شاخص بازار چیست؟

نمادهای تاثیرگذار بازار بورس در روز سه شنبه را بشناسید

شاخص بورس امروز را با صعود آغاز کرد و در نهایت با رشد بیش از ۴ هزار و ۱۵۵ واحدی به کار روزانه خود پایان داد.

به گزارش خبرنگار بازار، شاخص بورس تهران امروز صبح را با صعود آغاز کرد و در نهایت با رشد بیش از ۴ هزار و ۱۵۵ واحدی به کار روزانه خود پایان داد و در رقم یک میلیون و ۳۹۳ هزار واحدی آرام گرفت. ارزش معاملات روزانه بیش از ۳ هزار و ۳۴۲ میلیارد تومان بود و شاخص بازار چیست؟ ارزش روز بازار به ۵ هزار و ۲۳۹ هزار میلیارد تومان رسید. شاخص کل هم وزن افزایش ۲۷۷۴ واحدی به رقم ۴۰۵ هزار و ۱۴۳ واحد رسید.

یکی از راه های تحلیل بنیادی و حتی تکنیکال شناسایی نمادهای با ارزش بورس در معاملات روزانه و به دست آوردن هدف قیمتی آن است، هرچقدر ارزش معاملات چه در روند مثبت و چه منفی در یک نماد بیشتر باشد، آن نماد مورد توجه ویژه فعالان بازار سرمایه است، نمادهایی که در صف فروش و صف خرید قرار دارند نشان دهنده پیشرونده بودن یا اصلاح قیمتی نمادها بوده و می تواند مورد توجه قرار بگیرد، البته این یکی از آیتم های تحلیل نمادها بوده و برای تحلیل دقیقتر باید موارد بنیادی و تکنیکال یک سهم مانند ترازنامه و نمودار نیز مورد بررسی قرار بگیرد. نمادهای تاثیرگذار معاملات امروز (سه شنبه، بیست و دوم شهریور ۱۴۰۱) را بشناسید:

پر تراکنش‌های امروز بورس
نمادهای خودرو، خساپا، خگستر پرتراکنش های بورسی معاملات امروز بودند.

تاثیر مثبت بر شاخص کل بورس
نمادهای شپدیس، کچاد، شبندر بیشترین تاثیر مثبت را بر شاخص کل بورس از خود بر جای گذاشتند.

تاثیر منفی بر شاخص کل بورس
نمادهای وبملت، مبین، خساپا بیشترین تاثیر منفی را بر شاخص کل بورس از خود بر جای گذاشتند.

بیشترین حجم معاملات
این نسبت را خودرو، شستا، کمند کسب کردند.

بیشترین ارزش معاملات
این نسبت را کمند، دارایکم، پالایش کسب کردند.

بیشترین تقاضا
نمادهای فردا، افران، کمند با بیشترین شاخص بازار چیست؟ تقاضا در بازار بورس مواجه شدند.

بیشترین فروش سهام
بیشترین عرضه ها نیز مربوط به همای، کمند، انرژی۱ در بازار امروز بود.

بیشترین افزایش قیمت روزانه
بیشترین افزایش روزانه در سهام کالا، سفار، فاراک به ثبت رسید.

بیشترین کاهش قیمت روزانه
بشترین کاهش قیمت در نمادهای های وب، تکشا، شفن صورت گرفت.

شاخص کل بورس چیست؟ چه تفاوتی با شاخص هم ‌وزن دارد؟

یکی از معیارهای مهمی که از طریق تحلیل و بررسی آن می توان از جنبه های مختلفی وضعیت گذشته و اکنون بورس را ارزیابی کرد، انواع شاخص‌های بورسی است. به کمک این شاخص‌ها، حتی از طریق روش‌های نموداری (تحلیل‌های تکنیکالی) می توان روند آینده بورس را نیز پیش بینی کرد. بنابراین همانطور که شاخص کل بورس و دیگر شاخص‌های بورسی (مثل شاخص هم وزن) در تصمیم گیری‌های سرمایه گذاران نقش مهمی دارد، نوسانات آن نیز می تواند برای سرمایه گذاران از اهمیت زیادی برخوردار باشد. با توجه به اهمیت شاخص بورس در این مقاله تصمیم گرفتیم به تمامی جوانب آن بپردازیم. اما در کنار شاخص کل، شاخص دیگری وجود دارد به نام شاخص هم وزن که میتواند بیانگر واقعیت‌های دیگری از بازار باشد. با ما همراه باشید تا به تفاوت‌های شاخص کل بورس و شاخص هم وزن پی ببرید.

