مفهوم بازار گاوی و بازار خرسی در بورس چیست؟
بازار گاوی و بازار خرسی در بورس دو نماد شناخته شده و معروف هستند. این دو نماد در اصل تعیین کننده زمانی هستند که بازار در شرایط خاصی قرار می گیرد. یعنی زمانی که بازار روند صعودی دارد، به آن بازار گاوی می گویند و در زمانی که بازار روند نزولی دارد، اصطلاح بازار خرسی به آن اطلاق می شود.
در میان تمام واژه ها و اصطلاحاتی که در بازار بورس با آنها مواجه می شوید، باید به بازار گاوی و بازار خرسی اشاره کنیم. اما علت نامگذاری این بازارها با نام حیوانات چیست؟
آیا بازار گاوی و خرسی بازارهای خاصی هستند؟ این دو بازار در اصل روند کلی بازار سرمایه را به معامله گران نشان می دهند، تا بهترین زمان را برای آغاز سرمایه گذاری در بورس انتخاب کنند.
بازار گاوی و خرسی چیست؟
در اصل بازار گاوی و بازار خرسی را باید دو اصطلاح مهم در بازار بورس به شمار آوریم، که نشان دهنده شرایط روند بازار و تغییرات قیمت سهام در بازار بورس است. زمانی که بازار در حالت رشد قرار می گیرد و قیمت سهام ها صعودی می شوند، در اصطلاح بازار گاوی است. اما زمانی که قیمت ها روند نزولی در پیش گرفته و رکود بازار بورس را فرا می گیرد، بازار وارد حالت خرسی می شود.
تمام افرادی که در بازار بورس فعالیت می کنند، و به نوعی فعالان این بازار شناخته می شوند، با اصطلاحات زیادی در بورس آشنا هستند. اما افرادی که به تازگی وارد بازار بورس می شوند و تمایل دارند در این بازار فعالیت خود را آغاز کنند، ممکن است با اصطلاحات زیادی آشنا نباشند و مزایای استفاده از برخی بازارها و نمادها را ندانند.
بازار گاوی و بازار خرسی از جمله این نمونه از نمادها به شمار می روند، که کسب اطلاع در مورد آنها می تواند به سرمایه گذاری موفق معامله گران کمک کند. اگر معامله گران بتوانند نمادهای خرسی و گاوی را بر روی نمودار بررسی کنند، می توانند در زمان مناسب اقدام به سرمایه گذاری در بورس نمایند.
بازار گاوی (Bull market) چیست؟
Bull در لغت به معنای گاو نر است. یعنی گاو شیردهی که نشان دهنده یک سرمایه گذاری موفق و پرسود است. پس زمانی که بازار بورس در حالت افزایش روند و قیمت سهام قرار می گیرد، در اصطلاح آن را بازار گاوی می گویند. این دسته از سرمایه گذاری ها معمولا ریسک پذیر بوده و ممکن است در بیشتر مواقع نتیجه موفقیت آمیزی با خود به همراه نداشته باشد.
اما با این حال سرمایه گذاری در بازار گاوی بیانگر امید به افزایش قیمت و کسب سود در آینده خواهد بود. این بازار قدرت خریداران سهام در بازار بورس را نشان می دهد که می توانند بازار را به راحتی کنترل کنند. در مفهوم گاو در بورس صورتی که شخصی تمایل داشته باشد سرمایه گذاری موفقی در بورس داشته باشد، بهتر است زمانی که بازار در حالت گاوی قرار دارد سهام خود را به فروش برساند.
بازار خرسی (Bear market) چیست؟
یکی دیگر از نمادهای بازار بورس، بازار خرسی است. این بازار روند نزولی قیمت سهام را نشان می دهد و به نوعی بی اعتمادی و ترس در انجام معامله توسط سرمایه گذاران را به نمایش می گذارد. در بازار خرسی برخلاف بازار گاوی، فروشندگان هستند که کنترل بازار را در دست گرفته و به دلیل فروش زیاد سهام ها، منجر به افت قیمت سهام در بورس می شوند.
در واقع باید بگوییم خرس در بازار بورس بیانگر سرمایه گذاری شکست خورده و ناامید کننده است. سرمایه گذاران و معامله گرانی که در مورد شرایط بازار اطلاعات دقیق دارند، معمولا در چنین وضعیت هایی از بازار بورس اقدام به خرید سهام می نمایند. تا در آینده و با افزایش قیمت سهام، سود خوبی از بازار خرسی به دست آورند.
ویژگی های بازار گاوی و بازار خرسی
این دو بازار از خصوصیات و ویژگی های خاصی برخوردار هستند، که از جمله این ویژگی ها باید به موارد زیر اشاره کنیم:
روانشناسی سرمایه گذاری:
این نکته را می دانیم که جو روانی بازار و روند بازار، تاثیر متقابلی بر روی یکدیگر می گذارند. یعنی تصمیم گیری بر روی هر یک از این دو شرایط، می تواند موقعیت دیگر را نیز تحت تاثیر قرار دهد. در بازار گاوی و بازار خرسی نیز معامله گران از شرایط خاصی استفاده می کنند. مثلا در بازار گاوی بیشتر معامله گران تصور می کنند که با سرمایه گذاری می توانند سود بهتری از این بازار به دست آورند. در حالی که در بازار خرسی سرمایه گذاران ترس از، از دست دادن سرمایه خود را داشته و به سختی تصمیم به خرید سهام جدید می گیرند.
مهمترین مسئله ای که منجر به ایجاد ترس برای انجام معامله در بازار گاوی و بازار خرسی می کند، تاثیر روانی اخبار بد و خوب و تاثیر آن در تغییر روند بازار است. زیرا اخبار بد در بازار بورس منجر به بروز بازار خرسی می شود، در حالی که اخبار مثبت و خوب بازار گاوی را در بورس به وجود می آورد. از این رو روانشناسی سرمایه گذاری در بورس می تواند تاثیر زیادی در روند بازار داشته باشد.
