ریسک‌های استخر نقدینگی

ریسک های استخر نقدینگی و AMM بررسی ریسک های استخر نقدینگی و AMM صرافی های ارز دیجیتال

استخر نقدینگی (Liquidity Pool) چیست؟

فلسفه بلاک چین ایجاد جهانی غیرمتمرکز است؛ جهانی که در آن همه‌چیز به‌‌سمت تمرکززدایی و حذف قدرت مرکزی پیش می‌رود. یکی از دستاوردهای مهم این فلسفه‌، ایجاد امور مالی غیرمتمرکز یا همان دیفای (DeFi) است. قابلیت یادشده روش‌های غیرمتمرکز را برای مدیریت دارایی‌ها دراختیار کاربران قرار می‌دهد. این سرویس‌ها که صرافی‌های غیرمتمرکز در رأس آن‌ها قرار گرفته‌اند، از فناوری‌های بنیادینی کمک می‌گیرند. استخر نقدینگی یکی از فناوری‌های پرکاربرد و جذابی است که به دادوستدهای غیرمتمرکز بسیار کمک می‌کند.استخرهای نقدینگی در صرافی‌های غیرمتمرکز درواقع جایگزین سفارش‌هایی هستند که در دفتر سفارش (Order Book) صرافی‌های متمرکز ثبت می‌شوند. سازوکار صرافی‌های متمرکزی مانند بایننس و کوین‌بیس مبتنی‌بر دفتر سفارش‌هایی است که تمام سفارش‌های خریدوفروش را ثبت می‌کند و هرگاه سفارش فروش با سفارش خرید مطابقت پیدا کند، مبادله دارایی را انجام می‌دهد. در این حالت، صرافی متمرکز تمام تراکنش‌ها را زیرنظر می‌گیرد و احراز هویت و مشخص‌شدن ماهیت کاربران نیز برای آن‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.مسئله احراز هویت کاربران مسئله صرافی‌های غیرمتمرکز نیست. در‌عین‌حال این صرافی‌ها به‌جای استفاده از دفتر سفارش، از بازارساز خودکاری (AMM) کمک می‌گیرند تا بدون‌ نظارت شخص ثالث، دارایی موردنیاز معامله‌گران را ازطریق استخرهای نقدینگی تأمین کنند. تمام این روند بدون‌ نیاز به نظارتِ نهادی مرکزی انجام می‌شود؛ از‌این‌رو، بدیهی است که صرافی‌های غیرمتمرکز با قدرت بیشتری در مسیر ایده و فلسفه اصلی بلاک چین درباره تمرکززدایی گام برمی‌دارند.بیشتر بخوانید: بازارساز خودکار (AMM) چیست؟استخر نقدینگی اساس بسیاری از اپلیکیشن‌های دیفای ازجمله پروتکل‌های وام‌دهی (Lending)، کِشت سود (Yield Farming)، سرویس‌های درون‌زنجیره‌ای بیمه و بازی‌های بلاک چینی است. حال این پرسش مطرح می‌شود که استخر نقدینگی چیست و چگونه می‌تواند به‌طور خودکار و بدون‌نیاز به نظارت مرکزی کار کند؟ برای یافتن پاسخ این پرسش تا انتهای این مقاله ما را همراهی کنید.استخر نقدینگی (Liquidity Pool) چیست؟استخر نقدینگی مجموعه‌ای از ارزهای دیجیتال یا توکن‌هایی است که در قرارداد هوشمند قفل شده‌اند و برای آسان‌ترکردن روند تراکنش‌ها و معاملات در صرافی غیرمتمرکز به‌کار گرفته می‌شوند. به‌بیان ساده، استخر نقدینگی را می‌توانید شبیه استخر دیجیتالی بزرگی تصور کنید که تمام افراد می‌توانند بدون نیاز به کسب اجازه یا مجوز، دارایی‌های دیجیتال خود را در آن واریز کنند و در‌عین‌حال، مبالغ مشخصی را از این منبع مالی وام بگیرند.استخرهای نقدینگی ارزهای دیجیتال نقشی اساسی در اکوسیستم امور مالی غیرمتمرکز ایفا می‌کنند؛ به‌ویژه هنگامی که از صرافی‌های غیرمتمرکز صحبت می‌شود. استخر نقدینگی سازوکاری است که با آن کاربران می‌توانند دارایی‌های خود را در قراردادهای هوشمند صرافی‌های غیرمتمرکز جمع کنند تا نقدینگی لازم برای معامله‌گران فراهم شود. استخرهای نقدینگی را می‌توان هموارکننده سرعت و راحتی مبادلات در اکوسیستم دیفای دانست؛ دو ویژگی‌ مهمی که این اکوسیستم به‌شدت به آن‌ها احتیاج دارد.پیش از اینکه استخرهای نقدینگی و بازارسازهای خودکار وارد بازی شوند، نقدینگی بازار ارزهای دیجیتال مسئله‌ای جدی برای صرافی‌ها و پلتفرم‌های معاملاتی غیرمتمرکز بود. در آن زمان، صرافی‌های غیرمتمرکز فناوری تازه‌واردی با رابط کاربری پیچیده محسوب می‌شدند که خریداران و فروشندگان اندکی را به خود جذب می‌کردند. در‌نتیجه، یافتن معامله‌گران متعدد و نقدینگی کافی برای انجام معاملات مکرر در این صرافی‌ها دشوار بود.ورود استخر نقدینگی به این صحنه تحولی حیرت‌انگیز در تأمین نقدینگی و جذب معامله‌گران به صرافی‌های غیرمتمرکز ایجاد کرد. استخرهای نقدینگی منابع لازم برای معاملات را بدون نیاز به واسطه‌های شخص ثالث فراهم می‌کنند. هرچه نقدینگی دارایی‌ها در استخر بیشتر باشد، معامله‌گری در آن پلتفرم غیرمتمرکز هم آسان‌تر می‌شود.بیشتر بخوانید: ۳ تهدید بزرگ در پلتفرم‌های وام‌دهی دیفایاستخر نقدینگی چگونه کار می‌کند؟همان‌‌طور‌که اشاره کردیم، استخرهای نقدینگی برپایه قراردادهای هوشمند بنا شده‌اند؛ بنابراین، تمام کاربران استخرهای نقدینگی به‌جای افراد گوناگون، با قراردادهای هوشمند و الگوریتم‌های رمزنگاری‌شده سروکار دارند. پس اگر خریدار هستید، به فروشنده مشخصی نیازی ندارید؛ فقط کافی است استخر نقدینگی پلتفرمی که از آن استفاده می‌کنید، به‌اندازه کافی نقدینگی داشته باشد. اگر فروشنده هستید، الگوریتم‌های رمزنگاری‌شده کار فروش دارایی‌تان را انجام می‌دهند.در این وضعیت، همه‌چیز از فعالیت‌ کاربران تا قیمت‌گذاری دارایی‌ها با استفاده از قراردادهای هوشمند انجام می‌شوند. این قراردادهای هوشمند به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که با ارائه پاداش و سود کارمزد معاملات، تأمین‌کنندگان نقدینگی را تشویق کنند تا دارایی‌های خود را در استخر به‌اشتراک بگذارند.کاربرانی که در تأمین سرمایه استخرهای نقدینگی شرکت می‌کنند، به‌ازای سهم مشارکت خود توکن‌های نقدینگی پاداش می‌گیرند. این توکن‌ها اغلب دارایی‌های ارزشمندی هستند که می‌توان از آن‌ها در سایر پلتفرم‌های اکوسیستم دیفای نیز استفاده کرد. تا زمانی که دارایی کاربر در استخر قفل شده است، او می‌تواند از سود کارمزدی متناسب با سرمایه‌اش بهره‌مند شود؛ اما هنگامی‌ که تأمین‌کننده نقدینگی بخواهد اصل دارایی‌اش را از استخر پس بگیرد، باید توکن‌های نقدینگی خود را بسوزاند.استخرهای نقدینگی اغلب از دو رمز ارز یا همان ریسک‌های استخر نقدینگی جفت‌ارز تشکیل می‌شوند که به‌ نسبت مساوی پنجاه‌پنجاه در استخر واریز شده‌اند. الگوریتم‌های قراردادهای هوشمند در تمام مدت فعالیت استخر مطمئن می‌شوند که با وجود کاهش یا افزایش عرضه و تقاضا، این نسبت حفظ می‌شود. تأمین‌کنندگان نقدینگی هم با ارائه میزانی مساوی از هر دو توکن، به حفظ نرخ ثابت عرضه جفت‌ارز استخر کمک می‌کنند. تأمین نقدینگی کافی به ثابت‌ماندن قیمت و جلوگیری از دست‌کاری ارزش دارایی‌ها کمک می‌کند.همچنین بخوانید: جامع‌ترین آموزش دیفای؛ از سیر تا پیاز پلتفرم‌های غیرمتمرکزاستخرهای نقدینگی و کِشت سودپروتکل‌های مختلف برای بهبود تجربه معاملاتی پلتفرم‌های خود تلاش می‌کنند انگیزه تأمین‌کنندگان نقدینگی را برای مشارکت بیشتر افزایش دهند. همان‌‌طور‌که اشاره کردیم، ارائه پاداش و مشوق مانند توکن‌های نقدینگی ارزشمند، می‌تواند تأمین‌کنندگان بیشتری را به استخر جذب کند. در این حالت، تأمین‌کنندگان نقدینگی را می‌توانیم استخراج‌کنندگان نقدینگی هم بدانیم.استخراج نقدینگی به اضافه‌کردن دارایی‌های دیجیتال به استخرهای نقدینگی در پروتکل‌های دیفای گفته می‌شود که معمولاً پاداشی در قالب توکن‌های نقدینگی دارد. حال ارزش این توکن‌های نقدینگی چگونه تأمین می‌شود و این توکن‌ها چه کاربردهایی دارند؟در این‌جا، فرایندی با نام کِشت سود (Yield Farming) وارد چرخه می‌شود. کشت سود به کاربر کمک می‌کند سود و درآمد پسیو (Passive) یا غیرفعالش را افزایش دهد. در کشت سود، تأمین‌کنندگان نقدینگی توکن‌های نقدینگی خود را در پروتکل‌های بلاک چینی مختلف قفل و در ازای آن سود دریافت می‌کنند. بسیاری از بازارهای دیفای و پلتفرم‌ها و استخرهای مشوق به تأمین‌کنندگان این امکان را می‌دهند که با توکن‌های نقدینگی خود نیز ارزش خلق کنند.در این صورت، تأمین‌کنندگان استخر نقدینگی با اندکی ریسک بیشتر، علاوه‌بر سود حاصل از سرمایه‌گذاری در استخر، از توکن‌های نقدینگی خود هم سود دریافت می‌کنند. تعدادی از پلتفرم‌ها مانند یرن فایننس (Yearn.Finance) به کاربران خود اجازه می‌دهند از انتخاب ریسک و بازده خودکار استفاده کنند تا از سرمایه‌گذاری دارایی‌های خود در پلتفرم‌های مختلف دیفای سود دلخواهشان را به‌دست آورند.همچنین بخوانید: کدام بخش‌های دیفای فرصت‌های خوبی برای سرمایه‌گذاری دارند؟جمع‌بندیدر این مطلب، شما را به‌اختصار با استخر نقدینگی و اصول آن آشنا و به این موضوع اشاره کردیم که استخرهای نقدینگی بر چه اساسی کار می‌کنند و این استخرها در رشد امور مالی غیرمتمرکز چه جایگاهی دارند. همچنین، به نکات مهم مرتبط با چگونگی کسب سود مضاعف از سرمایه‌گذاری در استخرهای نقدینگی و پلتفرم‌های کشت سود اشاره کردیم. با آنکه با اصول کلی این ابزار سرمایه‌گذاری آشنا شده‌اید، باید توجه کنید که تأمین نقدینگی و کشت سود نمی‌تواند استراتژی مناسبی برای همه معامله‌گران باشد. سرمایه‌گذاری در استخرهای نقدینگی با خطرهایی همراه است. به‌عنوان مثال، اگر ارزش دارایی سرمایه‌گذاری شما در یک استخر در مدت‌زمان قفل‌شدن آن کاهش یابد، شما متحمل ضرر شده‌اید.بنابراین، پیش از هر اقدامی برای سرمایه‌گذاری، به‌اندازه کافی تحقیق کنید و از تمام جوانب مثبت و منفی استراتژی‌های مختلف سرمایه‌گذاری مطلع شوید. اگر با سازوکار استخراج نقدینگی کاملاً آشنا باشید، می‌توانید سود چشمگیری به‌دست آورید و نقدینگی سبد سرمایه‌گذاری‌تان را افزایش دهید.

