورس تهران و فرابورس، اشخاص حقوقی که اقدام به خرید اوراق مذکور به میزان یک میلیون ورقه و بیشتر کنند، ملزم به واگذاری اختیار خرید تبعی در همان روزی که سهام پایه و اوراق اختیار فروش تبعی خریداری کرده‌ان، هستند.

براین اساس، نماد معاملاتی "ظفولا 811"، قیمت اعمال 6170 ریال و سررسید اوراق 14 بهمن سال 98۹۸ است.حجم واگذاری اوراق اختیار خرید تبعی به میزان اوراق اختیار فروش تبعی خریداری شده تعیین و شرایط تصحیح تعهدات در سررسید بدین صورت است که انتقال سهام پایه(فولاد)به قیمت اعمال اختیار خرید تبعی از اشخاصی ملزم به واگذاری اختیار خرید به عرضه کننده اوراق اختیار فروش تبعی "هفولا 810"( شرکت سرمایه گذاری صدر تامین)باشد. همچنین اشخاص ملزم فروش اوراق اختیار فروش به واگذاری اختیار خرید تبعی در صورتی می‌توانند اوراق تبعی را در سررسید اعمال کنند که سهام پایه و اوراق اختیار فروش تبعی آن را در یک روز خریداری کرده باشند.

اطلاعیه مهم شرکت بورس در خصوص اوراق اختیار فروش تبعی

تسنیم نوشت: مدیریت ابزارهای نوین مالی شرکت بورس با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد: تعداد اوراق اختیار فروش تبعی معتبر در پایان هر روز معاملاتی حداکثر می‌تواند معادل دارایی سهامدار در سهم پایه باشد.

مدیریت ابزارهای نوین مالی شرکت بورس اوراق بهادار تهران با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد: مطابق با اطلاعیه‌های عرضه اوراق اختیار فروش تبعی و پیام‌های ناظر در نمادهای (هصادر 912) (هغدیر 912) (هفارس 912) (هکاوه 911) (همعاد 911) (هخود 911) (هملت 911) (هشفن 911) (هشیر 911) (هجم 911) (هصند 911) (هبهرن 912) (هرانف 912) (هنفت 912) (هپارس 912) (همپنا 912) (هبرکت 912) (هترول 911) (هاباد 912) (هافق 407) (هکویر 910) و (هصیکو 402)، تعداد اوراق اختیار فروش تبعی معتبر در پایان هر روز معاملاتی حداکثر می‌تواند معادل دارایی سهامدار در سهم پایه باشد؛ بنابراین سرمایه‌گذارانی که اقدام به خرید اوراق تبعی می‌کنند، باید سهم پایه را از قبل تحت مالکیت داشته و یا در همان روز خرید اوراق تبعی، سهم پایه آن را نیز خریداری کنند.

براساس این اطلاعیه، بررسی تساوی تعداد اوراق تبعی و سهم پایه آن در انتهای هر روز معاملاتی تا سررسید اوراق تبعی انجام می شود. در صورت بیشتر بودن تعداد اوراق تبعی از تعداد سهام پایه تحت مالکیت هر فرد، مازاد اوراق مذکور در انتهای روز فاقد اعتبار بوده و عرضه کننده تعهدی در قبال آن نخواهد داشت، همچنین وجه پرداختی بابت خرید اختیار فروش تبعی نیز قابل بازگشت نخواهد بود.

شایان ذکر است اوراق مذکور دارای معاملات ثانویه نبوده و خریدار امکان فروش اوراق خریداری شده را در طول دوره معاملاتی ندارد. سرمایه گذاران جهت انجام معاملات اوراق تبعی لازم است اطلاعیه عرضه، پیام ناظر و دستورالعمل معاملات اوراق اختیار فروش تبعی را مدنظر قرار دهند.
۲۲۳۲۲۹