عرضه و تقاضا در بازار گاوی و بازار خرسی
یکی دیگر از خصوصیات بازارهای گاوی و خرسی، نوع عرضه و تقاضا در این بازارها است. معمولا عرضه و تقاضا در بازار گاوی و بازار خرسی به شکل مخالف هم انجام می شود. یعنی در بازار گاوی تقاضا زیاد است و عرضه کم. در حالی که در بازار خرسی، عرضه زیاد است و تقاضا کم. در بازار گاوی معمولا سرمایه گذاران به آینده امیدوار هستند و پیش بینی می کنند که روند بازار صعودی باشد.
از این رو در این بازار اقدام به خرید سهام می نمایند و بسته به پیش بینی های انجام شده، همه در فکر کسب سود خواهند بود. کمتر کسی در بازار گاوی اقدام به فروش سهام خود می نماید. که در برخی مواقع این افراد محدود سود بیشتری ممکن است به دست آورند. اما در بازار خرسی وضعیت برعکس بازار گاوی است.
در این بازار به دلیل روند نزولی، بیشتر سرمایه گذاران تمایل دارند اقدام به فروش سهام خود نمایند، تا کمتر در بازار بورس ضرردهی داشته باشند. اما تعداد محدودی هستند که در این بازارها اقدام به خرید سهام می نمایند، که بسته به شرایط خاصی ممکن است این دسته از افراد در بورس سود کسب کنند. به طور کلی انجام معامله در بازار گاوی و بازار خرسی عکس یکدیگر بوده و سود آنها نیز بسته به شرایط مختلف برای معامله گران متفاوتی خواهد بود.
معمولا سرمایه گذارانی که در مورد بازار گاوی و بازار خرسی در بورس اطلاعات کافی در دست دارند، می توانند از این بازارها سود خوبی به دست آورده و سرمایه گذاری موفقی داشته باشند.
اگر علاقه مند به دنیای بورس هستید پیشنهاد میشود بخوانید : آموزش بورس از مقدماتی تا فوق حرفه ای
بازار خرسی و گاوی چیست؟
بازار گاوی (Bull Market) زمانی اتفاق می‌افتد که شرایط بازار بورس، صعودی باشد و قیمت‌ها در حال افزایش باشند. احتمالا علت این نامگذاری به این دلیل است که گاو موقع حمله به دشمن، شاخ‌هایش را از پایین به سمت بالا می‌کشد. این حرکت شبیه موج‌های صعودی در بازار سهام است که از بالا به سمت پایین حرکت میکنند.
بازار خرسی (Bear Market) زمانی اتفاق می‌افتد که شرایط بازار بورس، نزولی باشد و قیمت‌ها در حال کاهش باشند. دلیل نامگذاری روند نزولی در بازارهای مالی به بازار خرسی احتمالا به نوع جنگیدن خرس مربوط میشود. خرس برای جنگیدن پنجه‌هایش را از بالا به سمت پایین می‌کشد. این حرکت بسیار شبیه حرکت قیمت از قله‌ها به سمت دره‌ها یا همان روند نزولی در بازار سهام است.
پیشنهاد مطالعه: سبد پیشنهادی سهام بورس تهران
اصطلاح بازار گاوی و خرسی در بورس
قبل از این که بیشتر به مفهوم این دو اصطلاح در بورس بپردازیم، لازم است به این نکته اشاره کنیم که:
- بازار گاوی، صعودی و بولیش به یک معنا هستند.
- بازار خرسی، نزولی و بِریش هم معنای مشترکی دارند.
با این حساب اگر این نام‌ها را در هر جایی دیدید، می‌دانید که منظور از همه آنها یک چیز است. حیوان گاو به روند افزایشی قیمت و حیوان خرس به روند کاهشی آن اشاره دارد.
پیشنهاد ویژه: آموزش رایگان بورس تهران
مفهوم بازار گاوی در بورس
زمانی که شرایط اقتصادی در یک کشور رو به رشد قرار دارد، بازار سهام آن کشور با افزایش قیمت‌ها رو به رو میشود. در چنین شرایطی می‌گویند بازار گاوی است البته نام بازار گاوی یا صعودی به احساسات سرمایه گذاران از روند بازار نیز گفته میشود. زمانی که سِنتیمنت یا احساس اکثر سرمایه گذاران نسبت به روند بازار صعودی است از اصطلاح بازار گاوی نیز استفاده می شود چون به هر حال بازارهای مالی تحت تاثیر نگرش سرمایه گذاران هستند.
افزایش مداوم قیمت‌ها، نشانه یک بازار گاوی در تمام بازارهای مالی است. بازار گاوی در بورس با افزایش قیمت سهام شرکت‌های بورسی همراه است. در چنین شرایطی سرمایه گذاران باور دارند که روند صعودی به صورت بلند مدت ادامه خواهد داشت. علاوه بر این در چنین شرایطی سطح اشتغال در کشور بالاست و اقتصاد قوی است.
پیشنهاد مطالعه: اصول نوسان گیری در بورس
مفهوم بازار خرسی در بورس
زمانی که شرایط اقتصادی در یک کشور رو به افول می‌گذارد، بازار سهام آن کشور با کاهش قیمت‌ها رو به رو میشود. در چنین شرایطی از اصطلاح بازار خرسی یا نزولی استفاده میکنند البته همان طور که در قسمت قبلی گفتیم زمانی که سِنتیمنت سرمایه گذاران از روند قیمت‌ها، نزولی است هم از این اصطلاح استفاده میشود چون سرمایه گذاران و بازار سرمایه دو بخش جدانشدنی از یکدیگر هستند.