تامین کننده نقدینگی یا Liquidity Provider در حوزه دیفای کیست؟

روز‌به‌روز بر شمار استخرهای نقدینگی افزوده می‌شود و احتمالاً شما هم جزو افرادی هستید که دوست دارند تامین‌ کننده نقدینگی باشند. تامین‌کننده نقدینگی اصطلاح جدیدی است که این روزها در بازار کریپتو بسیار به گوش می‌رسد. بنابراین ممکن است سوال‌های بسیاری درباره این اصطلاح داشته باشید؛ تامین کننده نقدینگی (Liquidity Provider) کیست ، اصلاً استخر نقدینگی یا Liquidity Pool چیست و چطور کار می‌‌کند؟ چطور می‌توانیم به عنوان لیکوییدیتی پروایدر فعالیت کنیم؟

استخرهای نقدینگی بخش اساسی اکوسیستم دیفای و بخش مهمی از بازارسازهای خودکار (AMMs)، پروتکل‌های وام‌دهی و وام‌گیری، ییلد فارمینگ، دارایی‌های مصنوعی و بیمه روی زنجیره‌ای (On-chain‏) و بازی‌های بلاکچینی هستند. ما در این مقاله با مثال‌هایی بسیار ساده، از سیر تا پیاز تامین کننده نقدینگی را برای شما توضیح می‌دهیم و در انتها چند استخر نقدینگی بزرگ و معروف را به شما معرفی می‌کنیم. با ما همراه باشید.

استخر نقدینگی (Liquidity Pool) چیست؟

از آن‌جایی که آشنایی با استخر نقدینگی به شما کمک می‌کند که بهتر مفهوم تامین کننده نقدینگی را درک کنید، اجازه دهید پیش از پرداختن به اینکه تامین کننده نقدینگی (Liquidity Provider) کیست؟ به توضیح مفهوم استخر نقدینگی (Liquidity Pool) بپردازیم.

استخر نقدینگی در واقع قرارداد هوشمندی است که مجموعه‌ای از دارایی‌های دیجیتال که در پلتفرم‌های امور مالی غیر متمرکز استفاده می‌شوند، در این قرارداد هوشمند قفل می‌شوند. عملکرد استخر شبیه یک فضای ذخیره‌سازی هوشمند است. در واقع استخرهای نقدینگی یکی از راه‌های تامین نقدینگی مورد نیاز برای پلتفرم‌های امور مالی غیر متمرکز هستند. مفهوم نقدینگی در اینجا به معنای این است که چه مقدار سرمایه در این قراردادهای هوشمند قفل شده است. اما چرا به استخرهای نقدینگی نیاز داریم؟

به سیستمی که سفارشات را با یکدیگر مطابقت می‌دهد، Matching Engine یا موتور تطابق گفته می‌شود. موتور تطابق و دفتر سفارش جزء اساسی هر صرافی متمرکز (CEX) است. این ریسک‌های استخر نقدینگی مدل برای تسهیل معاملات در صرافی‌های متمرکز بسیار مناسب بوده و امکان ایجاد بازارهای مالی پیچیده را فراهم می‌کند. اما پلتفرم‌های دیفای امکان پیاده‌سازی این روش را ندارند. چرا؟ چون ترید کردن در این پروتکل‌ها اصطلاحاً روی زنجیره انجام می‌شود. یعنی همه اطلاعات تراکنش‌ها درون یک شبکه بلاکچین ذخیره خواهد شد، بدون اینکه یک سازمان مرکزی، بر دارایی‌های کاربران کنترل داشته باشد. مشکل اصلی اینجاست که اگر مثلاً یک صرافی مبتنی بر دفتر سفارش روی شبکه اتریوم داشته باشیم، برای ایجاد سفارش یا کنسل کردن آن یا هر نوع تعامل دیگری با اُردر بوک باید گس بپردازید که باعث افزایش چشمگیر هزینه معاملات می‌شود.

از طرف دیگر تامین نقدینگی برای تامین‌کنندگان نقدینگی هم دیگر سوددهی کافی نخواهد داشت. علاوه‌بر این، توان عملیاتی شبکه‌های بلاکچینی هنوز خیلی کم است. یعنی شبکه‌های بلاکچینی توان لازم برای معامله میلیاردها دلار رمزارز در روز را ندارند. استخرهای نقدینگی را می‌توان در صرافی‌های غیر متمرکز به‌عنوان جایگزینی برای دفتر سفارش (Order Book) در نظر گرفت.

شایان توجه است که صرافی‌های غیرمتمرکزی مثل بایننس دکس ( Binance DEX) وجود دارند که از دفتر سفارش استفاده می‌کنند و عملکرد قابل توجهی هم دارند. صرافی بایننس که روی Binance Chain ایجاد شده، به طور خاص برای معاملات ارزان و سریع طراحی شده. از نمونه‌های دیگر می‌توان به سروم (Serum) که روی شبکه سولانا قرار دارد، اشاره کرد.