تعریف شاخص

شاخص در انگلیسی Index نامیده می شود که یک معیار آماری بوده و نشان دهنده تغییرات در اقتصاد و بازار بورس است. اصطلاح شاخص در بازار سرمایه، مجموعه ای از سهام است که در آن بازار معامله می شود و بیان کننده میانگین تغییرات در قیمت این سهام است. هر شاخص، برای اندازه گیری، روش منحصر به فرد خود را دارد.

در نتیجه اگر قصد مقایسه دو شاخص مختلف را دارید، بهترین روش این است که درصد تغییرات این شاخص ها را در گذشته (نسبت به روز یا ماه قبل) به جای عدد فعلی این شاخص ها مقایسه کنید.

شاخص در بورس

از شاخص کل و یا سایر شاخص ها در بازار بورس می توان در مواردی از جمله ارزیابی عملکرد سهام و یا صندوق های سرمایه گذاری بهره برد.

به عبارت ساده‌تر می توان گفت که شاخص کل بورس، دماسنج بازار سرمایه است. بطور کلی شاخص یک عدد است که برای ارزیابی عملکرد مجموعه ای از متغیرها در یک محدوده زمانی مشخص بکار برده می شود. در بازار بورس هم به دلیل شاخص بازار چیست؟ شاخص بازار چیست؟ وجود نمادهای مختلف معاملاتی، از شاخص کل می توان برای سنجش تغییرات در قیمت کلیه این نمادها استفاده کرد.

در بازار بورس شاخص های دیگری هم وجود دارند که سهامداران برای تصمیم گیری سرمایه گذاری می توانند از آن ها نیز بهره مند شوند. در ادامه به این شاخص ها خواهیم پرداخت. اما بطور کلی، مهمترین شاخص در بورس، همان شاخص کل است. این شاخص، تغییرات کلی قیمت‌های تمامی نمادهای معاملاتی و میانگین افزایش و یا کاهش قیمت سهام را مشخص می کند.

مثلا زمانی که گفته می شود شاخص کل 5% رشد داشته است، به این معناست که میانگین قیمت پایانی سهام‌های بورسی (این به معنی قیمت آخرین معامله نیست) در کلیه شرکت های بورسی (با در نظر گرفتن ارزش معمالات‌شان) با 5% افزایش همراه بوده است.

اگر تفاوت قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله را نمیدانید مقاله حجم مبنا را مطالعه کنید.

انواع شاخص‌های بورسی

در بورس تهران، شاخص‌های بورسی مختلفی وجود دارد که سرمایه گذاران می‌توانند با استفاده از آن‌ها تصمیمات درستی برای معاملات خود بگیرند. این شاخص ها عبارتند از:

1- شاخص کل بورس (شاخص کل قیمت)

این شاخص که همان شاخص کل بورس نامیده می شود، به TEPIX نیز شناخته می شود. همان طور که پیش تر گفته شد، بیان کننده میانگین تغییرات قیمتی در کل بازار است. همچنین به طور میانگین افزایش و کاهش قیمت سهام را در بازار بیان می کند. البته توجه داشته باشید که این شاخص با میزان سود نقدی پرداختی به سهامداران متفاوت است.

علاوه بر این، این شاخص به تعداد سهام و میزان سرمایه شرکت‌ها بستگی دارد. یعنی شرکت‌های بزرگ که سهام و معاملات بیشتری دارند نسبت به شرکت های کوچک تر با میزان سرمایه و تعداد سهام کمتر، تأثیر بیشتری بر روی شاخص کل می گذارند. بنابراین به جز قیمت سهام‌های مختلف فاکتورهای دیگری در فرمول محاسبه شاخص کل وجود دارد.

2- شاخص هم‌وزن

تفاوت شاخص هم‌وزن با شاخص کل در این است که در این شاخص، کوچک و بزرگ بودن شرکت مطرح نیست. در نتیجه تاثیراتی که افزایش یا کاهش قیمت سهام این شرکت‌ها بر روی شاخص هم‌وزن می گذارند، یکسان است. در شاخص کل چنانچه بیشتر شرکت ها بازدهی منفی داشته باشند، کافی است چند شرکت بزرگ بازدهی مثبتی داشته باشند تا شاخص کل مثبت شود. در مقابل، شاخص هم‌وزن میزان بازدهی اکثر شرکت ها را بیان می کند و نه میزان سرمایه بیشتر. در واقع نوسانات مثبت و منفی در هر دو شرکت به یک میزان بر روی این شاخص مؤثر است.

تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن به زبان ساده

شاخص کل بورس در بعضی از روزها ممکن است منفی باشد اما اکثر سهم‌ها مثبت باشند! یا برعکس. دلیل این امر این است که برخی از سهم‌ها (که ارزش بازار بیشتری دارند) تاثیر بیشتری روی شاخص کل دارند و وقتی این سهم‌ها منفی باشند شاخص کل هم منفی میشود در حالی که ممکن است اکثر سهام‌ها مثبت باشند. به همین دلیل بسیاری از کارشناسان بر این باورن که شاخص کل نمی‌تواند بیانگر تغییرات واقعی کلیت بازار باشد.

از سال 1393 معیاری به نام شاخص هم وزن در اختیار فعالان بازار سرمایه قرار گرفت و افراد می‌توانند با استفاده از این شاخص با دقت بیشتری نسبت به ورود و خروج نقدینگی و وضعیت کلی بازار تصمیم گیری کنند.

شاخص کل میان سهام‌های بزرگ و کوچک تمایز قائل می‌شود ولی شاخص هم وزن، وزن یکسانی برای همه شرکت‌ها در نظر میگیرد.

در واقع شاخص هم وزن امتیاز بیشتر سهم‌های شاخص ساز در محاسبات شاخص کل را از آنها میگیرد. بنابراین وقتی شاخص هم وزن منفی باشد یعنی بازدهی بیش از نصف شرکت‌های بازار کاهش‌ یافته است و زمانی که شاخص هم وزن مثبت باشد یعنی بیش از نصف شرکت‌های بازار مثبت است.

3- شاخص بازده نقدی

این همان شاخصی است که میانگین میزان سود نقدی پرداختی از جانب شرکت ها به سهامداران را نشان می دهد. در واقع با افزایش شاخص سود نقدی، شرکت‌ها سود نقدی بیشتری را به طور میانگین در مجامع سالیانه بین سهامداران تقسیم می‌کنند.

این شاخص برای مقایسه بازدهی بورس با سایر بازارهای مالی مناسب است.

4- شاخص قیمت و بازده نقدی

در بورس تهران، شاخص بازدهی (شاخص قیمت و بازده نقدی) TEDPIX گفته می شود. رشد 1درصدی شاخص قیمت ها به معنی رشد میانگین 1درصد قیمت‌های هر برگه سهم است. شاخص قیمت‌ها برای کسانی که می‌خواهند در کوتاه مدت از خرید و فروش سهام سود بگیرند، نسبت به شاخص کل مهم‌تر است. در واقع شاخص قیمت و بازده نقدی همان شاخص کل بورس تهران است که در اخبار و رسانه‌ها گفته می شود.

5- شاخص صنعت و شاخص مالی

شرکت های بورسی به طور کلی به دو دسته صنعتی و مالی تقسیم بندی می شوند. شرکت‌های تولیدی و صنعتی از جمله مخابرات، سیمان، پتروشیمی و خودروسازی در دسته‌ ی شرکت‌های صنعتی قرار می‌گیرند. همان طور که از نام آن پیداست، شاخص صنعتی بیانگر میانگین تغییرات قیمت در سهام شرکت های صنعتی است. از طرفی بانک‌ها، بیمه و شرکت های سرمایه گذاری در دسته ی شرکت‌های مالی قرار دارند و شاخص مالی نیز نشاندهنده میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت هایی است که در بخش مالی فعالیت دارند.

همچنین می توان برای هر کدام از دسته های صنعتی و مالی شاخص های جداگانه‌ای در نظر گرفت. برای مثال شاخص صنعت خودروسازی، میانگین تغییرات قیمتی در سهام شرکت های خودروسازی فعال را نشان دهد.

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

6- شاخص سهام آزاد شناور

در ابتدا لازم است به تعریف خلاصه ای از سهام شناور آزاد بپردازیم. به بخشی از سهام یک شرکت سهامی که دارندگان این سهام قصد عرضه و فروش این سهام را دارند که در آینده ای نزدیک این سهام قابل معامله هستند، سهام شناور آزاد گفته می شود.

دارندگان این سهام نمی‌خواهند با نگهداری این سهام به عنوان مدیریت شرکت تلقی شوند. در مقابل، سهامدارانی هستند که قصد فروش این سهام را نداشته و می خواهند در مدیریت شرکت مشارکت کنند. این سهامداران اصطلاحاً سهامداران راهبردی خوانده می شوند.

این بازار اختصاراً TEFIX شناخته می شود. برای محاسبه شاخص سهام شناور آزاد، همچون شاخص کل پیش می رویم. تنها تفاوتی که در این میان وجود دارد، این است که در شاخص سهام شناور آزاد، به جای استفاده از تمامی سهام، تنها از سهام شناور آزاد شرکت شاخص بازار چیست؟ ها برای محاسبه شاخص استفاده می شود.