کاهش مدام قیمت‌ها، نشانه یک بازار خرسی است. زمانی که سهام شرکت‌های بورسی با کاهش قیمت همراه می‌شوند، بازار خرسی شروع میشود. در چنین شرایطی معمولا کشورها از نظر اقتصادی در وضعیت بدی به سر می‌برند و نرخ بیکاری افزایش پیدا می‌کند. کارخانه‌ها تعدیل نیرو میکنند و رشد اقتصادی به شدت کُند میشود. با دیدن چنین شرایطی سرمایه گذاران به این باور می‌رسند که روند نزولی به مدت زیادی ادامه خواهد یافت.
پیشنهاد مطالعه: سرمایه گذاری در بازار بورس
علت نامگذاری بازار صعودی و نزولی به بازار گاوی و خرسی در چیست؟
همان طور که در ابتدای متن اشاره کردیم یکی از علت‌هایی که بازار صعودی و نزولی با نام‌های گاوی و خرسی شناخته می‌شوند، نوع حمله این حیوانات است. گاو با شاخ زدن از پایین به بالا، تداعی کننده حرکات صعودی در بازار است حال آن که خرس با پنجه کشیدن از بالا به پایین، تداعی کننده حرکات نزولی در بازار است.
از نظر تاریخی، علت دیگری برای نامگذاری بازارها به گاوی و خرسی نیز وجود دارد. در زمان‌های گذشته دلالان پوست خرس با امید به این که قیمت پوست خرس در آینده کمتر میشود، این پوست‌ها را پیش از این که به دستشان برسد، با قیمت بالایی پیش فروش می‌کردند و زمانی که قیمت کمتر می‌شد، پوست‌های خرس مورد نیازشان را با قیمت کمتر از شکارچیان می‌خریدند و به مشتری‌های خود می‌دادند و بدین طریق از این تفاوت قیمت سود می‌کردند. این دلالان به خرس‌ها معروف شدند. خرس‌ها کوتاه شده عبارت دلالان پوست خرس بود. در همان زمان‌ها مردم دو حیوان گاو و خرس را در یک میدان به مبارزه وا می‌داشتند و از آن جا که همیشه گاو و خرس رقیب و متضاد یکدیگر بودند، برای بازارهای صعودی از اصطلاح گاوی استفاده می‌شد.
پیشنهاد مطالعه: 10 نکته طلایی در بورس
آیا می توان به هر کاهش و افزایش قیمتی بازار خرسی و گاوی گفت؟
به هر کاهش قیمتی، بازار خرسی گفته نمی‌شود و به هر افزایش قیمتی هم بازار گاوی گفته نمی‌شود. برای این که بتوان نام بازار گاوی و خرسی را به درستی استفاده کرد باید به دو نکته مهم توجه کنید:
۱- به طور کلی زمانی که اسم بازار گاوی و خرسی یا بولیش و بریش می‌آید، روندهای بلند مدت مد نظر هستند و افزایش یا ریزش قیمت‌ها در تایم فریم‌های کوتاه مدت در نظر گرفته نمی‌شوند.
۲- اگر قیمت به اندازه یک درصد خاص افزایش یا کاهش پیدا کند میتوان از اصطلاحات بازار گاوی و خرسی استفاده کرد. زمانی که قیمت بیشتر از ۲۰ درصد نسبت به آخرین دره یا کف‌های قیمتی، رشد می کند، به عنوان بازار گاوی یا صعودی در نظر گرفته میشود. زمانی هم که قیمت بیشتر از ۲۰ درصد نسبت به آخرین قله یا سقف‌های قیمتی افت کند، به عنوان یک بازار خرسی واقعی در نظر گرفته میشود.
پیشنهاد مطالعه: قوانین کارگزاری
ویژگی های بازار گاوی و خرسی
هر چند تعریف بازار خرسی و گاوی با کاهش و افزایش قیمت‌ها به سادگی ممکن است اما این بازارها ویژگی‌های خاصی دارند که آگاهی از آنها برای سرمایه گذاری در بورس الزامی خواهد بود.
۱- رابطه بازار گاوی و خرسی و میزان عرضه و تقاضا در سهام
بازار گاوی؛ تقاضای زیاد و عرضه کم
در یک بازار گاوی میزان تقاضا مفهوم گاو در بورس بسیار بالاست و سرمایه گذاران بسیاری علاقه به خرید سهام پیدا میکنند. از طرف دیگر به خاطر افزایش قیمت‌ها بسیاری از سرمایه گذارانی که صاحب سهام هستند، حاضر نیستند سهام خود را بفروشند. در چنین حالتی میزان عرضه به شدت کاهش پیدا می‌کند و رقابت برای به دست آوردن سهام بیشتر میشود. همین موضوع نیز باعث افزایش مفهوم گاو در بورس قیمت‌ها میشود.
در بازار بورس ایران زمانی که یک بازار گاوی وجود دارد، صف خرید شکل می‌گیرد چون میزان عرضه در چنین شرایطی به شدت کم میشود. البته هر صف خریدی در بورس به معنای وجود یک بازار گاوی نیست.
بازار خرسی؛ تقاضای کم و عرضه زیاد
در بازار خرسی یا نزولی، قضیه کاملا برعکس است. بیشتر سرمایه گذاران می‌خواهند سهام خود را بفروشند و عده کمی تمایل به خرید دارند. در نتیجه میزان عرضه بیشتر از تقاضا میشود و همین موضوع باعث کاهش قیمت‌ها میشود.