استخر نقدینگی توسط صرافی‌های غیر متمرکز مبتنی بر سیستم بازسازهای خودکار استفاده می‌شود. هدف از این کار انجام معاملات با نقدینگی بالا و با کمترین اسلیپیچ (Slippage) است. ما قبلاً در مقاله دیگری به‌طور مفصل به چیستی استخر نقدینگی، مزایا، نحوه کارکرد و فرآیند تعیین قیمت در استخر نقدینگی پرداخته‌ایم.

تامین ‌کننده نقدینگی (Liquidity Provider) کیست؟

همانطور که قبلاً هم اشاره کردیم؛ استخرهای نقدینگی قراردادهای هوشمندی هستند که کاربران می‌توانند دارایی‌های خود را به این قراردادهای هوشمند ارسال کنند. به این کاربران اصطلاحاً تامین‌ کننده نقدینگی (Liquidity Provider) یا LP گفته می‌شود. از این استخرهای نقدینگی برای وام‌دهی، وام‌گیری، تبادل رمزارزها، پروژه‌های ییلد فارمینگ و غیره استفاده می‌شود.
تامین‌ کننده نقدینگی به زبان ساده به کاربری گفته می‌شود که با فراهم کردن ارزهای دیجیتال مورد نیاز یک استخر، نقدینگی مورد نیاز برای پلتفرم‌های امور مالی غیر متمرکز را تامین می‌کند. در واقع تامین نقدینگی روشی است که در آن هم نقدینگی مورد نیاز بازار رمزارزها فراهم می‌شود و هم کاربرانی که می‌خواهند دارایی‌های ارزشمند خود را به جای فروش، هولد کنند با فعالیت به عنوان Liquidity Provider و سپرده‌گذاری کریپتوکارنسی‌های خود در استخرها، سود کسب می‌کنند.

وقتی سایر کاربران از دارایی‌های موجود در این استخرها استفاده کنند، درصدی از کارمزد تراکنش به تامین کنندگان نقدینگی تعلق می‌گیرد. به این نوع درآمد اصطلاحاً درآمد منفعل (Passive Income) گفته می‌شود. در ادامه مقاله نحوه محاسبه درآمد تامین کنندگان نقدینگی را بررسی خواهیم کرد.

نقش تامین کننده نقدینگی در استخرهای نقدینگی چیست؟

بازارسازهای خودکار یا AMMها امکان اجرای معاملات روی زنجیره‌ای، بدون نیاز به دفتر سفارش را ممکن می‌کنند. از آن‌جایی که برای ترید، هیچ نیازی به شخص ثالث نیست، تریدرها می‌توانند برای جفت ارزهای معاملاتی که ممکن است در صرافی‌های مبتنی بر اُردر بوک نقدینگی کافی نداشته باشند، پوزیشن باز کنند. همانطور که قبلاً هم اشاره کردیم، استخرهای نقدینگی، مجموعه‌ای از دارایی‌هایی هستند که توسط تامین کنندگان نقدینگی در قراردادهای هوشمند، سپرده‌گذاری شدند. بنابراین عوض اینکه با یک شخص ثالث طرف باشید، هنگام ترید با نقدینگی موجود در استخر سروکار دارید. یعنی برخلاف دفتر سفارش‌ها خریداران دیگر نیازی به فروشنده و فروشندگان دیگر نیازی به خریدار ندارند. تنها کافی است که نقدینگی جفت ارزی که می‌خواهند آن را ترید کنند در استخرها موجود باشد.

به‌طور معمول برای مشارکت در استخر نقدینگی به یک جفت رمزارز نیاز دارید که باید از نظر مقداری با هم معادل باشند. مثلاً اگر می‌خواهید در یک استخر ETH و USDC به عنوان تامین کننده نقدینگی مشارکت کنید، باید مقدار برابری از اتر و USDC را در این استخر واریز کنید. فرض کنید قیمت هر اتر ۲,۰۰۰ دلار است. بنابراین باید یک اتر و ۲,۰۰۰ دلار USDC را به این استخر واریز کنید.

توکن تامین نقدینگی چیست؟

برای اینکه بازارسازهای خودکار مثل یونی سواپ (Uniswap)، کرو (Curve) و بلنسر (Balancer) کارایی لازم داشته باشند، تامین کنندگان نقدینگی باید با دارایی‌های دیجیتال خود نقدینگی استخرها را تامین کنند. وقتی که توکن‌ها در استخرهای کریپتو سپرده‌گذاری می‌شوند، پلتفرم به صورت اتوماتیک یک توکن جدید که نماینده سهم سپرده‌گذار از استخر است را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد که به آن توکن تامین نقدینگی (Liquidity Provider Token) گفته می‌شود و با استفاده از آن می‌توان هم در پلتفرم بومی و هم در سایر برنامه‌های امور مالی غیر متمرکز استفاده کرد. LP توکن‌ها موجب می‌شوند که بازارسازهای خودکار به صورت غیر حضانتی باقی بمانند. در واقع شما به‌وسیله توکن‌های تامین نقدینگی کنترل دارایی‌های خود را در اختیار خواهید داشت که به‌جای کنترل توسط اپراتور انسانی، به‌وسیله کدهای قرارداد هوشمند مدیریت می‌شوند.

ارزش LP Tokenها بر اساس سهم شما از استخر محاسبه می‌شود. مثلاً اگر در استخر بلنسر که ارزش کلی معادل ۱۰۰ دلار دارد ۱۰ دلار گذاشته باشید، ۱۰ درصد از ال پی توکن‌های استخر را می‌گیرید. ۱۰ درصد به شما تعلق می‌گیرید، چون ۱۰ درصد از نقدینگی استخر را تامین کرده‌اید.

سود تامین‌کنندگان نقدینگی چگونه محاسبه می‌شود؟

درآمد تامین‌کنندگان نقدینگی با توجه به درصد سهم این افراد از استخر نقدینگی محاسبه می‌شود. هر پلتفرمی کارمزد تراکنش‌ها را به شیوه‌ای متفاوت محاسبه می‌کند. مثلاً اگر شما در صرافی غیر متمرکز کوییک سواپ معامله‌ای انجام دهید، ۰.۳ درصد از مبلغ کل به عنوان کارمزد تراکنش کم می‌شود که از این مقدار ۰.۲۵ درصد به تامین‌کنندگان نقدینگی تعلق می‌گیرد. در واقع این ۰.۲۵ درصد از مبلغ کارمزد به نسبت سهم هر شخص از استخر، بین لیکوییدیتی پروایدرها تقسیم می‌شود.
فرض کنید که شما در یکی از استخرهای کوییک سواپ رمزارز تتر و اتر را سپرده‌گذاری کرده‌اید و کاربر دیگری قصد دارد ۱۰۰ دلار تتر را برای خرید اتر معامله کند. مقدار ۰.۳ درصد از مبلغ کل (۱۰۰ دلار) به عنوان فی این معامله در نظر گرفته می‌شود. یعنی کاربر باید ۰.۳ دلار کارمزد بپردازد و ۰.۲۵ درصد معادل ۰.۲۵ دلار از این مقدار به استخر شما تعلق می‌گیرد. اگر سهم شما از این استخر ۱۰ درصد باشد، شما به ازای این تراکنش ۰.۰۲۵ دلار دریافت می‌کنید.

کاربرد LP Tokenها چیست؟

امور مالی غیر متمرکز، فضایی است که به‌طور پیوسته تغییر می‌کند. بنابراین مفاهیم و اصطلاحات این حوزه هم دائماً عوض می‌شوند. مثلاً آن چیزی که در این مقاله به آن LP Token می‌گوییم در پروتکل بلنسر توکن استخر بلنسر (Balancer Pool Tokens) یا BPT و در یونی سواپ Pool Tokens یا ریسک‌های استخر نقدینگی Liquidity Tokens نامیده می‌شود. با وجود تفاوت در کلمات، معنی و کاربرد آن‌ها یکسان است. توکن‌های LP، اثباتی بر این هستند که شما با دارایی‌های خود در یک استخر مشارکت کرده و نماینده دارایی‌های شما و ادعایی مبنی بر اینکه می‌توانید دارایی‌های خود را پس بگیرید، هستند.

کاربرد دیگر ال‌پی توکن‌ها در Yield Farming است. ایده پشت ییلد فارمینگ این است که با سپرده‌گذاری توکن‌های خود در اپلیکیشن‌های دیفای مختلف می‌توانید درآمد و سود خود را به حداکثر برسانید. در واقع با جابه‌جایی توکن‌ها و استیکینگ و برداشت آن‌ها در پروتکل‌های مختلف سود شما به حداکثر می‌رسد. شما می‌توانید با استیک کردن ال‌پی توکن‌های خود در استخرهای مختلف می‌توانید سود قابل ملاحظه‌ای کسب کنید.