شاخص سهام شناور آزاد در واقع میانگین سود و قیمت سهام شناور آزاد تمامی شرکت ها در بازار است. هرچه سهام آزاد شناور و میزان سرمایه شرکتی بیشتر باشد، تأثیر آن شرکت در شاخص سهام شناور آزاد نیز بیشتر خواهد بود.

7- شاخص بازار اول و بازار دوم

شرکت های بورسی در بورس اوراق بهادار تهران بر اساس موارد زیر دسته بندی می شوند:

• تعداد سهامداران
• وضعیت سودآوری
• میزان سرمایه
• تعداد سهام معامله شونده توسط سهامداران حقیقی

بر اساس این مؤلفه ها، چنانچه شرکتی شرایط بهتری داشته باشد در بازار اول و سایر شرکت ها در بازار دوم دسته بندی می شوند.

شرکت های بازار اول به دو دسته‌ی تابلو اصلی و تابلو فرعی تقسیم می شوند که برای هر یک از آن ها یک شاخص وجود دارد. این شاخص ها متوسط تغییر در قیمت سهام شرکت های حاضر در این دسته ها را نشان می دهد.

8- شاخص 30 شرکت برتر بورس

این 30 شرکت بر اساس اندازه شرکت ها و ارزش روز سهام آن ها در بازار تعیین می شوند. شاخص 30 شرکت بزرگ، میانگین تغییرات در قیمت سهام این 30 شرکت بزرگ را بیان می کند. ارزش روز سهام در بازار از فرمول زیر بدست می آید:
قیمت سهام * تعداد سهام منتشرشده شرکت = ارزش روز سهام

این 30 شرکت مجموعاً کمتر از 10% از کل شرکت های بورسی هستند که بیش از 70% از ارزش بورس تهران را در اختیار دارند. به این ترتیب، تغییراتی که در قیمت سهام آن ها ایجاد می شود می تواند تأثیر بسزایی بر شاخص کل و شاخص بورس بگذارد.

9- شاخص 50 شرکت بزرگ بورسی

در این شاخص نیز 50 شرکت بزرگ بورسی بر اساس معیارهای زیر هر 3 ماه معرفی می شوند:

• بیشترین معاملات بازار در این مدت
• قابلیت نقد شوندگی بالا

شاخص 50 شرکت بزرگ، در این مدت 3 ماهه، میانگین قیمت سهام این 50 شرکت برتر را بیان می کند. به این ترتیب میزان تغییرات در سود و قیمت آن ها مشخص می شود.

شاخص‌های بورسی را کجا میتوانیم مشاهده کنیم؟

تمامی شاخص‌های بورسی را می‌توانید از سایت مدیریت فناوری بورس یا همان TSETMC مشاهده کنید. به تصویر زیر نگاه کنید. در صفحه اصلی سایت تمامی شاخص‌های بورسی مشخص است.

نکاتی که سرمایه گذاران باید در مورد شاخص کل بورس بدانند

در این قسمت به دو نکته‌ی مهم درباره شاخص بورس اشاره خواهیم کرد که تمامی سرمایه گذاران بورس باید به آن توجه کنند.

نکته اول: شاخص کل بورس یک شاخص میانگین وزنی است

زمانی که گفته می شود شاخص کل بورس افزایش یافته است، به این معنا نیست که ارزش تمامی سهام شرکت‌های بورسی افزایش یافته است. همانطور که با کاهش شاخص کل بورس، ارزش سهام تمامی شرکت ها کاهش نمی یابد. زیرا همان طور که در تعریف شاخص کل گفته شد، این شاخص میانگین بازدهی بورس را بیان می کند.

گاهی اوقات با وجود رشد چشمگیر شاخص کل بورس، قیمت برخی سهام کاهش یافته و سهامداران ضررهایی را متحمل شده اند. در مقابل، با کاهش شاخص کل بورس، تعدادی از سرمایه گذاران سعامی را در پرتفوی خود دارند که سود قابل توجهی را شامل می‌شود. در نتیجه سهامداران نباید تنها به اخبار کاهش یا افزایش شاخص کل و بدون بررسی سایر جوانب تصمیم به سرمایه گذاری در این بازار نمایند.

نکته دوم: رابطه بازدهی شاخص کل و سبد سهام یک سرمایه‌گذار

نکته بعدی که بایستی به آن توجه کرد، رابطه ی بین شاخص کل و پرتفوی است. همان گونه که در مقالات قبلی گفته شد، سرمایه گذاران بهتر است سبد سهام متنوعی را برای خرید سهام تشکیل دهند. هرچه سهام خریداری شده متنوع تر و به ترکیب شرکت‌ها در شاخص کل نزدیک تر باشد، بازدهی آن به میانگین بازدهی کل بورس که شاخص بازار چیست؟ از طریق شاخص کل بیان می شود، نزدیک تر است.