در بازار بورس ایران زمانی که یک بازار خرسی یا نزولی وجود دارد، اکثر سهم‌ها با صف فروش سنگین مواجه می‌شوند. در چنین شرایطی کسی حاضر نیست سهام فروشنده‌ها را بخرد و قیمت‌ها روز به روز کاهش پیدا میکنند.
۲- رابطه بازار گاوی و خرسی و روان شناسی سرمایه گذاران
طرز تفکر سرمایه گذاران و احساسات آنها نسبت به بازار ، در روندهای ایجاد شده در بورس بسیار تاثیرگذار است. به عبارت دیگر روان شناسی سرمایه گذاران یا آن چه که در ذهن آنها نسبت به بازار وجود دارد، در افزایش و کاهش قیمت‌ها در بازار موثر است.
در یک بازار صعودی یا گاوی، سرمایه گذاران با امید به دست آوردن سود بیشتر، سهام بیشتری می‌خرند و همین دیدگاه باعث ادامه حرکت صعودی در بورس میشود اما در یک بازار نزولی یا خرسی، جو حاکم بر بازار و طرز تفکر سرمایه گذاران نسبت به آینده بازار، منفی است. به همین دلیل آنها شروع به بیرون کشیدن سرمایه خود از بورس میکنند و همین موضوع باعث ادامه حرکت نزولی در بورس میشود.
پیشنهاد ویژه: آموزش تابلو خوانی
۳- رابطه بازار گاوی و خرسی و شرایط اقتصادی
اقتصاد و بورس بسیار به یکدیگر وابسته هستند. شرکت‌هایی که سهام آنها در بورس معامله میشود، نقش بزرگی در اقتصاد یک کشور دارند و به همین دلیل است که اقتصاد و بازار سهام بر یکدیگر تاثیر می‌گذارند.
در یک بازار گاوی یا صعودی، وضعیت اقتصادی خوب است و مردم پول زیادی دارند و تمایل به خرج کردن آن وجود دارد. در نتیجه میزان مصرف بیشتر میشود و همین امر باعث به حرکت درآمدن اقتصاد و تقویت آن میشود. در نتیجه شرکت‌های بورسی رونق می‌گیرند و با سودسازی بیشتر، قیمت سهام آنها در بورس افزایش پیدا می‌کند.
در یک بازار خرسی یا نزولی، وضعیت کاملا برعکس است. شرکت‌های بورسی نمی‌توانند سود زیادی به دست بیاورند چون به علت شرایط بد اقتصادی، مردم حاضر نیستند پول خرج کنند و همین باعث کاهش نقش مصرف کنندگی مردم میشود. در نتیجه‌ی چنین شرایطی شرکت‌های بورسی نمی‌توانند سود زیادی ثبت کنند و قیمت سهام آنها در بورس کاهش پیدا می‌کند.
۴- رابطه بازار گاوی و خرسی و روندهای بلند مدت
عامل اصلی تعیین کننده یک بازار گاوی یا خرسی، روندهای بلند مدت هستند. به عبارت دیگر زمانی که بازار به اخبار خاصی به صورت سریع واکنش نشان می‌دهد را نمی‌توان به عنوان شروع یک بازار گاوی یا خرسی در نظر گرفت. تغییرات کوچک قیمت عمدتا روندهای کوتاه مدت را به وجود می‌آورند. روندهای کوتاه مدتی که در بسیاری از موارد حرکت اصلی قیمت را اصلاح میکنند. به همین دلیل است که تنها روندهای طولانی و بلند مدت برای تشخیص یک بازار گاوی یا خرسی به کار می‌روند.
البته همیشه روندهای بلند مدت را نمی‌توان در دسته بندی بازار گاوی یا خرسی گذاشت. چون در برخی مواقع روند حرکت قیمت در بلند مدت خنثی است. در چنین حالتی حرکات رو به بالا و پایینی در بازار شکل می‌گیرند که تقریبا برابر هستند و سود و ضرر سرمایه گذاران را خنثی میکنند. در این مواقع روند بازار خنثی است و با بالا و پایین رفتن قیمت به یک اندازه، بازار منتظر جهت پیدا کردن به یک سمت است.
در بازار گاوی و خرسی بورس چطور باید معامله کرد؟
زمانی که بازار گاوی یا صعودی می شود باید با توجه به آموزش‌های بورسی خود، در اوایل روند صعودی، بازار گاوی را شناسایی کنید تا بتوانید با خرید به موقع سهام از افزایش قیمت‌ها سود به دست بیاورید. این نکته را نیز به یاد داشته باشید که بازار گاوی در بلند مدت اتفاق می‌افتد پس اصلاحات کوتاه مدت قیمتی نباید روی سرمایه گذاری شما تاثیری داشته باشد.
زمانی که بازار خرسی یا نزولی میشود شما باید بتوانید با توجه به تکنیک‌های مدیریت سرمایه پیش از شروع روند نزولی قوی در بازار، سهام خود را بفروشید. چون همان طور که می‌دانید بازار بورس یک طرفه است و کاهش قیمت‌ها منجر به ضرر سرمایه گذاران میشود. اگر دانش اقتصادی داشته باشید می‌توانید به موقع سهام خود مفهوم گاو در بورس را بفروشید و در سایر بازارهای مالی سرمایه گذاری کنید تا زمانی که بازار بورس دوباره به شکل گاوی یا صعودی در بیاید و در آن سرمایه گذاری کنید.
بزرگترین اشتباهی که سرمایه گذاران ممکن است در یک بازار خرسی مرتکب شوند این است که با دیدن کاهش قیمت‌ها گمان میکنند فرصت مناسب برای سرمایه گذاری فراهم شده است. حال آن که واقعیت این است که اگر در یک بازار نزولی، سهام بخرید به احتمال زیاد با کم شدن مداوم قیمت‌ها، ضرر زیادی خواهید کرد. پس بهتر است اگر سهامی ندارید در زمان بازار خرسی به بورس نزدیک نشوید و منتظر تغییر جهت بازار بمانید.