برای اینکه مفهوم آن را بهتر درک کنید، مراحل فارمینگ توکن CRV در پروتکل کرو را با یکدیگر بررسی می‌کنیم:

1. سپرده‌گذاری جفت ارز در استخر نقدینگی Curve
2. دریافت LP Token استخر
3. سپرده‌گذاری LP در استخر استیکینگ
4. دریافت توکن کرو (CRV)

در واقع با این کار شما ۲ بار از تامین کننده نقدینگی بودن، سود می‌برید؛ یکبار درآمد از طریق کارمزد تراکنش و بار دیگر به‌خاطر مشارکت در پروژه ییلد فارمینگ.

محبوب‌ترین پلتفرم‌های تامین نقدینگی

راه‌اندازی استخرهای نقدینگی موجب شد، بسیاری از پلتفرم‌های دیفای در بازار شناخته شوند و جامعه کریپتو در سال ۲۰۲۰ شاهد رونق گرفتن استخرهای نقدینگی بود. در ادامه به معرفی چندین پلتفرم‌ غیر متمرکز که بر پایه استخر نقدینگی بنا شده‌اند، می‌پردازیم:

یونی سواپ

یونی سواپ (Uniswap) را می‌توان نمونه شاخص و موفق صرافی غیر متمرکز بر پایه استخرهای نقدینگی دانست. ارزش کل قفل شده (TVL) در این صرافی ۲.۵۶ میلیارد دلار است. سود تامین کننده نقدینگی برای استخرهای این پلتفرم متغیر بوده و در بالاترین حالت ۰.۳ درصد در نظر گرفته شده است.

سوشی سواپ

دکس سوشی سواپ (Sushiswap) یکی از فورک‌های پلتفرم یونی سواپ است. ۰.۲۵ درصد از مبلغ کارمزد تراکنش‌ها به تامین‌کنندگان نقدینگی استخرهای این پلتفرم تعلق می‌گیرد. مقدار ارزش کل قفل شده در این پلتفرم در حال حاضر حدود ۴.۵۸۱ میلیارد دلار است.

کرو فایننس

پروتکل کرو فایننس (Curve Finance) یک صرافی غیر متمرکز است. از استخرهای نقدینگی کرو می‌توان به USDT، PAX Pool، Y Pool و sUSD Pool اشاره کرد. در حال حاضر کارمزد استفاده از تمام استخرهای کرو ۰.۰۴ درصد است که ۵۰ درصد از آن به تامین کنندگان نقدینگی تعلق می‌گیرد. مقدار TVL این پلتفرم در حال حاضر ۱۱.۳۵ میلیارد دلار است. در مقاله زیر می‌توانید با سازوکار این پلتفرم و نحوه کسب درآمد از استخرهای آشنا شوید.

پنکیک سواپ

پنکیک سواپ (PancakeSwap) یک صرافی غیر متمرکز مبتنی بر شبکه هوشمند بایننس (BSC) ساخته شده است. کارمزد تراکنش در پنکیک سواپ ۰.۲۵ درصد است که ۰.۱۷ درصد از آن به تامین کنندگان نقدینگی و ۰.۳ درصد به سازندگان استخرها تعلق می‌گیرد. تامین کنندگان نقدینگی برای کسب سود بیشتر می‌توانند LP ‌های خود را در در سرویس CAKE Farms این پلتفرم سپرده‌گذاری کنند. میزان نقدینگی موجود در این استخر در حال حاضر ۶.۳۲ میلیارد دلار است.

ریسک‌های مشارکت به عنوان تامین کننده نقدینگی

بزرگترین ریسک مشارکت در استخرهای بازارساز خودکار ضرر ناپایدار (Impermanent Loss) است. ضرر ناپایدار زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت دارایی سپرده شما در مقایسه با زمانی که آن را سپرده‌گذاری کردید، اختلاف فاحشی پیدا می‌کند. هر چقدر که واگرایی یا اختلاف بیشتر شود، پتانسیل اتفاق افتادن ضرر ناپایدار هم بیشتر می‌شود.

این اتفاق به دلیل نحوه عملکرد بازارسازهای خودکار است. در این سیستم‌ها باید نسبت ارزش مساوی هر جفت معاملاتی معین حفظ شود. مثلا اگر شما جفت ارز UNI/ETH را در استخر سپرده‌گذاری کرده باشید، اگر قیمت اتریوم افزایش پیدا کند، مقدار رمزارز یونی شما هم مجدداً تا جایی تغییر می‌کند که هر دو نسبت یکسانی با یکدیگر داشته باشند. در واقع ارزش دارایی شما باید از معادله x * y = k (k عددی ثابت است) تبعیت کند. اگر در این موقعیت بخواهید جفت ارز خود را برداشت کنید، مقدار توکن یونی سواپ شما در مقایسه با مقدار اولیه بیشتر و تعداد اتریوم‌ها نیز به نسبت حالت اولیه کمتر می‌شود. ضرر ناپایدار تنها در صورتی از بین می‌رود که قیمت هر دو رمزارز به همان عدد اولیه برگردد.

یکی دیگر از ریسک‌های تامین کننده نقدینگی بودن، ریسک قرارداد هوشمند است. زمانی که دارایی خود را در یک استخر سپرده می‌گذارید، آن‌ها در قرارداد هوشمند ذخیره می‌شوند. بنابراین با وجود اینکه از نظر فنی هیچ واسطه دارایی شما را نگهداری نمی‌کند، اما کدهای برنامه نویسی سرمایه شما را در اختیار دارند. در صورتی که باگ یا اشکالی در این کد وجود داشته باشد، ممکن است دارایی خود را برای همیشه از دست بدهید.

جمع‌بندی

تامین کنندگان نقدینگی کاربرانی هستند که با تامین جفت ارزهای یک استخر، در تامین نقدینگی صرافی‌ها، پروژه‌های ییلد فارمینگ، پروتکل‌های وام‌دهی و وام‌گیری و غیره مشارکت می‌کنند. این افراد در ازای تامین نقدینگی LP توکن دریافت می‌کنند که نماینده سهم آن‌ها از استخر است. علاوه‌بر این، هر بار که کاربران جفت‌ارزهای موجود در این استخرها را مبادله می‌کنند، درصدی از فی تراکنش‌ها به تامین کنندگان نقدینگی تعلق می‌گیرد. در این مقاله به این پرداختیم که تامین کننده نقدینگی (Liquidity Provider) کیست ، توکن تامین نقدینگی چیست و چطور می‌توانید به عنوان تامین کننده در استخرهای نقدینگی مشارکت داشته باشید. علاوه بر این ریسک‌های استخر نقدینگی و پلتفرم‌های محبوب نقدینگی را با یکدیگر بررسی کردیم. همانطور که می‌دانید صرافی‌های مبتنی بر بازارسازهای خودکار، لغزش قیمت کمتری دارند و مدت زمان انتظار برای انجام تراکنش در آن‌ها کمتر است. اما آمارها نشان می‌دهد که صرافی‌هایی که از دفتر سفارش استفاده می‌کنند همچنان محبوبیت بیشتری دارند. به نظر شما علت این اتفاق چیست؟

بررسی تخصصی صرافی سوشی سواپ ✔️ آیا ایرانیان می‌توانند در Sushiswap فعالیت کنند؟

صرافی سوشی سواپ یکی از پلتفرم‌های غیر متمرکز است که در سال 2020 تاسیس شده است. این صرافی بر بستر بلاکچین اتریوم و بر پایه قراردادهای هوشمند (Defi) فعالیت می‌کند.

حجم روزانه معاملات

پشتیبانی ۲۴ ساعته

کانال رسمی تلگرام

امکان معامله بدون احراز هویت

قابل برداشت بدون احراز هویت

امکان ترید در بازار معاملاتی

نگهداری دارایی در صرافی

امکان احراز هویت ایرانیان

امکان معامله با IP ایران

عدم نیاز به IP ثابت

افشای ریسک: مسئولیت انتخاب صرافی و مشکلات احتمالی آن و سود و ضرر افراد به عهده خود آنان است و «ایران بروکر» در این‌باره مسئولیتی ندارد.

«ایران بروکر» نظری درباره محتوای تبلیغاتی ندارد.

صرافی سوشی سواپ یکی از پلتفرم‌های غیرمتمرکز ارائه دهنده خدمات مربوط به ارز دیجیتال است که در سال 2020 تاسیس و فعالیت خود را آغاز کرده است. این پلتفرم غیر متمرکز بر پایه قرارداد های هوشمند فعالیت کرده و هم اکنون به بسیاری از معامله‌گران از سراسر دنیا خدمات ارائه می‌دهد.