اگر فردی بتواند ترکیب سهامی که در پرتفوی خود انتخاب می‌کند به طور کامل با ترکیب تمام سهام در بورس تطبیق دهد، بازدهی سهامدار نیز به طور کامل با نوسانات شاخص کل بورس برابر بوده و به طور مثال با رشد 20 درصدی شاخص، وی نیز تقریبا 20% سود خواهد داشت.

جمع بندی

در این مقاله به توضیح چیستی شاخص کل بورس پرداختیم و همچنین انواع شاخص‌های بورسی را بیان کردیم. به اعتقاد نگارنده‌ی این مقاله اگرچه شاخص‌هایی مثل شاخص هم وزن معیار بسیار خوبی برای سنجش وضعیت کلی بازار است اما به لحاظ روانی، کماکان شاخص کل بورس مهم‌ترین شاخص بورسی است که باید به آن توجه شود.

آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.

تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.

شاخص چیست،چه اطلاعاتی می‌دهد؟

با توجه به تجاربی که از کج‌فهمی‌های سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای نسبت به شناخت و تحلیل شاخص قیمت بورس وجود دارد، مقاله حاضر به منظور درک آسان شاخص کل به بررسی مفهوم شاخص کل و خصوصیات آن، تعریف و تبیین شاخص‌های بازار سرمایه، می پردازد.

در مقاله گذشته زمان مناسب برای خرید و فروش سهام و روند انجام این کار را از ابتدا شرح دادیم اما برای وارد شدن به این بازار باید با مفهوم شاخص کل و شاخص های بورس بیشتر آشنا شویم، تا با ورود به این بازار دچار سردرگمی و کج فهمی نشویم و بتوانیم به درستی تصمیم بگیریم تا متضرر نشویم.

مفهوم شاخص سهام

شاخص، یک معیار آماری است که تغییر حرکت و جهت یک اقتصاد یا یک بازار سهام را نشان می‌دهد. در بازارهای مالی اساساً شاخص یک پرتفوی فرضی از اوراق بهادار است که شامل کل بازار مربوطه یا بخشی از آن است. یعنی این شاخص سبدی از اوراق بهادار را شامل می شود نه الزاما تمام آنها را. مثلاً شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران پرتفویی فرضی از کلیه سهام پذیرفته شده است در حالی که شاخص مالی در برگیرنده پرتفویی فرضی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری و هولدینگ است.

هر شاخص دارای متدولوژی محاسباتی خاصی است که معمولاً بر حسب تغییر از یک ارزش مبنا بیان می‌شود. مثلاً شاخص کل بورس تهران بر مبنای فرمول لاسپیرز با کمی‌تعدیل و بر پایه ارزش یکصد محاسبه می‌گردد. اما باید توجه داشت که ارزش عددی شاخص، بار اطلاعاتی چندانی ندارد. به عنوان مثال اگر بدانیم که شاخص کل بورس تهران در پایان سال 1382 عدد 11379 است اطلاعات مهمی‌از آن به دست نمی‌آید اما در صورتی که بدانیم شاخص بورس طی سال 1382 معادل 124 درصد رشد داشته است احتمالاً به عملکرد مناسبی در سال فوق پی خواهیم برد. بنابراین شاخص ها به تنهایی دربردارنده مفهومی نیستند بلکه مقایسه آنها در سال های متمادی می تواند مفاهیمی را برای ما آشکار سازد و روند حرحت بازار را مشخص نماید.

خصوصیات قابل توجه شاخص

به هر ترتیب، شاخص‌ها ابزارهای سودمندی برای ردیابی روندهای بازار هستند. شاخص‌های بورس معمولا بعنوان یکی از معیارهای مهم رونق یا رکود اقتصاد داخلی نیز به کار می‌روند. تحلیل گران مالی معتقدند که درک شاخص و تغییرات آن می‌تواند به سرمایه‌گذاران در تصمیمات سرمایه‌گذاری مناسبتر یاری رساند. از اینرو کارایی شاخص، بخشی از کارایی بورس سهام تلقی می‌شود.