بازار گاوی و خرسی به معنای بازار صعودی و نزولی در بورس میباشند. زمان شروع یک بازار گاوی، معمولا شرایط اقتصادی خوب است و میزان تقاضا برای خرید سهام زیاد است اما در یک بازار خرسی، معمولا شرایط اقتصادی اوضاع نا‌به‌سامانی دارد و میزان عرضه سهام در بورس بسیار زیاد است و کسی علاقه‌ای به خرید سهام ندارد. البته این دو اصطلاح در بلندمدت اتفاق می‌افتند و نمی‌توان هر روند کوتاه مدت صعودی یا نزولی را بازار گاوی یا خرسی نامید.
پیشنهاد مطالعه: ورود به بورس ایران
سوالات متداول
۱- بازار گاوی در بورس چیست؟
بازار گاوی به معنای یک بازار صعودی است که در آن قیمت‌ها در حال افزایش هستند.
۲- بازار خرسی در بورس چیست؟
بازار خرسی به معنای یک بازار نزولی است که در آن قیمت‌ها در حال کاهش هستند.
۳- نام بازار گاوی و خرسی از کجا می آید؟
یکی از علت های نامگذاری بازار صعودی و نزولی به نام‌های گاوی و خرسی به علت نوع حمله کردن این دو حیوان است. در متن مقاله در این مورد بیشتر توضیح داده‌ایم.
اصل و منشاء اصطلاحات بازار گاوی(Bull Market) و بازار خرسی (Bear Market)
هر فردی که در ابتدای مسیر معامله گری فارکس(Forex Trading) و آموزش فارکس(Learning Forex) قرار دارد، با اصطلاحات و عبارات گیج کننده‌ای روبرو میشود که هر یک معنا و مفهومی دارد.برخی از این اصطلاحات در بورس/فارکس معانی وداستانهای جالبی دارند در این بخش با داستان نمادهای گاوی و خرسی در فارکس آشنا می شوید.
احتمالا با عبارات “بازار خرسی“ و “بازار گاوی” پیش از این برخورد کرده‌اید. در بازار از این اصطلاحات برای نشان دادن چگونگی اوضاع و شرایط آن استفاده میشود.
همچنین از این عبارات برای بیان شرایط اقتصادی هم استفاده میشود که هر چه باشد در بازار نیز منعکس میشود. موردی که این عبارات در توصیف آن استفاده میشود نقش مهمی دارد. معمولا از بازارهای گاوی و خرسی برای مشخص کردن شرایط دارایی‌هایی مانند سهام، املاک یا حتی اقتصاد استفاده میشود.
- بطور کلی بازار گاوی (Bull Market) شرایط مثبت و در حال گسترش را توصیف می‌کند.
- بازار خرسی (Bear Market) عکس شرایط بازار گاوی را توصیف می‌کند، یعنی شرایطی منفی و رو به کاهش.
بنابراین وقتی بازار در حال صعود باشد، گفته میشود بازار گاوی است و هنگامی که بازار در حال نزول باشد، می‌گویند بازار خرسی است.
در کل اگر یک حرکت اصلاحی به اندازه ۲۰ درصد یا بیشتر از یک سقف قیمتی سالانه رخ دهد، گفته میشود بازار خرسی یا نزولی است. البته بسته به اینکه از چه کسی می‌پرسید، این عدد می‌تواند بین ۱۰ تا ۲۰ درصد متغیر باشد.
بطور مشابه، وقتی بازار به اندازه ۲۰ درصد یا بیشتر از یک اصلاح قیمتی صعود می‌کند، می‌گویند بازار صعودی است. برای بازار گاوی عبارت دیگری نیز وجود دارد و آن “بازار گاوی سکولار” است. بازار گاوی سکولار بازاری است که بین ۵ تا ۲۵ سال به طول می‌انجامد.
در طول دوره بازار گاوی سکولار معمولا حرکات اصلاحی به اندازه حداقل ۱۰ درصد نیز مشاهده میشود.
اصل و منشاء اصطلاحات
واضح است که عبارت بازار گاوی از گاو گرفته شده. گاوها با شاخهای تیز و رو به بالایی که دارند، برای حمله معمولا سر خود را به سمت بالا حرکت می‌دهند.
از طرفی دیگر اصطلاح بازار خرسی نیز از خرس گرفته شده. خرس‌ها معمولا با پنجه‌های خود و رو به پایین حمله میکنند. نکته دیگر در مورد خرس‌ها این است که برای مدت طولانی به خواب می‌روند.
بنابراین معامله‌گران با قیاس ویژگی‌های بازارهای گاوی و خرسی، از این اصطلاحات برای توصیف نزولی یا صعودی بودن بازار استفاده میکنند. به عبارتی دیگر، این عبارات تمایلات و گرایشات معامله‌گران را بیان میکنند.
با مقایسه بازارهای گاوی و خرسی، مشاهده میشود که بازارهای خرسی ماهیتی کوتاه‌مدت دارند. در نتیجه بازارهای گاوی برای مدت زمان بیشتری غالب هستند. مطالعات مختلف نشان می‌دهند که اگر شاخص S&P500 را در طول یک دهه در نظر بگیرید، بازار گاوی به مراتب بیشتر از بازار خرسی حاکم بوده است.
بطور کلی، بازارهای خرسی در بهترین حالت بین یک تا دو سال دوام می‌آورند، در حالیکه بازارهای گاوی بطور میانگین ۶ سال یا بیشتر عمر میکنند.