Sushiswap بر اساس فناوری بلاک‌چین اتریوم ساخته شده است. به همین دلیل است که کاربران در سوشی سواپ باید هزینه گس (Gas) را با اتریوم بپردازند. مسئله این است که شبکه اتریوم به دلیل محبوبیتش گاهی بیش از حد شلوغ می‌شود و تراکنش‌های بیشتری نسبت به بلاک چین‌های دیگر وجود دارد که باعث افزایش هزینه‌ها و زمان پردازش می‌شود.

آیا ایرانیان می‌توانند در سوشی سواپ فعالیت کنند؟

از مهم ترین مسائلی که معامله گران ایرانی قبل از ثبت‌نام و فعالیت در یک صرافی خارجی باید به آن توجه ویژه‌ای داشته باشند، بحث موضع‌گیری صرافی در قبال کاربران و شهروندان ایرانی است.

پس از اعمال تحریم‌های بین‌المللی بر علیه کشور و شهروندان ایران، بسیاری از پلتفرم‌های خارجی خدمات‌دهی خود را به کاربران ایرانی قطع کردند و اعلام کردند که به علت پیروی از این قوانین دیگر قادر به خدمات دهی به ایرانیان نیستند.

باید به این موضوع توجه داشته باشید صرافی سوشی سواپ یک پلتفرم غیرمتمرکز است و فعالیت در این پلتفرم‌ها نیازی به احراز هویت ندارد اما باز هم تعدادی از پلتفرم‌های غیر متمرکز مانند پنکیک سواپ به وضوح اعلام کردند که به دلیل پیروی از قوانین بین المللی به کاربران ایرانی خدمات ارائه نمی‌دهند. اما سوشی سواپ موضع گیری خاصی در برابر این موضوع ندارد.

نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که به دلیل غیرمتمرکز بودن این پلتفرم، امکان مسدود و فریز شدن دارایی شما به هیچ وجه وجود ندارد زیرا شما برای استفاده از خدمات صرافی‌های غیر متمرکز باید به کیف پول خود وصل شوید و عملا امکان فریز شدن دارایی شما وجود ندارد.

حال سوالی که پیش می‌آید این است که امکان استفاده ایرانیان از این پلتفرم وجود دارد؟

بله! شما می‌توانید با اتصال کیف پول خود از امکانات و خدمات این پلتفرم استفاده کنید.

اما ایران بروکر به شما پیشنهاد می‌کند با وجود اینکه آدرس این سایت فیلتر نیست، برای اطمینان بیشتر از یک VPN آی‌پی ثابت استفاده کنید تا سرمایه خود را در برابر خطرات احتمالی ایمن کنید.

آیا سوشی سواپ معتبر است؟

پلتفرم های غیر متمرکز به دلیل داشتن مزایایی مانند عدم نیاز به احراز هویت و امنیت بالا در مدت کوتاهی مورد پسند و توجه تعداد زیادی معامله‌گر قرار گرفتند اما نیاز است قبل از فعالیت در هر پلتفرم غیرمتمرکز اعتبار آن به دقت بررسی شود.

در تاریخ تالیف این مقاله (23 مرداد 1401) صرافی سوشی‌سواپ در رتبه هجده‌ام رده بندی سایت معتبر کوین مارکت کپ قرار دارد و میانگین حجم معاملات آن در 24 ساعت گذشته بیش از 27 میلیون دلار است و این پلتفرم غیرمتمرکز هم‌اکنون به تعداد زیادی کاربر از سراسر دنیا خدمات می‌دهد.

می‌توانید از طریق این لینک به صفحه صرافی یونی سواپ در کوین مارکت کپ دسترسی داشته باشید.

این صرافی بر بستر بلاکچین اتریوم و قراردادهای هوشمند (Defi) فعالیت می‌کند. این پلتفرم در اوایل فعالیت خود در سال 2020 و با توجه به صعودی بودن بازار ارز دیجیتال در آن زمان، موفق شد تا با تکیه بر قابلیت‌های خود، در زمان بسیار کمی جذب سرمایه خوبی انجام دهد و خیلی سریع در بین پلتفرم‌های غیر متمرکز محبوبیت قابل توجهی به دست آورد.

چند ماه قبل سوشی سواپ جزو 5 صرافی برتر غیرمتمرکز رده بندی کوین مارکت کپ قرار داشت اما به علت ریزش بازار و کم شدن حجم معاملات، کارمزدهای نسبتا بالای شبکه اتریوم، کندی و البته از همه مهم‌تر وجود رقبای قدرتمندی همچون DYDX، Uniswap و Pancakeswap که خدمات بیشتری نسبت به این صرافی ارائه می‌کنند و دارای سرعت بالاتری هستند، در چند وقت اخیر رتبه و حجم معاملات این صرافی افت محسوسی داشته است.

مدیران و توسعه دهندگان این صرافی می‌توانند همانند Uniswap با ارائه آپدیت‌های مختلف، اضافه کردن امکانات جدید مثل بازار فیوچرز، افزایش سرعت و کاهش کارمزدها مجدد سوشی سواپ را به روزهای اوج خود برگردانند.

بر اساس گزارش سایت معتبر دیفای لاما (Defillama) ارزش سرمایه قفل شده (TVL) در این پلتفرم هم اکنون (23 مرداد 1401) بیش از 1 میلیارد دلار است.

از طریق این لینک می‌توانید به صفحه مربوط به صرافی سوشی سواپ در دیفای لاما (Defillama) دسترسی داشته باشید.

تعداد توکن های قابل معامله در Sushiswap

این صرافی بر بستر بلاکچین اتریوم و شبکه ERC-20 فعالیت می‌کند. در نتیجه در این بستر فقط می‌توانید توکن‌هایی که بر بستر شبکه ٍERC-20 فعالیت می‌کنند را معامله و تبادل (Swap) کنید.

با توجه به کم و زیاد شدن روزانه تعداد توکن‌ها در شبکه ERC-20 نمی‌توان تعداد مشخصی برای توکن‌های این صرافی در نظر گرفت.

کارمزدها در صرافی سوشی سواپ

یکی از مهم‌ترین بخش‌های هر صرافی که اهمیت زیادی برای معامله‌گران دارد، کارمزدهای دریافتی آن است. سوشی‌سوآپ از هر مبادله 0.3 درصد کارمزد دریافت می‌کند. البته باید به این میزان هزینه‌های شبکه را هم اضافه کنیم که معمولا به صورت ETH دریافت می‌شود. میزان گس (Gas) شبکه اتریوم بر اساس متغیرهایی همچون شلوغی شبکه متفاوت است. با توجه به این موضوع شما برای پرداخت این نوع کارمزد، باید در کیف پول خود ارز اتریوم (ETH) را داشته باشید.

لازم به ذکر است 0.25 درصد این مقدار، پاداش تامین‌کنندگان نقدینگی است.

پشتیبانی صرافی Sushiswap

با توجه به اینکه یونی سواپ یک پلتفرم غیرمتمرکز است، از پشتیبانی ۲۴ ساعته، تیکت، ایمیل و تلگرام برخوردار نیست اما یک قسمت پرسش و پاسخ (FAQ) ایجاد کرده تا به حل مشکلات مشتریان خود کمک کند.

امکانات صرافی سوشی سواپ

در این بخش به خدماتی که این پلتفرم غیرمتمرکز به مشتریان خود ارائه می‌دهد می‌پردازیم.

تبادل رمزارزها (Swap): در سوشی سواپ شما می‌توانید توکن‌هایی که در شبکه ERC-20 فعالیت می‌کنند را باهم مبادله کنید. این بخش صرافی از حجم معاملات خوبی برخوردار است.

مزارع کشت سود (Farms): این صرافی برای کاربران خود این امکان را فراهم کرده است که با خرید و کشت توکن‌های نقدینگی از پاداش‌هایی ریسک‌های استخر نقدینگی بهره‌مند شوند. نکته قابل توجه این است که تمامی توکن‌ها دارای مزرعه نیستند و هیچ مزرعه نقدینگی دائمی نیست و امکان از بین رفتن آن وجود دارد.

تامین نقدینگی (Liquidity): در این بخش می‌توانید با تامین نقدینگی برای یک جفت ارز، از هر تراکنشی که انجام می‌شود، به ازای مقداری که از آن جفت ارز سهم دارید، پاداش دریافت کنید. برای تامین نقدینگی در هر جفت ارز، باید توکن نقدینگی (LP Token) خریداری کنید که نمایان‌گر ریسک‌های استخر نقدینگی سهم شما از نقدینگی است. برای برداشت نقدینگی، باید توکن نقدینگی را تحویل دهید و اصل توکن‌ها به همراه سهم کارمزد خود را دریافت نمایید.