باید بدانیم که شاخص‌ها دلایل حرکت قیمت‌ها را نشان نمی‌دهند وهمچنین شاخص معیار سنجش عملکرد پرتفوی سرمایه‌گذاران نیست

بنابراین، استفاده کنندگان شاخص‌ها به خصوص سرمایه‌گذاران سهام در تحلیل‌های خود باید به موارد زیر توجه نمایند:

1.انحرافات محاسباتی:

غالب شاخص‌ها از جمله شاخص‌های کل، صنعت و مالی در بورس تهران بر مبنای سرمایه بازار موزون یا وزنی محاسبه می‌شوند یعنی سهامی‌که سرمایه بازار بالایی دارد وزن و اثر بیشتری بر تغییرات شاخص دارد. در عوض، تغییرات قیمت سهام شرکت‌های کوچک چندان اثری بر شاخص ندارد.

به عنوان نمونه، اگر امروز سه شرکت بزرگ فارس و خوزستان، سایپا و ایران خودرو هر یک 5 درصد افزایش قیمت بیابند شاخص کل معادل 115 واحد افزایش خواهدیافت که به معنای رشدی بیش از 1 درصد در شاخص است. این درحالی است که تغییرات قیمت ده‌ها شرکت همچون دارویی حکیم، اشتادموتورز، نساجی ایران و امثالهم تا میزان 10 درصد نیز تقریبا اثری بر شاخص ندارد.

به طور کلی، می‌توان گفت که درج وزن بازار در شاخص یک راه منطقی برای دستیابی به تصویرکلی بازار است اما این متدولوژی موجب ناپایداری فزاینده شاخص می‌گردد. برخی از تحلیل گران مالی معتقدند که شاخص با وزن‌های مساوی منصفانه تر است زیرا اثر تغییرات سهام‌های کوچکتر را بهتر نشان می‌دهد.

باید بدانیم که شاخص‌ها دلایل حرکت قیمت‌ها را نشان نمی‌دهند وهمچنین شاخص معیار سنجش عملکرد پرتفوی سرمایه‌گذاران نیست.

به دلیل تغییر در تعداد و جوانب شرکت‌های مندرج در یک شاخص، روند یک شاخص نمی‌تواند الگوی معاملاتی پرتفوی شاخص در میان مدت و بلندمدت باشد. از اینرو خبرگان مالی برآنند که شاخص‌ها تنها حافظه کوتاه مدت بازارهستند.

شاخص‌ها ابزارهای سودمند اندازه‌گیری جهت و حرکت بازار بخصوص در کوتاه مدت هستند. این ابزار هنگامی‌سودمندی خود را نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران بدانند شاخص چه چیزهایی را ارائه می‌کند و همچنین چه چیزهایی را ارائه نمی‌کند. آنچه را که از طریق شاخص‌های کل، صنعت و مالی نمی‌توان دریافت شامل موارد زیر است:

الف) شاخص‌ها دلایل حرکت قیمت‌ها را نشان نمی‌دهند.

ب) شاخص معیار سنجش عملکرد پرتفوی سرمایه‌گذاران نیست.

ج) شاخص فاقد قابلیت مقایسه در بلند مدت است.

و در آخر خاطر نشان می شود که، هر قدر شاخص‌ها به صنایع و طبقات مربوطه خردتر شوند، سودمندی بیشتری در تصمیمات سرمایه‌گذاری دارند.

دلایل افت شاخص بورس چیست؟

ایسنا/آذربایجان شرقی فعال بورس و مدرس دانشگاه، دلایل افت شاخص بورس طی روزهای اخیر را تشریح کرد.

سید احمد شکوری در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این‌که طی دو روز گذشته شاخص بورس تهران از محدوده 326 هزار واحد به محدوده 308 هزار واحد رسیده و نزدیک 18 هزار واحد شاخص بازار چیست؟ افت را به ثبت رسانده است، اظهار کرد: این افت شاخص، دلایل مختلفی دارد؛ از نظر تکنیکالی در محدوده 330هزار واحدی با یک مقاومت روانی مواجه بودیم که باعث ریزش از همین محدوده شده است.

وی در این رابطه ادامه داد: دلیل بعدی این افت شاخص مربوط به سرمایه گذاران غیرحرفه‌ایی است که با کوچک‌ترین ریزش سعی در خروج از بورس کرده و در این هنگام با صف‌های فروش مواجه می‌شویم؛ البته تغییر و تحولات بازار پایه نیز در این ریزش نقش داشته و به جای این‌که تغییرات درصدی را در یک نماد به عنوان پایلوت انجام دهند، در تمامی سهام به اجرا گذاشتند که معتقدم تصمیم درستی نبود.

وی با بیان این‌که رشد بعضی از سهام‌ها نیز به خاطر علت‌های بنیادی و صرفا با قدرت پول افزایش یافته بود، بنابراین در بحث سیو سودها از طریق حقوقی‌ها عمل شد، افزود: به نظر می‌رسد که شاخص و البته کلیه سهام خود را با سایر بازارهای موازی تطبیق داده‌اند.