ویژگی‌های بازارهای گاوی و خرسی
بازارهای گاوی و خرسی ویژگی‌های مشخصی دارند که در جدول زیر به آنها اشاره شده است.
| بازار گاوی | بازار خرسی |
| سرمایه‌گذاران خوش‌بین هستند | سرمایه‌گذاران بدبین هستند |
| اقتصاد در حال گسترش است | اقتصاد رو به افول است |
| دارایی‌ها سودآور هستند | دارایی‌ها زیان‌بار هستند |
| اطمینان بیشتری در بازار وجود دارد | اطمینان کمتری در بازار وجود دارد |
| برای اقتصاد مفید است | برای اقتصاد مضر است |
اصطلاحات دیگر و کاربرد آنها
از عبارات بازارهای گاوی و خرسی برای توصیف دیگر ویژگی‌های بازار نیز استفاده میشود. برای مثال در واژگان و اصطلاحات مربوط به بانک‌های مرکزی، معادل بازار گاوی، شاهینی (Hawkish) و معادل بازار خرسی، کبوتری (Dovish) است.
اگر دقت کنید در اینجا نیز از قیاس حیوانی یا پرنده‌ای استفاده شده است. کبوتر معمولا پرنده‌ای رام و مطیع است، اما شاهین روی قله زنجیره غذایی قرار دارد. بنابراین هنگامی که مدیران بانک‌های مرکزی سخنرانی میکنند یا گزارش سیاست‌های مالی خود را ارائه می‌دهند، یا کبوتری هستند یا شاهینی.
وقتی یک بانک مرکزی کبوتری است، به این معنی است که سیاستگذاران انتظار دارند که اقتصاد عملکرد ضعیفی داشته باشد که یعنی نرخ بهره کاهش می‌یابد یا سیاست‌های مالی سبک‌تر می‌شوند. در مقابل، زمانی که بانک مرکزی شاهینی است، سیاستگذاران انتظار دارند اقتصاد رشد و توسعه پیدا کند. به بیانی دیگر نرخ بهره افزایش می‌یابد یا سیاست‌های مالی سخت‌تر می‌شوند.
در پایان خواه بازار گاوی باشد یا خرسی، کبوتری باشد یا شاهینی، متوجه می‌شوید که اگرچه لغات و اصطلاحات ممکن است تغییر کنند، اما همه آنها به جنبه‌های مشابهی از بازارهای مالی اشاره میکنند. اما استفاده از قیاس‌های حیوانی صورت زیباتری به آن می‌دهد.
مفهوم بازار خرسی و گاوی
اصطلاحات خرس و گاو در بورس به این منظور به کار می‌روند که توضیح دهند بازارهای سهام کلاً چگونه عمل میکنند (یعنی آیا این بازارها با افزایش ارزش مواجه هستند یا با استهلاک ارزش). از سوی دیگر، چون بازار تحت‌الشعاع نگرش‌های سرمایه‌گذاران قرار دارد، لذا این اصطلاحات نیز حاکی از این هستند که سرمایه‌گذاران چه احساسی راجع به بازار و روندهای متعاقب آن دارند.
بازار گاوی
به زبان ساده میتوان گفت که بازار گاوی به بازاری گفته میشود که ارزش در آن در حال صعود است و افزایش مستمر قیمت‌های سهام بازار از مشخصات این بازار است. در چنین مواقعی، سرمایه‌گذاران معمولاً ایمان دارند که این روند صعودی در دراز مدت ادامه خواهد یافت. در این سناریو، معمولاً اقتصاد کشور قوی است و سطوح استخدام نیز بالا میباشند.
بازار خرسی
حال برای فهم بهتر مفهوم خرس و گاو در بازار سهام باید تعریف بازار خرسی را نیز مرور کنیم. بازار خرسی بازاری رو به تنزل است. قیمت‌های سهام دائماً افت میکنند و این مسئله نیز منجر به روند نزولی میشود که سرمایه‌گذاران معتقد هستند ادامه خواهد یافت و این مارپیچ روند نزولی تا ابد ادامه خواهد یافت. در بازار خرسی، اقتصاد معمولاً کند است و بیکاری افزایش می‌یابد؛ زیرا شرکت‌ها شروع به اخراج کارمندان میکنند.
نکات کلیدی در مورد بازارهای خرسی و گاوی
بازار گاوی بازار رو به صعود است و از لحاظ اقتصادی مستحکم است، در حالیکه بازار خرسی بازاری است که در حال عقب‌نشینی است و ارزش اکثر سهام‌های آن در حال تنزل می‌‌باشد.
هرچند که برخی از سرمایه‌گذاران خرسی هستند، ولی اکثر سرمایه‌گذاران گاوی میباشند. بازار سهام به عنوان یک کل، همیشه با بازدهی‌هایی همراه بوده است.
سرمایه گذاری در بازار خرسی، خطرناک‌تر است؛ زیرا بسیاری از سهامها ارزش خود را از دست می‌دهند. چون پیش‌بینی کف بازار کار سختی است، لذا اکثر سرمایه‌گذاران پول‌های خود را از بازارها بیرون می‌کشند و نقدی معامله نمی‌کنند تا این روند برعکس شود.