استخرها (Polls): در این بخش شما میتوانید با استیک کردن تنها یک توکن، سود دریافت کنید. استیک در این بخش به دو صورت منعطف (Flexible) و ثابت (Fixed-Term) انجام می‌شود. منعطف به این معناست که کاربر می‌تواند هر زمانی دارایی خود را خارج کند. طبیعی است که مقدار سودی که صرافی در قبال استخر های ثابت ارائه می‌دهد بیشتر است. در هنگام استیک در استخر، باید مدت زمان (از یک هفته تا یک سال) قفل کردن موجودی را مشخص کنید. پس از پایان زمان قرارداد، می‌توانید اصل دارایی همراه با سود آن را برداشت کنید و یا مجددا به مقدار قفل شده خود اضافه کنید.

هشدار ریسک: استخرها و مزارع نقدینگی برای همیشه فعال نیستند و هرلحظه امکان دارد در صورت خارج شدن یکباره مقدار زیادی سرمایه ریسک‌های استخر نقدینگی انباشته شده در آن به علت اتفاقات مختلف مانند ریزش بازار، به کلی از بین برود و سرمایه شما با کاهش بسیار زیادی همراه شود.

امکان سفارش گذاری (Order Limit): پلتفرم‌های غیر متمرکز همواره تلاش میکنند خدماتی مانند همتایان متمرکز خود ارائه دهند. در این راستا سوشی سواپ امکان سفارش محدود (Order Limit) را برای کاربران خود فراهم کرده است. معامله‌گران این صرافی می‌توانند سفارشات خود را در قیمت‌های مورد نظر ثبت کنند.

وام دهی (Lending): شما در این بستر می‌توانید دارایی‌های خود را در استخرهای وام دهی واریز و سپرده کنید و از محل درامد افراد وام گیرنده سود خود را دریافت کنید. البته صرافی دارایی‌های شما را قفل نخواهد کرد و هرزمان می‌توانید دارایی‌های خود را برداشت کنید. سود این کار متغییر است و میزان ثابت و مشخصی ندارد که جزو معایب این بخش است.

وام گیری (Borrowing): باتوجه به پیشرفت روزافزون فناوری‌های بلاکچین و قرارداد‌های غیر متمرکز، هرروز شاهد ظهور امکانات جدیدی در این بسترها هستیم. شما می‌توانید مانند دنیای واقعی از این بستر وام دریافت کنید.

چگونه سوشی سواپ می‌تواند بستری برای کلاهبرداری باشد؟

نکته دیگری که حائز اهمیت است و باید به آن توجه ویژه ای داشته باشید این است که افراد می‌توانند در این صرافی استخرهای نقدینگی ایجاد کنند و توکن خود را به فروش برسانند. در نتیجه کلاهبرداران زیادی از این بستر برای فروش پروژه‌های بی ارزش و بالابردن بی دلیل قیمت ارزهای خود استقاده می‌کنند و معمولا تبلیغات خود را با عنوان لیست شدن توکن x در سوشی سواپ انجام می‌دهند. با توجه به اینکه لیست شدن یک توکن در یک صرافی معتبر امتیاز مهمی برای آن محسوب می‌شود، افراد ساده و کم اطلاعات با این عنوان فریب کلاهبرداران را می‌خورند و با خرید توکن‌های بی ارزش سرمایه خود را در خطر می‌اندازند.

در نتیجه هر شخصی می‌تواند توکن خود را در یونی سواپ با استفاده از ایجاد یک استخر نقدینگی به فروش برساند!

چگونه به دام کلاهبرداران نیوفتیم؟

برای اینکه اسیر توکن‌های جعلی و بی ارزش نشوید لازم است قبل از هر خرید در بستر های غیر متمرکز، اعتبار پروژه و توکن را در سایت معتبر و مرجع کوین مارکت کپ بررسی کنید.

دقت کنید که نام، کانتراکت و عکس توکن را دقیقا بررسی کنید تا به اشتباه توکن‌های جعلی و بی ارزش را خریداری نکنید و به دام کلاهبرداران نیوفتید.

اپلیکشن اختصاصی

به دلیل اینکه پنکیک سواپ یک صرافی و بستر غیر متمرکز است دارای اپلیکشن خاصی نیست و کاربران باید از طریق کیف پول‌های خود به صرافی متصل شده و از امکانات آن استفاده کنند.

تیم توسعه دهنده و دفتر مرکزی

با توجه به غیر متمرکز بودن صرافی، آدرس و تیم مشخصی برای این صرافی وجود ندارد. این صرافی هیچ صفحه رسمی در لینکدین ندارد اما در توییتر صفحه فعال دارد.

در منابع خبری از دو فرد به نام های ریسک‌های استخر نقدینگی 0xMaki و سرآشپز نومی (Chef Nomi) یاد می‌شود اما هیچ مشخصات و یا اکانت لینکدینی از این دو نفر وجود نیست.

فعالیت در سوشی سواپ، آری یا خیر؟

امیدواریم تا این بخش مقاله برای شما مفید بوده باشد. سعی شد تمامی جوانب و خدمات صرافی سوشی سواپ به خوبی و با دقت بررسی شود تا کاربران عزیز بتوانند تصمیم درستی در مورد انتخاب این صرافی اتخاذ کنند.

اما سوالی که پیش می‌آید این است که در این صرافی فعالیت کنیم یا خیر؟

با توجه به سابقه، اعتبار، حجم معاملات و میزان سرمایه قفل شده در این صرافی، این پلتفرم غیرمتمرکز می‌تواند گزینه خوبی برای خرید و فروش‌های شما باشد.

نکته مهم‌تر اینکه این صرافی هیچ موضع‌گیری خاصی در برابر کاربران ایرانی ندارد و تا کنون هیچ گزارشی از فریز کردن و یا مسدود کردن دارایی کاربران ایرانی در این صرافی داده نشده است. البته باید به این نکته توجه داشته باشید که در پلتفرم‌ها و صرافی‌های غیر متمرکز احتمال مسدود شدن دارایی شما بسیار کم و نزدیک به صفر است. اما با تمام این تفاسیر بهتر است برای فعالیت در این بستر از یک VPN آی‌پی ثابت استفاده کنید تا از خطرات احتمالی و یا تغییر موضع صرافی در آینده ایمن باشید و سرمایه خود را در برابر ریسک قرار ندهید.

باید توجه داشته باشید که این صرافی بر روی شبکه اتریوم پایه گذاری شده اند و با توجه به اینکه شبکه اتریوم یک شبکه شلوغ و مجبوب است، ممکن است این صرافی در مواقع شلوغی زیاد شبکه دچار افت محسوسی شود و از سرعت کار شما بکاهد. البته انتشار اپدیت اتریوم 2 تاثیر بسیار زیادی روی این صرافی می‌گذارد می‌تواند سرعت عملکرد این بستر را به صورت محسوسی افزایش دهد. این آپدیت در ماه‌های آینده منتشر می‌شود.

با این تفاسیر این بستر می‌تواند محیط مناسبی برای فعالیت و خرید و فروش در حوزه رمزارزها باشد اما اگر با کارمزدها و سرعت شبکه اتریوم مشکل دارید می‌توانید به سراغ پلتفرم‌های غیرمتمرکز دیگری مانند پنکیک سواپ بروید.

آموزش اتصال کیف پول به سوشی سواپ

ابتدا از طریق این لینک وارد سایت اصلی صرافی شوید و روی گزینه Connect Walet کلیک کنید.

سپس ولت خود را انتخاب کنید. پس از تایید کیف پول شما به صرافی متصل می‌شود و می‌توانید از خدمات سوشی سواپ استفاده کنید.

سخن پایانی

در این مقاله سعی شد صرافی غیر متمرکز سوشی سواپ به ریسک‌های استخر نقدینگی صورت کامل و مفید معرفی شود.

پلتفرم‌های غیرمتمرکز، انقلابی در عرصه دنیای ارز دیجیتال ایجاد کردند و توانستند بسیاری از معایب و نواقص بستر‌های متمرکز را از بین ببرند اما این پلتفرم‌ها هم مشکلات و ریسک‌های خود را به همراه دارند که کاربران عزیز لازم است به این ریسک‌ها و موارد توجه کافی را داشته باشند.

می‌توانید با مطالعه این مقاله پلتفرم‌های متمرکز و غیر متمرکز را باهم مقایسه کنید تا با توجه به نیاز خود انتخاب درستی داشته باشید.

ایران بروکر همواره سعی کرده تمامی صرافی‌ها و بروکرها را به درستی، با دقت و راستی مقایسه کند تا هموطنان عزیز بتوانند با کمترین ریسک انتخابی درست داشته باشند. موفق و پر سود باشید.