بازار بورس به زودی به آرامش خواهد رسید

شکوری با تاکید بر این‌که بازار بورس به زودی به آرامش خواهد رسید، گفت: شاخص بورس طی یک سال گذشته نزدیک سه برابر شده که این روند مدیریت استراتژیک مسئولان را می‌طلبد، چرا که هدایت این همه سرمایه در مسیر درست باعث بهره وری نظام اقتصادی کشور و کنترل تورم می‌شود.

وی در پاسخ به این‌که در شرایط افت شاخص بیشترین ضرر را چه کسانی می‌کنند؟ اظهار کرد: در این شرایط بیشترین افت شاخص متوجه افراد غیر حرفه‌ای است که وارد این بازار شده‌اند و با کوچکترین ریزش سعی در خروج از این بازار را دارند.

وی در توصیه‌ای به سرمایه‌گذاران تشریح کرد: سرمایه‌گذارانی که حرفه‌ای بوده و با صورت‌های مالی و مفاهیم بازار سرمایه آشنایی دارند بهتر هست از منابع رسمی مانند سازمان بورس یا سایت کدال اطلاعات و تحلیل مورد نیازشان را دریافت کنند و به شایعات توجه نکرده و به کانال‌های مجازی نیز مراجعه نکنند.

سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای چه کنند؟

مدیرعامل موسسه ارزش‌آفرینان مالی بازار سرمایه در این خصوص افزود: سرمایه گذاران غیرحرفه‌ای نیز بهتر است به صورت غیرمستقیم از طریق صندوق‌های سرمایه گذاری شرکت‌های سبد گردان در این رابطه اقدام کنند تا خدای نکرده دچار ضرر نشوند؛ همچنین می‌توانند با مراجعه به موسسات فعال در حوزه بورس و بحث آموزش در این رابطه آموزش‌های لازم را دریافت کنند؛ موسساتی همانند "موسسه ارزش آفرینان مالی بازار سرمایه" به‌عنوان اولین مرکز تخصصی آموزش سرمایه گذاری در شمالغرب کشور در این رابطه فعالیت داشته و طی یکسال گذشته نیز بیش از 1000 دانش‌پذیر را در این حوزه تربیت و روانه بازار سرمایه کرده است.

وی در پاسخ به این‌که چرا در مورد عملکرد شرکت‌ها و هلدینگ‌ها به درستی شفاف‌سازی نمی‌شود، گفت: قبلا یک رویه نانوشته وجود داشت و زمانی که قیمت سهام شرکت‌ها افزایش پیدا می‌کرد سازمان بورس از ناشر گزارش شفاف‌سازی‌ مطالبه می‌کرد، این رویه عملا زمانی که قیمت سهام یک شرکت رشد می‌کرد مورد استفاده قرار گرفته و کمتر در زمان‌های نزول قیمت به کار گرفته می‌شد.

شکوری با بیان این‌که در رویه جدید، شرکت‌هایی که ظرف پنج روز متوالی قیمت سهام‌شان 20درصد نوسان داشته باشد، بسته می‌شوند و شرکت موظف است در مورد نوسان قیمت شفاف‌سازی‌ شاخص بازار چیست؟ کند، اما در عین حال نماد شرکت در روز معاملاتی بعد مورد بازگشایی قرار خواهد گرفت، اظهار کرد: اگر شرکت شفاف‌سازی‌ نکند، بورس تهران و فرابورس موظف‌اند این موضوع را از طریق اطلاعیه‌ای به اطلاع بازار رسانده و در مقابل نماد شرکت را باز کنند.

وی در این خصوص خاطرنشان کرد: اگر سهام شرکتی ظرف 15 روز 50درصد نوسان داشته باشد، شرکت باید کنفرانس اطلاع‌رسانی منتشر کرده و طبق رویه نیز بورس خطاب به شرکت نامه‌ای ارسال کرده و اعلام می‌کند که حداکثر ظرف 48ساعت کنفرانس اطلاع‌رسانی برگزار و نتایج آن را افشا کند؛ در این روش اصل نامه روی سایت کدال قرار گرفته و رونوشت به شرکت اصلی ارسال می‌شود و در همین مدت تحلیلگران می‌توانند سؤالات خود را در سامانه کدال قرار دهند و شرکت نیز موظف است به همه این پرسش‌ها پاسخ دهد.

وی در این رابطه تاکید کرد: اگر در این میان شرکتی اطلاعات درستی را روانه کدال نکند، مسئولان وظیفه دارند تا نسبت به برخورد با شرکت از طریق راهکاری‌های پیش بینی شده اقدام کنند.

این کارشناس بورس افزود: انتظار داریم تا پایان سال اگر نقدینگی از 1500 میلیارد تومان کاهش نیابد، رشد شاخص بورس ادامه داشته باشد، همچنین در شرایط فعلی که بازارهای موازی مثل طلا و ارز رشدی ندارند، بهترین فرصت برای سرمایه گذاری برای سهام های بنیادی که زیر ارزش ذاتی معامله می شوند با دید میان مدت و بلند مدت وجود دارد.

گره کور برجام بر شاخص کل بازار سرمایه

گروه اقتصادی: هفته چهارم شهریور ماه در حالی به پایان رسید که شرایط بازار سهام نسبت به چند ماه گذشته نه تنها بهتر نشد بلکه بر ابهامات آن افزوده شد. وقتی صحبت از تحلیل بازار سرمایه می‌کنیم، قاعدتاً باید بخش عمده‌ای از تمرکز بر روی عملکرد شرکت‌ها و شرایط کلی اقتصاد باشد. اما فضای سیاسی کشور و به طور مشخص آینده برجام چنان اهمیت پیدا کرده که تمام ابعاد بازار سرمایه را تحت تاثیر قرار داده است. البته این موضوع مختص بورس نیست و تمام بخش‌های اقتصادی و بازار‌ها متاثر از این موضوع است. آنچه که بیش از نهایی شدن برجام و یا شکست مذاکرات بر بازار سرمایه تاثیرگذار است، بلاتکلیفی آن است.

در حقیقت این شرایط برزخی است که بیش‌ترین آسیب را به همه ابعاد اقتصاد ایران از جمله بازار سهام می‌زند و بازار را از تحلیل پذیری دور کرده است. معامله گران بیش از آنکه برای بررسی صورت‌های مالی شرکت‌ها وقت بگذارند، اخبار سیاسی را رصد می‌کنند. اخباری که با توجه به شرایط حاکم بیش‌تر از جنس تحلیل است.

تحلیل‌های سیاسی هم بر خلاف تحلیل‌های اقتصادی، به شدت به نوع نگاه شاخص بازار چیست؟ تحلیلگر بستگی دارد و نمی‌تواند قابلیت اتکا داشته باشد. کافی است که تحلیل‌های مربوط به تحولات برجام را در این چند هفته گذشته را مرور کنید تا با انبوهی از تحلیل‌های متناقض و مبهم روبرو شوید. در این شرایط اطلاعات اندک در دسترس هم بیش از گذشته اعتبار این نوع تحلیل‌ها را زیر سوال می‌برد. در چنین فضای خروج معامله گران از بازار و شرایط نوسانی همراه با رکود بورس، موضوعی عجیبی و غیرقابل انتظاری نیست.

شاخص کل صعود را فراموش کرده است
در هفته چهارم شهریور شاخص کل بازدهی ۱.۷- درصد بود شاخص بازار چیست؟ تا برای چهارمین هفته متوالی شاهد بازدهی منفی شاخص کل باشیم. طی ۱۳ هفته گذشته در ۱۱ هفته شاخص کل بازدهی منفی ثبت کرده است.شاخص هم وزن هم این هفته بازدهی منفی ثبت کرد و با افت ۱.۳- درصدی همراه شد. پس از آنکه از اواسط مرداد تا و هفته ابتدایی شهریور اقبال به نماد‌های کوچک بازار افزایش یافته بود، حالا دو هفته‌ای می‌شود که شاخص هم وزن همسو با شاخص کل، روند کاهشی در پیش گرفته است.

معاملات بی رونق بازار سهام
در هفته چهارم میانگین ارزش معاملات خرد روزانه حدود ۲هزار و ۴۲۳ میلیارد تومان بود که نسبت به هفته گذشته کاهشی بوده است. پس از آنکه در اواخر مرداد ماه شاهد افزایش میانگین ارزش معاملات خرد به سطح بیش از ۳هزار میلیارد تومان بودیم، طی ۴هفته گذشته، میانگین ارزش معاملات خرد روند کاهشی در پیش گرفته است.
خروج پول حقیقیحقیقی‌ها به طور میانگین در هفته چهارم شهریور روزانه حدود۱۸۷ میلیارد تومان از بازار خارج کردند که عملاً نسبت به هفته گذشته تغییر خاصی نداشته است. طی ۱۹ هفته گذشته، برآیند خرید و فروش حقیقی‌ها منفی بوده و شاهد خروج پول حقیقی بودیم.