مشخصات بازارهای گاوی و خرسی
هرچندکه بازار خرس و گاو در بورس از طریق جهت‌گیری قیمت‌های سهام مشخص می‌شوند، ولی این بازارها مشخصات دیگری نیز دارند که سرمایه‌گذاران باید از آنها باخبر باشند. لیست زیر در مورد برخی از این فاکتورها توضیح داده است:
عرضه و تقاضای اوراق بهادار بازارهای خرسی و گاوی: در بازار گاوی، شاهد تقاضای قوی و عرضۀ ضعیف اوراق بهادار هستیم. به عبارت دیگر، بسیاری از سرمایه‌گذاران مشتاق خرید اوراق بهادار هستند و تعداد معدودی از آنها مایل به فروش اوراق بهادار میباشند. در نتیجه، زمانی که سرمایه‌گذاران برای به دست آوردن سهام موجود با یکدیگر رقابت میکنند، قیمت‌های سهام افزایش می‌یابد. در یک بازار خرسی، عکس این مطلب درست است یعنی افراد بیشتری به دنبال فروش هستند تا خرید.
روانشناسی سرمایه‌گذار: از آنجایی که رفتار بازار تحت تاثیر برداشت افراد از رفتار بازار قرار دارد، لذا روانشناسی و احساسات سرمایه‌گذار بر اینکه آیا بازار صعود خواهد یافت یا نزول، تاثیر می‌گذارد. عملکرد بازار سهام و روانشناسی سرمایه‌گذار به یکدیگر وابسته هستند. در یک بازار گاوی، سرمایه‌گذاران مشتاقانه به امید کسب سود فعالیت میکنند. در بازار خرسی، احساسات بازار منفی است لذا سرمایه‌گذاران شروع به بیرون کشیدن پول خود از بازارهای سهام و قرار دادن آنها در اوراق بهادار با درآمد ثابت میکنند، و بدین طریق منتظر یک حرکت مثبت در بازار سهام می‌مانند.
تغییر فعالیت‌های اقتصادی: از آنجایی که کسب و کارهایی که سهام‌های آنها در صرافی‌ها خرید و فروش می‌شوند جزو فعالان یک اقتصاد بزرگ به حساب می‌آیند، لذا بازار سهام و اقتصاد ارتباط قوی با یکدیگر دارند. بازار خرسی با یک اقتصاد ضعیف در ارتباط است زیرا اکثر کسب و کارها قادر به ثبت سودهای کلان نیستند زیرا مصرف کنندگان تقریباً به اندازۀ کافی خرج نمی‌کنند. در یک بازار گاوی، عکس این روند اتفاق می‌افتد، زیرا افراد پول بیشتری برای خرج کردن دارند.
اندازه‌گیری تغییرات بازار
عامل کلیدی تعیین کنندۀ خرسی بودن یا گاوی بودن بازار، واکنش سریع بازار به یک رویداد خاص نیست، بلکه نحوۀ عملکرد بازار در دراز مدت، عامل کلیدی است. جابجایی‌های کوچک فقط بیانگر یک روند کوتاه مدت یا اصلاح بازار هستند. یک دورۀ زمانی طولانی مشخص خواهد کرد که شما در یک بازار گاوی به سر می‌برید یا خرسی.
زمانبندی دقیق بازار تقریباً غیرممکن است
با این حال، تمام جابجایی‌های طولانی بازار را نمی‌توان به عنوان گاوی یا خرسی معرفی کرد. گاهی اوقات یک بازار در یک دورۀ زمانی دستخوش رکود میشود و در نتیجه سعی می‌کند جهت درست را پیدا کند. در این حالت، یکسری جابجایی‌های رو به بالا و رو به پایین واقعاً می‌توانند سودها و زیان‌های حاصل از روند یکنواخت بازار را تغییر دهند.
در بازارهای خرسی و گاوی چه باید کرد؟
در یک بازار گاوی، کار ایده‌الی که یک سرمایه‌گذار مفهوم گاو در بورس می‌تواند انجام دهد این است که با خرید به موقع سهامها با توجه به روند موجود و در صورت امکان، از افزایش قیمت‌ها بهره ببرد و سپس این سهامها را زمانی که به پیک خود رسیدند، بفروشد. در بازار گاوی، تمام زیان‌ها اندک و موقتی هستند. یک سرمایه‌گذار می‌تواند فعالانه و با اطمینان کامل در سهام‌های بیشتری سرمایه‌گذاری کند و به سود بیشتری دست یابد.
اما در یک بازار خرسی، احتمال اینکه متحمل زیان شوید بیشتر است زیرا قیمت‌ها دائماً در حال از دست دادن ارزش خود هستند و انتهای وضعیت این بازار را نمی‌توان پیش‌بینی کرد. حتی اگر تصمیم به سرمایه‌گذاری با امید تغییر وضعیت بگیرید، احتمالاً قبل از اینکه شرایط تغییر کند متحمل زیان خواهید شد. لذا، قسمت اعظم سودآوری در فروش کوتاه مدت یا در سرمایه‌گذاری‌های امن‌تر همچون اوراق بهادار با درآمد ثبت دیده می‌شوند.
شاید سرمایه‌گذار به سراغ سهام‌های تدافعی نیز برود. این‌ها سهام‌هایی هستند که عملکرد آنها خیلی کم تحت تاثیر تغییر روندهای بازار قرار می‌گیرد و لذا در چرخه‌های رکود و رونق اقتصادی، ثابت هستند. این‌ها صنایعی همچون خدمات شهری هستند که معمولاً به دولت تعلق دارند و نیازمندی‌هایی هستند که مردم صرف‌نظر از شرایط اقتصادی آنها را خریداری میکنند.
بازارهای گاوی و خرسی تأثیر بسزایی بر سرمایه‌گذاری‌های شما دارند؛ لذا بهتر است حین اتخاذ تصمیم سرمایه‌گذاری خود وقت بگذارید تا متوجه شوید وضعیت بازار فعلی چگونه است. این نکته را به خاطر داشته باشید که بازار سهام در دراز مدت همیشه با بازدهی مثبتی همراه است.
آشنایی با «گاو» و «خرس» بازار سرمایه
بازار گاوی و خرسی از جمله واژه‌هایی هستند که بارها در توصیف وضعیت بازار شنیده‌ایم. اما شاید آشنایی با مفهوم و ریشه پیدایش این کلمات سوال بسیاری از افراد باشد که در ادامه مطلب به توضیح آن می‌پردازیم. بازار گاوی و خرسی چیست؟ این دو واژه برای مشخص کردن روند کلی بازار سرمایه به کار گرفته می‌شوند. به عبارت ساده، هنگامی که بازار رو به رشد باشد و قیمت سهام روندی صعودی دارد می‌گویند «بازار گاوی» است. این در حالی است که اگر قیمت سهام روندی نزولی داشته و رکود در اوضاع اقتصادی حاکم شده باشد، «بازار خرسی» نامی است که می‌تواند روند بازار را توضیح دهد.
بازار گاوی و خرسی از جمله واژه‌هایی هستند که بارها در توصیف وضعیت بازار شنیده‌ایم. اما شاید آشنایی با مفهوم و ریشه پیدایش این کلمات سوال بسیاری از افراد باشد که در ادامه مطلب به توضیح آن می‌پردازیم. بازار گاوی و خرسی چیست؟ این دو واژه برای مشخص کردن روند کلی بازار سرمایه به کار گرفته می‌شوند. به عبارت ساده، هنگامی که بازار رو به رشد باشد و قیمت سهام روندی صعودی دارد می‌گویند «بازار گاوی» است. این در حالی است که اگر قیمت سهام روندی نزولی داشته و رکود در اوضاع اقتصادی حاکم شده باشد، «بازار خرسی» نامی است که می‌تواند روند بازار را توضیح دهد. «گاو» و «خرس» از کجا آمده‌اند؟ ریشه اصلی این دو واژه به طور قطع شناخته شده نیست، اما دو گمانه در رابطه با این مساله وجود دارد که استناد به آنها رایج‌تر است. ۱) اولین توضیح، به نحوه جنگیدن این دو حیوان اشاره دارد. از طرفی، با توجه به اینکه گاو به هنگام حمله به دشمن، شاخهای خود را به طرف بالا می‌گیرد، روند صعودی بازار را گاوی می‌نامند. اما از سوی دیگر، خرس در مقابله با رقیب خود، پنجه‌هایش را به سمت پایین می‌گیرد و با او می‌جنگد. برخی بر این باورند که این مساله علت استفاده از نام خرس به هنگام توصیف بازار مفهوم گاو در بورس نزولی است. ۲) در گذشته‌ای دور، دلالانی وجود داشتند که پوست خرس می‌فروختند. در واقع، آنها پوست خرس را با قیمت همان روز به مشتریان پیش‌فروش می‌کردند و چون اعتقاد داشتند که قیمت آن در آینده نزدیک کاهش خواهد یافت، در موعد تحویل پوست با پرداخت مبلغی کمتر به شکارچیان، از تفاوت قیمت خرید فعلی و پیش‌فروش سود کسب می‌کردند. این افراد به «خرسی‌ها» شهرت یافته بودند و چون روند نزولی قیمت را پیش‌بینی می‌کردند، عده‌ای عقیده دارند که ریشه «بازار خرسی» از این افراد بر گرفته شده است. این مفسران در توجیه نام گاو نیز اشاره به مبارزات تاریخی گاو و خرس دارند که همواره در طول تاریخ، گاو نقطه مقابل خرس بوده است (جنگ گاو و خرس، از جمله تفریحات مردم مکزیک به شمار می‌آمده که هم‌اکنون نیز در برخی نقاط دنیا این عمل انجام می‌گیرد و مردم شهر را به تماشای این مبارزه جذب می‌کند). خصوصیات بازار گاوی و خرسی عرضه و تقاضای سهام: در بازار گاوی تقاضا بسیار زیاد است و عرضه به ندرت صورت می‌گیرد. به عبارت دیگر، سرمایه‌گذاران با امید به آینده رو به رشد بازار، اقدام به خرید سهام جدید میکنند و فروشندگان نیز تمایلی برای فروش ندارند. عکس این ماجرا در بازار خرسی حاکم است و عرضه افزایش و تقاضا به شدت کاهش می‌یابد. روانشناسی سرمایه‌گذار: روند بازار و جو روانی حاکم بر سرمایه‌گذاران تاثیری دوجانبه بر یکدیگر دارند. برای فهم بیشتر، رابطه اقتصاد و سیاست را در نظر بگیرید، تصمیمات سیاسی روی اقتصاد جامعه تاثیرگذار است و از طرف دیگر، شرایط اقتصادی بسیاری از تصمیمات سیاسی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. با این تفاسیر، در بازار گاوی، بیشتر افراد به امید کسب سود بیشتر، در بازار سرمایه‌گذاری میکنند، اما در بازار خرسی، جوی منفی بر بازار حاکم است و همین امر رمقی برای سرمایه‌گذاران به منظور خرید سهام جدید باقی نمی‌گذارد. عکس این اتفاق نیز ممکن است؛ به عبارتی، اخبار ناخوشایند می‌تواند منجر به بازار خرسی شود و در مقابل، اخبار خوب بازار گاوی را رقم زند. نکته قابل توجه در رابطه با بازار گاوی و خرسی، عدم نگاه کوتاه‌مدت به روند بازار است. افت قیمت‌ها در یک روز یا یک هفته یا افزایش آنها نشان از بازار خرسی و گاوی نیست. بلکه آنچه نوع بازار را مشخص می‌کند، روند بلندمدت آن است. مثلا ممکن است در دو هفته اخیر روند بیانگر بازار گاوی باشد، در حالی که طی دو سال اخیر روند بازار حاکی از بازار خرسی است.
دیدگاه شما