نقدینگی

استخر لیکوییدیتی یا استخر نقدینگی چیست

تورم افزایش قیمت دلار پایه پولی نقدینگی

آموزش اسمارت مانی فاز چهارم بخش مقدماتی قسمت اول نقدینگی در چارت

نقدینگی و تورم به زبان ساده

استراتژی وال ها قسمت اول جریان نقدینگی ریسک‌های استخر نقدینگی عرضه و تقاضا

آرش سرابی شکار جریان نقدینگی در بازار

لیکوئیدیتی یا نقدینگی چیست جلسه ی ششم آموزش پرایس اکشن Ict

ویدیو تعریف نقدینگی به زبان ساده

رشد نقدینگی رشد نقدینگی چطور باعث ایجاد تورم میشه رشد نقدینگی

اما نقدینگی چیست قیام ایران

آموزش فارکس چرا بانک ها استاپ لاس ما را میزنند نقدینگی چیست What Is Liquidity

آموزش اسمارت مانی فاز چهارم بخش مقدماتی تمرین قسمت اول نقدینگی در چارت

افزایش نقدینگی و تورم در دولت رئیسی

استاد رائفی پور بلایی به نام نقدینگی

در کشور دیگر نقدینگی مازاد نداریم

ریسک های استخر نقدینگی و AMM بررسی ریسک های استخر نقدینگی و AMM صرافی های ارز دیجیتال

چهار ربع نقدینگی رابرت کیوساکی

دکتر کوروش عرفانی درباره تورم و غول نقدینگی

پول یا نقدینگی

استخر نقدینگی در دیفای چیست؟

استخرهای نقدینگی (liquidity pool) یکی از فناوری‌های بنیادین حال حاضر در اکوسیستم فعلی امور مالی غیرمتمرکز (Decentralized Finance) یا به‌اختصار دیفای (دیفای) هستند. استخر نقدینگی در دیفای یکی از بخش‌های اساسی بازارسازهای خودکار (AMM)، پروتکل‌های وام‌دهی، کِشت سود (yield farming)، دارایی‌های سینتتیک (مصنوعی)، بیمه مبتنی بر بلاک چین، بازی‌های مبتنی بر بلاک چین و بسیاری دیگر از موارد محسوب می‌شود. استخر نقدینگی اساساً مرکزی برای جمع‌آوری دارایی‌های دیجیتال است. در ادامه به کاربردهای استخر نقدینگی در حوزه دیفای می‌پردازیم.

دیفای اساس بسیاری از فعالیت‌های درون‌زنجیره‌ای مبتنی بر بلاک چین است. در حال حاضر، حجم معاملاتی صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) به‌شکل معنی‌داری در حال رقابت با حجم معاملاتی صرافی‌های متمرکز ارز دیجیتال است. طبق گزارش‌های آخر سال 2020، بیش از 15 میلیارد دلار ارزش قفل‌شده در پروتکل‌های دیفای وجود دارد.

این اکوسیستم همراه با انواع جدیدی از محصولات به‌سرعت در حال گسترش است و یکی از عوامل چنین توسعه گسترد‌ه‌ای وجود استخرهای نقدینگی است.

استخر نقدینگی چیست؟

استخر نقدینگی مجموعه‌ای از دارایی‌های قفل‌شده در یک قرارداد هوشمند (smart contract) است. این استخرها برای تسهیل معاملات غیرمتمرکز، فرآیند وام‌دهی و بسیاری از کاربردهای دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند.

استخرهای نقدینگی ستون اصلی بسیاری از صرافی‌های غیرمتمرکز مانند یونی سواپ (Uniswap) هستند. کاربرانی که تحت‌عنوان ارائه‌دهندگان نقدینگی (liquidity provider) یا به‌اختصار LP شناخته می‌شوند، به‌منظور کمک به ایجاد بازار، ارزشی مساوی از دو توکن در اختیار استخر قرار می‌دهند. آنها در ازای تأمین نقدینگی، از کارمزد معاملاتی که در استخر انجام می‌شود، متناسب با سهم خود از نقدینگی کل بهره‌مند می‌شوند‌.

تأمین‌کنندگان نقدینگی سهمی از نقدینگی کل بازار دریافت می‌کنند.

از آنجا که هرکسی می‌تواند تأمین‌کننده نقدینگی باشد، بازارسازهای خودکار بازار را دسترس‌پذیرتر کرده‌اند.

یکی از اولین پروتکل‌هایی که از استخرهای نقدینگی استفاده کرد پروتکل بانکور (Bancor) بود؛ اما این مفهوم با محبوبیت یونی سواپ مورد توجه بیشتری قرار گرفت. سوشی سواپ (SushiSwap)، کِرو (Curve) و بلنسر (Balancer) برخی دیگر از صرافی‌های معروفی هستند که از استخرهای نقدینگی در پلتفرم اتریوم استفاده می‌کنند. استخرهای نقدینگی در این پلتفرم‌ها توکن‌های ERC-20 ارائه می‌دهند.

همچنین، زنجیره هوشمند بایننس (Binance Smart Chain) نیز دارای پلتفرم‌های مشابهی همچون پنکیک سواپ (PancakeSwap)، بیکری سواپ (BakerySwap) و برگرسواپ (BurgerSwap) است که از توکن‌های BEP-20 پشتیبانی می‌کنند.

بازارسازهای خودکار بازار را دسترس‌پذیرتر کرده‌اند.

استخر نقدینگی در مقابل دفتر سفارش

برای درک تفاوت استخرهای نقدینگی، بهتر است به اساسی‌ترین پایه معاملات الکترونیکی نگاهی داشته باشیم: دفتر سفارش (order book). به زبان ساده، دفتر سفارش مجموعه‌ای از سفارش‌های فعلاً باز برای بازاری مشخص است.

سیستمی که سفارش‌ها ریسک‌های استخر نقدینگی را با یکدیگر منطبق می‌کند، موتور انطباق (matching engine) نام دارد. موتور انطباق و دفتر سفارش دو هسته مرکزی هر صرافی متمرکزی (CEX) هستند. این مدل به ایجاد صرافی‌های کارآمد و بازارهای مالی پیچیده کمک می‌کند.

با این حال، معاملات دیفای شامل انجام معاملات درون‌زنجیره‌ای بدون واسطه‌ای مرکزی برای نگهداری دارایی‌ها است. این امر مشکلاتی در ایجاد دفتر سفارش به‌وجود می‌آورد. زیرا، هر تعامل با دفتر سفارش به کارمزد گس نیاز دارد که انجام معاملات را بسیار گران‌تر می‌کند.

همچنین، این امر باعث می‌شود کار بازارسازها، یعنی معامله‌گرانی که برای جفت‌ارزهای معاملاتی نقدینگی فراهم می‌کنند، بسیار پرهزینه تمام شود. مهم‌تر از همه، اکثر بلاک چین‌ها نمی‌توانند از پس توان عملیاتی مورد نیاز برای معامله میلیاردها دلار بربیایند.

این یعنی در بلاک چینی مانند اتریوم، ایجاد صرافی درون‌زنجیره‌ای مبتنی بر دفتر سفارش عملاً غیرممکن است. در این حالت، می‌توانید از زنجیره‌های جانبی یا راه‌حل‌های لایه دوم استفاده کنید که فعلاً در دست توسعه هستند. نکته کلیدی این است که شبکه با شکل فعلی خود قادر به مدیریت توان عملیاتی لازم نیست.

پیش از ادامه بحث، لازم به ذکر است که صرافی‌های غیرمتمرکزی وجود دارند که به‌راحتی با دفتر سفارش درون‌زنجیره‌ای کار می‌کنند. به‌عنوان مثال، صرافی غیرمتمرکز بایننس که روی زنجیره بایننس ساخته شده است، معاملاتی سریع و ارزان ارائه می‌دهد. نمونه دیگر صرافی غیرمتمرکز پراجکت سروم (Project Serum) است که روی بلاک چین سولانا (Solana) ایجاد شده است.

با این همه، از آنجا که بسیاری از دارایی‌های موجود در فضای ارزهای دیجیتال روی بلاک چین اتریوم ایجاد می‌شوند، نمی‌توانید آنها را در شبکه‌های دیگر معامله کنید، مگر اینکه از نوعی رابط بین‌زنجیره‌ای استفاده کنید.

استخر نقدینگی چگونه کار می‌کند؟

بازارسازهای خودکار معادلات این بازی را تغییر داده‌اند. آنها نوآوری‌های قابل‌توجهی هستند که امکان انجام معاملات درون‌زنجیره‌ای را بدون نیاز به دفتر سفارش فراهم می‌کنند.

از آنجا که برای انجام معاملات به هیچ یک از طرفین به‌طور مستقیم احتیاج نیست، معامله‌گران می‌توانند در مورد اتخاذ موقعیت‌های معاملاتی مختلفی برای جفت‌ارزهایی تصمیم‌گیری کنند که در صرافی‌های مبتنی بر دفتر سفارش، نقدینگی بسیار کمی دارند.

می‌توانید صرافی همتابه‌همتا و مبتنی بر دفتر سفارشی را در نظر بگیرید که در آن، فروشندگان و خریداران به‌واسطه دفتر سفارش به یکدیگر مرتبط می‌شوند. به‌عنوان مثال، معامله‌گری در بایننس دِکس (Binance DEX) همتابه‌همتا است، زیرا معاملات به‌طور مستقیم بین کیف پول‌های کاربران انجام می‌شوند.

معامله‌گری با استفاده از بازارساز خودکار اندکی متفاوت است. در این حالت، می‌توانید معامله‌گری مبتنی بر بازارساز خودکار را درقالب همتا به ‌قرارداد (peer-to-contract) در نظر بگیرید.

همانطور که اشاره کردیم، استخر نقدینگی مجموعه‌ای از دارایی‌ها در یک قرارداد هوشمند است که توسط ارائه‌دهندگان نقدینگی واریز می‌شوند. بنابراین، هنگام انجام معامله به‌واسطه بازارسازهای خودکار، طرف مقابل به‌معنای سنتی ندارید.

در عوض، معامله‌ خود را در مقابل نقدینگی جفت‌ارز مورد نظر انجام می‌دهید. درواقع، خریداران در لحظه انجام معامله نیازی به فروشنده ندارند، بلکه نقدینگی کافی در استخر برای انجام معامله کفایت می‌کند.

در استخر نقدینگی احتیاجی به فروشنده یا خریدار در معنای سنتی ندارید، بلکه نقدینگی استخر برای انجام معاملات کافی است.

به‌عنوان مثال، هنگامی که قصد دارید کوینی در پلتفرم یونی سواپ بخرید، طرف مقابل معامله شما یک فروشنده به‌معنای سنتی آن نیست. بلکه، فعالیت شما توسط الگوریتمی کنترل می‌شود که بر آنچه در استخر اتفاق می‌افتد، نظارت دارد. علاوه بر این، قیمت‌ نیز توسط این الگوریتم و براساس معاملات انجام‌شده در استخر تعیین می‌شود.

در استخرهای نقدینگی، هر فردی می‌تواند تأمین‌کننده نقدینگی باشد، بنابراین هر فردی می‌تواند به‌نوعی طرف مقابل شما تلقی شود. با این حال، تعامل با قرارداد حاکم بر استخر نقدینگی، مانند مدل تعامل با دفتر سفارش نیست.

استخر نقدینگی چه کاربردهایی دارد؟

تابه‌اینجا، ما بیشتر در مورد بازارسازهای خودکار بحث کردیم که محبوب‌ترین کاربرد استخرهای نقدینگی هستند. با این حال، استخرهای نقدینگی موارد استفاده متنوع‌تری دارند.

یکی از این موارد استفاده، کشت سود یا استخراج نقدینگی (liquidity mining) است. استخرهای نقدینگی اساس پلتفرم‌های خودکار تولید سود مثل یِرن فایننس (Yearn Finance) هستند، جایی‌که کاربران دارایی‌های خود را به استخر اضافه و سپس از آن برای تولید سود استفاده می‌کنند.

توزیع توکن‌های جدید در دست افراد شایسته مشکل بسیار دشواری برای پروژه‌های ارز دیجیتال است. استخراج نقدینگی یکی از موفقیت‌آمیزترین موارد استفاده از استخرهای نقدینگی بوده است. اساساً توکن‌ها به‌صورت الگوریتمی بین کاربرانی توزیع می‌شوند که توکن‌های خود را به یک استخر نقدینگی واریز می‌کنند. سپس‌، توکن‌های تازه‌ایجادشده متناسب با سهم هر کاربر از استخر به حساب او ارسال می‌شوند.

در خاطر داشته باشید که این توکن‌ها ممکن است از سایر استخرهای نقدینگی تحت عنوان توکن‌های استخر (pool tokens) گرفته شده باشند. به‌عنوان مثال، اگر در پلتفرم یونی سواپ یا صندوق‌های وام‌دهی پلتفرم کامپاند (Compound) نقدینگی فراهم کنید، توکن‌هایی دریافت خواهید کرد که نشان‌دهنده سهم شما در استخر هستند. همچنین، ممکن است این توکن‌ها را به یک استخر دیگر واریز و سود دریافت کنید. این زنجیره‌ها با ادغام پروتکل‌ها ممکن است بسیار پیچیده شوند.

یکی از مهم‌ترین کاربردهای استخرهای نقدینگی کِشت سود است.

علاوه بر این، تسهیل فرآیندهای مربوط به حاکمیت (governance) نیز می‌تواند کاربرد دیگری باشد. در برخی موارد، برای اجرایی‌شدن یک پیشنهاد رسمی حاکمیتی، رأی بسیاری باید جمع شود. اگر به‌جای این کار، دارایی‌ها در استخری جمع شوند، شرکت‌کنندگان می‌توانند به پشتوانه هدفی از پروتکل که مهم به‌ نظر می‌رسد با یکدیگر رقابت کنند.

در حال حاضر، یکی دیگر از بخش‌های نوظهور در حوزه دیفای، بیمه در مقابل خطر قراردادهای هوشمند است. این ویژگی نیز با کمک استخرهای نقدینگی پیاده‌سازی می‌شود.

یکی دیگر از کاربردهای جالب استخرهای نقدینگی استفاده از ترانشه وام (tranche) است، مفهومی که از امور مالی سنتی گرفته شده است و شامل تقسیم محصولات مالی بر اساس ریسک و بازده آنها می‌شود. این محصولات به تأمین‌کنندگان نقدینگی اجازه می‌دهد تا میزان ریسک و بازده پروفایل خود را سفارشی‌سازی کنند.

ایجاد دارایی‌های مصنوعی (synthetic assets) در بلاک چین نیز به استخرهای نقدینگی وابسته است. با اضافه‌کردن مقداری وثیقه به استخر نقدینگی و اتصال آن به یک اوراکل معتبر می‌توانید توکنی مصنوعی داشته باشید که به دارایی مطلوب شما وابسته باشد. البته، این کار در عمل اندکی پیچیده‌تر است؛ اما ایده ساده‌ای دارد.

به غیر از آنچه اشاره شد، احتمالاً کاربردهای بیشتری برای استخرهای نقدینگی وجود دارند که هنوز کشف نشده‌اند و همه این موارد به هوشمندی توسعه‌دهندگان دیفای بستگی دارد.

خطرهای استخرهای نقدینگی

اگر تأمین‌کننده نقدینگی برای یک بازارساز خودکار باشید، احتمالاً با مفهومی به‌نام ضرر موقت (impermanent loss) آشنا هستید. به‌طور خلاصه هنگامی‌که تأمین‌کننده نقدینگی یک بازارساز خودکار می‌شوید، ارزش دلاری دارایی شما به‌نسبت زمانی که هودل (HODL) می‌کنید، افت می‌کند. ضرر موقت گاهی اندک است و گاهی بسیار بزرگ. بنابراین، بهتر است پیش از ورود به استخرهای نقدینگی دوطرفه، در خصوص میزان احتمالی ضرر موقت اطلاعات لازم کسب کنید.

به‌هنگام مشارکت در استخرهای نقدینگی، مراقب احتمال ضرر موقت باشید!

نکته دیگری که باید به خاطر بسپارید خطرهای مربوط به قرارداد هوشمند است. هنگامی‌که دارایی‌های خود را به یک استخر نقدینگی واریز می‌کنید، هیچ واسطه‌ای دارایی‌های شما را در اختیار ندارد؛ بنابراین، می‌توانید خود قرارداد هوشمند را امانت‌دار دارایی‌های خود بدانید. باید در نظر داشته باشید که اگر باگی در قرارداد هوشمند وجود داشته باشد یا هر نوع سوءاستفاده‌ای از وام بشود، دارایی‌های شما برای همیشه از بین خواهند رفت.

همچنین، در پروژه‌هایی که توسعه‌دهندگان آنها مجاز به تغییر قوانین حاکم بر استخر هستند، جانب احتیاط را رعایت کنید. گاهی اوقات، توسعه‌دهندگان ممکن است یک کلید اصلی یا دسترسی‌های ویژه در کد قرارداد هوشمند قرار داده باشند که به آنها به‌صورت بالقوه اجازه بدهد اقدامی مخرب، همچون کنترل منابع مالی استخر، انجام دهند.

سخن پایانی

استخر نقدینگی یکی از مهم‌ترین فناوری‌های موجود در حوزه دیفای است. این استخرها معامله‌گری غیرمتمرکز، وام‌دهی، تولید بازده و بسیاری موارد دیگر را امکان‌پذیر می‌کنند.

در حال حاضر، استخر نقدینگی که اساساً مبتنی بر قراردادهای هوشمند است، راه خود را تقریباً به تمام بخش‌های حوزه گشوده است و همچنان به گسترش خود ادامه می‌دهد.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: